อดีต ปธ.สภา ไม่คอนเฟิร์ม รธน.60 เป็นฉบับปราบโกง หรือโกงปราบ รธน. ชี้ ไทยมีวัฒนธรรมความเกรงใจ เป็นเหตุให้ผู้ละเมิด กม.ติดคุก ไม่เว้นแม้นายกฯ ไม่ห่วงม็อบกดดันวันโหวตนายกฯ หน้ารัฐสภา 13 ก.ค. ขอยึดตาม รธน.สงบปราศจากอาวุธ
วันนี้ (11 ก.ค.) นายชวน หลีกภัย อดีตประธานรัฐสภา ปาฐกถาพิเศษในหัวข้อ “ผู้ตรวจการแผ่นดินในฐานะกลไกสำหรับการส่งเสริมการบริหารที่เป็นธรรม ธรรมาภิบาล และหลักนิติธรรม” ระหว่างร่วมประชุมกลุ่มภูมิภาคเอเชียของสถาบันผู้ตรวจการแผ่นดินระหว่างประเทศประจำปี 2566 ตอนหนึ่งระบุว่า ประเทศไทยมีปัญหาเรื่องเกี่ยวกับธรรมาภิบาลในทางปฏิบัติ จึงได้มีการบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ ตั้งแต่รัฐธรรมนูญปี 2550 หลังจากก่อนหน้านี้ มีปัญหาเรื่องการละเมิดสิทธิมนุษยชน ส่วนรัฐธรรมนูญ ฉบับปี 2560 ที่เคยบอกว่าเป็นฉบับปราบโกง แต่ใช้มาจนถึงวันนี้ ไม่กล้ารับรองเพราะแนวโน้มโกงจะปราบรัฐธรรมนูญ และส่วนตนยังเห็นในแนวทางที่ว่าประเทศรุ่งเรือง หากบ้านเมืองสุจริต เป็นหน้าที่ของผู้บริหารที่จะทำให้ประเทศรุ่งเรือง
นายชวน ยังกล่าวถึงประเทศไทยมีวัฒนธรรมเรื่องของความเกรงใจ จึงทำให้ผู้ที่ละเมิดหลัก นิติธรรม ต้องเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม หรือ ติดคุก ไปหลายคน ตั้งแต่ระดับนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี นายตำรวจชั้นผู้ใหญ่ ไปจนถึงผู้บริหารและผู้จัดการธนาคาร เป็นตัวอย่างที่ชี้ให้เห็นว่าประเทศไทยมีประสบการณ์ที่ต่างจากประเทศอื่น ทำให้ภาระผู้ตรวจงานแผ่นดินทำงานหนัก รัฐธรรมนูญบัญญัติไว้ชัดเจนว่า คุณสมบัติของผู้ตรวจการแผ่นดิน คือต้องเป็นผู้มีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์ คือ ต้องเป็นคนดี แต่ส่วนตัวมองว่า กฎหมายที่ดีอย่างเดียวไม่เพียงพอ หรือคนดีอย่างเดียวไม่พอ มันต้องไปด้วยกัน และที่สำคัญต้องมีความซื่อสัตย์สุจริต
นายชวน ย้ำหน้าที่ของ ผู้ตรวจการแผ่นดินเกี่ยวข้องกับหลายฝ่าย จำเป็นต้องขอความร่วมมือและตรวจสอบ หลัก 3 ประการ ที่ระบุไว้ในรัฐธรรมนูญ เป็นสิ่งที่ผู้ตรวจการแผ่นดินจะนำมาเป็นกลไก เพื่อให้หน่วยงานรัฐปฏิบัติตามด้วยความชอบ ขณะเดียวกันย้ำว่าธรรมาภิบาลข้อที่ 5 เรื่องหลักความรับผิดชอบมีความสำคัญ และเห็นว่าที่ผ่านมาประเทศไทยมีปัญหา ในทางปฏิบัติธรรม ทำให้กฎหมายไม่ศักดิ์สิทธิ์
นายชวน ยังกล่าวถึงการโหวตเลือกนายกรัฐมนตรีในวันที่ 13 ก.ค. ซึ่งจะมีกลุ่มประชาชนไปให้กำลังใจ และเฝ้าติดตามหน้าอาคารรัฐสภาในวันดังกล่าว ว่าไม่น่าเป็นห่วง เพราะเป็นปรากฏการณ์ธรรมดาที่ฝ่ายสนับสนุนหรือฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยจะเดินทางไป แต่ขออย่าใช้วิธีการนอกกฎหมาย หรือการชุมนุมที่มีอาวุธ เพราะรัฐธรรมนูญบัญญัติไว้ ว่าการชุมนุมโดยสงบ ปราศจากอาวุธ เป็นสิ่งที่ทำได้ตามกฎหมาย และที่ผ่านมาก็มีการชุมนุมตามปกติอยู่หลายครั้ง ไม่มีอะไร เพียงแต่เจ้าหน้าที่ก็ไม่ประมาณไปควบคุมดูแล
นายชวน ยังกล่าวถึงการขับเคลื่อนแก้ไขรัฐธรรมนูญในรัฐบาลชุดใหม่ ว่า ต้องรอดูนโยบาย และการแถลงนโยบาย ซึ่งสมาชิกก็จะมีการสอบถาม วิพากษ์วิจารณ์กันได้ แต่เรื่องการคอรัปชั่นปรับทุจริต ตนคิดว่าเป็นภารกิจของทุกฝ่าย ไม่เฉพาะรัฐบาล