“สมเกียรติ โอสถสภา” ชี้บทเรียน “ประชานิยม” สาเหตุเศรษฐกิจ “เวเนซุเอลา” ล่มสลาย

“สมเกียรติ โอสถสภา” ชี้เศรษฐกิจ “เวเนซุเอลา” ล่มสลาย เพราะ “ประชานิยม” เอาใจรากหญ้าจนฟุ้งเฟ้อ ยึดกิจการทุกอย่างมาเป็นของรัฐ หลงระเริงกับรายได้มหาศาลจากน้ำมัน พอน้ำมันราคาตกจึงเกิดวิกฤตตามมาสารพัด หวังเป็นบทเรียนให้ผู้บริหารประเทศ

วันนี้ (18 ก.พ.) ดร.สมเกียรติ โอสถสภา อดีตอาจารย์ประจำคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ไดเโพสต์เฟซบุ๊กถึงกรณีล่มสลายทางเศรษฐกิจของเวเนซุเอลา

มีรายละเอียดว่า

Executive Summary สรุปสาเหตุของวิกฤติการณ์เศรษฐกิจเวเนซุเอลา

ข่าวความล่มสลายทางเศรษฐกิจของเวเนซุเอลา มีต่อเนื่องมาเกือบ 4 ปีแล้ว ประเทศที่เราได้ยินกันมาตลอดว่ามีน้ำมันใต้พื้นดินที่มากที่สุดในโลกและมีนางงามจักรวาลหลายคน วันนี้ประเทศแทบจะล่มสลาย ค่าเงินเฟ้อเป็นหลักพันเปอร์เซ็นต์เกิดขึ้นได้อย่างไร

#จุดกำเนิดปัญหาจากนโยบายประชานิยม

เรื่องราวเริ่มขึ้นก่อนปี 1998 ที่การปกครองของเวเนซุเอลามีแต่การคอร์รัปชันของรัฐบาล ประเทศมีแต่คนยากจน แม้จะเป็นประเทศที่มีการส่งออกน้ำมันมากประเทศนึงของโลก นาย Hugo Chavez ผู้ที่เข้ามาเป็นประธานาธิบดีในปี 1999 จับกระแสนี้ ด้วยการสร้างฐานคะแนนเสียงกับคนจนที่มีมากมายถึง 80 - 90% ของประเทศ

เค้าจับประเด็นได้ว่า คนจนรู้สึกไม่ได้รับความสนใจจากรัฐบาล เพราะรายได้ของประเทศจากการขายน้ำมันไม่ตกมาถึงคนจนเลย นาย Hugo Chavez จึงใช้นโยบายหาเสียงเอาใจคนจน และเมื่อได้รับตำแหน่งก็บริหารประเทศด้วยการเอาใจคนจนด้วยการนำรายได้จากการขายน้ำมันมาสร้างประโยชน์โดยตรงให้กับคนจน

#ความฟุ้งเฟ้อจากประชานิยม

เป็นโชคดีของนาย Hugo Chavez ที่ช่วงนั้นเป็นช่วงที่ราคาน้ำมันดิบราคาแพงมาก รายได้ของประเทศราว 95% มาจากการส่งออกน้ำมันที่ทั่วโลกกำลังต้องการ นาย Hugo Chavez นำรายได้จากราคาน้ำมันที่แพงมาทำนโยบายประชานิยม

รัฐบาลมีการสนับสนุนราคาอาหารให้ สนับสนุนการเรียนค่าใช้จ่ายต่ำหรือฟรี ไปจนถึงการรักษาพยาบาล รัฐบาลออกเงินให้หมด เพราะประเทศกำลังร่ำรวย การร่ำรวยจากการส่งออกน้ำมันทำให้เงินสกุล bolivar มีค่าแข็งขึ้น

การส่งออกสินค้าอื่นขาดความสามารถในการแข่งขัน และผู้คนก็ไปกู้เงินมาจากต่างประเทศเพราะค่าเงินแข็งมาก

#นโยบายที่วางระเบิดเวลา

นาย Hugo Chavez นำนโยบาย Socialist Economic & Policies มาใช้ ออกกฎหมายยึดเอากิจการน้ำมัน สถาบันการเงิน การเกษตร และ อุตสาหกรรมทั้งหมดมาเป็นของรัฐบาลทั้งหมด เพื่อจะได้เอาผลผลิตไปเอาใจประชาชนชาวรากหญ้า ด้วยเงินที่แข็ง สินค้าจำเป็นหลายอย่าง เช่น อาหาร สินค้าเกษตร ยาและการแพทย์ก็นำเข้าหมด แต่การทำเช่นนี้กลับกลายเป็นระเบิดเวลาที่วางเอาไว้โดยไม่รู้ตัว

#ระเบิดเวลาเศรษฐกิจเริ่มเดิน

นาย Hugo Chavez เสียชีวิต และประเทศเวเนซุเอลา ได้ประธานาธิบดีคนใหม่ชื่อนาย Nicholas Maduro ในปี 2014 ราคาน้ำมันที่เคยสูงและเป็นรายได้หลักของประเทศเริ่มอ่อนราคาลง รายได้ 95% ของประเทศค่อยๆ หดตัวลง และไม่สามารถมีรายได้จากภาษีของกิจการจากประชาชนเพราะรัฐบาลไปยึดเค้ามาหมดแล้ว

อีกทั้งกิจการที่จะนำรายได้เข้าประเทศจากการส่งออกก็ไม่มี เพราะมัวแต่หลงระเริงกับรายได้จากน้ำมันเพียงอย่างเดียว และค่าเงินที่เคยแข็งทำให้ส่งออกยากและไม่มีการพัฒนาธุรกิจอะไรส่งออกได้เลย

ประเทศเริ่มเสียรายได้ ค่าเงินตกต่ำ สิ่งของต่างๆ ที่จำเป็นในชีวิตประจำวันก็ต้องนำเข้าด้วยราคาที่แพงขึ้น เพราะค่าเงิน bolivar ต่ำเตี้ยติดดิน ค่าเงินอ่อนตัวลงไปถึง 99.8% ในเวลาไม่กี่เดือน ถ้าเทียบกับธนบัตรก็เหมือนกับว่า แบงก์พันบาทมีค่าเหลือเพียง 2 บาทเท่านั้น

#จากวิกฤตเศรษฐกิจกลายเป็นวิกฤตการสังคม

เมื่อค่าเงินต่ำ เกิดเงินเฟ้อคือธนบัตรเสมือนกับไม่มีค่า สินค้าที่จำเป็นต่อชีวิตที่เคยได้มาจากการนำเข้าเพียงอย่างเดียว ก็ไม่สามารถนำเข้ามาได้เพราะค่าเงินตกต่ำจนไม่มีปัญญาจะซื้อของจากต่างประเทศ

เกิดอาชญากรรมแย่งชิงอาหาร เงิน เด็กและผู้ป่วยเสียชีวิตกันมาก เพราะขาดยาและอุปกรณ์จำเป็นทางการแพทย์ อาหารที่ต้องนำเข้าก็ขาดแคลน

นาย Nicholas Maduro ประกาศให้ค่าเงินผูกกับเงินดอลลาร์ไว้ที่ 10:1 คือ 10 bolivar แลกได้ 1 US dollar แต่ปัญหากลับทวีความรุนแรงขึ้น เพราะทหารที่ทำหน้าที่จัดสรรการนำเข้าเรื่องอาหาร ซื้ออาหารจากต่างประเทศในอัตราส่วน 1:10 ด้วยเงินดอลล่าร์ แต่แอบเอาอาหารออกมาขายประชาชนด้วยอัตรา 1:12,163 สร้างความร่ำรวยให้กับพวกคอรัปชั่นในระหว่างที่ประเทศลำบาก

มีการคำนวณกันว่าประชากรมีน้ำหนักลดลงไปถึง 8.7 KG ในเวลาเพียงหนึ่งปีแล้วเด็กๆ จะมีอาหารขนาดไหน

#จากวิกฤตการสังคมกลายเป็นวิกฤตการเมือง

นาย Nicholas Maduro โดนประชาชนลุกฮือกันขับไล่ แต่ไม่มีใครทำอะไรเค้าได้ เพราะเค้าเอาทหารมาเป็นพวกด้วยการประเคนผลประโยชน์ให้กับทหาร ทั้งอาหาร ยารักษาโรค ในขณะที่ประชาชนกำลังลำบากแสนสาหัส และนาย Nicholas Maduro พยายามจะรักษาตำแหน่งเอาไว้อย่างสุดฤทธิ์ด้วยการแก้กฏหมายของประเทศเพื่อรักษาตำแหน่งของตนไว้ไม่ให้โดนใครโค่นล้มลงไป

บทความนี้เพื่อให้ท่านผู้บริหารได้ทราบถึงปัญหาและที่มาของปัญหาของประเทศเวเนซุเอลา หวังว่าท่านจะได้ประโยชน์