รองประธาน สนช.แจงตั้งสถาบันวิเคราะห์งบประมาณเพื่อเป็นเครื่องมือตรวจสอบ จัดทำ ใช้งบฯ เปิดมิติใหม่ แก้ปัญหาเสียงข้างมาก ส.ส.กลั่นกรองได้เป็นประโยชน์แท้จริงหรือไม่ เหตุทุ่มแต่ประชานิยมทำงบขาดดุล ยกมีหน่วยงานติดตามภายใต้ปรัชญาใช้จ่ายถูกต้องมีประสิทธิภาพ
วันนี้ (25 พ.ย.) ที่อาคารรัฐสภา 2 นายสุรชัย เลี้ยงบุญเลิศชัย รองประธานสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) คนที่ 1 บรรยายพิเศษเรื่อง “ทำไมต้องมีสถาบันวิเคราะห์งบประมาณประจำรัฐสภา” ในการสัมมนาการจัดตั้งสถาบันวิเคราะห์งบประมาณประจำรัฐสภาในบริบทสังคมและการเมืองไทย
นายสุรชัยกล่าวว่า การจัดตั้งสถาบันวิเคราะห์งบประมาณ หรือ Parliament Budget Office (PBO) เพื่อเป็นเครื่องมือตรวจสอบ วิจัย วิเคราะห์การจัดทำ และการใช้จ่ายงบประมาณ เกิดขึ้นในต่างประเทศมาหลายสิบปีแล้ว ไม่ว่าจะเป็นในสหรัฐอเมริกา เกาหลีใต้ ญี่ปุ่น ส่วนในประเทศไทยนั้นสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) ได้นำเรื่องดังกล่าวเข้ามาวิจัยร่วมกับสถาบันพระปกเกล้า เป็นการเปิดมิติใหม่ในการบริหารจัดการใช้จ่ายและตรวจสอบงบประมาณ แต่เดิมนั้นกระบวนการจัดทำงบประมาณ เสนอโดยรัฐบาล มีเครื่องมือกลั่นกรองคือรัฐสภา ประกอบด้วย ส.ส.และ ส.ว. แต่เสียงข้างมากใน ส.ส.เป็นของรัฐบาล ทำให้เกิดคำถามว่าสามารถตรวจสอบกลั่นกรองได้อย่างแท้จริงหรือไม่ เมื่อมาถึงชั้น ส.ว. กฎหมายกำหนดให้ทำได้เพียงเห็นชอบหรือไม่เท่านั้น ไม่มีสิทธิแก้ไข
นายสุรชัยกล่าวต่อไปว่า กระบวนการจัดทำงบประมาณเดิมทำให้เกิดคำถามว่างบที่ใช้จ่ายเป็นประโยชน์มากที่สุดกับสังคมหรือไม่ ที่ผ่านมาพัฒนาไปในทางใช้เงินนอกงบประมาณมากขึ้น ตอบสนองประชานิยมมากขึ้น รายได้หลายอย่างไม่ส่งแผ่นดิน งบลงทุนลดลง งบใช้จ่ายเพิ่มขึ้น ทำงบประมาณแบบขาดดุลอย่างต่อเนื่อง ถามว่ากระบวนการจัดทำงบประมาณได้ถูกออกแบบดีที่สุดแล้วหรือยัง การจัดตั้งสถาบันวิเคราะห์งบประมาณจะเป็นตัวช่วยรัฐสภา ในการกลั่นกรองตรวจสอบการจัดทำและใช้จ่ายงบประมาณด้วยข้อมูลเชิงลึก เพื่อเป็นหลักประกันที่จะกลั่นกรองงบประมาณให้เกิดประโยชน์ต่อประเทศชาติมากที่สุด
“กระบวนการตรวจสอบใช้จ่ายงบประมาณ ถูกต้องหรือไม่ ทุจริตหรือไม่ ถ้างบประมาณถูกใช้อย่างถูกต้อง ไม่มีการทุจริต แต่ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ต่อสังคม ไม่สะท้อนประสิทธิภาพ ถามว่าเป็นการใช้จ่ายที่ดีที่สุดแล้วหรือยัง ถ้าเรามีหน่วยงานที่ติดตามตรวจสอบการใช้งบประมาณ ภายใต้ปรัชญาการใช้จ่ายที่ถูกต้อง มีประสิทธิภาพมากที่สุดก็จะก่อให้เกิดประโยชน์มหาศาลต่อประเทศชาติ” นายสุรชัยกล่าว
นายสุรชัยกล่าวด้วยว่า ร่าง พ.ร.บ.สถาบันวิเคราะห์งบประมาณประจำรัฐสภา พ.ศ. ... ได้ผ่านความเห็นชอบจากสภาปฏิรูปแห่งชาติ (สปช.) แล้ว ระหว่างนี้รอผ่านการพิจารณาของคณะรัฐมนตรี (ครม.) ก่อนที่จะส่งมายังสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) ให้พิจารณาต่อไป