“สมศักดิ์ เจียม” ชี้บึ้มราชประสงค์ ต้องมีเครือข่ายในไทย ไม่คิดฝีมือแดง-แต่เผยฝรั่งเชื่อว่าใช่

ASTVผู้จัดการ - อดีตอาจารย์ศิลปศาสตร์ มธ. วิเคราะห์บึ้มราชประสงค์ ยังไม่ปักใจเชื่อใครทำ ชี้ถ้าก่อการร้ายสากล ก็ถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ แต่ไม่รู้อะไรเป็นเหตุให้ก่อการเช่นนั้น ถ้าทำจริงต้องประกอบระเบิดในไทย มีเครือข่ายพร้อม แต่ไม่ง่าย ส่วนปมอุยกูร์ก็ดูยังไม่มีความสามารถปฏิบัติการ ไม่คิดว่าใช่ฝีมือเสื้อแดง แต่ก็เป็นไปได้ ยกนักวิชาการฝรั่ง คนหนึ่งชี้ฝีมือไอเอส - แดง - ผู้ก่อการใต้ ส่วนอีกคนฟันธงแดงชัวร์

เว็บไซต์เฟซบุ๊ก Somsak Jeamteerasakul ของนายสมศักดิ์ เจียมธีรสกุล อดีตอาจารย์คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เขียนข้อความเมื่อวันที่ 21 ส.ค. วิเคราะห์ถึงกรณีระเบิดศาลพระพรหม สี่แยกราชประสงค์ โดยระบุว่าด้วย “ทฤษฎี” ต่าง ๆ เกี่ยวกับใครระเบิดศาลพระพรหม ว่า ตนยังไม่ปักใจเชื่ออันไหนเป็นพิเศษ ตนเห็นว่า บางอันมีความเป็นไปได้จริง แต่ก็มีปัญหาใหญ่มากอยู่เหมือนกัน พร้อมระบุทฤษฎีต่าง ๆ ดังนี้ (1) ทฤษฏีผู้ก่อการร้ายต่างชาติ ที่ดูเหมือนจะเป็นที่ยอมรับหรือเชื่อกันมากที่สุด คือ เป็นฝีมือของต่างชาติ สำหรับคนเสื้อแดงหรือคนที่ไม่ชอบ คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ยิ่งการที่ คสช. พยายามออกมาบอกว่า อย่าเพิ่งปักใจ และพยายามพูดออกมาในเชิงโยงเข้ากับการเมืองในประเทศ (คงต้องการเล่นงานฝ่าย พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี) คนเสื้อแดงก็ยิ่งหันไปทางทฤษฎีต่างชาตินี้มากขึ้น แต่เรื่องนี้ไม่จำกัดอยู่เฉพาะคนเสื้อแดงแน่ ๆ สื่อต่าง ๆ ก็มีแนวโน้มเสนอไปในทางว่าเป็นฝีมือต่างชาติ

นายสมศักดิ์ ระบุว่า ขอบอกสำหรับคนที่ไม่ได้ตามฟังพวกวิทยุ “ใต้ดิน” ของเสื้อแดงว่า น่าสนใจว่า นักจัดรายการเหล่านั้นหลายคน ตั้งแต่นายสุรชัย แซ่ด่าน ถึง “ยุทธ แอลเอ” “สตอร์ม” ฯลฯ ไม่เชื่อทฤษฎีนี้หรือให้น้ำหนักน้อยมาก ๆ (แน่นอน พวกเขามีแนวโน้มที่พยายามโยงไปเรื่อง พี่น้องทะเลาะกัน บ้าง เรื่อง อำมาตย์อยากล้มประยุทธ์ บ้าง) โดยส่วนตัวตนก็ว่าเป็นไปได้ที่จะเป็นต่างชาติ ปัญหาที่ทำให้ผมยังสงสัยในทฤษฎีนี้อยู่ และไม่ถึงกับปักใจเชื่อ คือ ‎ถ้า‬นี่เป็นฝีมือของผู้ก่อการร้ายต่างชาติจริง ๆ จะเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ไทยเลย ที่ผ่านมา มีผู้ก่อการร้ายต่างชาติ “ผ่าน” มาทางไทยหลายหน ตั้งแต่หลายสิบปีก่อน มีการจี้เครื่องบินมาลงดอนเมือง จนถึงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ที่มีเข้ามาในไทย และเคยโดยไทยจับส่งให้สหรัฐอเมริกาก็มี (เคยมีกรณีทีพยายามวางระเบิดสถานทูตต่างชาติในไทยก็มี) แต่ถ้านี่เป็นฝีมือผู้ก่อการร้ายต่างชาติ จะเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์เลย ที่ผู้ก่อการร้ายต่างชาติ มีเป้าหมายโจมตีประเทศไทยและคนไทยโดยตรง เป็นไปได้ไหมว่า ก็ต้องบอกว่า เป็นไปได้ อะไร ๆ ก็มี ครั้งแรกได้ทั้งนั้น

นายสมศักดิ์ ระบุต่อว่า แต่มันมีเหตุผลอยู่ว่า ทำไมที่ผ่านมาหลายสิบปี จึงไม่เคยเกิดขึ้น ก็เพราะมันยากที่จะทำอย่างหนึ่ง และอีกอย่างที่สำคัญ คือ มันไม่เคยมีเหตุใหญ่โตเพียงพอที่จะทำให้เกิด (กรณีภาคใต้ ทำให้มุสลิมหลายที่ไม่พอใจจริง แต่ขนาดนั้น ก็ไม่เคยถึงขั้นทำให้เกิด กรณีอย่างที่ไทยจับผู้ก่อการร้ายส่งให้สหรัฐฯก็เช่นกัน) ประเด็นคือ ถ้าครั้งนี้ใช่ จะเป็นอะไรทีสำคัญมาก ๆ และเป็นเรื่องใหญ่มาก เพราะหลายปีที่ผ่านมา มันไม่เคยมีเลย ไม่ว่าจะเหมือนกับ เฉียด ขนาดไหน (เรื่องภาคใต้ หรือเรื่องร่วมมือกับอเมริกัน) เท่าที่มีการเสนอกัน (โดยเฉพาะในหมู่เสื้อแดง) ว่า เป็นทฤษฎีนี้ ก็มาจากกรณีไทยส่งอุยกูร์กลับจีน

“ผมไม่มีข้อโต้แย้งอะไรโดยตรง เพราะไม่รู้ แต่ต้องบอกตรง ๆ เช่นกันว่า ผมยังสงสัยอยู่ว่า กรณีอุยกูร์ จะทำให้อุยกูร์ - ตุรกี ที่อยู่ต่างประเทศไม่พอใจมากขนาดทำการก่อการร้ายขนาดนี้เชียวหรือ? ที่สำคัญ จนบัดนี้ เป็นเรืองแปลกเหมือนกันที่ไม่มีการอ้างเครดิต หรือประกาศออกมาจากฝ่ายก่อการร้ายว่า ทำเพราะเรื่องนี้ (คือ ปกติการก่อการร้ายสากล มันหวังผลในทางการเมืองด้วย เพื่อประกาศทำร้ายคนที่เขาเห็นว่า เป็นศัตรู) ที่พูดนี้ ต้องย้ำว่า ไม่ใช่ต้องการบอกว่า เป็นไปไม่ได้ ผมไม่รู้ และก็เชื่อว่าเป็นไปได้ ที่จะบอกก็เพียงแค่ว่า อย่าเพิ่งรีบปักใจเชื่อร้อยเปอร์เซ็นต์ เพราะมันเป็นอะไรที่ไม่ใช่จะเกิดขึ้นง่าย ๆ ถ้าใช่ก็จะเป็นอะไรที่เรียกว่า ครั้งแรกสุดในประวัติศาสตร์ เลย” นายสมศักดิ์ ระบุ

นายสมศักดิ์ ระบุต่อว่า อีกเหตุผลหนึ่งที่มันยาก คือ ถ้าเป็นต่างชาติมา ก็ต้องมาประกอบระเบิดในไทย (ไปจนถึงเรื่องการหลบซ่อนทั้่งก่อนและหลังเหตุการณ์) แน่นอน เป็นไปได้ แต่มันก็ไม่ใช่ง่าย ถ้าไม่มี เครือข่าย ของตัวเองอยู่ อุยกูร์ - ตุรกี จะมีเครือข่ายในประเทศไทย ให้ความร่วมมือกับงานขนาดนี้หรือไม่? ผมไม่ทราบเหมือนกัน แค่บอกว่า มันยากเหมือนกันเรื่องแบบนี้ ไม่ใช่อะไรที่คิดจะทำก็ทำง่าย ๆ สรุปแล้ว ที่อยากจะบอก คือ ทฤษฎีนี้ก็เป็นไปได้ แต่มันไม่ใช่อะไรที่เกิดขึ้นแบบง่าย ๆ และถ้าใช่ จะเป็นอะไรที่ใหญ่มาก คือ เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์เลย และโดยส่วนตัว ผมยังรู้สึกอยู่ว่า เรื่องอุยกูร์ อาจจะไม่ใหญ่พอที่จะทำให้เกิดการโจมตีขนาดนี้ หรือพวกอุยกูร์เอง อาจจะยังไม่มีความสามารถมาปฏิบัติการในไทยแบบนี้

อย่างไรก็ตาม นายสมศักดิ์ ได้เขียนคำชี้แจงไว้ข้างต้นด้วยว่า ตนก็พยายามติดตามเรื่องคำอธิบายว่า ระเบิดศาลพระพรหม เกิดจากอะไร โดยส่วนตัว จนวินาทีนี้ ตนยังไม่รู้สึกเชื่อ หรือปักใจกับทฤษฎีไหนเลย เลยพยายามเขียน ๆ ความรู้สึกสงสัยต่อทุก ๆ ทฤษฎีออกมา เขียน ๆ ไป แล้วก็ยาว และไม่แน่ใจจะเขียนจนครบหรือไม่ และก็ลังเลมากเหมือนกัน เพราะความที่ตัวเองไม่มีข้อสรุป คิดอยู่นาน ในที่สุด ก็ลองโพสต์บางส่วนที่เขียนแล้วข้างล่างนี้ ขอให้ถือเป็นอะไรที่ผมคิดแบบ ยังไม่ยุติ ที่โพสต์เผื่อจะทำให้บางท่านที่ ปักใจ แล้ว หันมาร่วมกัน เปิดใจ ว่ายังมีความไม่แนนอนอยู่ไม่น้อยในทฤษฎีต่าง ๆ หรืออย่างน้อย ลองมาแลกเปลี่ยนกับคนที่ยังสงสัยอยู่ต่อไป

จากนั้นวานนี้ (22 ส.ค.) เฟซบุ๊กดังกล่าวยังได้โพสต์ข้อความเพิ่มเติม ระบุว่า ว่าด้วยทฤษฎีใครบอมบ์ศาลพระพรหม ความเห็นของนักวิชาการฝรั่ง 2 คน โดยเกริ่นนำว่า บอกตรง ๆ ว่า เวลาคิดจะเขียนถึงการเมืองภายใน โดยเฉพาะประเด็นเรื่องความรุนแรง การใช้อาวุธ แล้วออกจะเบื่อ ๆ ปัจจุบันทุกฝ่าย ยังไม่พร้อมจะอภิปรายเรื่องนี้อย่างเปิดใจ และใจเย็น ๆ มีเหตุมีผล คงได้เห็นกันแล้วว่า ในชั่วโมงแรก ๆ คนอย่างสุวินัย วสันต์ ฯลฯ แสดงความน่าอนาถ เขียนถึงเรื่อง ทักษิณ - เสื้อแดง เป็นคนทำอย่างไร ในอีกฟากหนึ่ง คนเชียร์เสื้อแดงส่วนใหญ่ก็ไม่พร้อมเผชิญความจริงที่ว่า เสื้อแดงเคยใช้ความรุนแรงและอาวุธอย่างไร

“หลายเดือนก่อน ตอนผมพูดเรื่องนี้ขึ้นมา นายจตุพร พรหมพันธุ์ ประธาน นปช. ถึงกับโกรธเกรี้ยวออกมาด่าผมทางรายการของเขา ความจริง ผมเกือบ ๆ จะโต้แล้ว แต่เห็นแก่เสื้อแดงระดับมวลชน เลยปล่อยไป แต่ก็ฝากบอกบางคนไปว่า ถ้าเจอ นายจตุพร ช่วยบอกไปด้วยว่า ที่เขาโต้ผมน่ะ อีเดียตมาก คือ โง่จริง ๆ ถ้าผมไม่เห็นแก่เสื้อแดง แล้วโต้กลับในรายละเอียดว่าเสื้อแดงเคยใช้อาวุธอย่างไรบ้าง เขาเองนั่นแหละจะเสียหมา และเสื้อแดงก็จะเสียด้วย คนรู้จักคิด และไม่โง่ ไม่ออกมาโต้ผมแบบนั้นหรอก ผมเขียนเรื่องพวกนี้ มีข้อมูลเต็มที่จะพูดหรือไม่พูดไป แค่ไหนเท่านั้น แม้แต่ไม่กี่วันมานี้ ผมก็ยังเห็นเสื้อแดงบางคน เมื่อพูดถึงการระเบิดศาลพระพรหม ก็ยกเอาคลิปกรณีที่มีการปาระเบิด กปปส. ที่อนุสาวรีย์ชัยมา โดยหารู้ไม่รู้ว่า คนปาจริง ๆ น่ะเป็นเสื้อแดง” นายสมศักดิ์ ระบุ

นายสมศักดิ์ ระบุว่า คนเสื้อแดง และแอนตี้เสื้อแดง ไม่ต้องรีบตื่นเต้นไป ที่ตนเพิ่งเขียน บ่น ๆ นี้ ไม่ใช่จะบอกว่า ตนเชื่อว่า ระเบิดพระพรหม เป็นฝีมือเสื้อแดง จริง ๆ โดยส่วนตัว เฉพาะครั้งนี้ตนไม่คิดว่าใช่ แต่ถ้าถามว่า เป็นไปได้ไหม ตนก็ว่าเป็นไปได้ กระทู้นี้ มาจากที่ผมไปอ่านบทความ 2 ชิ้น (ภาษาอังกฤษ) ในเว็บไซต์ นิวแมนดาลา (นวมลฑล) ที่นักวิชาการผู้เชี่ยวชาญเรื่องความมั่นคง - การก่อการร้าย ลงความเห็นสันนิษฐานว่า ระเบิดศาลพระพรหม เป็นฝีมือใคร ประเด็นสำคัญ มันต่อเนื่องจากกระทู้เรื่องนี้ตอนแรก คือนักวิชาการทั้งคู่ ไม่เชื่อว่าเป็นเรื่องอุยกูร์ เช่นกัน

นายสมศักดิ์ อธิบายว่า คนแรก คุณซาชารี่ อับบูซ่า (Zachary Abuza) ซึ่งเขียนหนังสือเรื่องการก่อการใช้อาวุธในภาคใต้ของไทย ได้ทำตารางแยกแยะว่า มีใครบ้างที่เข้าข่ายอาจจะเป็นคนทำ ขอสรุปแบบสั้นๆ ดังนี้ กลุ่มเฮสบูลาห์ (นี่คือกลุ่มที่พลาดระเบิดที่สุขุมวิทไม่กี่ปีก่อน) - ความเป็นไปได้อยู่ในระดับ ต่ำมาก, กลุ่ม เจไอ - ความเป็นไปได้อยู่ในระดับ ต่ำมาก, กลุ่มไอเอส (รัฐอิสลาม) - ความเป็นไปได้อยู่ในระดับ ปานกลาง ถึง สูง, กลุ่มอุยกูร์ - ความเป็นไปได้อยู่ในระดับ ต่ำ, กลุ่มเสื้อแดง - ความเป็นไปได้อยู่ในระดับปานกลาง, กลุ่มก่อการภาคใต้ - ความเป็นไปได้อยู่ในระดับ ปานกลาง ถึง สูง

นายสมศักดิ์ ระบุต่อว่า นักวิชาการอีกคน คือ ดร.จอห์น แบล็กซ์แลนด์ (John Blaxland) แห่งมหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลีย บอกว่า มีความเป็นไปได้ 3 กลุ่ม คือ ทหาร คสช. ทำเอง, เสื้อแดงทำ, ผู้ก่อการภาคใต้ทำ สรุปว่า น่าจะเป็นกลุ่มเสื้อแดงมากที่สุด โดยตัดเรื่องอุยกูร์ออกไปเลย ไม่จัดอยู่ใน 3 ความเป็นไปได้เลยด้วยซ้ำ ทำไม อันนี้ ผมบอกตรง ๆ ว่า อ่านแล้วไม่เคลียร์ เขาบอกแค่ว่าไม่น่าเป็นไปได้

นายสมศักดิ์ ระบุทิ้งท้ายว่า ต้องย้ำอีกทีว่า (โดยเฉพาะหลังจากเพิ่งพูดถึงว่า ดร.แบล็กซ์แลนด์ คิดว่า น่าจะเป็นเสื้อแดงมากที่สุด) โดยส่วนตัว ไม่คิดว่า ครั้งนี้เสื้อแดงเป็นคนทำ แต่ในขณะเดียวกัน ก็อย่างที่เขียนไปในตอนแรก เรื่องอุยกูร์ หรือ ผู้ก่อการร้ายสากล ผมก็รู้สึกว่า มันยาก คือจะเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์เลย ถ้าใช่ และไม่แน่ใจว่า ที่ผ่าน ๆ มา มันมีเหตุให้ถึงกับเกิดไหม (ประเทศไทยไปทำอะไรให้พวกเขาไม่พอใจขนาดนั้น) โดยเฉพาะกรณีอุยกูร์ ความรู้สึกผมยิ่งเวลาผ่านไป อย่างเช่น หลังจากมีการเปิดคลิป คนไปหย่อนกระเป๋าระเบิดที่สาธร ผมยิ่งรู้สึกมากขึ้นๆว่า น่าจะไม่ใช่อุยกูร์