ศูนย์ข่าวนครราชสีมา - นักวิทยาศาสตร์สถาบันแสงซินโครตรอนเร่งศึกษาสูตรลับสุดยอดการผลิตก้อนอิฐโบราณ เพื่อผลิตอิฐสูตรโบราณยุคก่อนประวัติศาสตร์สำหรับใช้บูรณะโบราณสถาน “เมืองโบราณศรีเทพ” มรดกโลกแห่งใหม่ของไทย เผยอิฐโบราณและยาแนวโบราณมีสมบัติส่งผ่านความร้อนและความชื้นได้ดี ไม่ก่อปัญหาการผุกร่อนและสร้างความเสียหายให้แก่โบราณสถาน
วันนี้ (21 ก.ย.) ดร.วุฒิไกร บุษยาพร นักวิทยาศาสตร์ระบบลำเลียงแสง สถาบันวิจัยแสงซินโครตรอน (องค์การมหาชน) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์วิจัย และนวัตกรรม (อว.) กล่าวว่า นับเป็นอีกความภาคภูมิใจสำหรับชาวไทยเมื่อ “เมืองโบราณศรีเทพ” ใน จ.เพชรบูรณ์ ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมแห่งใหม่ ทั้งนี้ เมืองโบราณศรีเทพมีจุดเด่นที่มีความคาบเกี่ยวระหว่างยุคก่อนประวัติศาสตร์กับยุคประวัติศาสตร์ ซึ่งเมื่อประมาณเดือน มี.ค. 66 คณะนักวิทยาศาสตร์ของสถาบันวิจัยแสงซินโครตรอนฯ พร้อมด้วยนักวิจัยจาก มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ, สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง, มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา, มหาวิทยาลัยศิลปากร และหัวหน้าอุทยานประวัติศาสตร์ศรีเทพ กรมศิลปากร ได้ลงพื้นที่สำรวจแหล่งขุดสำรวจเมืองโบราณศรีเทพ จ.เพชรบูรณ์ และได้พบปัญหาในการบูรณะโบราณสถานที่เพิ่งขึ้นทะเบียนมรดกโลกนี้
อิฐโบราณศรีเทพเหมือนอิฐโบราณทั่วไป คือ เป็นอิฐดินเผาผสมแกลบ แต่ในการบูรณะเรานำอิฐยุคปัจจุบันไปใช้ ซึ่งพบว่าก่อปัญหาต่อโบราณสถาน เนื่องจากมีการใช้ปูนซีเมนต์เป็นยาแนว และปูนซีเมนต์นี้ไปขวางเส้นทางการระบายความร้อนและความชื้น จึงเก็บความชื้นไว้ทำให้วัตถุที่นำไปซ่อมแซมเกิดการผุกร่อน ไม่เพียงเท่านั้นยังส่งผลให้อิฐของเก่าในโบราณสถานเสียหายไปด้วย
ขณะที่อิฐโบราณจะใช้ยาแนวที่มีส่วนผสมของปูนหมักและดินสอพอง ซึ่งมีคุณสมบัติในการส่งผ่านความร้อนและความชื้นได้ดีแต่เรายังไม่พบสูตรการผลิตอิฐโบราณและยาแนวโบราณของเมืองโบราณศรีเทพ
ทั้งนี้ ดร.วุฒิไกร บุษยาพร และทีมวิจัยวางแผนในการใช้แสงซินโครตรอนวิเคราะห์อิฐโบราณ และจะเริ่มศึกษาอิฐของเจดีย์รายที่อยู่ถัดจาก “เขาคลังนอก” โบราณสถานขนาดใหญ่ของเมืองโบราณศรีเทพ ซึ่งเจดีย์ดังกล่าวมีขนาดใหญ่ที่สุดในบรรดาเจดีย์รายที่รอบๆ และอยู่ในทิศที่ชี้ตรงไปเขาถมอรัตน์ โดยจะถอดสูตรอิฐโบราณเพื่อผลิตขึ้นใหม่ให้ใกล้เคียงของเดิมมากที่สุด และมีสมบัติในการส่งผ่านความร้อนและความชื้นที่ใกล้เคียงของเดิมหรือดีกว่าเดิม