เปิดของดี! ไม้กวาดแม่มด อาชีพเสริมชุมชนบ้านหินปิด อ.บางสะพานน้อย จ.ประจวบฯ

ประจวบคีรีขันธ์ - ชาวบ้านหินปิด ต.ช้างแรก อ.บางสะพานน้อย จ.ประจวบคีรีขันธ์ รวมตัวใช้เวลาว่างหันมาทำอาชีพเสริม ทำไม้กวาดทางมะพร้าว สร้างรายได้เสริม ปัจจุบันตั้งกลุ่ม “ไม้กวาดแม่มด” เพราะใหญ่ หนา แข็งแรง ด้ามมาตรฐาน รับรองไม่หลุด สโลแกนของกลุ่มฯ

นายเชิดชัย นุ่มแก้ว ผู้ใหญ่หมู่ 5 บ้านหินปิด ต.ช้างแรก อ.บางสะพานน้อย จ.ประจวบคีรีขันธ์ กล่าวยอมรับว่าหมู่บ้านหินปิด อำเภอสุดท้ายของจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ชื่อนี้อาจไม่คุ้นหูมากนัก แต่ที่นี่แฝงไปด้วยเรื่องราวดีๆ น่าสนใจมิใช่น้อย ส่วนใหญ่ชาวบ้านร้อยละ 90 ประกอบอาชีพทางการเกษตร ปลูกมะพร้าว ทำสวนปาล์ม สวนยาง ปลูกโกโก้ และอาชีพรับจ้าง

ผู้สูงอายุที่นี่นอกจากทำสวนแล้ว ก่อนเกิดโควิด-19 ที่ผ่านมาได้ใช้เวลาว่างจากการทำสวน ทำไร่ หันมาทำอาชีพเสริมตามคำชักชวนของผมเอง เพราะเห็นว่าลูกบ้านน่าจะมีรายได้เสริมบ้าง โดยอาศัยวัสดุในท้องถิ่นที่มีอยู่มาทำไม้กวาดทางมะพร้าว จึงมาประกาศให้ลูกบ้านทราบว่าใครสนใจอยากมีอาชีพเสริมบ้าง ซึ่งชาวบ้านเพียงกลุ่มเล็กๆ ให้ความสนใจตอบรับเข้าร่วมอาชีพเสริมซึ่งก็คือ การทำไม้กวาดทางมะพร้าว

โดยตน กับผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านช่วยจัดวิทยากรจากหมู่บ้านอื่นมาฝึกอบรมให้ โดยใช้สถานที่ศาลากลางหมู่บ้านหินปิด หรือศูนย์เรียนรู้ป่าครอบครัว ด้านการพึ่งพาตนเองจากป่าชุมชน มีชาวบ้านเข้ามาอบรมอยู่ 10-15 คน ใช้เวลา 2 วันเมื่อ 4 ปีที่แล้ว วันนี้เวลาผ่านไปจาก 10 กว่าคนเหลือผู้ที่ทำไม้กวาดทางมะพร้าวขายเป็นรายได้เสริมเพียง 4-5 ครอบครัวเท่านั้น เพราะต้องบอกว่าช่วงที่เกิดสถานการณ์โควิด-19 นั้นทุกอย่างมันดูแย่ โชคดีที่ลูกบ้านส่วนใหญ่ทำการเกษตร ทำให้ดำรงชีวิตอยู่ได้ถึงแม้จะมีรายได้ไม่มาก

จนมาถึงปัจจุบันนี้อย่างน้อยที่สุดที่เรานำอาชีพเสริมมาให้ลูกบ้าน เขาบอกว่ารายได้ไม่มากแต่มีรายได้เพิ่มเติมขึ้นมาจากการทำสวน ทำไร่ สิ่งสำคัญทำให้วันนี้ บ้านหินปิดมีปราชญ์ชุมชนด้านอาชีพขึ้นมาเพราะปัจจุบัน “ป้ายุ้ย” ก็เป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้ให้นักเรียน นักศึกษาตามสถานศึกษาต่างๆตลอดจนชาวบ้านที่สนใจอยากทำไม้กวาดทางมะพร้าว

นางสนิท หรือป้ายุ้ย งามเอก วัย 64 ปี อาชีพทำสวน และอีกหลายคนเข้ามาร่วมเรียนรู้ประมาณ 15 คนฝึกกันอยู่ 2 วัน ช่วงนั้นป้ายุ้ย บอกว่าตนเองนั้นมีปัญหาเรื่องกระดูกทับเส้น จะมีอาการปวดหลัง แต่ไปฟังเขาอธิบายและดูการสอนทำไม้กวาดทางมะพร้าว และลงมือทำด้วยตนเอง ถึงแม้จะไม่เก่งก็ตาม แต่ป้ายุ้ย พยายามฝึกฝนจนทำได้วันละ 1-2 อัน ในช่วงแรกๆ เพราะต้องมีทั้งด้ามไม้ไผ่ ต้องเก็บทางมะพร้าวที่แห้งร่วงหล่นอยู่ตามสวนเอามาเหลาให้เหลือแต่ก้าน และถึงนำมาประกอบกับด้าม ผูกลวด ตอกตะปู ถักด้วยพลาสติกที่ใช้ถักกระเป๋า 3 ปีที่แล้วถักได้วันละ 1-2 อัน นั่งทำทั้งวันเช้าถึงค่ำ ปัจจุบันเวลาผ่านไป 4 ปี ทำได้เฉลี่ยวันละ 5 อัน

“ป้ายุ้ย” บอกว่าช่วงแรกทำแล้วมีเพื่อนบ้านในหมู่บ้านมาซื้อขายตอนนั้นอันละ 55 บาท ขายได้บ้างไม่ได้บ้าง แต่ไม่ได้คิดอะไรเพราะเป็นอาชีพเสริม เดี๋ยวนี้ขายอันละ 60 บาท คือพอเข้าไปอยู่ในกลุ่มวิถีเครือข่ายเกษตรธรรมชาติ ของบ้านหินปิด พอมีใครมาดูงานที่ศูนย์เรียนรู้ของเครือข่าย ป้านำไม้กวาดไปด้วย บางคนซื้อกลับกันไปคนละอันสองอัน เริ่มกลายเป็นที่รู้จักในต่างจังหวัด เริ่มมีคนสั่งซื้อมากขึ้น 30-50 อัน

ปัจจุบัน หมู่บ้านหินปิดมีอยู่ไม่กี่ครอบครัวที่ทำไม้กวาดทางมะพร้าวจำหน่าย บางส่วนมีอาชีพเหลาก้านมะพร้าวขายด้วย “ป้ายุ้ย” กับชาวบ้านอีกส่วนตั้งกลุ่มขึ้นมาชื่อว่า "กลุ่มไม้กวาดแม่มด" เพราะใหญ่ หนา แข็งแรง ด้ามมาตรฐาน รับรองไม่หลุด นี่คือสโลแกนของกลุ่ม

ขณะเดียวกัน นายธิรวัฒน สุดจันทร์ นายก อบต.ช้างแรก มองว่าทาง อบต.จะได้ตั้งโครงการส่งเสริมอาชีพให้ชาวบ้านในหมู่บ้าน ซึ่งจะนำเอาไม้กวาดทางมะพร้าว มาส่งเสริมประชาสัมพันธ์ เพื่อเป็นช่องทางการตลาดให้ชาวบ้าน รวมทั้งสิ่งสำคัญเรามีวัสดุเหลือใช้อยู่แล้วในพื้นที่อย่างทางมะพร้าว รวมทั้งอาจต้องส่งเสริมให้มีการปลูกไผ่ในพื้นที่ของชุมชนตามหัวไร่ปลายนาเอาไว้ในอนาคตเมื่อเจริญเติบโตจัดเอามาทำเป็นด้ามต่อไป

รวมทั้งต่อไปสำหรับลูกค้าที่มาซื้อไม้กวาดทางมะพร้าวของกลุ่มไม้กวาดแม่มดไปแล้วหากใช้ไม่ได้แล้ว สามารถเอาด้ามมาแลกเปลี่ยนอันใหม่ลดราคาให้ 5 บาท จาก 60 บาทเหลือ 55 บาท เพื่อเป็นแรงจูงใจ ซึ่งตรงนี้จะต้องคุยกับทางกลุ่มต่อไป

สำหรับท่านใดที่สนใจ หรืออยากสนับสนุนผลิตภัณฑ์ไม้กวาดทางมะพร้าว ศูนย์เรียนรู้ป่าครอบครัว ด้านการพึ่งพาตนเองจากป่าชุมชน บ้านหินปิด ต.ช้างแรก อ.บางสะพานน้อย จ.ประจวบคีรีขันธ์