เปิด 12 สาระ ร่าง พ.ร.บ. พลังงานนิวเคลียร์ มอบอำนาจนายกรัฐมนตรี ตั้ง 9 กรรมการ กำกับดูแลการใช้ประโยชน์พลังงานนิวเคลียร์และรังสีในทางสันติ และไม่ใช้บังคับแก่ยานพาหนะทางทหารของต่างประเทศที่ขับเคลื่อนด้วยพลังงานนิวเคลียร์ซึ่งเข้ามาในราชอาณาจักร เผย ก.วิทย์ จ่อนำร่าง พ.ร.บ. ปราบปรามการก่อการร้ายโดยใช้นิวเคลียร์ พร้อมร่าง พ.ร.บ. คุ้มครองฯ ห้ามทดลองนิวเคลียร์ฯ เข้า ครม. เร็ว ๆ นี้
วันนี้ (4 ส.ค.) มีรายงานว่า คณะรัฐมนตรี (ครม.) มีมติเห็นชอบร่างพระราชบัญญัติพลังงานนิวเคลียร์ พ.ศ. ....ที่สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้ว ตามที่กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เสนอ และให้ส่งคณะกรรมการประสานงานสภานิติบัญญัติแห่งชาติพิจารณา ก่อนเสนอสภานิติบัญญัติแห่งชาติต่อไป
มีสาระสำคัญของร่างพระราชบัญญัติ ดังนี้
1. กำหนดให้ยกเลิกพระราชบัญญัติพลังงานปรมาณูเพื่อสันติ พ.ศ. 2504 และพระราชบัญญัติพลังงานปรมาณูเพื่อสันติ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2508
2. กำหนดให้ร่างพระราชบัญญัตินี้มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้บังคับแก่การดำเนินการเกี่ยวกับพลังงานนิวเคลียร์และรังสีในทางสันติ และไม่ใช้บังคับแก่ยานพาหนะทางทหารของต่างประเทศที่ขับเคลื่อนด้วยพลังงานนิวเคลียร์ซึ่งเข้ามาในราชอาณาจักร
3. กำหนดให้มีคณะกรรมการพลังงานนิวเคลียร์ ประกอบด้วย นายกรัฐมนตรี เป็นประธานกรรมการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เป็นรองประธานกรรมการ กรรมการโดยตำแหน่งจำนวนเก้าคน กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิจำนวนไม่เกินหกคน และเลขาธิการสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติเป็นกรรมการและเลขานุการ
4. กำหนดให้คณะกรรมการฯ มีอำนาจหน้าที่ในการกำกับดูแลการใช้ประโยชน์จากพลังงานนิวเคลียร์ กำกับดูแลทางนิวเคลียร์และรังสี ให้คำแนะนำแก่รัฐมนตรีในการออกกฎกระทรวง วางระเบียบควบคุมและดำเนินกิจการให้เป็นไปตามข้อกำหนด หรือเงื่อนไขในใบอนุญาต ส่งเสริมและเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับความปลอดภัยจากพลังงานนิวเคลียร์ กำหนดมาตรฐานต่าง ๆ อันพึงใช้โดยเฉพาะเกี่ยวกับพลังงานนิวเคลียร์ รวมทั้งกำหนดแผนเพื่อรับมือกับเหตุฉุกเฉินทางนิวเคลียร์และรังสี
5. กำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการในการควบคุมวัสดุกัมมันตรังสีและเครื่องกำเนิดรังสี วัสดุนิวเคลียร์ สถานประกอบการนิวเคลียร์ กากกัมมันตรังสี และเชื้อเพลิงนิวเคลียร์ที่ใช้แล้ว
6. กำหนดมาตรการความปลอดภัย ความมั่นคงปลอดภัย และการพิทักษ์ความปลอดภัย
7. กำหนดให้ผู้ครอบครองวัสดุกัมมันตรังสี วัสดุนิวเคลียร์ กากกัมมันตรังสี เชื้อเพลิงนิวเคลียร์ หรือเชื้อเพลิงนิวเคลียร์ที่ใช้แล้ว ซึ่งประสงค์ทำการขนส่งวัสดุดังกล่าว มีหน้าที่ต้องแจ้งต่อเลขาธิการตามหลักเกณฑ์ที่กำหนด และผู้นั้นรวมถึงผู้รับขนส่งต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขที่กำหนด
8. กำหนดมาตรการกรณีมีเหตุฉุกเฉินทางนิวเคลียร์และรังสี กรณีที่เกิดอันตรายหรือความเสียหายอันเกิดจากการประกอบกิจการตามใบอนุญาต ให้ผู้รับอนุญาตมีหน้าที่ระงับเหตุในเบื้องต้นตามแผนป้องกันอันตรายจากรังสี และต้องบอกแจ้งเหตุนั้นให้พนักงานเจ้าหน้าที่ทราบทันที ส่วนกรณีอันตรายหรือความเสียหายที่มีลักษณะหรือขยายขอบเขตเป็นความเสียหายสาธารณะ รวมทั้งกรณีอันตรายหรือความเสียหายอันเกิดจากนิวเคลียร์หรือรังสีที่เกิดขึ้นในต่างประเทศซึ่งผลกระทบต่อประเทศไทย ให้เจ้าหน้าที่มีอำนาจตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย มีอำนาจเข้าระงับเหตุแห่งความเสียหายสาธารณะนั้นได้ทันที
9. กำหนดให้เลขาธิการมีอำนาจสั่งให้ระงับการกระทำที่ฝ่าฝืน แก้ไขปรับปรุง หรือปฏิบัติให้ถูกต้องเหมาะสมภายในระยะเวลาที่กำหนด รวมทั้งมีอำนาจสั่งพักใช้ใบอนุญาตทั้งหมดหรือบางส่วนก็ได้ กรณีที่ผู้รับใบอนุญาตฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามพระราชบัญญัตินี้ กฎกระทรวงหรือประกาศหรือคำสั่งที่ออกตามพระราชบัญญัตินี้
10. กำหนดให้พนักงานเจ้าหน้าที่มีอำนาจเข้าไปในสถานประกอบการยานพาหนะ ยานพาหนะที่ขับเคลื่อนด้วยพลังงานนิวเคลียร์ สถานที่ก่อสร้างสถานประกอบการทางนิวเคลียร์ หรือสถานที่ให้บริการกากกัมมันตรังสี เพื่อตรวจสอบการทดสอบระบบเครื่องจักรหรืออุปกรณ์ การบรรจุวัสดุนิวเคลียร์ และการเดินเครื่องปฏิกรณ์นิวเคลียร์ รวมทั้ง การตรวจ ค้น กัก ยึด อายัด หรือนำไปเป็นตัวอย่างเพื่อตรวจสอบ เป็นต้น
11. กำหนดให้ผู้กระทำความผิดตามพระราชบัญญัตินี้ต้องรับโทษอาญา
12. กำหนดบทเฉพาะกาลเกี่ยวกับคณะกรรมการประกอบด้วยประธานกรรมการ รองประธานกรรมการ และกรรมการโดยตำแหน่งตามมาตรา 9 (1) (2) และ (3) ปฏิบัติหน้าที่ไปพลางก่อน จนกว่าจะมีการแต่งตั้งกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิตามมาตรา 9 (4) ซึ่งต้องไม่เกินหนึ่งร้อยแปดสิบวันนับแต่วันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ
ด้าน พล.ต.สรรเสริญ แก้วกำเนิด รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า ครม. เห็นชอบ ร่าง พ.ร.บ.พลังงานนิวเคลียร์ พ.ศ...ตามที่กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เสนอ ทั้งนี้ สาระสำคัญของร่างกฎหมายดังกล่าว คือ การกำหนดกฎเกณฑ์เพื่อให้เกิดความปลอดภัยและความมั่นคงปลอดภัยทางนิวเคลียร์และรังสี และพิทักษ์ความปลอดภัยทางนิวเคลียร์ เพื่อคุ้มครองประชาชนและสิ่งแวดล้อม และเพื่อให้สอดคล้องกับกฎเกณฑ์ในทางสากลที่เกี่ยวข้องกับพลังงานนิวเคลียร์
และเนื่องจากกฎหมายเดิม ปี 2504 ได้ใช้บังคับมาเป็นเวลานานและบางบทบัญญัติไม่เหมาะสม กับสภาพสังคมปัจจุบัน ในการแก้ไขดังกล่าวด้วยการเพิ่มกลไกในการกำกับดูแลหลายประการ รวมถึงเพิ่มหลักเกณฑ์เกี่ยวกับความรับผิดชอบในความเสียหายสาธารณะที่เกิดขึ้นและกำหนดความผิดเพิ่มขึ้นจึงเห็นสมควรปรับปรุงกฎหมาย โดยมีสาระสำคัญ คือ ให้ยกเลิก พ.ร.บ. ฉบับเดิมปี 2504 และ 2508 และกำหนดให้มีคณะกรรมการพลังงานนิวเคลียร์ ประกอบด้วย นายกรัฐมนตรี เป็นประธานกรรมการ รัฐมนตรีวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เป็นรองประธาน กรรมการโดยตำแหน่ง จำนวน 9 คน และกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิไม่เกิน 6 คน และเลขาธิการสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติเป็นเลขานุการ
พล.ต.สรรเสริญ กล่าวว่า กฎหมายฉบับนี้ทั้งนายยงยุทธ ยุทธวงศ์ รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีกระทรวงอุตสาหกรรม ยืนยันใน ครม. ว่า กฎหมายฉบับนี้มีความจำเป็นเนื่องจากกฎหมายฉบับเก่าใช้มานาน และมีข้อบัญญัติบางประการไม่ชัดเจน ต้องปรับปรุงแก้ไขใหม่ ซึ่งกฎหมายฉบับนี้ถือเป็นจุดเริ่มต้นของการใช้พลังงานนิวเคลียร์เพื่อสันติ และชีวเคมีรังสี แต่ไม่เกี่ยวข้องกับการใช้อาวุธยุทโธปกรณ์ทางทหารที่ใช้พลังงานนิวเครียร์ ที่นำเข้ามาจากต่างประเทศ
มีรายงานว่า เมื่อวันที่ 17 ก.พ. ที่ผ่านมา นายพิเชฐ ดุรงคเวโรจน์ รมว.วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เป็นประธานประชุมหารือข้อราชการผู้บริหารหน่วยงานในสังกัด โดยมีประเด็นสำคัญเร่งรัดหน่วยงานเสนอกฎหมายที่เกี่ยวข้องต่อ สนช. จำนวน 9 ฉบับ ให้ทันห้วงเวลารัฐบาล โดยมี ร่าง พ.ร.บ.พลังงานนิวเคลียร์ พ.ศ.....
นอกจากนั้น ยังมี ร่างพระราชบัญญัติปราบปรามการก่อการร้ายโดยใช้นิวเคลียร์ พ.ศ.... และร่างพระราชบัญญัติคุ้มครองการดำเนินงานขององค์การสนธิสัญญาว่าด้วยการห้ามทดลองนิวเคลียร์โดยสมบูรณ์และคณะกรรมาธิการเตรียมการสำหรับองค์การสนธิสัญญาว่าด้วยการห้ามทดลองนิวเคลียร์โดยสมบูรณ์ พ.ศ.... รวมอยู่ด้วย
มีรายงานด้วยว่า ในคราวการประชุมคณะกรรมการพลังงานปรมาณูเพื่อสันติ ครั้งที่ 2/2558 เมื่อวันที่ 2 เมษายน พบว่า ในวาระที่ 3.2 รายงานความคืบหน้าการปับปรุงแก้ไข พ.ร.บ. พลังานปรมาณูเพื่อสันติ (ฉบับที่..) พ.ศ.... มติที่ประชุมเห็นชอบให้มีการแก้ไข 23 มาตรา ซึ่งผ่านหลักเกณฑ์ความจำเป็นในการตรากฎหมายเมื่อปี 2549 โดยคณะกรรมการกฤษฎีกา คณะที่ 5 เสนอให้ปรับปรุงร่างพ.ร.บ.ปรมาณูเพื่อสันติ (ฉบับที่ ...) พ.ศ...
“โดยให้แยกจากร่าง พ.ร.บ. พลังงานนิวเคลียร์ พ.ศ... (ชื่อใหม่) ที่อยู่ในระหว่างพิจารณาของ คณะกรรมการกฤษฎีกา คณะที่ 5 ซึ่งได้พิจารณาทบทวน เสร็จเมื่อเดือนเมษายน 2558 และเสนอ ครม. ในวันนี้”