“ชวน” ไม่การันตี รธน. 60 เป็นฉบับปราบโกงหรือโดนโกงปราบ ชี้ ไทยมีวัฒนธรรมเรื่องความเกรงใจเป็นเหตุให้ผู้ละเมิดกฎหมายต้องติดคุกตั้งแต่ระดับรัฐมนตรีลงไป
วันนี้ (11 ก.ค.) นายชวน หลีกภัย อดีตประธานรัฐสภา ปาฐกถาพิเศษในหัวข้อผู้ตรวจการแผ่นดินในฐานะกลไกสำหรับการส่งเสริมการบริหารที่เป็นธรรม ธรรมาภิบาล และหลักนิติธรรม ระหว่างร่วมประชุมกลุ่มภูมิภาคเอเชียของสถาบันผู้ตรวจการแผ่นดินระหว่างประเทศประจำปี 2566 ตอนหนึ่งระบุว่า ประเทศไทยมีปัญหาเรื่องเกี่ยวกับธรรมาภิบาลในทางปฏิบัติจึงได้มีการบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ ตั้งแต่รัฐธรรมนูญปี 2550 หลังจากก่อนหน้านี้ มีปัญหาเรื่องการละเมิดสิทธิมนุษยชน
ส่วนรัฐธรรมนูญ ฉบับปี 2560 ที่เคยบอกว่าเป็นฉบับปราบโกง แต่ใช้มาจนถึงวันนี้ ไม่กล้ารับรองเพราะแนวโน้มโกงจะปราบรัฐธรรมนูญ และส่วนตนยังเห็นในแนวทางที่ว่าประเทศรุ่งเรืองหากบ้านเมืองสุจริตเป็นหน้าที่ของผู้บริหารที่จะทำให้ประเทศรุ่งเรือง
นายชวน ยังกล่าวถึงประเทศไทยมีวัฒนธรรมเรื่องของความเกรงใจ จึงทำให้ผู้ที่ละเมิดหลักนิติธรรม ต้องเข้าสู่กระบวนการยุติธรรมหรือติดคุกไปหลายคน ตั้งแต่ระดับนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี นายตำรวจชั้นผู้ใหญ่ ไปจนถึงผู้บริหารและผู้จัดการธนาคาร เป็นตัวอย่างที่ชี้ให้เห็นว่าประเทศไทยมีประสบการณ์ที่ต่างจากประเทศอื่น ทำให้ภาระผู้ตรวจการแผ่นดินทำงานหนัก รัฐธรรมนูญบัญญัติไว้ชัดเจนว่า คุณสมบัติของผู้ตรวจการแผ่นดินคือต้องเป็นผู้มีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์ คือต้องเป็นคนดี แต่ส่วนตัวมองว่า กฎหมายที่ดีอย่างเดียวไม่เพียงพอ หรือคนดีอย่างเดียวไม่พอ มันต้องไปด้วยกัน และที่สำคัญต้องมีความซื่อสัตย์สุจริต
นายชวน ย้ำหน้าที่ของผู้ตรวจการแผ่นดินเกี่ยวข้องกับหลายฝ่ายจำเป็นต้องขอความร่วมมือและตรวจสอบ หลัก 3 ประการ ที่ระบุไว้ในรัฐธรรมนูญ เป็นสิ่งที่ผู้ตรวจการแผ่นดินจะนำมาเป็นกลไก เพื่อให้หน่วยงานรัฐปฏิบัติตามด้วยความชอบ ขณะเดียวกันย้ำว่าธรรมาภิบาลข้อที่ 5 เรื่องหลักความรับผิดชอบมีความสำคัญ และเห็นว่าที่ผ่านมาประเทศไทยมีปัญหา ในทางปฏิบัติธรรมให้กฎหมายไม่ศักดิ์สิทธิ์
