ไม่ว่าท่านจะยากดีมีจนหรือรวยล้นฟ้า ความสุขก็พร้อมที่ยืนอยู่ข้างๆ ท่าน ถ้าหากท่านรู้จักคำว่า "พอเพียง" ซึ่งตอนนี้ก็คงเกิดคำถามขึ้นในใจของใครหลายๆ คนว่า แล้วแบบไหนล่ะถึงจะเรียกว่า "พอเพียง"
บริโภคแต่สิ่งที่จำเป็น คนเราควรใช้ชีวิตแบบที่ไม่ต้องสะสมวัตถุหรือเงินทองมากล้นไปเกินความจำเป็น ไม่ควรอันนี้ก็ชอบ ต้องซื้อ อันนั้นก็ชอบ ต้องจ่าย ใช้จ่ายแบบไม่บันยะบันยังในทุกๆ เรื่อง เช่น เพิ่งเปลี่ยนมือถือเครื่องใหม่มาหมาดๆ ใช้ยังไม่ทันไร พอมือถือรุ่นใหม่เปิดตัวมาก็รีบหาซื้อมาเป็นเจ้าของ ทั้งที่ของเก่ายังใหม่เอี่ยม หรือบ้านหลังโตๆ ไม่ได้หมายถึงว่าบ้านนั้นจะอบอวลไปด้วยความสุข บางทีบ้านหลังเล็กยังมีความสุขยิ่งกว่า แต่ขอให้เป็นชีวิตที่มีงานทำ มีรายได้ มีเงินออมเอาไว้รับมือกับเรื่องฉุกเฉินและเพียงพอกับการใช้ชีวิตในวัยเกษียณ ไม่โลภกับการลงทุน ไม่เห็นเงินเป็นเรื่องใหญ่หรือเป็นดัชนีวัดความสำเร็จของชีวิต ความจริงเราควรพอเพียงมาตั้งนานแล้ว ไม่ควรสะสมเงินทองเพียงอย่างเดียว แต่ต้องรู้จักให้คนอื่นด้วย ชีวิตที่พอเพียงนั้น เราไม่จำเป็นต้องมีเงินทองมากมาย ขอแค่มีความสุขก็พอแล้วจริงไหมคะ
มีสติในการใช้จ่าย หากเรายังเป็นคนใช้จ่ายอย่างขาดสติ อีกไม่นานสตางค์ก็ต้องพร่องตามไปด้วยอย่างแน่นอน ไม่ว่าจะเป็นการจับจ่ายใช้สอยเพื่ออะไรก็แล้วแต่ หากเรารู้จักคิดหน้าคิดหลัง ชั่งน้ำหนักความเหมาะสมว่าควรซื้อหรือไม่ ให้ทุกการใช้จ่ายเป็นไปอย่างมีเหตุผลมากกว่าที่จะถูกครอบงำด้วยอารมณ์และความต้องการของเราเอง ถึงตรงนี้บางท่านอาจมีข้อสงสัยว่า หากต้องการลดการใช้จ่ายลงจากที่เป็นอยู่ควรจะต้องเริ่มต้นอย่างไรดี สำหรับการลดค่าใช้จ่ายนั้นก็ทำได้ไม่ยากเลยค่ะ เริ่มได้จากตัวเราเอง จากสิ่งที่ใกล้ตัวเราก่อน การลดค่าใช้จ่าย คือ การใช้สิ่งของต่างๆ ที่อยู่รอบตัวเราให้เกิดประโยชน์สูงสุด รวมไปถึง "ฉลาด" ในการใช้จ่ายหรือฉลาดซื้อด้วย การใช้จ่ายในชีวิตประจำวันนั้น เราควรจะเลือกซื้อสินค้าที่มีราคาเหมาะสมกับคุณภาพ ไม่ซื้อสินค้าราคาถูกแต่ไม่มีคุณภาพ หรือไม่ซื้อสินค้าราคาแพงไม่เหมาะกับคุณภาพแต่เป็นไปตามสมัยนิยม หลายๆ ท่าน เมื่อพบสินค้าที่ลดราคาก็จะรีบซื้อเก็บไว้ โดยไม่คำนึงถึงคุณภาพและความจำเป็นในการใช้สอย ก็ถือได้ว่าเป็นการฟุ่มเฟือยเช่นกันค่ะ
การประหยัดที่สำคัญอีกเรื่องหนึ่ง คือ ประหยัด "พลังงาน" ตามนโยบายของรัฐบาล เนื่องจากในขณะนี้ราคาน้ำมันพุ่งไม่หยุด เป็นปัญหาที่ทวีความรุนแรงเพิ่มขึ้นทุกวัน วิธีการหนึ่งที่จะช่วยแก้ปัญหานี้ได้ คือ การลดปริมาณการใช้เชื้อเพลิง ซึ่งจะช่วยลดปริมาณการเผาไหม้บนท้องถนนในแต่ละวันลงได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีรถยนต์ส่วนตัว ค่าใช้จ่ายที่จะต้องเกิดขึ้นอย่างแน่นอนในแต่ละเดือนก็คือค่าน้ำมันเชื้อเพลิง ดังนั้น เราจึงควรมีวิธีประหยัดน้ำมันกัน
เช่น เลือกเติมน้ำมันให้เหมาะสมกับเครื่องยนต์ วางแผนเส้นทางก่อนการเดินทาง พยายามไม่ออกนอกเส้นทาง หมั่นตรวจสอบสภาพรถยนต์ให้ดีอยู่เสมอ และใช้รถยนต์เมื่อจำเป็นจริงๆ ถ้าระยะทางไม่ไกลนัก ก็อาจจะเดินไปซึ่งถือเป็นการออกกำลังกายด้วย หรือใช้บริการการขนส่งสาธารณะก็ได้ ดิฉันเชื่อว่าแต่ละคนคงมีวิธีในการลดค่าใช้จ่ายต่างกันไป แต่ที่แน่ๆ ต้องเริ่มจากตัวเราเอง เริ่มจากสิ่งที่ใกล้ตัวก่อน การประหยัดของเราไม่เพียงแต่เป็นประโยชน์กับตัวเราเองเท่านั้น ยังถือเป็นการช่วยชาติอีกทางหนึ่งด้วยค่ะ
ในเรื่องของความพอเพียง นอกจากจะนำมาประยุกต์ใช้ได้กับวิถีชีวิตของเราตามที่กล่าวไปแล้วนั้น ยังสามารถนำมาใช้กับเรื่องราวของ “การลงทุน” ได้อีกด้วยค่ะ ในการลงทุนไม่ว่าจะเป็นการลงทุนในหุ้น กองทุนรวม อสังหาริมทรัพย์ ทองคำ หรือตราสารทางการเงินอื่นๆ หากเป็นการลงทุนระยะสั้นเมื่อลงทุนแล้วได้รับผลกำไร ก็ควรเอากำไรแต่พอประมาณ ไม่ควรหวังผลตอบแทนที่สูงจนเกินไปนัก เราควรลงทุนอย่างระมัดระวัง และมีเหตุมีผล ยกตัวอย่างเช่น หากหุ้นที่คุณลงทุนอยู่ ราคาปรับขึ้นไปในระดับหนึ่งเป็นไปตามเป้าหมายที่เราตั้งไว้แต่แรกแล้ว ก็คงไม่มีเหตุผลอะไรที่จะถือเก็บไว้ ในทางพุทธศาสนามีคำสอนที่สามารถนำมาใช้กับการลงทุนในหุ้นได้คือ “ประโยชน์ที่ใกล้ตัว คือประโยชน์ที่แน่แท้” จงพอใจในสิ่งที่มีอยู่ พอใจในผลกำไรแค่นี้ คิดว่าเราได้แล้ว เราพอแล้ว ก็จะเป็นการลงทุนที่ประสบผลสำเร็จได้
แต่หากเป็นการลงทุนระยะยาว เราก็ต้องกำหนดก่อนลงทุนว่าเราจะแสวงหาผลประโยชน์ในระยะยาวจากการลงทุน จึงไม่ควรหวั่นไหวไปกับความผันผวนขึ้นๆ ลงๆ ในช่วงสั้นๆ หากเรากำหนดแผนการลงทุนได้ทั้งระยะสั้นและระยะยาวเช่นนี้แล้ว การลงทุนของเราก็จะช่วยสร้างความมั่นคงในระยะยาวได้ไม่ยากเลยค่ะ
ดิฉันเชื่อว่าหากเรานำเรื่องความพอเพียงมาประยุกต์ใช้กับการออมและการลงทุนอย่างถูกต้องเหมาะสมแล้ว ย่อมจะสร้างความมั่งคั่งแบบยั่งยืนให้กับผู้ลงทุนได้ไม่มากก็น้อย เพียงเท่านี้ ชีวิตของเราก็หาความสุขได้ไม่ยากแล้วค่ะ
บริโภคแต่สิ่งที่จำเป็น คนเราควรใช้ชีวิตแบบที่ไม่ต้องสะสมวัตถุหรือเงินทองมากล้นไปเกินความจำเป็น ไม่ควรอันนี้ก็ชอบ ต้องซื้อ อันนั้นก็ชอบ ต้องจ่าย ใช้จ่ายแบบไม่บันยะบันยังในทุกๆ เรื่อง เช่น เพิ่งเปลี่ยนมือถือเครื่องใหม่มาหมาดๆ ใช้ยังไม่ทันไร พอมือถือรุ่นใหม่เปิดตัวมาก็รีบหาซื้อมาเป็นเจ้าของ ทั้งที่ของเก่ายังใหม่เอี่ยม หรือบ้านหลังโตๆ ไม่ได้หมายถึงว่าบ้านนั้นจะอบอวลไปด้วยความสุข บางทีบ้านหลังเล็กยังมีความสุขยิ่งกว่า แต่ขอให้เป็นชีวิตที่มีงานทำ มีรายได้ มีเงินออมเอาไว้รับมือกับเรื่องฉุกเฉินและเพียงพอกับการใช้ชีวิตในวัยเกษียณ ไม่โลภกับการลงทุน ไม่เห็นเงินเป็นเรื่องใหญ่หรือเป็นดัชนีวัดความสำเร็จของชีวิต ความจริงเราควรพอเพียงมาตั้งนานแล้ว ไม่ควรสะสมเงินทองเพียงอย่างเดียว แต่ต้องรู้จักให้คนอื่นด้วย ชีวิตที่พอเพียงนั้น เราไม่จำเป็นต้องมีเงินทองมากมาย ขอแค่มีความสุขก็พอแล้วจริงไหมคะ
มีสติในการใช้จ่าย หากเรายังเป็นคนใช้จ่ายอย่างขาดสติ อีกไม่นานสตางค์ก็ต้องพร่องตามไปด้วยอย่างแน่นอน ไม่ว่าจะเป็นการจับจ่ายใช้สอยเพื่ออะไรก็แล้วแต่ หากเรารู้จักคิดหน้าคิดหลัง ชั่งน้ำหนักความเหมาะสมว่าควรซื้อหรือไม่ ให้ทุกการใช้จ่ายเป็นไปอย่างมีเหตุผลมากกว่าที่จะถูกครอบงำด้วยอารมณ์และความต้องการของเราเอง ถึงตรงนี้บางท่านอาจมีข้อสงสัยว่า หากต้องการลดการใช้จ่ายลงจากที่เป็นอยู่ควรจะต้องเริ่มต้นอย่างไรดี สำหรับการลดค่าใช้จ่ายนั้นก็ทำได้ไม่ยากเลยค่ะ เริ่มได้จากตัวเราเอง จากสิ่งที่ใกล้ตัวเราก่อน การลดค่าใช้จ่าย คือ การใช้สิ่งของต่างๆ ที่อยู่รอบตัวเราให้เกิดประโยชน์สูงสุด รวมไปถึง "ฉลาด" ในการใช้จ่ายหรือฉลาดซื้อด้วย การใช้จ่ายในชีวิตประจำวันนั้น เราควรจะเลือกซื้อสินค้าที่มีราคาเหมาะสมกับคุณภาพ ไม่ซื้อสินค้าราคาถูกแต่ไม่มีคุณภาพ หรือไม่ซื้อสินค้าราคาแพงไม่เหมาะกับคุณภาพแต่เป็นไปตามสมัยนิยม หลายๆ ท่าน เมื่อพบสินค้าที่ลดราคาก็จะรีบซื้อเก็บไว้ โดยไม่คำนึงถึงคุณภาพและความจำเป็นในการใช้สอย ก็ถือได้ว่าเป็นการฟุ่มเฟือยเช่นกันค่ะ
การประหยัดที่สำคัญอีกเรื่องหนึ่ง คือ ประหยัด "พลังงาน" ตามนโยบายของรัฐบาล เนื่องจากในขณะนี้ราคาน้ำมันพุ่งไม่หยุด เป็นปัญหาที่ทวีความรุนแรงเพิ่มขึ้นทุกวัน วิธีการหนึ่งที่จะช่วยแก้ปัญหานี้ได้ คือ การลดปริมาณการใช้เชื้อเพลิง ซึ่งจะช่วยลดปริมาณการเผาไหม้บนท้องถนนในแต่ละวันลงได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีรถยนต์ส่วนตัว ค่าใช้จ่ายที่จะต้องเกิดขึ้นอย่างแน่นอนในแต่ละเดือนก็คือค่าน้ำมันเชื้อเพลิง ดังนั้น เราจึงควรมีวิธีประหยัดน้ำมันกัน
เช่น เลือกเติมน้ำมันให้เหมาะสมกับเครื่องยนต์ วางแผนเส้นทางก่อนการเดินทาง พยายามไม่ออกนอกเส้นทาง หมั่นตรวจสอบสภาพรถยนต์ให้ดีอยู่เสมอ และใช้รถยนต์เมื่อจำเป็นจริงๆ ถ้าระยะทางไม่ไกลนัก ก็อาจจะเดินไปซึ่งถือเป็นการออกกำลังกายด้วย หรือใช้บริการการขนส่งสาธารณะก็ได้ ดิฉันเชื่อว่าแต่ละคนคงมีวิธีในการลดค่าใช้จ่ายต่างกันไป แต่ที่แน่ๆ ต้องเริ่มจากตัวเราเอง เริ่มจากสิ่งที่ใกล้ตัวก่อน การประหยัดของเราไม่เพียงแต่เป็นประโยชน์กับตัวเราเองเท่านั้น ยังถือเป็นการช่วยชาติอีกทางหนึ่งด้วยค่ะ
ในเรื่องของความพอเพียง นอกจากจะนำมาประยุกต์ใช้ได้กับวิถีชีวิตของเราตามที่กล่าวไปแล้วนั้น ยังสามารถนำมาใช้กับเรื่องราวของ “การลงทุน” ได้อีกด้วยค่ะ ในการลงทุนไม่ว่าจะเป็นการลงทุนในหุ้น กองทุนรวม อสังหาริมทรัพย์ ทองคำ หรือตราสารทางการเงินอื่นๆ หากเป็นการลงทุนระยะสั้นเมื่อลงทุนแล้วได้รับผลกำไร ก็ควรเอากำไรแต่พอประมาณ ไม่ควรหวังผลตอบแทนที่สูงจนเกินไปนัก เราควรลงทุนอย่างระมัดระวัง และมีเหตุมีผล ยกตัวอย่างเช่น หากหุ้นที่คุณลงทุนอยู่ ราคาปรับขึ้นไปในระดับหนึ่งเป็นไปตามเป้าหมายที่เราตั้งไว้แต่แรกแล้ว ก็คงไม่มีเหตุผลอะไรที่จะถือเก็บไว้ ในทางพุทธศาสนามีคำสอนที่สามารถนำมาใช้กับการลงทุนในหุ้นได้คือ “ประโยชน์ที่ใกล้ตัว คือประโยชน์ที่แน่แท้” จงพอใจในสิ่งที่มีอยู่ พอใจในผลกำไรแค่นี้ คิดว่าเราได้แล้ว เราพอแล้ว ก็จะเป็นการลงทุนที่ประสบผลสำเร็จได้
แต่หากเป็นการลงทุนระยะยาว เราก็ต้องกำหนดก่อนลงทุนว่าเราจะแสวงหาผลประโยชน์ในระยะยาวจากการลงทุน จึงไม่ควรหวั่นไหวไปกับความผันผวนขึ้นๆ ลงๆ ในช่วงสั้นๆ หากเรากำหนดแผนการลงทุนได้ทั้งระยะสั้นและระยะยาวเช่นนี้แล้ว การลงทุนของเราก็จะช่วยสร้างความมั่นคงในระยะยาวได้ไม่ยากเลยค่ะ
ดิฉันเชื่อว่าหากเรานำเรื่องความพอเพียงมาประยุกต์ใช้กับการออมและการลงทุนอย่างถูกต้องเหมาะสมแล้ว ย่อมจะสร้างความมั่งคั่งแบบยั่งยืนให้กับผู้ลงทุนได้ไม่มากก็น้อย เพียงเท่านี้ ชีวิตของเราก็หาความสุขได้ไม่ยากแล้วค่ะ
