Q : ดิฉันโชคดี เปิดรับสมัครงาน แล้วได้เด็กเก่งมาร่วมงาน ผลการเรียนดีมาก ประสบการณ์ก็ตรงสายงานที่ต้องการ อย่างไรก็ตามเธอ ก็ยังมีบางเรื่อง ที่ทำได้ไม่ดี ซึ่งดิฉันก็ไม่ถือสาและพยายามเพิ่มความรู้ให้ แต่เธอกลับไม่รับฟัง ไม่สนใจเรียนรู้ เวลาสอนก็ดูจะรำคาญ ขืนเป็นอย่างนี้ผลงานของเธอ คงร่วงในไม่ช้า องค์กรก็คงต้องตั้งคำถาม มาที่ฉันอย่างแน่นอน
A : โดยทั่วๆไป คนเก่งมักจะดื้อ เพราะ “ความดื้อ” แตกมาจากเมล็ดพันธุ์เดียวกันกับ “ความมั่นใจ” เพียงแต่มัน “กลายพันธุ์” ไป เท่านั้นเอง
ดังนั้น ใจเย็นๆ สักนิด คิดซะว่า ม้าดีมักพยศ เราจะขี่มันได้อย่างไรเท่านั้น ลองทำตามนี้
1. คนเก่งส่วนใหญ่ ชอบคิดว่าคนอื่นไม่เก่ง ดังนั้น เป็นไปได้ไหม น้องคนนี้คิดว่าคุณไม่เก่ง เลยไม่ค่อยเชื่อในสิ่งที่คุณแนะนำ
ทางแก้ : มอบหมายให้ แก้ปัญหาบางอย่าง ยากมากๆ แก้ด้วยตัวเองไม่ได้ ปล่อยให้สาละวนอยู่สักพักใหญ่ หลังจากนั้น จึงค่อยเข้าไปช่วยแก้ไข หมั่นทำแบบนี้ ทีละเล็กละน้อย ค่อยๆ หยอดกระปุกความศรัทธาไป
2. ได้ใจ ก่อน ได้งาน เป็นไปได้ไหม พนักงานอาจรู้สึกว่า เจอหัวหน้าทีไร ก็มีแต่เรื่องของงาน งาน และงาน เลยตีความคำว่า “สอน” เป็น “เจ้ากี้เจ้าการ” หรือ “ทำอะไรก็ไม่ถูกใจ” ไปซะ
ทางแก้ : เพิ่มเวลาในการพูดคุยเรื่องอื่นๆ ที่ไม่เกี่ยวกับงานบ้าง สร้างความรู้สึก สนิทสนมในฐานะพี่คุยกับน้อง หรือเพื่อนคุยกับเพื่อน แทนที่จะเป็น “เจ้านายสอนลูกน้อง” อยู่ตลอดเวลา
3. พูดมากเกินไป เลยฟังดูคล้ายบ่น “สอน” ปกติต้องอาศัยการพูดอธิบายและ ชี้แจงให้เข้าใจ บางทีถ้าสอนบ่อยไป อาจทำให้พนักงาน รู้สึกรำคาญ คล้ายถูกแม่ “บ่น”
ทางแก้ : เปลี่ยนจากการพร่ำสอน ด้วยคำพูด มาเป็นการตั้งคำถามให้คิด ฝากโจทย์ให้กลับไปค้นหาคำตอบ ด้วยตัวเอง หรือถกกัน (Discuss) เพื่อให้เกิดมุมมองใหม่ๆ พยายามทำให้บทสนทนาทุกครั้ง ลูกน้องพูดมากกว่าหัวหน้า
4. รั้นเกินไป ต้องปล่อยให้ประสบด้วยตัวเอง ต้องยอมรับว่า บางคนก็ดื้อมากจริงๆ ใครพูดก็ไม่ฟัง ใครสอนก็ไม่รับ คิดว่าตัวเองเก่งที่สุด พยายามเท่าไร ก็ไม่เกิดผล
ทางแก้ : ปล่อยให้ประสบกับ ชะตากรรมบางอย่างเองบ้าง บางทีการได้เจอด้วยตัวเอง อาจทำให้ความรั้นลดลงได้บ้าง
5. เลี้ยงไม่ได้แล้ว เพราะเริ่มสร้างปัญหาให้กับคนอื่น สุดท้ายบางคนอาจสร้างปัญหามากขึ้นเรื่อยๆ จนไม่มีใครเอาอยู่ เพราะเก่งเลยกร่าง ทำให้การทำงานเป็นทีมเกิดขึ้นได้ยาก
ทางแก้ : ให้ไปจากหน่วยงาน หรือองค์กร เพราะยิ่งอยู่นาน ยิ่งสร้างความเสียหายเยอะขึ้น
ลองดูนะครับ
อภิวุฒิ พิมลแสงสุริยา
apiwut@riverorchid.com