เปิดร่างแก้ไข รธน.ฉบับ ครม.อ้างเป็นพื้นฐานปฏิรูปการเมือง ตั้ง ส.ส.ร.3 จังหวัดละคนผสมที่ประชุมรัฐสภาสรรหา 22 รวม 99 คน กำหนดกรอบจัดทำร่าง รธน.แล้วเสร็จ 180 วัน ส่งให้ กกต.จัดประชามติเสร็จ 15 วัน หากไม่ผ่านตั้ง ส.ส.ร.ชุดที่ 4 ใหม่ แต่คนเก่าเข้าร่วมไม่ได้
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญของคณะรัฐมนตรี (ครม.) ที่กระทรวงยุติธรรมเป็นผู้เสนอร่างนั้น มีหลักการและเหตุผลในการเสนอแก้ไขดังต่อไปนี้
หลักการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยดังต่อไปนี้ 1.กำหนดให้รัฐสภาประชุมร่วมกัน ในกรณีการให้ความเห็นชอบสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ ซึ่งมาจากการคัดเลือกโดยที่ประชุมรัฐสภา และกรณีการให้ความเห็นชอบญัตติให้มีการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญใหม่ (เพิ่ม (17) และ (18) ของมาตรา 136) 2.กำหนดให้มีสภาร่างรัฐธรรมนูญเพื่อทำหน้าที่จัดทำร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่และกำหนดกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ (เพิ่มหมวด 16 การจัดทำร่างรัฐธรรมนูญใหม่มาตรา 291/1ถึง 291/16)
เหตุผล โดยเป็นการสมควรกำหนดให้มีวิธีการจัดทำรัฐธรรมนูญขึ้นใหม่ทั้งฉบับ เพื่อเป็นพื้นฐานสำคัญในการปฏิรูปการเมือง โดยให้มีสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญซึ่งประกอบด้วยบุคคลจากหลายสายอาชีพ เป็นองค์กรในการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญ เพื่อปรับปรุงโครงสร้างทางการเมืองขึ้นใหม่ให้มีเสถียรภาพและประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ทั้งเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการอนุมัติรัฐธรรมนูญโดยการออกเสียงประชามติได้ด้วย ทั้งนี้โดยยังคงรักษาระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขไว้ตลอดไป จึงจำเป็นต้องตรารัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยนี้
ส่วนบันทึกวิเคราะห์สรุปสาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญ ฉบับที่ ครม.ให้ความเห็นชอบนั้น มีดังนี้
ครม.ได้มีมติให้เสนอร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่..) พ.ศ... ต่อรัฐสภา โดยมีบันทึกวิเคราะห์สรุปสาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญดังกล่าว ดังนี้
1.เหตุผลและความจำเป็นในการเสนอร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย โดยที่เป็นการสมควรให้มีวิธีการจัดทำรัฐธรรมนูญขึ้นใหม่ทั้งฉบับเพื่อเป็นพื้นฐานสำคัญในการปฏิรูปการเมือง โดยให้มีสภาร่างรัฐธรรมนูญซึ่งประกอบด้วยบุคคลจากหลายสาขาอาชีพเป็นองค์กรในการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญเพื่อปรับปรุงโครงสร้างทางการเมืองขึ้นใหม่ให้มีเสถียรภาพและประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ทั้งเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการอนุมัติรัฐธรรมนูญโดยการออกเสียงประชามติได้ด้วย ทั้งนี้ โดยร่างรัฐธรรมนูญที่จะมีผลเป็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขหรือเปลี่ยนแปลงรูปของรัฐจะกระทำไม่ได้
2.สาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
1) กำหนดให้รัฐสภาประชุมร่วมกันในกรณีการให้ความเห็นชอบสสร.ซึ่งมาจากการคัดเลือกโดยที่ประชุมรัฐสภาและกรณีการให้ความเห็นชอบญัตติให้มีการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญใหม่
2) กำหนดให้มี ส.ส.ร.ทำหน้าที่จัดทำรัฐธรรมนูญใหม่มีสมาชิกทั้งหมด 99 คนประกอบด้วยสมาชิกซึ่งมาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชน จังหวัดละหนึ่งคน จำนวน 77 คน และสมาชิกซึ่งมาจากการคัดเลือกโดยที่ประชุมของรัฐสภา จำนวน 22 คน โดยแบ่งเป็นสามประเภท คือ
ก.ผู้เชี่ยวชาญสาขากฎหมายมหาชน จำนวน 6 คน
ข.ผู้เชี่ยวชาญสาขารัฐศาสตร์หรือรัฐประศาสนศาสตร์ จำนวน 6 คน
ค.ผู้มีประสบการณ์ด้านการเมือง การบริหารราชการแผ่นดิน เศรษฐกิจ สังคม กฎหมายหรือการร่างรัฐธรรมนูญ จำนวน 10 คน
3) กำหนดคุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของบุคคลผู้มีสิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็น ส.ส.ร.
4) กำหนดให้ กกต.ดำเนินการจัดให้มีการเลือกตั้ง ส.ส.ร.ซึ่งมาจากการเลือกตั้งโดยประชาชนจังหวัดละ 1 คน ให้แล้วเสร็จภายใน 75 วัน โดยให้ตราเป็นพระราชกฤษฎีกากำหนดวันเลือกตั้ง ซึ่งเป็นวันเดียวกันทั่วราชอาณาจักร และให้ กกต.ประกาศรับรองผลการเลือกตั้งให้แล้วเสร็จภายใน 15 วัน นับแต่วันเลือกตั้ง โดยให้ผู้สมัครที่ได้รับคะแนนสูงสุดในการเลือกตั้งแต่ละจังหวัด เป็นผู้ได้รับเลือกเป็น ส.ส.ร.ของจังหวัดนั้น
5) กำหนดให้รัฐสภามีการดำเนินการคัดเลือก ส.ส.ร.ซึ่งมาจากการคัดเลือกโดยที่ประชุมรัฐสภา จำนวน 22 คนให้แล้วเสร็จภายใน 75 วันนับแต่วันที่มีเหตุแห่งการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยมีกระบวนการดังนี้
ก.ให้องค์กรที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สภาของสถาบันอุดมศึกษา องค์กรภาคเศรษฐกิจสังคม และองค์กรภาคเอกชนตามหลักเกณฑ์ที่ประธานรัฐสภากำหนดคัดเลือกบุคคล ซึ่งมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามที่จะเป็น ส.ส.ร.ประเภทละไม่เกินสองคน และส่งให้ประธานรัฐสภาภายใน 15 วันนับแต่วันพ้นกำหนดวันรับสมัครรับเลือกตั้ง ส.ส.ร.ที่มาจากการเลือกตั้ง
ข.ให้ประธานรัฐสภาแต่งตั้งคณะกรรมการจำนวน 15 คน เพื่อทำหน้าที่ตรวจสอบคุณสมบัติและลักษณะต้องห้าม ผู้ได้รับการเสนอชื่อเป็น ส.ส.ร.แล้วส่งผลให้ประธานรัฐสภา เพื่อเรียกประชุมรัฐสภา เพื่อลงมติคัดเลือกบุคคลตามบัญชีรายชื่อฯ โดยลงคะแนนเป็นการลับ
6) กำหนดเหตุที่สมาชิกภาพของ ส.ส.ร.สิ้นสุดลงในกรณีต่างๆ และการจัดให้ได้มาซึ่ง ส.ส.ร.แทนตำแหน่งที่ว่างลง
7) กำหนดให้ ส.ส.ร.ต้องจัดทำร่างรัฐธรรมนูญให้แล้วเสร็จภายใน 180 วัน ซึ่งต้องจัดให้มีการรับฟังความเห็นของประชาชนในทั่วทุกภูมิภาคด้วย ร่างรัฐธรรมนูญที่จะมีผลเป็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขหรือเปลี่ยนแปลงรูปของรัฐจะกระทำมิได้
8) เมื่อ ส.ส.ร.ได้จัดทำร่างรัฐธรรมนูญเสร็จสิ้นแล้ว ให้เสนอต่อประธานรัฐสภาเพื่อส่งไปยัง กกต.ซึ่งต้องจัดให้มีการออกเสียงประชามติของประชาชน ว่า จะเห็นชอบกับร่างรัฐธรรมนูญนั้นหรือไม่ โดยประกาศวันออกเสียงประชามติต้องเป็นวันเดียวกันทั่วราชอาณาจักรตั้งแต่เวลา 08.00-17.00 น.และนำหลักเกณฑ์และวิธีการออกเสียงประชามติตาม พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการออกเสียงประชามติมาใช้บังคับ ในกรณีที่ประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งโดยเสียงข้างมากของผู้มาออกเสียงประชามติ เห็นชอบด้วยกับร่างรัฐธรรมนูญ ให้ประธานรัฐสภานำร่างรัฐธรรมนูญขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายโดยนำมาตรา 150 และมาตรา 151 มาใช้บังคับโดยอนุโลม
9) ในกรณีที่ร่างรัฐธรรมนูญเป็นอันตกไป ครม.หรือ ส.ส.หรือ ส.ว.และ ส.ส. ตามจำนวนที่กำหนดมีสิทธิเสนอญัตติต่อรัฐสภา เพื่อให้มีมติการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่อีกได้ และบุคคลที่เคยเป็น ส.ส.ร.ชุดเดิมจะเป็น ส.ส.ร.อีกไม่ได้ นอกจากนี้ เมื่อรัฐสภามีมติอย่างหนึ่งอย่างใดแล้วจะมีการเสนอญัตติในเรื่องนั้นอีกไม่ได้ เว้นแต่จะมีการเลือกตั้งทั่วไปครั้งใหม่
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญของคณะรัฐมนตรี (ครม.) ที่กระทรวงยุติธรรมเป็นผู้เสนอร่างนั้น มีหลักการและเหตุผลในการเสนอแก้ไขดังต่อไปนี้
หลักการแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยดังต่อไปนี้ 1.กำหนดให้รัฐสภาประชุมร่วมกัน ในกรณีการให้ความเห็นชอบสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ ซึ่งมาจากการคัดเลือกโดยที่ประชุมรัฐสภา และกรณีการให้ความเห็นชอบญัตติให้มีการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญใหม่ (เพิ่ม (17) และ (18) ของมาตรา 136) 2.กำหนดให้มีสภาร่างรัฐธรรมนูญเพื่อทำหน้าที่จัดทำร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่และกำหนดกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ (เพิ่มหมวด 16 การจัดทำร่างรัฐธรรมนูญใหม่มาตรา 291/1ถึง 291/16)
เหตุผล โดยเป็นการสมควรกำหนดให้มีวิธีการจัดทำรัฐธรรมนูญขึ้นใหม่ทั้งฉบับ เพื่อเป็นพื้นฐานสำคัญในการปฏิรูปการเมือง โดยให้มีสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญซึ่งประกอบด้วยบุคคลจากหลายสายอาชีพ เป็นองค์กรในการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญ เพื่อปรับปรุงโครงสร้างทางการเมืองขึ้นใหม่ให้มีเสถียรภาพและประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ทั้งเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการอนุมัติรัฐธรรมนูญโดยการออกเสียงประชามติได้ด้วย ทั้งนี้โดยยังคงรักษาระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขไว้ตลอดไป จึงจำเป็นต้องตรารัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยนี้
ส่วนบันทึกวิเคราะห์สรุปสาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญ ฉบับที่ ครม.ให้ความเห็นชอบนั้น มีดังนี้
ครม.ได้มีมติให้เสนอร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่..) พ.ศ... ต่อรัฐสภา โดยมีบันทึกวิเคราะห์สรุปสาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญดังกล่าว ดังนี้
1.เหตุผลและความจำเป็นในการเสนอร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย โดยที่เป็นการสมควรให้มีวิธีการจัดทำรัฐธรรมนูญขึ้นใหม่ทั้งฉบับเพื่อเป็นพื้นฐานสำคัญในการปฏิรูปการเมือง โดยให้มีสภาร่างรัฐธรรมนูญซึ่งประกอบด้วยบุคคลจากหลายสาขาอาชีพเป็นองค์กรในการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญเพื่อปรับปรุงโครงสร้างทางการเมืองขึ้นใหม่ให้มีเสถียรภาพและประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ทั้งเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการอนุมัติรัฐธรรมนูญโดยการออกเสียงประชามติได้ด้วย ทั้งนี้ โดยร่างรัฐธรรมนูญที่จะมีผลเป็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขหรือเปลี่ยนแปลงรูปของรัฐจะกระทำไม่ได้
2.สาระสำคัญของร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
1) กำหนดให้รัฐสภาประชุมร่วมกันในกรณีการให้ความเห็นชอบสสร.ซึ่งมาจากการคัดเลือกโดยที่ประชุมรัฐสภาและกรณีการให้ความเห็นชอบญัตติให้มีการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญใหม่
2) กำหนดให้มี ส.ส.ร.ทำหน้าที่จัดทำรัฐธรรมนูญใหม่มีสมาชิกทั้งหมด 99 คนประกอบด้วยสมาชิกซึ่งมาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชน จังหวัดละหนึ่งคน จำนวน 77 คน และสมาชิกซึ่งมาจากการคัดเลือกโดยที่ประชุมของรัฐสภา จำนวน 22 คน โดยแบ่งเป็นสามประเภท คือ
ก.ผู้เชี่ยวชาญสาขากฎหมายมหาชน จำนวน 6 คน
ข.ผู้เชี่ยวชาญสาขารัฐศาสตร์หรือรัฐประศาสนศาสตร์ จำนวน 6 คน
ค.ผู้มีประสบการณ์ด้านการเมือง การบริหารราชการแผ่นดิน เศรษฐกิจ สังคม กฎหมายหรือการร่างรัฐธรรมนูญ จำนวน 10 คน
3) กำหนดคุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของบุคคลผู้มีสิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็น ส.ส.ร.
4) กำหนดให้ กกต.ดำเนินการจัดให้มีการเลือกตั้ง ส.ส.ร.ซึ่งมาจากการเลือกตั้งโดยประชาชนจังหวัดละ 1 คน ให้แล้วเสร็จภายใน 75 วัน โดยให้ตราเป็นพระราชกฤษฎีกากำหนดวันเลือกตั้ง ซึ่งเป็นวันเดียวกันทั่วราชอาณาจักร และให้ กกต.ประกาศรับรองผลการเลือกตั้งให้แล้วเสร็จภายใน 15 วัน นับแต่วันเลือกตั้ง โดยให้ผู้สมัครที่ได้รับคะแนนสูงสุดในการเลือกตั้งแต่ละจังหวัด เป็นผู้ได้รับเลือกเป็น ส.ส.ร.ของจังหวัดนั้น
5) กำหนดให้รัฐสภามีการดำเนินการคัดเลือก ส.ส.ร.ซึ่งมาจากการคัดเลือกโดยที่ประชุมรัฐสภา จำนวน 22 คนให้แล้วเสร็จภายใน 75 วันนับแต่วันที่มีเหตุแห่งการจัดทำร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยมีกระบวนการดังนี้
ก.ให้องค์กรที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สภาของสถาบันอุดมศึกษา องค์กรภาคเศรษฐกิจสังคม และองค์กรภาคเอกชนตามหลักเกณฑ์ที่ประธานรัฐสภากำหนดคัดเลือกบุคคล ซึ่งมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามที่จะเป็น ส.ส.ร.ประเภทละไม่เกินสองคน และส่งให้ประธานรัฐสภาภายใน 15 วันนับแต่วันพ้นกำหนดวันรับสมัครรับเลือกตั้ง ส.ส.ร.ที่มาจากการเลือกตั้ง
ข.ให้ประธานรัฐสภาแต่งตั้งคณะกรรมการจำนวน 15 คน เพื่อทำหน้าที่ตรวจสอบคุณสมบัติและลักษณะต้องห้าม ผู้ได้รับการเสนอชื่อเป็น ส.ส.ร.แล้วส่งผลให้ประธานรัฐสภา เพื่อเรียกประชุมรัฐสภา เพื่อลงมติคัดเลือกบุคคลตามบัญชีรายชื่อฯ โดยลงคะแนนเป็นการลับ
6) กำหนดเหตุที่สมาชิกภาพของ ส.ส.ร.สิ้นสุดลงในกรณีต่างๆ และการจัดให้ได้มาซึ่ง ส.ส.ร.แทนตำแหน่งที่ว่างลง
7) กำหนดให้ ส.ส.ร.ต้องจัดทำร่างรัฐธรรมนูญให้แล้วเสร็จภายใน 180 วัน ซึ่งต้องจัดให้มีการรับฟังความเห็นของประชาชนในทั่วทุกภูมิภาคด้วย ร่างรัฐธรรมนูญที่จะมีผลเป็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขหรือเปลี่ยนแปลงรูปของรัฐจะกระทำมิได้
8) เมื่อ ส.ส.ร.ได้จัดทำร่างรัฐธรรมนูญเสร็จสิ้นแล้ว ให้เสนอต่อประธานรัฐสภาเพื่อส่งไปยัง กกต.ซึ่งต้องจัดให้มีการออกเสียงประชามติของประชาชน ว่า จะเห็นชอบกับร่างรัฐธรรมนูญนั้นหรือไม่ โดยประกาศวันออกเสียงประชามติต้องเป็นวันเดียวกันทั่วราชอาณาจักรตั้งแต่เวลา 08.00-17.00 น.และนำหลักเกณฑ์และวิธีการออกเสียงประชามติตาม พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการออกเสียงประชามติมาใช้บังคับ ในกรณีที่ประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งโดยเสียงข้างมากของผู้มาออกเสียงประชามติ เห็นชอบด้วยกับร่างรัฐธรรมนูญ ให้ประธานรัฐสภานำร่างรัฐธรรมนูญขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายโดยนำมาตรา 150 และมาตรา 151 มาใช้บังคับโดยอนุโลม
9) ในกรณีที่ร่างรัฐธรรมนูญเป็นอันตกไป ครม.หรือ ส.ส.หรือ ส.ว.และ ส.ส. ตามจำนวนที่กำหนดมีสิทธิเสนอญัตติต่อรัฐสภา เพื่อให้มีมติการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่อีกได้ และบุคคลที่เคยเป็น ส.ส.ร.ชุดเดิมจะเป็น ส.ส.ร.อีกไม่ได้ นอกจากนี้ เมื่อรัฐสภามีมติอย่างหนึ่งอย่างใดแล้วจะมีการเสนอญัตติในเรื่องนั้นอีกไม่ได้ เว้นแต่จะมีการเลือกตั้งทั่วไปครั้งใหม่
