ศาลปกครองกลางพิพากษาเพิกถอนประกาศ รฟท. ให้ผู้ค้าตลาดนัดจตุจักรลงนามสัญญาเช่าแผงค้าสูงกว่า 3 พันบาทต่อเดือนไม่ชอบด้วยกฎหมาย ชี้ รฟท.ไม่มีอำนาจบริหารตลาด ทำได้แค่ขนส่งรถไฟและกิจการเกี่ยวข้องเท่านั้น อีกทั้งระเบียบ รฟท.ให้เก็บได้แค่เดือนละ 890 บาทเท่านั้น ด้านผู้ค้าเฮ ไม่หวั่นยื่นอุทธรณ์ฟ้องศาลปกครองสูงสุด
วันนี้ (30 พ.ค.) ศาลปกครองกลางมีคำพิพากษาเพิกถอนประกาศการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) จำนวน 5 ฉบับ ที่เกี่ยวกับการให้ผู้ค้าในตลาดนัดจตุจักรรวม789 คน ไปลงนามสัญญาเช่าและชำระค่าเช่าในอัตราใหม่ที่ รฟท.กำหนด เนื่องจากศาลเห็นว่าการออกประกาศดังกล่าวของ รฟท. ไม่ชอบด้วยกฎหมาย และเรียกเก็บค่าเช่าสูงเกินไป และไม่เป็นไปตามระเบียบ รฟท. ฉบับที่ 129 ว่าด้วยการจัดประโยชน์ในทรัพย์สินของ รฟท.
ทั้งนี้ คดีดังกล่าว นายสงวน ดำรงค์ไทย กับพวกซึ่งเป็นผู้ค้าในตลาดนัดจตุจักร รวม 789 คนได้ยื่นฟ้อง รฟท. นายยุทธนา ทรัพย์เจริญ ผู้ว่า รฟท. นายจรัสพันธ์ วัชโรทัย รองผู้อำนวยการฝ่ายการเดินรถในขณะนั้น เป็นผู้ถูกฟ้องที่ 1-3 กรณีร่วมกันออกประกาศเรื่องการลงนามในสัญญาเช่าและชำระค่าเช่าแผงค้าในตลาดนัดสวนจตุจักรจำนวน 5 ฉบับไม่ชอบด้วยกฎหมายเมื่อวันที่ 2 เม.ย. 55 และระหว่างศาลปกครองพิจารณาคดีก็ได้มีคำสั่งคุ้มครองชั่วคราวโดยสั่งระงับการบังคับใช้ประกาศทั้ง 5 ฉบับของ รฟท.ไว้ก่อน
สำหรับเหตุผลที่ศาลปกครองกลางมีคำพิพากษาให้เพิกถอนประกาศทั้ง 5 ฉบับของ รฟท. ระบุว่า รฟท. ไม่มีอำนาจตามกฎหมายในการดำเนินกิจการเป็นผู้บริหารจัดการตลาดนัดจตุจักรแต่อย่างใด แม้ที่ดินดังกล่าวจะเป็นทรัพย์สินของ รฟท. แต่ตาม พ.ร.บ.การรถไฟแห่งประเทศไทย พ.ศ.2494 ให้อำนาจ รฟท. ดำเนินการที่เกี่ยวกับการขนส่งรถไฟ และกิจการที่เป็นประโยชน์แก่กิจการรถไฟเท่านั้น ซึ่งการดำเนินการกิจการตลาดนัดนอกจากจะเห็นได้ชัดเจนว่าไม่ใช่กิจการรถไฟแล้ว ยังไม่ได้เป็นกิจการเกี่ยวเนื่องกับการขนส่งรถไฟและเป็นประโยชน์กับกิจการรถไฟ หากแต่เป็นกิจการหาสถานที่ให้ประชาชนได้ประกอบการค้า และหาซื้อสินค้าซึ่งโดยหลักแล้วอยู่ในอำนาจของกรมการค้าภายใน
นอกจากนี้การที่ รฟท. ดำเนินการบริหารจัดการตลาดนัดจตุจักรแทนกรุงเทพมหานคร ยังขัดต่อหลักกฎหมายมหาชนว่าด้วยเรื่องการจัดตั้งองค์กรภาครัฐ ที่มีหลักการสำคัญว่าการจะจัดตั้งหน่วยงานใดขึ้นมาหน่วยงานนั้นจะต้องมีภารกิจหรืออำนาจหน้าที่ไม่ทับซ้อนกับหน่วยงานอื่น และต้องมีความเชี่ยวชาญและมีกลไกต่างๆ เอื้อต่อการปฏิบัติภารกิจหลักขององค์กร ซึ่ง รฟท. ตั้งขึ้นเพื่อดำเนินกิจการรถไฟเป็นการเฉพาะไม่มีความเชี่ยวชาญในการบริหารกิจการตลาดนัด ทำให้มีค่าใช้จ่ายในการบริหารจัดการตลาดนัดจตุจักรเพิ่มขึ้น เมื่อเทียบครั้งที่กรุงเทพมหานครเป็นผู้ดำเนินการ การที่ รฟท. เข้าบริหารตลาดนัดจตุจักร จึงเป็นการกระทำที่ปราศจากอำนาจตามกฎหมาย และอาจถูกเพิกถอนได้ แต่เนื่องจากผู้ค้าทั้งหมดที่เป็นผู้ฟ้องคดีไม่ได้ขอให้เพิกถอนการกระทำดังกล่าวของ รฟท. ศาลจึงไม่อาจมีคำสั่งเกินคำขอได้ และเป็นหน้าที่ของฝ่ายบริหารที่ต้องไปจัดการแก้ไขปัญหานี้ต่อไป
และเมื่อศาลฯ วินิจฉัยว่า รฟท. ไม่มีอำนาจบริหารจัดการตลาดนัดจตุจักรแล้ว รฟท.ย่อมไม่อาจเรียกเก็บค่าบริหารจัดการตลาดนัดจตุจักรจากผู้ค้าได้ เว้นแต่ค่าเช่าที่สามารถเรียกเก็บได้ตามระเบียบ รฟท. ฉบับที่ 129 ว่าด้วยการจัดประโยชน์ในทรัพย์สินของ รฟท. ที่ให้เรียกเก็บค่าเช่าปีละ 2.75% ของราคาที่ดินต่อปี ซึ่งคำนวณเป็นเงินเท่ากับ 890 บาท/เดือน/ 1 แผงค้าขนาด 5 ตารางเมตร การที่ผู้ถูกฟ้องทั้ง 3 เรียกเก็บค่าเช่าจากผู้ค้าในราคา 3,157 บาท/เดือน/แผง จึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย พิพากษาห้าม รฟท. เรียกเก็บเงินจากผู้ค้าในตลาดนัดจตุจักรเกินกว่าอัตราเช่าที่กำหนดไว้ในระเบียบดังกล่าว โดยให้มีผลย้อนหลังไปจนถึงวันที่ฟ้องคดีคือวันที่ 2 เม.ย.55 นับแต่วันที่คดีถึงที่สุด และให้คำสั่งคุ้มครองชั่วคราวยังคงมีผลบังคับใช้ต่อไปจนกว่าคดีถึงที่สุดหรือศาลปกครองสูงสุดมีคำสั่งเป็นอย่างอื่น
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในการอ่านคำพิพากษาครั้งนี้ผู้ฟ้องคดีที่เป็นผู้ค้าในตลาดนัดจตุจักรทั้งหมดได้เดินทางมารับฟังด้วยตนเอง จนทำให้ห้องพิจารณาคดีรองรับไม่เพียงพอ ศาลจึงได้ติดตั้งทีวีวงจรปิดถ่ายทอดการถ่ายคำพิพากษาออกมาให้ผู้ฟ้องคดีที่ไม่สามารถเข้าไปรับฟังภายในห้องได้รับฟังบริเวณหน้าห้องพิจารณาคดี แต่ระหว่างที่ศาลอ่านคำพิพากษานั้นผู้ฟ้องคดีต่างก็มีสีหน้าเคร่งเครียดลุ้นว่าศาลจะมีคำพิพาษาไปในทางใด แต่เมื่อศาลมีคำพิพากษาให้กลุ่มผู้ฟ้องคดีชนะ ทำให้ผู้ฟ้องคดีส่งเสียงเฮด้วยความดีใจพร้อมกับปรบมือและขอบคุณศาล
นายดำรงศักดิ์ เจนกิจเจริญชัย รองประธานชมรมจตุจักรรวมใจ หนึ่งในผู้ฟ้อง กล่าวว่าพอใจกับคำพากษาที่ออกมา และไม่กังวลกับการที่ รฟท.จะมีการยื่นอุทธรณ์ต่อศาลปกครองสูงสุด โดยจากนี้ผู้ค้าในตลาดนัดจตุจักรก็ค้าขายกันตามปกติต่อไป
