สาเหตุที่ผู้ใหญ่ไม่ "กล้า" ออกจากบ้านไปไหน เพราะส่วนหนึ่งมาจากความหวาดกลัวต่ออุปสรรคจากภายนอก ปัญหาสุขภาพ และไม่รู้จักสถานที่ใหม่ๆ เลยทำให้ไม่อยากไปไหน หรือไปก็ได้ไม่ไกลกว่ารอบบ้านตัวเอง อีกทั้งห่วงปัญหาการเงิน อยากเก็บเงินไว้ให้ลูกหลาน จนลืมห่วงความสุขของตัวเอง เหตุผลที่กล่าวมาเป็นที่มาของการจัดทำรายการสื่อน้ำดี “วันธรรมดา “กล้า” เที่ยว” ที่จะมาเป็นแรงบันดาลใจ และปลุกให้ผู้สูงวัยออกมาทำอะไรเพื่อตัวเอง
ประเทศไทยได้กลายเป็น "สังคมสูงอายุอย่างสมบูรณ์" ในปี 2565 โดย "ประชากรรุ่นเกิดล้าน" ที่เกิดระหว่างปี 2506-2526 กำลังจะกลายเป็น “กลุ่มประชากรสูงอายุกลุ่มใหญ่มากในปี 2566” โดยในปี 2564 ประเทศไทยมีประชากรรวม 66.7 ล้านคน ประชากรสูงอายุของประเทศไทยได้เพิ่มเป็น 12.5 ล้านคน หรือคิดเป็นร้อยละ 19 ของประชากรทั้งหมด ซึ่งทำให้เราต้องเตรียมรับปัญหา "สูงวัยปัญหาสุขภาพรุมเร้า" จากการขาดการออกกำลังกายในกิจวัตรประจำวัน สุขภาพจิตที่ถดถอย เนื่องจากภาวะร่างกายไม่แข็งแรง ซึ่งผู้สูงอายุที่มีความเครียดสูง เสี่ยงภาวะซึมเศร้า เสี่ยงฆ่าตัวตาย และมีภาวะหมดไฟ (Burnout) นอกจากนี้ การรักษาระยะห่างทางสังคมที่ยาวนานจากโรคโควิด-19 ซึ่งทำให้ปัญหาดังกล่าวทวีความสำคัญมากขึ้น
ทั้งหมดทั้งมวลทำให้กองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์อนุมัติจัดทำโครงการ วันธรรมดา "กล้า" เที่ยว วันชื่น คืนสนุก ของคนสูงวัยสุขภาพจิตดี ตามแนวคิด สุขภาพกายและจิตดี ไม่มีขาย ถ้าอยากได้....คุณ(ป้ากับลุง) ต้องสร้างเอง โดยเนื้อหารายการฯ จะเชิญชวนคุณลุงคุณป้าผู้สูงวัยให้ "กล้า" ออกไปเที่ยว ชวนเปรี้ยว..สร้างสีสันในวันธรรมดา เสริมสร้างสุขภาพให้แข็งแรง จะได้เที่ยวไปนานๆ พร้อมผลักดันให้มีความกล้าผจญภัยในโลกใหม่ สร้างเสริมสุขภาพจิตที่ดีให้ผู้สูงวัย อีกทั้งช่วยผลักดันระบบเศรษฐกิจอีกด้วย
ดร.ธนกร ศรีสุขใส ผู้จัดการกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ ให้สัมภาษณ์ถึงแนวคิดในการสนับสนุนให้จัดทำรายการวันธรรมดา “กล้า” เที่ยว ว่า “เป็นที่ทราบกันดีเรื่องสังคมสูงวัย ที่กำลังเป็นเรื่องที่หลายประเทศต้องเตรียมการรับมือ โดยในปี 2564 ที่ผ่านมาประเทศสมาชิกอาเซียน 6 ประเทศ ได้กลายเป็นสังคมสูงอายุแล้ว โดยมีอัตราผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไปแตะถึงร้อยละ 10 แล้ว ได้แก่ สิงคโปร์ (ร้อยละ 22) / ไทย (ร้อยละ 19) เวียดนาม (ร้อยละ 1) / มาเลเซีย (ร้อยละ 11) /อินโดนีเซีย (ร้อยละ 10) / และเมียนมา (ร้อยละ 10) และในปี 2565 ประเทศไทยได้กลายเป็น "สังคมสูงอายุอย่างสมบูรณ์” ทั้งนี้ จากการที่ได้สำรวจลงลึกใน "กลุ่มผู้สูงอายุ" แบ่งเป็น ผู้สูงอายุวัยต้น ผู้มีอายุ 60-69 ปี และผู้สูงอายุวัยกลาง ผู้มีอายุ 70-79 ปี พบว่ามีปัญหาในเรื่องของ สุขภาพกาย สุขภาพใจ ที่เข้าสู่ภาวะถดถอยเกินความจำเป็น ทั้งหมดแก้ไขได้โดยหลัก "พฤฒิพลัง" (Active elderly) ทำอย่างไรให้เหล่าสูงวัยไม่รู้สึกไร้ค่า คนกลุ่มนี้มีคุณค่าทั้งทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรมของผู้สูงอายุ และยังเป็นกำลังให้แก่สังคม และด้าน "การสูงวัยอย่างมีพลัง" (Active ageing) เป็นแนวคิดที่แสดงกระบวนการสร้างโอกาสให้กับตนเอง หรือประชากรทุกเพศทุกวัยที่จะเติบโตเจริญวัยขึ้นอย่างมีสุขภาพดี มีส่วนร่วมในทางเศรษฐกิจและสังคม และมีความมั่นคงในชีวิต
ทางกองทุนฯ ได้เล็งเห็นความสำคัญของกลุ่มผู้สูงอายุดังกล่าว จึงได้อนุมัติให้จัดทำรายการท่องเที่ยวเพื่อผู้สูงอายุขึ้น โดยเชื่อมั่นว่า รายการวันธรรมดา “กล้า” เที่ยว จะตอบโจทย์ความท้าทายของการท่องเที่ยวของผู้สูงอายุได้ และเป็นส่วนหนึ่งที่จะสามารถกระตุ้นให้เกิดการยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงวัยให้สามารถสร้างประโยชน์ และมีสุขภาพดีอย่างต่อเนื่อง ให้เป็น "การสูงวัยที่ยังประโยชน์” (Productive ageing) มีความสามารถในการผลิตหรือบริการที่เป็นประโยชน์และมีคุณค่า ไม่ว่าผลผลิตหรือบริการนั้นจะให้ผลตอบแทนเป็นตัวเงินหรือไม่ก็ตาม และเป็น "การสูงวัยอย่างมีสุขภาวะ" (Healthy ageing) คือสามารถรักษาไว้ซึ่งความสามารถในการปฏิบัติภารกิจประจำวันที่ช่วยให้เกิดการอยู่ดีมีสุขในผู้สูงอายุได้ต่อไปในอนาคต”
ด้าน ผศ.ดร.ณัฐพงค์ แย้มเจริญ ที่ปรึกษาโครงการวันธรรมดากล้าเที่ยว ได้จัดการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้สูงอายุ กลุ่ม 60-79 ปี หลากหลายสาขาอาชีพ เกี่ยวกับการท่องเที่ยวและการเสพสื่อของผู้สูงวัย เมื่อวันที่ 23 กรกฎาคม 2565 ณ คณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต วิทยาเขตร่มเกล้า ได้เปิดเผยข้อมูลที่น่าสนใจเกี่ยวกับการสัมภาษณ์ดังนี้
“ผู้สูงอายุในกลุ่มรายได้ปานกลางที่เกษียณอายุแล้ว ในกลุ่มผู้หญิงจะมีความชื่นชอบในการเดินทางท่องเที่ยวมากกว่ากลุ่มผู้ชาย ในด้านการหาข้อมูลการเดินทาง มักจะได้แรงบันดาลใจจากสื่อโซเซียลที่ผู้สูงอายุใช้งานบ่อยที่สุด ได้แก่ Line Facebook และ Youtube ตามลำดับ โดยกลุ่มเพื่อน คนใกล้ชิดจะมีอิทธิพลมากต่อการท่องเที่ยว เช่น การโพสต์ภาพการท่องเที่ยว การกินอาหารในที่ต่างๆ หรือการแชร์ข้อมูลรายการท่องเที่ยวให้แก่กัน โดยสื่อที่เข้าถึงผู้สูงอายุกลุ่มนี้ได้มากที่สุดคือ สื่อออนไลน์ โดยจะใช้เวลากับการรับชมสื่อเหล่านี้ตลอดทั้งวัน แต่ไม่ต่อเนื่อง สำหรับรายการท่องเที่ยวที่ชื่นชอบ กลุ่มนี้มีความต้องการให้นำเสนอรายการให้เหมาะสมกับวิถีชีวิตคนสูงวัย ต้องมีครบทั้งกิน เที่ยว ทำบุญ และการเดินทาง ทั้งนี้ทั้งนั้น “ราคา” เป็นปัจจัยสำคัญในการพิจารณาที่จะเดินทางท่องเที่ยวอันดับ 1 จะต้องมีความสมเหตุสมผล ไม่แพงมากจนเกินไป ความสะดวกสบายในการเดินทาง และการเข้าถึงสถานที่ท่องเที่ยว เป็นสิ่งสำคัญรองลงมา เนื่องจากผู้สูงอายุมีข้อจำกัดเรื่องการเคลื่อนไหวร่างกายและสุขภาพ เป็นต้น”
“วันธรรมดา "กล้า" เที่ยว วันชื่น คืนสนุก ของคนสูงวัยสุขภาพจิตดี เป็นรายการท่องเที่ยวของผู้สูงวัย โดยผู้สูงวัย ซีซัน 1 จำนวน 5 ตอน โดยมีการส่งเสริมให้ผู้สูงวัยมั่นใจอยากออกมาเที่ยว เพื่อลดทอนปัญหาสุขภาพร่างกาย และที่สำคัญ ในเรื่องของจิตใจ ด้วยสโลแกน “เก็บวันเสาร์อาทิตย์ให้เป็นเวลาของครอบครัว ส่วนวันธรรมดา....มาทำให้เป็นวันของเรา” ดำเนินรายการโดย ป้าอร - รศ.อิงอร สุพันธุ์วณิช นักเดินทางวัย 75 ปี ที่เปรี้ยวได้ทุกที่ สนุกได้ทุกวัน
เนื้อหารายการ จะเชิญชวนชาวสูงวัย “กล้า" ออกเดินทางไปเที่ยวนอกบ้าน ด้วยรูปแบบความน่าสนใจต่างๆ ทั้งนี้เพื่อแสวงหาความสุขให้แก่ตัวเอง และสร้างสุขภาพจิตที่ดีให้แก่ตัวเองไปในตัว ลดทอนปัญหาของครอบครัว บุตรหลานไม่ต้องเป็นห่วง เพราะถ้าท่านกล้าเที่ยว ท่านก็จะได้สุขภาพที่แข็งแรง เกิดการอยู่ดีมีสุขในผู้สูงอายุ อีกทั้งได้ช่วยเหลือสังคม ด้วยการจับจ่ายใช้สอย เป็นกำลังทางเศรษฐกิจ สังคมที่สำคัญอีกด้วย นอกเหนือจากนั้นผู้สูงอายุยังได้การเรียนรู้ ซึ่งไม่มีวันสิ้นสุดในโลกใหม่ๆ และรูปแบบใหม่ๆ อีกด้วย
ท้ายสุดหลักใหญ่ใจความสำคัญ กลุ่มผู้สูงวัยทุกท่านต้องเริ่มต้นการเดินทางด้วยการเอาชนะคำว่า ลุงไม่อยากเที่ยว ป้าไม่อยากออกไปไหน ให้ได้เป็นอย่างแรก
ติดตามรายการวันธรรมดากล้าเที่ยว ที่แสนสนุกสนาน รับแรงบันดาลใจเต็มๆ ได้ผ่านช่องทาง
Youtube วันธรรมดา กล้าเที่ยว : https://www.youtube.com/@BANGKOKMAMACREATIONS
Facebook วันธรรมดากล้าเที่ยว