เผยเบื้องหลังหมอบุญจัดการ วัคซีนธรรมศาสตร์-โปแลนด์ เกือบได้โมเดอร์นาขาดเอกสารเดียว

ย้อนรอยเบื้องหลังดีลธรรมศาสตร์ "หมอบุญ" เผยเอง ธนบุรีช่วยธรรมศาสตร์ดีลวัคซีนโมเดอร์นากับโปแลนด์ ตั้งแต่ตรวจสอบคุณภาพ จองเครื่องบิน นำเข้าและกระจายวัคซีนในไทย รวมทั้งทำประกันวัคซีนให้ เผยจะนำเข้าตั้งแต่ 26 ต.ค. แต่ติดเอกสารจากกระทรวงการต่างประเทศ ต้องเลื่อนเที่ยวบินออกไป

วันนี้ (3 พ.ย.) จากกรณีที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ขอรับบริจาควัคซีนโมเดอร์นา เทคโนโลยี mRNA จากสำนักงานสำรองทางยุทธศาสตร์ของโปแลนด์ จำนวน 1.5 ล้านโดส และขอให้กระทรวงการต่างประเทศออกจดหมายยืนยันว่ารัฐบาลไทยยินดีรับบริจาควัคซีนดังกล่าว แต่กระทรวงการต่างประเทศไม่ออกหนังสือดังกล่าวให้ ทำให้การบริจาควัคซีนดังกล่าวต้องยกเลิกไป

ต่อมากระทรวงการต่างประเทศชี้แจงว่า มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์แจ้งกระทรวงการต่างประเทศว่าในการรับบริจาควัคซีนจากโปแลนด์ครั้งนี้มีค่าใช้จ่ายจำนวนมาก มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์จะรับวัคซีน 1 ใน 3 หรือประมาณ 5 แสนโดส ให้บริการประชาชนฟรี ส่วน 2 ใน 3 หรือประมาณ 1 ล้านโดสให้เอกชนที่เป็นหุ้นส่วนเพื่อนำไปจำหน่ายให้ผู้สนใจเพื่อชดเชยค่าใช้จ่ายในการขนส่ง เมื่อได้หารือกระทรวงการต่างประเทศโปแลนด์แล้ว ได้รับแจ้งว่าไม่อนุญาตให้นำวัคซีนที่ได้รับบริจาคไปขาย และฝ่ายไทยต้องได้รับอนุญาตทางการตลาด (Market Authorization) จากบริษัทผู้ผลิตหรือตัวแทนจำหน่ายวัคซีนโมเดอร์นาด้วย อีกทั้งกระทรวงการต่างประเทศโปแลนด์ไม่เคยยืนยันว่ารัฐบาลโปแลนด์ยินดีบริจาควัคซีนดังกล่าวให้ฝ่ายไทย

เมื่อเป็นที่ชัดเจนว่ามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์จะนำวัคซีนที่ได้รับบริจาคส่วนหนึ่งให้เอกชนหุ้นส่วนไปขาย และไม่มีหลักฐานใดๆ ว่าได้รับอนุญาตทางการตลาด กระทรวงการต่างประเทศจึงไม่อยู่ในสถานะที่จะมีหนังสือยืนยันว่ารัฐบาลไทยยินดีรับบริจาควัคซีนดังกล่าว ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างไทยและโปแลนด์ และความน่าเชื่อถือของประเทศไทย รวมทั้งทำให้บริษัทผู้ผลิตหรือตัวแทนจำหน่ายวัคซีนฟ้องร้องรัฐบาลไทยในภายหลัง

กระทั่งล่าสุดมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ออกมาตอบโต้กระทรวงการต่างประเทศ อ้างว่าไม่ได้รับการชี้แจงให้ทราบมาก่อนว่า การนำวัคซีนล็อตบริจาคให้เอกชนคู่สัญญาไปจำหน่ายจะเกิดความเสียหายแก่ประเทศ และได้แจ้งแก่ผู้แทนกระทรวงการต่างประเทศตั้งแต่ต้นว่า การบริจาคครั้งนี้เป็นการบริจาควัคซีนจากคลังสำรองในประเทศโปแลนด์ ต้องส่งคณะผู้เชี่ยวชาญไปตรวจสอบและจัดการเรื่องการขนส่ง ซึ่งมีค่าใช้จ่ายนับร้อยล้านบาท

ทั้งนี้ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ไม่มีงบประมาณแผ่นดินเหมือนกรณีรัฐบาลรับบริจาควัคซีน จึงได้ขอให้ภาคเอกชนคู่สัญญารับผิดชอบค่าใช้จ่ายทั้งหมด และตกลงว่าจะให้นำวัคซีนโมเดอร์นา 1 ล้านโดส คิดค่าใช้จ่ายในการขนส่ง ประกันภัย และโลจิสติกส์ที่เกี่ยวข้อง รวมเป็นจำนวนโดสละ 400 บาท เพื่อชดเชยค่าใช้จ่ายที่จ่ายไปโดยไม่มีงบประมาณภาครัฐรองรับ ต่ำกว่าราคา 1,100 บาทที่หน่วยงานภาครัฐเรียกเก็บจากสถานพยาบาลต่างๆ อยู่เป็นอย่างมาก

ส่วนเหตุผลที่กระทรวงการต่างประเทศเกรงว่าจะมีการนำวัคซีนไปจำหน่าย จะทำให้กระทบความสัมพันธ์ระหว่างประเทศนั้น ไม่เคยแจ้งหรือปรึกษากันก่อน หากเป็นเงื่อนไขหลักในการออกหนังสือรับรองไปยังประเทศโปแลนด์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์อาจจะหาทางขอความช่วยเหลือจากหน่วยงานภาครัฐอื่นที่เกี่ยวข้องให้ช่วยรับภาระค่าใช้จ่าย ซึ่งมีจำนวนไม่มากเมื่อเทียบกับค่าใช้จ่ายในเรื่องวัคซีนที่ประเทศไทยได้จ่ายไปหลายหมื่นล้านบาทแล้วในปัจจุบัน

อ่านประกอบ : ธรรมศาสตร์โต้บัวแก้ว ปมวัคซีนบริจาคโปแลนด์ อ้างไม่มีงบขนส่ง-ประกันภัย เลยแบ่งให้เอกชนเอาไปขาย


ย้อนกลับไปเมื่อวันที่ 25 ต.ค. นพ.บุญ วนาสิน ประธานกรรมการ บริษัท ธนบุรี เฮลท์แคร์ กรุ๊ป จำกัด (มหาชน) หรือ THG กลุ่มโรงพยาบาลธนบุรี ได้ให้สัมภาษณ์ในรายการฐานทอล์ก ทางสถานีโทรทัศน์เนชั่นทีวี ดำเนินรายการโดย นายบากบั่น บุญเลิศ และ นางวิลาสินี แวน ฮาร์เรน ระบุว่า THG เป็นคนช่วยมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เข้าไปตรวจสอบคุณภาพวัคซีนโมเดอร์นาจาก 2 บริษัท ว่าล็อตผลิตและผู้ผลิตตรงกันหรือไม่ เพื่อแจ้งให้สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) รับทราบ ซึ่งมีอยู่ 2 ประเทศ ได้แก่ ประเทศสเปน และประเทศฝรั่งเศส โดยองค์การเภสัชกรรมนำเข้าจากประเทศสเปน ส่วนมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์นำเข้าจากประเทศฝรั่งเศส 20% ทาง THG ก็บอกว่าเดี๋ยวเราไปยื่นให้ที่ อย. ซึ่งไม่มีปัญหาอะไร

ทั้งนี้ THG ได้จองเครื่องบินแล้ว 3 ครั้ง ได้แก่ วันที่ 26 ต.ค. ซึ่งยังติดปัญหา จึงเลื่อนไปเป็นวันที่ 29 ต.ค. แต่ตอนนี้ต้องเลื่อนอีกทีหนึ่ง โดยการจองเครื่องบินใช้งบลงทุนกว่า 80 ล้านบาท โดยในการจองต้องวางมัดจำด้วย ทางเราไม่ทราบอะไร นึกว่าทุกอย่างเรียบร้อยหมดแล้ว ซึ่งมีการประชุมกันระหว่างโมเดอร์นากับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ว่า โมเดอร์นาจะอนุญาตให้ทางประเทศโปแลนด์มอบวัคซีนจำนวน 3 ล้านโดสให้กับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์หรือไม่ ส่วนเรื่องการประกัน THG ได้ประสานกับทาง บริษัท ทิพยประกันภัย จำกัด (มหาชน) ประกันภัยความเสี่ยงที่จะเกิดโรคแทรกซ้อนกับวัคซีน โดสละ 30 บาท รวม 100 ล้านบาท ทำข้อตกลงเรียบร้อยหมดแล้ว

อย่างไรก็ตาม ติดปัญหาอย่างเดียว คือทางประเทศโปแลนด์ ตนรับทราบจากอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้มีการประสานระหว่างประเทศไทยกับประเทศโปแลนด์เป็นเวลา 2 สัปดาห์แล้ว นึกว่าไม่มีปัญหา แต่ได้รับจดหมายทำนองว่ากระทรวงการต่างประเทศไม่สามารถรับรองได้ เพราะมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ไม่ใช่ภาครัฐบาลที่จะทำสัญญาแบบรัฐต่อรัฐ (G2G) ทั้งๆ ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ทำจดหมายไปหลายครั้ง ให้กระทรวงการต่างประเทศเป็นเจ้าภาพ เหมือนกับรายอื่นๆ ที่บริจาคก็ไม่เห็นมีปัญหาอะไร ที่กระทรวงการต่างประเทศจะเป็นเจ้าภาพรับรองและจัดส่งวัคซีนร่วมกับ THG

"ปัญหาอยู่ตรงที่การบริจาควัคซีน 3 ล้านโดส จะเป็นไปได้หรือไม่ และจะล่าช้าเมื่อไหร่ เพราะทางประเทศโปแลนด์กล่าวว่า ถ้าล่าช้าก็จะงดการบริจาค เนื่องจากการระบาดในทวีปยุโรปกลับมาอีกครั้งหนึ่งในช่วงฤดูหนาว ... ทางเราคิดว่ามาช่วยธรรมศาสตร์ ก็ใช้เงินหลายร้อยล้าน ก็ไม่ได้คิดอะไร" นพ.บุญ กล่าว

เมื่อถามว่า การที่รัฐบาลโปแลนด์บริจาควัคซีนให้กับประเทศไทย ต้องการหนังสือรับรองจากกระทรวงการต่างประเทศหรือไม่ นพ.บุญกล่าวว่า จากหน่วยงานไหนก็ได้ เราเรียกธรรมศาสตร์ออกเองได้ ก็ถือเป็นหน่วยราชการ ขอให้เป็นทางการนิดหนึ่ง เช่น กระทรวงการต่างประเทศ กระทรวงสาธารณสุข ทางมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ก็ติดต่อประสานงานกับกระทรวงการต่างประเทศ โดยเฉพาะเอกอัครราชทูตโปแลนด์เป็นเวลาเกือบ 2 สัปดาห์แล้ว แต่ระยะหลังไม่รับอีเมล ไม่รับโทรศัพท์ ทางเราไม่ทราบว่าปัญหาคืออะไร


เมื่อนายบากบั่นถามว่า แสดงว่าปัญหาใหญ่อยู่ที่หน่วยงานของรัฐที่จะทำหนังสือไปแจ้งต่อทางการโปแลนด์ถูกหรือไม่ นพ.บุญกล่าวว่า ถูกต้อง การทำหนังสือใครก็ได้ เพื่อให้มั่นใจว่าเป็นการบริจาคผ่านรัฐบาลเท่านั้นเอง เขาไม่เกี่ยงว่าจะเป็นกระทรวงการต่างประเทศ หรือกระทรวงสาธารณสุข แต่เราเห็นว่ากระทรวงการต่างประเทศ ทางทูตได้รับทราบเรื่องนี้มาเกือบ 3 สัปดาห์แล้ว

เมื่อถามว่า มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ออกหนังสือเองไม่ได้ใช่หรือไม่ นพ.บุญกล่าวว่า มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ออกหนังสือไปแล้ว แต่ทางประเทศโปแลนด์ระบุว่า อยากให้เป็นหน่วยงาน เช่น กระทรวงการต่างประเทศ เป็นหน่วยงานของรัฐบาลให้รับทราบเท่านั้นเอง ให้เขามั่นใจว่ามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์รับวัคซีนมาเท่านั้นเอง

เมื่อนายบากบั่นถามว่า แสดงว่าโครงการนี้มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เป็นคนจัดการ (Handle) โดยมี THG เข้าไปสนับสนุน (Support) ในการดูแล ตรวจสอบคุณภาพและจัดส่งเข้ามาในประเทศไทย นพ.บุญกล่าวว่า ถูกต้อง รวมทั้งการกระจายวัคซีนในประเทศไทย THG เป็นคนรับผิดชอบทั้งหมด

เมื่อถามว่า วัคซีนที่โปแลนด์บริจาค 3 ล้านโดส ตอนแรกถ้าหากล็อตนี้ได้ ควรจะมาถึงประเทศไทยเมื่อไหร่ นพ.บุญกล่าวว่า ล็อตแรก 1.5 ล้านโดส นึกว่าจะมาวันที่ 26 ต.ค.ก็ไม่ทัน เลื่อนมาวันที่ 29 ต.ค. เพราะอย่างอื่นเรียบร้อยหมดแล้ว วัคซีนตรวจแล้ว พร้อมที่จะส่ง เครื่องบินก็เรียบร้อยหมดแล้ว ขาดอย่างเดียวคือจดหมาย

เมื่อนายบากบั่นถามว่า ทางแก้ตอนนี้ได้คุยกับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์หรือไม่ว่าหาทางออกอย่างไร นพ.บุญกล่าวว่า THG ไม่อยากก้าวล่วงมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เพราะเป็นหน้าที่ของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์โดยตรง ในฐานะนิติบุคคลที่จะนำเข้าวัคซีน แต่ที่เป็นห่วงคือล็อตต่อไปที่กำลังทำอยู่ทำไม่ได้ ซึ่งมีแผนที่จะฉีดเด็ก ตำรวจ ทหารชายแดน และจังหวัดภาคใต้ ทาง THG กับธรรมศาสตร์ช่วยเหลือครึ่งต่อครึ่ง ซึ่งทางโมเดอร์นาขอให้ทำตามที่กระทรวงสาธารณสุขจัดลำดับความสำคัญว่ากลุ่มไหนจะได้ฉีดวัคซีนก่อน

ชมคลิป คลิกที่นี่