ผอ.สถาบันปฏิรูปประเทศไทย ค้านเลือกตั้งระบบจัดสรรปันส่วนผสม ชี้ จะสร้างปัญหาใหม่ ระบุใช้ระบบเยอรมนีตอบโจทย์ได้มากกว่า พร้อมแนะวางมาตรการป้องกันทุจริตเลือกตั้ง ทำพรรคให้เข้มแข็งไม่เป็นเครื่องมือหาประโยชน์ของกลุ่มธุรกิจการเมืองที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน
นายสุริยะใส กตะศิลา รองคณบดีฯ วิทยาลัยนวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยรังสิต และผู้อำนวยการสถาบันปฏิรูปประเทศไทย (สปท.) กล่าวว่า ตนเห็นว่า ระบบเลือกตั้งแบบใหม่ที่คณะกรรมการยกร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) เสนอที่เรียกว่า “ระบบจัดสรรปันส่วนผสม” เพื่อมุ่งแก้ปัญหาคะแนนทิ้งน้ำ หรือต้องการทำให้ทุกคะแนนมีความหมาย และทำให้พรรคเล็กพรรคน้อยมีที่นั่งในสภา เพื่อการปรองดองด้วยนั้น นอกจากจะไม่เป็นอย่างที่ กรธ. คิดแล้ว อาจจะสร้างปัญหาใหม่ตามมาด้วยซ้ำ โดยเฉพาะการเอาคะแนนของพรรคที่แพ้ในระบบเขตไปคำนวณ ส.ส. ในระบบสัดส่วนพรรคนั้น ทำให้เกิดการแปลงเสียงและเจตนารมย์ของผู้ใช้สิทธิได้ง่าย
นายสุริยะใส กล่าวว่า รูปแบบเลือกตั้งของ กรธ. คะแนนของพรรคจะได้จากคะแนนของผู้แพ้ ไม่ใช่คะแนนของพรรคโดยตรง จะส่งผลให้การแข่งขันของพรรคการเมืองในทางนโยบายลดความสำคัญลง และตัวบุคคล หรือระบบอุปถัมภ์ในเขตพื้นที่เลือกตั้งจะเข้ามามีอิทธิพลเหนือพรรคมากขึ้นทำให้ระบบพรรคอ่อนแอ
นายสุริยะใส กล่าวว่า ระบบแบบนี้เอื้อพรรคขนาดกลางมากกว่าพรรคเล็ก ทำให้พรรคใหญ่อาจจะใช้วิธีตั้งพรรคนอมินีขนาดกลางมาตักตวงประโยชน์จากระบบเลือกตั้งแบบนี้ได้อีก ส่วนพรรคเล็กก็จะได้คะแนนมาแต่ไม่ได้ช่วยพัฒนาระบบพรรคการเมืองแต่อย่างใด และไม่รู้ว่าเป็นการปรองดองตรงไหน การซื้อเสียงอาจจะรุนแรงขึ้น เพราะทุกคะแนนใช้สิทธิครั้งเดียวใบเดียวแต่ถูกนำไปคำนวณผู้ได้เป็น ส.ส. ถึง 2 ครั้ง
“ผมขอเสนอแนะให้ กรธ. เลือกระบบเลือกตั้งแบบสัดส่วนผสม หรือแบบเยอรมนีที่กรรมาธิการยกร่างฯ ชุด นายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ เสนอไว้ เพราะตอบโจทย์ที่ กรธ. ตั้งไว้ได้มากกว่า และเป็นระบบที่มีอยู่จริง และมีข้ออ่อนน้อยที่สุดผ่านการพิสูจน์มาแล้ว แล้วเอาเวลาที่มีน้อยนิดของ กรธ. ไปวางมาตรการป้องการการทุจริตเลือกตั้งที่ซับซ้อนรุนแรงขึ้น รวมทั้งแนวทางในการทำให้พรรคการเมืองเข้มแข็งเป็นสถาบันไม่ใช่เครื่องมือหาประโยชน์ของกลุ่มธุรกิจการเมืองแบบที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน และบทเรียนสำคัญของการเลือกตั้งไทยคือเราเปลี่ยนมาแทบจะทุกระบบแต่ก็หนีปัญหาการทุจริตเลือกตั้งไม่ได้”
ผู้อำนวยการสถาบันปฏิรูปประเทศไทย (สปท.) กล่าวว่า หาก กรธ. ดื้อดึงยืนยันระบบนี้ตนเป็นห่วงว่าการเลือกตั้งครั้งหน้าอาจทำให้เกิดความจะไร้ระเบียบ จนส่งผลให้เกิดความโกลาหลทางการเมืองได้ ทั้งนี้ ในส่วนของสถาบันปฏิรูปประเทศไทย มหาวิทยาลัยรังสิต กำลังจัดทำความเห็นและเตรียมยื่นข้อเสนอแนะการปฏิรูปประเทศไทยอย่างเป็นทางการต่อ กรธ.และ สปท.