น.สพ.เผด็จ ศิริดำรง ประจำโรงพยาบาลสัตว์เนินพลับหวาน เผยเรื่องราวน่าเศร้าผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว ระบุถึง “นกเงือก” ที่ถูกยิงบนเกาะช้างได้จากไปแล้ว หลังช่วยกันยื้อชีวิตนาน 5 วัน
จากเหตุการณ์ เมื่อวันที่ 20 พ.ย. นายนิพนธ์ ภิญโญ หัวหน้าอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง ได้รับแจ้งจากนักท่องเที่ยวว่าพบนกเงือกถูกยิงได้รับบาดเจ็บ อยู่ภายในน้ำตกคีรีเพชร ม.2 ต.เกาะช้างใต้ อ.เกาะช้าง จ.ตราด หลังรับแจ้งจึงประสานเจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง ชุดสลักเพชร ไปตรวจสอบ โดยนายคมศร ภูมิภักดิ์ จนท.พิทักษ์ป่า อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง จุดบ้านสลักเพชร นำเจ้าหน้าที่เข้าทำการตรวจสอบพร้อมนายพรหมชนะ บุญล้อม ม.2 บ้านสลักเพชร และพบพรานป่ามือยิงนกเงือกจำนวน 2 คน วิ่งหลบหนีเข้าไปในป่าในเขตน้ำตกคีรีเพชร พื้นที่ป่าไม้ 2484 อยู่นอกเขตอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะช้าง ในที่เกิดเหตุ น้ำตกคีรีเพชร ชั้นที่ 1 พบนกได้รับบาดเจ็บ 1 ตัว พบว่าเป็นนกอยู่ในวงศ์นกเงือก เป็นนกขนาดใหญ่ เพศเมีย อายุประมาณ 5 ปี มีแผลถูกยิงบริเวณใต้คอทะลุหัว อาการสาหัส เบื้องต้นเจ้าหน้าที่รีบนำนกตัวดังกล่าวส่งรักษาที่คลินิกรักษาสัตว์บ้านคลองพร้าว ต.เกาะช้าง
ต่อมาเมื่อวันที่ 26 พ.ย. น.สพ.เผด็จ ศิริดำรง สัตวแพทยศาสตรบัณฑิต ประจำโรงพยาบาลสัตว์เนินพลับหวาน อ.บางละมุง จ.ชลบุรี ได้ออกมาโพสต์ควาบคือหน้าอาการของนกเงือก ผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว “เผด็จ ศิริดำรง” โดยได้ระบุข้อความว่า
“นกเงือก เจ้าเกาะช้าง เริ่มมีอาการไม่ค่อยดี หายใจติดขัด ตอนประมาณ 21.50 น. สอดท่อ เข้าเครื่องช่วยหายใจ และเสียชีวิตตอนเวลา 22.05 น.วันที่ 26 พ.ย. 2563 ครับ”
สำหรับความสำคัญของนกเงือกนั้น เว็บไซต์มูลนิธิวิจัยนกเงือกให้ข้อมูลไว้ว่า บทบาทเด่นของนกเงือกในระบบนิเวศป่า คือ ช่วยกระจายพันธุ์ไม้กว่า 200 ชนิดที่มีประสิทธิภาพมาก เนื่องจากพฤติกรรมการเลือกกินผลไม้ที่สุก และนำพาเมล็ดไปทิ้งในพื้นที่ต่างๆ จึงเป็นตัวช่วยปลูกป่าและปลูกแหล่งอาหาร ทั้งของนกเงือกและสัตว์ป่าอื่นๆ และยังรักษาความหลากหลายของพืชและสัตว์ จึงจัดเป็นชนิดพันธุ์ที่เป็นร่มเงาให้กับสัตว์ชนิดอื่น (umbrella specie) ทำให้สังคมพืชเกิดความสมดุล และช่วยควบคุมประชากรสัตว์ขนาดเล็ก เช่น แมลง และหนู เป็นต้น”
ประกอบกับนิสัยการผสมพันธุ์ของนกเงือกที่จับคู่เพียงผัวเดียวเมียเดียว และการทำรังที่ตัวเมียจะต้องสลัดขนทิ้งทั้งตัว เพื่อรองรังให้ลูกน้อย การปิดปากโพรงเพื่อป้องกันไม่ให้ศัตรูตามธรรมชาติสามารถมาทำร้ายเมียและลูกน้อยได้ง่ายๆ พ่อนกจึงมีหน้าที่หาเลี้ยงครอบครัวเพียงลำพัง หากนกเงือกตัวผู้ถูกล่า อนุมานได้เลยว่าเราจะเสียนกเงือกตามไปอีก 2 ตัว น่าเศร้าที่เรารู้ แต่เรากลับไม่ตระหนักถึงคุณค่าที่มีต่อระบบนิเวศ เรามองแค่คุณค่าและราคาที่จะได้รับจากการซื้อขายในตลาดเท่านั้น
มูลนิธิศึกษาวิจัยนกเงือก พบว่า นกเงือกในธรรมชาติอาจมีอายุราวๆ 30 ปี แต่ละตัวสามารถกระจายเมล็ดพันธุ์ได้มากกว่า 100 ต้นต่อสัปดาห์ ต้นไม้เหล่านี้มีอัตราเติบโตประมาณร้อยละ 5 ดังนั้น ตลอดช่วงอายุขัยของนกเงือก 1 ตัว จึงปลูกต้นไม้ได้ถึง 500,000 ต้น ลองคิดดูว่านกเงือกที่ถูกล่าเพียง 1 ตัวในเขตอุทยานแห่งชาติเกาะช้าง จะตัดวงจรการปลูกต้นไม้ให้ผืนป่าไปมากเท่าไร? นั่นคือผลลัพธ์ของราคาที่เราต้องจ่ายคืนให้กับธรรมชาติ