“สมบัติผู้ดีแอนิเมชัน” สื่อดีเพื่อเด็ก

“สมบัติของผู้ดี” หรือเรียกสั้นๆ ว่า “สมบัติผู้ดี” เป็นหนังสือเก่าแก่อายุร่วม 100 ปี ผลงานการรวบรวมเรียบเรียงของเจ้าพระยาวิสุทธิ์สุริยศักดิ์ (ม.ร.ว.เปีย มาลากุล) ที่นับวันจะเลือนหายไปจากความทรงจำของคนไทย หรือหากจะหลงเหลือ ก็เหลือเพียงการใช้ในบริบทของการเสียดเย้ย ด่าทอ กระแนะกระแหนฝ่ายตรงข้ามด้วยประโยค “ไปหาหนังสือสมบัติผู้ดีมาอ่านบ้าง” ซึ่งมีนัยว่าอีกฝ่ายไม่มีมารยาท เป็นต้น

เวลาเกือบศตวรรษนี้ ทำให้หนังสือดีเล่มดังกล่าว กลายเป็น “ของเชย” ไปตามกาล...

แต่ก็นับเป็นโชคดีของเด็กรุ่นนี้ที่บรรดา “ผู้ใหญ่ใจดี” ที่มีส่วนเกี่ยวข้องอย่าง “กระทรวงวัฒนธรรม” ได้ปิ๊งแนวคิดดีๆ ต่อยอดจากการนำหนังสือ “สมบัติของผู้ดี” มาทำให้อ่านง่ายๆ และรูปแบบของ “หนังสือการ์ตูน” สีสันสดใส ด้วยปลายพู่กันของนักวาดการ์ตูนชื่อดังแห่งยุคอย่าง “โอม รัชเวทย์” ซึ่งได้รับความนิยมจากทั้งเด็กๆ และสถานศึกษาเป็นอย่างมาก

“คราวนี้เราจึงคิดต่อยอดขึ้นไปอีกว่า ทำอย่างไรให้เนื้อหาสาระจากหนังสือสมบัติของผู้ดี มันดูมีชีวิตและเข้าถึงมากขึ้น ก็เลยมาลงตัวที่การทำสมบัติของผู้ดีให้กลายเป็นเวอร์ชันแอนิเมชัน ใส่วิญญาณเข้าไปในตัวการ์ตูนให้เคลื่อนไหวได้จริงๆ ที่คิดจะทำเป็นแอนิเมชันก็เพราะอยากให้มีชีวิต อยากให้เด็กสนใจ ทุกวันนี้มีสื่อที่ไม่เหมาะสมหลายอย่าง กระทรวงวัฒนธรรมในฐานะที่ต้องดูแลทั้งวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามและจริยธรรมของเด็กและเยาวชน เราจึงนำทั้งสองอย่างมาเชื่อมโยงกัน ซึ่งก็ลงตัวที่การทำเป็นแอนิเมชัน”

“ขณะนี้แอนิเมชันทั้งหมดได้ทำเป็นซีดีแล้ว โดยเราจะแจกไปยังโรงเรียนต่างๆ ทั่วประเทศจำนวน 30,000 แผ่นด้วย และผู้ที่สนใจก็สามารถโหลดผ่านอินเทอร์เน็ตรวมถึงเล่นเกมจากแอนิเมชันเรื่องสมบัติของผู้ดีได้ในเว็บไซต์ www.dekthai-faidee.com ด้วยต” นพพร มุกดามณี รองเลขาธิการคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติให้ข้อมูล

ด้านทีมผู้จัดทำแอนิเมชันชุดนี้อย่าง “บ.อาตาปี จำกัด” นำโดย พ.ต.รัตติพล ตันยา กรรมการผู้จัดการและสุกัญญา ตันยา รองกรรมการผู้จัดการ ระบุว่า การ์ตูนชุด “สมบัติของผู้ดี” นี้จัดทำขึ้นจำนวนทั้งสิ้น 30 ตอน ความยาวตอนละ 2 นาที ทีมงานแบ่งเป็น 2 ทีมหลักคือทีมทำแอนิเมชันและทีมทำเกม ทีมทำแอนิเมชันมีกว่า 20 คน

“สัดส่วนระหว่างการวาดมือกับการใช้คอมพิวเตอร์นั้นถือว่า50/50 ซึ่งถือว่าสูง เพราะเราต้องการให้ได้ความสมจริงและพลิ้วไหวแบบลายเส้นที่วาดมือ และด้วยเพราะเราต้องการความต่อเนื่องในแต่ละภาพ เราใช้ภาพต่อวินาทีค่อนข้างเยอะ คือประมาณ 6-8 ภาพต่อการฉาย 1 วินาที” ถ้าดูจะรู้เลยว่ามันค่อนข้างจะลื่นไหลไม่กระตุก ระยะเวลาในการทำ 30 ตอนนี้ ใช้เวลาประมาณ 3 เดือนในส่วนของการ์ตูน อีกส่วนหนึ่งคือเกม เราได้จัดทำเกมเล็กๆ ที่สอดแทรกคุณธรรมและข้อคิดจากหนังสือสมบัติของผู้ดีด้วย โดยทีมทำเกมจะมีประมาณ 5 คน”

สุกัญญาได้เล่าถึงเนื้อหาของการ์ตูนสมบัติผู้ดีที่กำลังจะออกอากาศทุกวันจันทร์ - ศุกร์ เวลาประมาณ 18.30 น. ทางสถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 5 เริ่มตอนแรก วันที่ 29 ก.ย. นี้ ว่าตัวการ์ตูนหลักของเรื่องคือเด็กชายบุญเจิมและเด็กหญิงใบตอง เด็กทั้งสองแต่งกายด้วยชุดไทยสีสดใสและไว้ผมแบบเด็กไทยยุคก่อน

“เราพยายามดัดแปลงไม่ให้เชย แต่จะไม่เปลี่ยนคุณลักษณะความเป็นไทยและเนื้อหาสาระจากต้นฉบับ อย่างบุญเจิมและใบตองก็แต่งชุดเด็กไทย ไว้ผมทรงไทย แต่เราก็ทำเสื้อผ้าให้สดใสขึ้น สถานที่เราวางก็คือชานเมือง ที่มีวัฒนธรรมกลมกลืนทั้งวัฒนธรรมกรุงเทพและวัฒนธรรมต่างจังหวัด ส่วนบทเราปรับจากหนังสือการ์ตูน แล้วนำมาใส่มุขเด็ดลงไปเพิ่ม”

และในงานเปิดตัวแอนิเมชันเรื่องดังกล่าวที่จัดไปเมื่อเร็วๆ นี้ ก็ได้มีการนำน้องๆ นักเรียนจากโรงเรียนเศรษฐเสถียร ซึ่งเป็นเด็กนักเรียนที่บกพร่องทางการได้ยินประมาณ 30 คนมาร่วมงานด้วย โดยเด็กทุกคนได้รับแจกหนังสือการ์ตูนสมบัติของผู้ดี ซึ่งเป็นที่สนใจของน้องๆ มาก

อ.ฉวีวรรณ สิทธิวิภูศิริ จากโรงเรียนเศรษฐเสถียร รับหน้าที่เป็นล่ามในการสัมภาษณ์ โดยเด็กๆ ได้สื่อสารผ่านภาษามือว่า เรื่องราวในหนังสือการ์ตูนสมบัติของผู้ดีนั้นสนุกมาก และตั้งหน้าตั้งตารอดูแอนิเมชันที่จะฉายทางโทรทัศน์ แต่ก็มีเด็กจำนวนหนึ่งที่แสดงความคิดเห็นผ่านภาษามือว่า ไม่เข้าใจในการเดินเรื่องของแอนิเมชันมากนักเพราะฟังไม่ได้ยิน อยากให้มีการแปลภาษามือประกอบหรือมีภาษาไทยเป็นตัววิ่งด้านล่างด้วย

“สื่อเพื่อเด็กในยุคนี้มีไม่มาก ยิ่งสื่อสำหรับเด็กพิเศษที่ด้อยความสามารถกว่าเด็กปกตินี่แทบหาไม่ได้เลย อยู่ในโรงเรียนพวกครูอาจารย์ต้องทำเอง ก็อยากให้มีสื่อเพื่อเด็กที่เปิดโอกาสให้เด็กพิเศษพวกนี้ได้รับรู้ด้วย” อ.ฉวีวรรณให้ความเห็น

ด้านพ.ต.รัตติพลเมื่อทราบถึงข้อจำกัดของน้องๆ ผู้บกพร่องทางการได้ยิน จึงเกิดความคิดเจ๋งๆ เพิ่มขึ้น

“ทราบเรื่องข้อจำกัดของน้องๆ ผู้พิการทางการได้ยินแล้ว จึงคิดจะเพิ่มส่วนของซับไตเติ้ลภาษาไทยหรืออาจจะเป็นภาษามือ ต้องรอหารือกันอีกที แต่ส่วนที่เพิ่มเพื่อน้องๆ ที่ไม่ได้ยินนี้จะเสร็จทันการ์ตูนออนแอร์ตอนแรกในวันที่ 29 นี้แน่นอน” พ.ต.รัตติพลทิ้งท้าย