ย้อนรอย “มหาดไทย” รัฐบาลชุดก่อน จัดงบเท่าไร? แจกรางวัลปืนกำนัน-ผู้ใหญ่บ้าน หลัง “มท.หนู” ประกาศ “เลิกประเพณีแจกปืน”

ย้อนรอย “มหาดไทย” แจกปืน “กำนัน-ผู้ใหญ่บ้าน” หลัง มท.หนู ประกาศ “ยกเลิก” มอบดอกไม้แทน พบตลอด 4 ปีในรัฐบาลชุดก่อน “กรมการปกครอง” แจกไปแค่พันกระบอกเศษ ใช้งบเกือบ 28 ล้าน ตกปีละ 7 ล้าน พ่วง แหนบทองคำปีละ 3 ล้าน พบจัดซื้อปีละ 3 ชนิด 266 กระบอก ทั้ง “ลูกโม่ .38” กระบอกกว่า 3 หมื่น-ลูกซองยาว 5 นัด กระบอกละ 2.2 หมื่น เผย เจตนารมณ์ 131 ปี “วันกำนัน-ผู้ใหญบ้าน” แจกผู้นำท้องถิ่นยอดเยี่่ยม 3 ระดับ แหนบ-ปืนสั้น-เครื่องแบบปกติขาว

วันนี้ (12 ต.ค.) มีรายงานจากกระทรวงมหาดไทย เปิดเผยว่า กรณี นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ให้นโยบายว่า ในวันกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน

หลังจากนี้ จะให้ “ยกเลิกธรรมเนียมการมอบปืนที่เป็นรางวัล” เชิงสัญลักษณ์ของกำนัน-ผู้ใหญ่บ้าน ที่ปฏิบัติหน้าที่ได้ยอดเยี่ยมในแต่ละปี

โดยจะพิจารณาเป็นการมอบดอกไม้แทน เพื่อให้เป็นตัวอย่างที่ดีในการยกเลิกการสนับสนุนอาวุธปืนสวัสดิการของเจ้าหน้าที่รัฐ ตามมาตรการควบคุมอาวุธปืน เครื่องกระสุนปืนและสิ่งเทียมปืนที่ได้วางไว้

สำหรับ “รางวัลพิเศษ วันกำนัน-ผู้ใหญ่บ้านยอดเยี่ยมประจำปี” พบว่า ตลอด 7 ปี ที่ผ่านมา 2559-2566 ในรัฐบาลที่แล้ว เว็บไซต์ กรมการปกครอง (ปค.) กระทรวงมหาดไทย (มท.)

เคยออกประกาศประกวดราคาจัดซื้อจัดจ้าง หาอาวุธปืนเพื่อเป็นรางวัลประจำปี โดยจะมอบ ทุกวันที่ 10 ส.ค.ของทุกปี ซึ่งเป็นวันกำนัน-ผู้ใหญ่บ้าน รวมถึงทุกปีจะมีการมอบ “แหนบทองคำ” ที่จ้างกรมธนารักษ์ ผลิต ปีละ 266 อัน วงเงินจัดจ้างระหว่าง 3.2 ล้านบาท เป็นต้นไป

พบว่า ปีล่าสุด มีการมอบเมื่อวันที่ 10 ส.ค. 2566 ณ ห้องมัฆวานรังสรรค์ สโมสรทหารบก ถนนวิภาวดีรังสิต กรุงเทพมหานคร โดยพลเอก อนุพงษ์ เผ่าจินดา รมว.มหาดไทย เป็นประธานในพิธีมอบรางวัล “กำนัน-ผู้ใหญ่บ้านยอดเยี่ยม ปี 2566” ครบรอบ 131 ปี

มีจำนวนทั้งสิ้น 262 ราย แบ่งเป็นรางวัลกำนันยอดเยี่ยม 129 ราย และรางวัลผู้ใหญ่บ้านยอดเยี่ยม 133 ราย

ปค. ได้กำหนดวงเงินงบประมาณ ปี 2566 ที่ได้รับจัดสรร จำนวน 7,700,000 บาท โดยกำหนดราคากลางที่ 6,938,100 บาท เพื่อจัดซื้ออาวุธปืน 3 ชนิด จำนวน 264 กระบอก ประกอบด้วย

1. อาวุธปืนสั้นลูกโม่ (รีวอลเวอร์) ชนิดสเตนเลส ขนาด .38 นิ้ว ความยาวลำกล้อง 4 นิ้ว จำนวน 255 กระบอก ราคากระบอกละ 26,400 บาท เป็นจำนวนเงิน 6,732,000 บาท

2. อาวุธปืนลูกซองยาว 5 นัด ความยาวลำกล้อง 20 นิ้ว จำนวน 9 กระบอก ราคากระบอกละ 22,900 บาท เป็นเงินจำนวน 206,100 บาท

โดยปี 2566 นี้ประกาศให้ บริษัท ยี.เอ็ช.อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด เป็นผู้ชนะประกวดราคา

ขณะที่การมอบรางวัล ประจำปี 2565 ให้กับ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน 266 คน โดยเป็นปีนั้น ครบรอบ 130 ปี

ซึ่ง ปค. ได้กำหนดวงเงินงบประมาณ ปี 2565 ที่ได้รับจัดสรร จำนวน 7,000,000 บาท โดยกำหนดราคากลางที่ 7,008,760 บาท เพื่อจัดซื้ออาวุธปืน 3 ชนิด จำนวน 266 กระบอก ประกอบด้วย

1. อาวุธปืนสั้นลูกโม่ (รีวอลเวอร์) ชนิดสเตนเลส ขนาด .38 นิ้ว ความยาวลำกล้อง 4 นิ้ว จำนวน 126 กระบอก ราคากระบอกละ 29,000 บาท เป็นจำนวนเงิน 3,654,000 บาท

2. อาวุธปืนสั้นลูกโม่ (รีวอลเวอร์) ชนิดเหล็กรมดำ ขนาด .38 นิ้ว ความยาวลำกล้อง 4 นิ้ว จำนวน 132 กระบอก ราคากระบอกละ 24,334 บาท เป็นจำนวนเงิน 3,212,088 บาท

และ 3. อาวุธปืนลูกซองยาว 5 นัด ความยาวลำกล้อง 20 นิ้ว จำนวน 8 กระบอก ราคากระบอกละ 17,834 บาท เป็นเงินจำนวน 142,672 บาท

โดยปี 2565 ห้างหุ้นส่วนจำกัด ปืนราชา เป็นผู้ชนะประกวดราคา

ทั้งนี้ ตั้งแต่ปีงบประมาณ 2561-2564 ที่ผ่านมา ไม่พบว่า กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย มีการประกวดราคาจัดซื้อจัดจ้าง หาอาวุธปืนดังกล่าว มีเพียงจัดกิจกรรม มอบรางวัลแหนบทองคำ ให้กับกำนันและผู้ใหญ่บ้านยอดเยี่ยมทุกปี

ขณะที่ ปีงบประมาณ 2560 ได้ประกาศให้ บริษัท ยี.เอ็ช.อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด ได้งานวงเงิน 6,004,800 บาท จำนวน 260 กระบอก และปี 2559 ให้ห้างหุ้นส่วนจำกัด ปืนราชา เป็นผู้ชนะ ที่เสนอราคาต่ำสุดเป็นจำนวนเงิน 7,193,200 บาท จำนวน 263 กระบอก

เว็บไซต์ stat.dopa.go.th กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย ระบุว่า มีกำนันและผู้ใหญ่บ้านทั่วประเทศ 75,335 คน เป็นกำนัน 6,625 คน เป็นผู้ใหญ่บ้าน 68,445 คน

ก่อนหน้านั้น เมื่อช่วงเดือน ส.ค. 2565 ที่ จ.นราธิวาส นายสมศักดิ์ เทพสุทิน อดีต รมว.ยุติธรรม แกนนำพรรคพรรคพลังประชารัฐ ในขณะนั้น ไปเป็นประธานในพิธีวันกำนันผู้ใหญ่บ้านในพื้นที่

พบว่า มีการเซอร์ไพรส์ที่ไม่เคยมีมาก่อนในพื้นที่ภาคใต้ เมื่อ นายสัมพันธ์ มะยูโซ๊ะ ส.ส. เขต 2 จ.นราธิวาส พรรคพลังประชารัฐ ที่รู้จักในนาม ส.ส.บีลา และเพื่อน ส.ส.บีลา ได้แจกรางวัล สมนาคุณกลุ่มเป้าหมายที่ร่วมงาน 6 อำเภอหลัก

“มีการแจก รางวัลอาวุธปืนลูกซองออโตเมติก และอาวุธปืนพกสั้นรวม 50 กระบอก เพื่อให้กำนันผู้ใหญ่บ้านไว้ใช้ป้องกันตัว และรักษาความสงบเรียบร้อยในพื้นที่ และรางวัลอื่นๆ อีกหลายรายการ”

ขณะที่ เว็บไซต์ กำนัน-ผู้ใหญ่บ้าน ยกหนังสือเทศาภิบาล เล่ม 1 แผ่น 5 วันที่ 1 สิงหาคม ร.ศ. 125 ระบุถึง บทความเรื่อง ในอดีตเรามีรางวัลอะไรให้กำนัน ผู้ใหญ่บ้านที่ปฏิบัติหน้าที่ได้ยอดเยี่ยมบ้าง? มีใจความโดยย่อว่า

“รางวัลแหนบทองคำ” เป็นรางวัลที่มอบให้แก่ กำนัน-ผู้ใหญ่บ้าน ที่ผ่านการคัดเลือกตามที่กำหนดไว้ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยหลักเกณฑ์การแบ่งชั้นรางวัลกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน แพทย์ประจำตำบล สารวัตรกำนันและผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน พุทธศักราช 2556

โดยรางวัลกำนันยอดเยี่ยม จะได้รับ แหนบทองคำ อาวุธปืนสั้น และเครื่องแบบปกติขาว

กรณีได้รับรางวัลกำนันยอดเยี่ยม ครั้งที่สอง จะได้รับรางวัล แหนบทองคำ อาวุธปืนลูกซองยาวห้านัด และเครื่องแบบปกติขาว

กรณีได้รับรางวัลกำนันยอดเยี่ยมครั้งที่สามขึ้นไป จะได้รับรางวัล แหนบทองคำ โล่เกียรติยศ และเครื่องแบบปกติขาว

ส่วนรางวัลผู้ใหญ่บ้านยอดเยี่ยมจะได้รับ แหนบทองคำอาวุธปืนสั้นและเครื่องแบบปกติขาว กรณีได้รับรางวัลกำนันยอดเยี่ยมครั้งที่สอง จะได้รับรางวัล แหนบทองคำ อาวุธปืนลูกซองยาวห้านัด และเครื่องแบบปกติขาว

กรณีได้รับรางวัลกำนันยอดเยี่ยมครั้งที่สามขึ้นไป จะได้รับรางวัล แหนบทองคำ โล่เกียรติยศ และเครื่องแบบปกติขาว และรางวัลชั้นที่ 2 กำนันจะได้รับเงินรางวัลละ 3,000 บาท ส่วนผู้ใหญ่บ้าน เป็นเงินรางวัลละ 2,000 บาท

ในอดีตมีการมอบรางวัลให้แก่ กำนันและผู้ใหญ่บ้าน มาตั้งแต่ พ.ศ. 2447 หรือ ร.ศ. 123

โดยพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงดำรงราชานุภาพ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ทูลพระเจ้าน้องยาเธอกรมหมื่นมรุพงษ์ศิริพัฒน์ ข้าหลวงพิเศษจัดราชการตำแหน่งข้าหลวงเทศาภิบาล สำเร็จราชการมณฑลปาจิณบุรี

ขอให้มีการมอบรางวัลให้แก่กำนัน-ผู้ใหญ่บ้าน โดยกำหนดรางวัลไว้ 3 ประเภท คือ รางวัลให้ผู้มีความชอบป้องกันเหตุร้าย รางวัลให้ผู้มีความชอบปราบปรามโจรผู้ร้ายและรางวัลให้ผู้มีความชอบรักษาความสะอาดหมดจดในท้องที่

ซึ่งมีการกำหนดเงื่อนไข รายละเอียดไว้ดังนี้

“รางวัลป้องกันเหตุร้าย” โดยจะมอบรางวัลให้แก่ กำนัน หากภายใน 1 ปีไม่มีเหตุโจรผู้ร้ายในตำบล ราษฎรในท้องที่อยู่เย็นเป็นสุข ไม่มีการโจรกรรม และการทำร้ายร่างกายกัน และจะมอบรางวัลให้ผู้ใหญ่บ้าน

กรณีมีเหตุโจรกรรมและการทำร้ายร่างกายกัน แต่ผู้ใหญ่บ้านทำให้โจรผู้ร้ายไม่สามารถเอาทรัพย์ไปได้ หรือทำให้การกระทำนั้นไม่สำเร็จ โดยที่เจ้าของทรัพย์ไม่ได้รับอันตราย

“รางวัลการปราบปรามโจรผู้ร้าย” มอบให้กรณีเจ้าของท้องที่ที่เกิดเหตุ ที่ช่วยเหลือให้มีการจับตัวคนร้ายได้ และมอบให้ผู้ใหญ่บ้านกรณีมีคนร้ายเข้ามาอาศัย หลบซ่อนในท้องที่ และผู้ใหญ่บ้านสามารถจับกุมตัวได้

“รางวัลความสะอาด หรือจัดให้มีการพัฒนาภายในตำบล” มอบให้แก่ กำนัน ในกรณีมีการสร้างถนน หรือบำรุง ซ่อมแซมสิ่งของต่างๆ ให้เป็นประโยชน์แก่ตำบล สาธารณประโยชน์ หรือทำให้ภายในชุมชนสะอาด ป้องกันไม่ให้เกิดการแพร่ระบาดของโรค

โดยกรมหลวงดำรงราชานุภาพ ขออนุญาตจ่ายเงินรางวัลให้แก่ กำนัน ผู้ใหญ่บ้านผู้ที่มีความชอบใน ร.ศ. 123 เป็นจำนวน 3,569 บาท.