สมาคมฮักชุมชน จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การดำเนินงาน “ธรรมนำทาง” ในโครงการขับเคลื่อนการดูแลผู้มีปัญหาสุราและสุขภาวะโดยชุมชน ใน 3 พื้นที่วัด ได้แก่ วัดโพธิ์ชัย วัดบูรพาหนองบัว ตำบลปอพาน วัดป่าโคกดินแดง ตำบลหนองเม็ก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม คณะทำงาน 3 ฝ่ายของแต่ละวัดได้แก่ พระสงฆ์ บุคลากรสุขภาพ ผู้นำชุมชน/อสม. มีการประเมิน คัดกรองวัดระดับการดื่มสุรา โดยนำทักษะการใช้เครื่องมือแบบประเมินพฤติกรรมการดื่มแอลกอฮอล์หรือ ASSIST ที่มีการอบรมการใช้เครื่องมือให้กับ ชุมชนได้ดำเนินการ คัดกรอง และติดตามผลในผู้ดื่ม ผู้ติดสุราที่เข้าร่วมกิจกรรม “ธรรมนำทาง” มีหัวใจหลัก อยู่ 2 ส่วนคือ 1) การให้ผู้ดื่มผู้ติดสุราที่สมัครใจเข้าร่วมกิจกรรม อยู่วัด 6 วัน 7 คืน เพื่อเรียนรู้ความรู้ การดูแลสุขภาพกายใจ พิษภัยสุราควบคู่กับ การเรียนรู้ธรรมะ ปฏิบัติธรรมนำทางให้มีสติ สงบ ทบทวน คุณค่าชีวิต และตั้งเป้าหมายเพื่อลด เลิกการใช้สุราและสารเสพติด 2) การติดตามนำหนุนใจโดยคณะทำงานพื้นที่ 3ฝ่าย กิจกรรมเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การดำเนินงานโครงการขับเคลื่อนการดูแลผู้มีปัญหาสุราและสุขภาวะโดยชุมชน นอกจากจะได้ข้อมูล ขั้นตอนกระบวนการและผลการดำเนินงานในระยะ 5 เดือนที่ผ่านมาจากคณะทำงาน 3 พื้นที่วัดแล้ว ยังได้รับฟัง ความคิด ความรู้สึก ของผู้ดื่ม ผู้ติดสุราที่เข้าร่วมกิจกรรม ของ 3 วัด เพื่อยืนยันผลการทำงาน
พระจีระศักดิ์ ภูสะพาน ผู้เข้าร่วมกิจกรรมจากวัดบูรพาหนองบัว ตำบลปอพาน อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม
การเข้าร่วมกิจกรรมธรรมนำทาง สิ่งที่ได้มา นอกจากตัดสินใจบวชในครั้งนี้ คือ สติ การอยู่วัด ในธรรมนำทาง ทำให้ได้มีพื้นที่ ให้เราได้ทบทวน ได้หยุดคิดว่าสิ่งที่ผ่านมาถึงแม้จะแก้ไขอะไรไม่ได้แต่เราสามารถย้อนคิดเพื่อให้เป็นบทเรียนที่สามารถที่จะเดินหน้าต่อไปในการประคองชีวิตตัวเองให้เดินไปสู่จุดมุ่งหมายที่ตั้งไว้คนที่เคยมีปัญหากับภรรยาเพื่อนกับเพื่อนฝูงก็เพราะเหล้าก็จะได้ค่อยๆคิดพิจารณาในสิ่งที่ตัวเองทำมามันดีหรือไม่ดี ซึ่งได้บวชแล้วผมได้ทานอันยิ่งใหญ่ คืออภัยทาน ท่านหลวงพ่อเคยพูดให้ฟังเป็นสิ่งที่ดีมาก จากประสบการณ์ผมก็ดื่มมาเหมือนกัน เข้าโรงพยาบาลมาเหมือนกัน พอเลิกตรงนี้ได้สิ่งที่เห็นชัดเจนเลยก็คือสุขภาพร่างกายของเรากลับคืนมา ฟื้นฟูคืนมา สุขภาพร่างกายแข็งแรง เมื่อเราคิดดีและเข้มแข็งในการปฏิบัติ แต่ก็เข้าใจคนที่ติดสุรา และอยากบอกคณะทำงานว่าบางคนที่ยังเลิกไม่ได้เพราะอยู่ในสภาวะติดสุรา สิ่งที่ทำได้คือโอกาสและไม่ซ้ำเติมกัน แต่คนที่คิดได้ ตัดสินใจทำตั้งแต่ตอนนี้ก่อนที่มันจะสายเกินไป คนทุกคนตายแน่นอนครับ แต่ถามว่าก่อนตายทำอะไรไว้บ้าง อย่างที่เขาได้กล่าวไว้ว่าเสือมันสูญพันธุ์มันจะสูญพันธุ์เพราะอะไร เพราะว่ามันไม่กลัวปืนนายพราน ถ้าคนจะเก่งไม่จำเป็นที่จะต้องเก่งไปทุกเรื่องขอให้รักษาชีวิตตัวเองและคนที่ตัวเองรักจะดีที่สุด ไว้ภาคภูมิใจในเวลาที่ตัวเองจากโลกนี้ไป
นางแตง ปะสาราสี ผู้เข้าร่วมกิจกรรมจากวัดโพธิ์ชัย ตำบลปอพาน อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม ดื่มเหล้าขาว มา 30 กว่าปีแล้ว ดื่มเหล้าแล้วก็ต้องเมา ดื่มวันละ 1-2ขวดใหญ่ มีเงินก็ซื้อเหล้า ไม่มีก็เซ็น เชื่อเขามากิน พอเมาก็เล่นการพนันด้วย ยิ่งพอเจอปัญหา ก็ยิ่งดื่มหนัก ตัดสินใจเข้าร่วมธรรมนำทางเพราะผู้นำ ชักชวน จูงใจ ให้เข้าร่วมกิจกรรม ถึงตอนนี้ก็อยากขอบคุณผู้นำ เป็นเหมือนนางฟ้า ให้ยายแตงมาเข้าวัด มาทำกิจกรรมดีๆ แต่ก่อน ยายแตง ไม่เข้าวัด พอเข้าร่วมกิจกรรมธรรมนำทาง มาวัดเกือบทุกวัน เมื่อก่อนตี 5 ตื่นมาก็ต้องกินเหล้า เดี๋ยวนี้ตื่นตี 5 ต้องมากวาดลานวัด มาเก็บขยะที่วัด ทำตัวเป็นประโยชน์ มีความสุข มีคนชื่นชม มีคนยอมรับ ยายแตงดีใจ
นายทองล้วน อินทา ผู้เข้าร่วมกิจกรรมธรรมนำทาง วัดป่าโคกดินแดง ตำบลหนองเม็ก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม
เหตุผลที่ตัดสินใจมาเข้าร่วมโครงการเพราะว่า สงสารลูก และการกินเหล้ามันทำให้แยกทางกันอยู่แต่ยังไม่ได้เลิกกัน และทำให้เขาเดือดร้อน เขาอยู่กรุงเทพแต่ตอนเจ็บเข้าโรงพยาบาลครั้งก่อนเขาก็มาอยู่ดูแล ลูกก็เป็นห่วง ญาติ ครอบครัวผู้หลักผู้ใหญ่เป็นห่วงและเตือนสติกันทุกคน
หลังจากเข้าร่วมกิจกรรม อยู่วัด 6 วัน 7คืน และออกมาใช้ชีวิตตามปกติ จนถึงตอนนี้ก็ 5 เดือนแล้ว เมื่อก่อนแฟนผมเขาไม่ถามหรือพูดคุยกับผมเลยเพราะเวลาเขาพูดคุยกับผม ผมเมาผมก็จะด่าเขาและยังทำบ้านสกปรกข้าวของเสียหายอีก แต่ตอนนี้ ภรรยาเขาก็ทำอาหารมาให้ผมทุกเช้าและเย็นเอาขนมนม นม มาให้และเป็นห่วงผม น้องสาว พี่สาว ก็ดูแล ไม่ให้ทำงานหนัก ขอให้ลด หรือเลิกเหล้า เขาให้ช่วยเลี้ยงวัว ควาย ทำสวน กับชุมชนเมื่อก่อนเดินออกไปไหนมาไหนหรือเดินอยู่ข้างทางตามถนนไปซื้อของ คนในชุมชนไม่ค่อยพูดกับผมเลยเขาเห็นหน้าผมเขาก็เดินหนีไม่มีใครอยากจะทักทายหรือพูดคุยกับผม เพราะเขากลัวว่าผมจะไปขอเงินไปซื้อเหล้า พอผมเลิกเหล้าได้มีแต่คนเรียกและทักทาย เช่น บางคนชวนกินข้าว และบางคนก็บอกผมว่าทำอย่างนี้ดีแล้วเลิกดื่มดีแล้วอย่ากลับไปดื่มมันอีกนะ มีแต่คนรักผม ผมรู้สึกอย่างนั้น
การจัดกิจกรรมเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในครั้งนี้ มีนายกิจจา หมอกเจริญ นายอำเภอนาเชือก เป็นประธานเปิดงาน ร่วมรับฟัง และให้ข้อเสนอแนะ เพื่อให้ 3 วัด ได้แก่ วัดโพธิ์ชัย วัดบูรพาหนองบัว ตำบลปอพาน และวัดป่าโคกดินแดง ตำบลหนองเม็ก อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม ได้เกิดความมั่นใจในการดำเนินงาน ในมิติดังกล่าว นายอำเภอนาเชือก ได้กล่าวไว้ อย่างน่าสนใจ ว่า“ธรรมนำทาง มีความโดดเด่น ที่สามารถทำให้ต้นทุนที่มีในชุมชน ได้แก่ สามเหลี่ยม หรือ สามประสานขับเคลื่อนงาน ที่มีพระสงฆ์ บุคลากรสาธารณสุข และ ผู้นำชุมชน อสม. มีการนำความรู้ ความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน มาประสานการทำงานในการบำบัดดูแลผู้ติดสุราในชุมชนร่วมกัน มีความน่าสนใจ ที่ให้ความสำคัญกับมิติวิชาการ มีการคัดกรอง ประเมิน โดยใช้เครื่องมือที่ได้รับการยอมรับ ดำเนินงานโดยพัฒนาให้กลไกในชุมชนมีทักษะความรู้ โดยมีประเด็นสำคัญ ในสุขภาพกายและใจ ด้านทางกาย มีบุคลากรสุขภาพ ในพื้นที่ ให้ความรู้และนำกระบวนการ ด้านทางใจ มีพระสงฆ์ ถ่ายทอดหลักธรรมเป็นที่ยึดเหนี่ยว ปลุกพลังสติสร้างความเข้มแข็ง ในการต่อสู้ความต้องการดื่มสุรา โดยมีความอิ่มท้อง อุ่นใจเพิ่มเติมจากผู้นำชุมชน ธรรมนำทาง สามารถเชื่อมโยงไปสู่งานคุณภาพชีวิตอื่นๆให้กับคนในพื้นที่ ซึ่งหากมีการขยายผลในพื้นที่อื่นๆ น่าจะเป็นการสร้างพลังทั้งในระดับพื้นที่นั้นๆ และหน่วยงานเข้ามาสนับสนุน”
