โอลิมปิก..กระตุ้นท่องเที่ยวจีน ทุกธุรกิจเติบโตระยะยาว..เม็ดเงินสะพัดปลิวว่อน

ได้ฤกษ์นับเวลาถอยหลังมหกรรมกีฬาโอลิมปิกที่จะเปิดฉากขึ้น ณ มหานครปักกิ่ง ในยามค่ำคืนเวลา 8.08 นาฬิกาของวันที่ 8 สิงหาคมนี้ ทั้งนี้เพื่อเป็นการเตรียมพร้อมสำหรับบทบาทการเป็นเจ้าภาพอย่างสมเกียรติต่อสายตาชาวโลก ทางรัฐบาลจีนได้ทำการปรับปรุงและพัฒนาสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานและแหล่งท่องเที่ยวสำคัญต่าง ๆ อาทิ ทุ่มงบประมาณสำหรับการพัฒนาระบบขนส่งภายในของประเทศเป็นจำนวนเงินทั้งสิ้น 1.1 พันล้านเหรียญสหรัฐ ฯ อีกทั้งยังจัดงบประมาณจำนวน 200 ล้านเหรียญสหรัฐ ฯ สำหรับบูรณะสถานที่ท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์และจุดท่องเที่ยวต่าง ๆ

นอกจากนี้ เพื่อการจัดระเบียบและลดปัญหามลพิษทางอากาศระหว่างการจัดมหกรรมโอลิมปิก รัฐบาลจีนยังได้ออกมาตรการจำกัดช่วงเวลาการจราจรในมหานครปักกิ่ง รวมถึงการรณรงค์ให้ความรู้ความเข้าใจแก่ประชาชนด้านการสื่อสารภาษาอังกฤษ มรรยาทและบทบาทหน้าที่การเป็นเจ้าบ้านที่ดีเพื่อต้อนรับนักท่องเที่ยวผู้มาเยือนอย่างอบอุ่นและประทับใจ

ทั้งนี้ ธุรกิจท่องเที่ยวมีบทบาทสำคัญในการสร้างเม็ดเงินหมุนเวียนในประเทศจีนทั้งจากนักท่องเที่ยวภายในประเทศและจากต่างประเทศ ซึ่งจากการเปิดเผยข้อมูลของสำนักงานบริหารการท่องเที่ยวแห่งชาติจีน ระบุว่า ในช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา ตลาดท่องเที่ยวของจีนเปรียบเสมือนแม่เหล็กขนาดใหญ่ที่ดึงดูดการลงทุนในภาคอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวจากต่างชาติอย่างดีเยี่ยม โดยในแต่ละปีได้มีการขยายการลงทุนในตลาดท่องเที่ยวของจีนเป็นจำนวนเงินราว 150 พันล้านหยวน

ปัจจุบันจีนเป็นประเทศที่มีนักท่องเที่ยวจากต่างประเทศมาเยือนมากที่สุดเป็นอันดับที่ 4 ของโลก และ ครองอับดับ 1 ในระดับภูมิภาคเอเชีย โดยในปี 2550 ที่ผ่านมา มีนักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางมาเยือนยังประเทศจีนเป็นจำนวนกว่า 132 ล้านคน (จำนวนดังกล่าวรวมนักท่องเที่ยวจากฮ่องกง มาเก๊า และไต้หวัน) ขยายตัวเพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมา ร้อยละ 5 .5 โดยสร้างเม็ดเงินเข้าประเทศหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจเป็นจำนวนสูงถึง 1.09 พันพันล้านหยวน เพิ่มขึ้นร้อยละ 22.6 จากปี 2549 ส่วนการท่องเที่ยวภายในประเทศในปี 2550 นั้น มีจำนวนนักท่องเที่ยวภายในประเทศสูงถึง 1.6 พันล้านคน เติบโตเพิ่มสูงถึงร้อยละ 15.5 สร้างรายได้หมุนเวียนกระจายสู่ชุมชนเป็นมูลค่าราว 777 พันล้านหยวน ขยายตัวเพิ่มขึ้นจากปี 2549 ร้อยละ 24.7 ซึ่งคิดเป็นค่าใช้จ่ายเฉลี่ยต่อคนอยู่ที่ 482.6 หยวน โดยแบ่งเป็นเงินหมุนเวียนจากนักท่องเที่ยวในเขตเมืองประมาณ 555 พันล้านหยวน และรายได้จากนักท่องเที่ยวในเขตชนบทประมาณ 222 พันล้านหยวน

โดย การจัดมหกรรมกีฬาโอลิมปิกของจีนในครั้งนี้ น่าจะส่งผลดีต่อภาคธุรกิจท่องเที่ยวของจีนที่มีแนวโน้มขยายตัวจากนักท่องเที่ยวต่างชาติที่ไหลเข้ามาในจีนในช่วงการแข่งขันมหกรรมกีฬาโอลิมปิกในเดือนสิงหาคมนี้ และในช่วงที่เหลือของปี 2551 โดยหลังจากเดือนสิงหาคมคาดว่า นักท่องเที่ยวต่างชาติจะเข้ามาจีนเพิ่มมากขึ้น แม้ว่าในช่วง 5 เดือนแรกของปีนี้ จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติในปักกิ่งได้ลดจำนวนลงก็ตาม

นอกจากนี้ การพัฒนาของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวที่ทางการจีนสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ในปักกิ่งและพื้นที่ใกล้เคียง เช่น ระบบขนส่ง สาธารณูปโภคต่าง ๆ ซึ่งคาดว่า จะรองรับการเติบโตของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวของจีนในระยะยาวด้วย

อย่างไรก็ตาม แม้เป็นที่คาดหวังว่า การจัดมหกรรมโอลิมปิกจะเป็นโอกาสทองของประเทศผู้จัดงานในการประชาสัมพันธ์ด้านวัฒนธรรมและศักยภาพทางการค้าของประเทศจีนเพื่อดึงดูดเงินตราต่างชาติให้เข้ามาลงทุนและเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจภายในของประเทศอันจะส่งผลกระทบเชิงบวกต่อเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศได้อย่างดีเยี่ยม แต่ทว่าตัวเลขล่าสุดจากทางการจีน บ่งชี้สัญญาณเชิงลบในภาคอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว เนื่องจากอัตราการเติบโตของนักท่องเที่ยวต่างชาติในมหานครปักกิ่งลดลงอย่างต่อเนื่อง

ข้อมูลจากศูนย์บริการข้อมูลนักท่องเที่ยวมหานครปักกิ่งพบว่า ในเดือนพฤษภาคมของปี 2551 จำนวนนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติที่เดินทางเข้ามายังมหานครปักกิ่งลดลงร้อยละ 12.5 เทียบกับช่วงเดียวกันของปีที่ผ่านมา ซึ่งจำนวนนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติทั้งหมดที่เดินทางเข้ามายังมหานครปักกิ่งตั้งแต่เดือน ม.ค- พ.ค ของปี 2551 มีจำนวนเกือบ 1.4 ล้านคน เพิ่มขึ้นเพียงร้อยละ 1 เมื่อเปรียบเทียบกับช่วงเดียวกันของปี 2550 ดังนั้น การชะลอตัวของนักท่องเที่ยวต่างชาติในปักกิ่งในช่วง 5 เดือนแรกนี้ อาจทำให้การคาดการณ์ของจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติในปักกิ่งในปี 2551 ต่ำกว่าเป้าหมายที่ทางการได้ตั้งไว้ที่ 4.4 ล้านคน แม้คาดการณ์ว่า จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติตั้งแต่เดือนสิงหาคมถึง สิ้นปีจะขยายตัวได้ดีขึ้นจากช่วงต้นปีก็ตาม

จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติที่มีการขยายตัวสูงสุดคือ นักท่องเที่ยวจากทวีปยุโรป เติบโตร้อยละ 9.2 และ รองลงมาคือ นักท่องเที่ยวชาวต่างชาติจากทวีปโอเชียเนีย เพิ่มขึ้นเพียงร้อยละ 0.2 ในทางกลับกัน จำนวนนักท่องเที่ยวที่มีการขยายตัวลดลงได้แก่ ทวีปเอเชีย อเมริกา และ แอฟริกา ลดลงร้อยละ 5, 2.8 และ 20.6 ตามลำดับ ทั้งนี้สาเหตุการขยายตัวลดลงของนักท่องเที่ยวต่างชาติส่วนหนึ่งน่าจะมาจากการเข้มงวดในการออกวีซ่าของจีนให้แก่นักท่องเที่ยวต่างชาติเพื่อความมั่นคงในช่วงการแข่งขันโอลิมปิก อีกทั้งยังมีความกังวลต่อสภาพความแออัดของจำนวนนักท่องเที่ยวที่จะเดินมาเยือนประเทศจีนในช่วงการจัดมหกรรมโอลิมปิก รวมถึงราคาห้องพักและแพ็กเกจทัวร์ที่ได้มีการปรับราคาขึ้น

แม้สถิติในช่วง ม.ค-พ.ค ของปี 2551 แสดงถึงแนวโน้มที่ลดลงของจำนวนนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติที่เดินทางเข้ามายังมหานครปักกิ่ง แต่คาดว่าภาคอุตสาหกรรมท่องเที่ยวของปักกิ่งจะขยายตัวดีขึ้นตั้งแต่เดือนสิงหาคมจนถึงสิ้นปี เนื่องจากข้อมูลล่าสุดจากสำนักงานท่องเที่ยวปักกิ่งเปิดเผยว่า ปัจจุบันร้อยละ 78 ของโรงแรมระดับห้าดาวในมหานครปักกิ่งที่มีอัตราค่าบริการเฉลี่ยคืนละ 3,464 หยวน ได้มีการจองห้องพักเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ขณะที่ร้อยละ 45 ของโรงแรมระดับสี่ดาวได้มีการจองเรียบร้อยด้วยเช่นกัน

นอกจากนี้ ยังได้คาดหมายว่า น่าจะมีจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางเข้ามายังประเทศจีนในช่วงโอลิมปิกประมาณ 4 - 4.5 แสนคน ซึ่งมีค่าใช้จ่ายเฉลี่ยต่อคนอยู่ที่ 1,135 เหรียญสหรัฐฯ คิดเป็นเม็ดเงินสะพัดภายในประเทศสูงกว่า 450 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ขณะที่คาดการณ์ว่า จะมีนักท่องเที่ยวท้องถิ่นชาวจีนมาเยือนมหานครปักกิ่งทั้งสิ้นราว 150 ล้านคน

ทำให้คาดว่า จากแนวโน้มจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติในมหานครปักกิ่งที่เพิ่มขึ้นตั้งแต่ช่วงกีฬาโอลิมปิกจนถึงสิ้นปีนี้ น่าจะช่วยสนับสนุนให้จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติโดยรวมของจีนในปีนี้มีจำนวนเพิ่มขึ้นต่อเนื่องจากปีที่ผ่านมา โดยในไตรมาสแรกของปี 2551 มีจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติเข้ามายังประเทศจีนกว่า 32.6 ล้านคน (จำนวนดังกล่าวรวมนักท่องเที่ยวจากฮ่องกง มาเก๊า และไต้หวัน) เพิ่มขึ้นกว่าร้อยละ 7 จากปี 2550 สร้างเงินหมุนเวียนในตลาดท่องเที่ยวจีนเป็นมูลค่ากว่า 37 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ขยายตัวเกือบร้อยละ 6 คาดว่า ทั้งปี 2551 น่าจะมีนักท่องเที่ยวต่างชาติในจีนราว 140 ล้านคน เพิ่มขึ้นร้อยละ 6 จากจำนวน 132 ล้านคนในปี 2550

ปีที่ผ่านมา นักท่องเที่ยวไทยเดินทางเยือนประเทศจีนเป็นจำนวนทั้งสื้น 410,623 คน เติบโตเพิ่มขึ้นเกือบร้อยละ 8 อีกทั้งในไตรมาสแรกของปี 2551 มีจำนวนนักท่องเที่ยวไทยเดินทางไปจีนทั้งสิ้น 152,423 คน ซึ่งกว่าร้อยละ 78 ของนักท่องเที่ยวไทยทั้งหมดมีวัตถุประสงค์การเดินทางมาประเทศจีนเพื่อท่องเที่ยวและพักผ่อน ทั้งนี้ บริษัท ศูนย์วิจัยกสิกรไทย จำกัด คาดหมายว่า จำนวนนักท่องเที่ยวไทยน่าจะเพิ่มมากขึ้นในช่วงการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกและหลังเสร็จสิ้นมหกรรมโอลิมปิก โดยคาดการณ์ว่า ภายในปี 2551 จะมีนักท่องเที่ยวชาวไทยเดินทางไปยังประเทศจีนเป็นจำนวนประมาณ 440,000 คน ขยายตัวจากปี 2550 ราวร้อยละ 7 ชะลอลงเล็กน้อยจากปี 2550 เนื่องจากกำลังซื้อของนักท่องเที่ยวไทยชะลอลงจากภาวะเงินเฟ้อที่คาดว่ายังทรงตัวอยู่ในระดับสูงทั้งปี 2551 ทำให้ความต้องการเดินทางท่องเที่ยวยังต่างประเทศชะลอตัวตามไปด้วย

สรุป มหกรรมการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกที่จัดขึ้นในประเทศจีนครั้งนี้น่าจะเป็นตัวกลางตอกย้ำความยิ่งใหญ่การพัฒนาทางเศรษฐกิจและสังคมของจีนในสายตาชาวโลก ซึ่งสะท้อนถึงโอกาสการลงทุนด้านต่าง ๆ ในประเทศจีนที่ได้รับอานิสงส์จากการขยายตัวของธุรกิจท่องเที่ยวในช่วงมหกรรมโอลิมปิก ทั้งนี้การแข่งขันกีฬาโอลิมปิกไม่เพียงเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจในมหานครปักกิ่งเท่านั้น แต่ยังช่วยกระตุ้นการหมุนเวียนของเม็ดเงินให้เพิ่มสูงขึ้นให้กับธุรกิจท่องเที่ยว ธุรกิจร้านอาหาร ธุรกิจโรงแรม และ ธุรกิจค้าปลีก หากแต่ยังเป็นการช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจในท้องถิ่นของพื้นที่ในมณฑลอื่น ๆ ที่ร่วมการจัดมหกรรมโอลิมปิกซึ่ง อาทิ ฮ่องกง ชิงเต่า เทียนจิน เซี่ยงไฮ้ เกาะชินฮวง และ เสิ่นหยาง

ขณะเดียวกัน มหกรรมโอลิมปิกยังเปรียบเสมือนโอกาสของผู้ประกอบการจากทั่วโลกที่เล็งเห็นลู่ทางการดำเนินธุรกิจในตลาดจีนซึ่งมีการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างแข็งแกร่งและต่อเนื่องในอนาคต รวมทั้งรองรับการขยายตัวของภาคธุรกิจท่องเที่ยวจีนในการเป็นเจ้าภาพจัดงานระดับโลกอย่าง “World Expo Shanghai 2010” ในนครเซี่ยงไฮ้ในอีก 2 ปี ข้างหน้าด้วย

ที่มา : ศูนย์วิจัยกสิกรไทย