เชียงราย - ภาคธุรกิจท่องเที่ยวทั้งหวังและเชื่อสัญญาณทัวร์วิถีใหม่ฟื้นเริ่มมีมา..ผู้ประกอบการขนาดกลาง-เล็กลงทุนสร้างที่พักเทรนด์ใหม่ใกล้ป่า-ห่างชุมชนใหญ่ แต่มีระบบสื่อสารครบ เชียงรายจ่อปัดฝุ่นแผนเชื่อมโยง 5 เชียงภายใต้แนวทางป้องกันโควิดเข้มงวด
สถานการณ์ระบาดของไวรัสโควิด-19 ระลอกที่ 3 ส่งผลกระทบติดต่อกันมาหลายเดือนนั้น..ในมุมมองของ นางนงเยาว์ เนตรประสิทธิ์ นายกสมาคมสหพันธ์ท่องเที่ยวภาคเหนือ จ.เชียงราย มองว่าเวลานี้อาจเป็นช่วงขาขึ้นและวิกฤตอาจจะค่อยๆ ผ่านพ้น
ล่าสุดพบว่าเริ่มมีการขยับลงทุนก่อสร้างที่พักแนวใหม่ในพื้นที่ห่างไกลชุมชน ใกล้ป่าเขา ลำธาร ฯลฯ ลักษณะเป็นห้องพักทันสมัยที่อาศัยอยู่กันเป็นกลุ่มเล็กๆ เพียบพร้อมด้วยอาหาร อุปกรณ์สื่อสาร เพื่อใช้พักอาศัยได้อย่างสะดวกสบายและไม่มีความกังวลเกี่ยวกับการระบาดของไวรัสโควิด-19
ขณะที่สถานการณ์มีแนวโน้มว่าศูนย์บริหารสถานการณ์แพร่ระบาดโควิด-19 (ศบค.) จะมีการผ่อนปรนกฎเกณฑ์ต่างๆ มากขึ้นเรื่อยๆ ในช่วงปลายปีนี้
นางนงเยาว์ เนตรประสิทธิ์ นายกสมาคมสหพันธ์ท่องเที่ยวภาคเหนือ จ.เชียงราย เล่าถึงสถานการณ์การท่องเที่ยวในช่วง 10 ปีหลัง ว่ากำลังเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง ธุรกิจของตัวเองก็รับจัดนำเที่ยวอินบาวนด์-เอาต์บาวนด์ กลุ่มบริษัททัวร์ขนาดกลางและเล็กบางรายมีเงินหมุนเวียนจากการท่องเที่ยวแบบนี้รายละ 10-20 ล้านบาทต่อปี
ขณะที่หน่วยงานภาครัฐต่างๆ เช่น การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬา สำนักงานวัฒนธรรม กลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนบน 2 นำโดย จ.เชียงราย ฯลฯ มีการจัดโครงการส่งเสริมการตลาด โรดโชว์ จัดแสดงสินค้า เชื่อมเส้นทางท่องเที่ยวระหว่างภาคต่างๆ ทั่วประเทศ ฯลฯ บ่อยครั้งมาก ซึ่งเรียกได้ว่ามีกิจกรรมให้ทำกันตลอดทั้งปี
จนเริ่มมีสัญญาณไม่ดีเมื่อปลายปี 2562 เมื่อเกิดการระบาดของไวรัสโควิด-19 ในระลอกแรก ทำให้นักท่องเที่ยวเริ่มลดลง แต่ปี 2563 สถานการณ์ก็ดีขึ้นสลับกับการระบาดระลอก 2 ซึ่งตอนนั้นคาดการณ์กันว่าทุกอย่างน่าจะดีขึ้นตั้งแต่เดือน ต.ค. 2563 เป็นต้นไป ซึ่งครั้งนั้นภาครัฐและเอกชนได้ร่วมหารือจนทำให้มีการเยียวยาทางธุรกิจและสามารถเข้าถึงแหล่งเงินทุนเพื่อฟื้นฟูธุรกิจกันได้ถ้วนหน้า
กระทั่งเกิดการระบาดตั้งแต่ปลายปี 2563 จนถึงปี 2564 ได้ทำให้ทุกอย่างหยุดสนิท ไม่มีนักท่องเที่ยวและไม่มีกิจกรรมส่งเสริมการตลาดอย่างที่เคยอีกต่อไป เพราะต้องมีการจำกัดการเดินทาง-กำหนดมาตรการป้องกันการระบาดของโรคออกมาอีกมากมาย ส่วนการเยียวยาเรื่องการกู้ยืมเงินก็มีไม่มากนัก เนื่องจากหลายรายกู้ครั้งแรกไปแล้ว ทำให้ทั้งสถาบันการเงินและเอกชนต่างรู้ถึงศักยภาพตัวเองดีว่าควรจะให้มีสินเชื่อเพิ่มหรือไม่
นักธุรกิจหญิงผู้คร่ำหวอดวงการท่องเที่ยวกล่าวอีกว่า ปัจจุบันนับเป็นเวลาร่วม 10 เดือนแล้วนับตั้งแต่เกิดผลกระทบตั้งแต่เดือน พ.ย. 2563 เป็นต้นมา ทำให้หลายคนต่างปรับตัวกันยกใหญ่ กรณีของตนซึ่งมีธุรกิจนำเที่ยวและธุรกิจแฟชั่นโดยเฉพาะเสื้อผ้าเครื่องแต่งกาย ได้หยุดธุรกิจแรกก่อนโดยปริยาย ส่วนพนักงานลูกจ้างก็แยกย้ายกันออกไปทำงานส่วนตัวชั่วคราว
ส่วนธุรกิจเสื้อผ้าแฟชั่นเนื่องจากมีกลุ่มลูกค้าที่ยังมีกำลังซื้อทำให้ยังพอไปได้ แต่ก็มียอดขายลดลง 40-50% เพราะเมื่อไม่มีกิจกรรมทางสังคม การหาซื้อเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายไปร่วมงานก็ลดลงตามมา ตนจึงได้ขยายไปทำธุรกิจทำอาหารดีลิเวอรีเพื่อให้สามารถอยู่รอดได้
อย่างไรก็ตาม นายกสมาคมสหพันธ์ท่องเที่ยวภาคเหนือ จ.เชียงราย วิเคราะห์ว่าเนื่องจากปีนี้มีฝนมากคาดว่าอากาศปลายปี 2564 จะหนาวเย็นมากและ ศบค.เริ่มผ่อนปรนมาตรการต่างๆ ทำให้ประชาชนและนักท่องเที่ยวที่ไม่สามารถเดินทางไปต่างประเทศได้และฤดูหนาวก็ไม่เหมาะจะไปพักผ่อนที่ทะเลจะหันขึ้นมาเที่ยวภาคเหนือแน่นอน
สังเกตได้ว่าผู้ประกอบการหลายรายไม่ได้หยุดลงทุน มีการสร้างและปรับปรุงด้านห้องพัก รีสอร์ต แคมปิ้ง ฯลฯ ขนาดกลางและเล็กกันอยู่ แต่เป็นที่พักในลักษณะที่ตอบสนองลูกค้าให้ทำงานช่วงวันหยุดในสถานที่ที่ห่างไกลและปลอดภัยได้ จึงคาดว่าผู้ประกอบการได้เล็งเห็นถึงแนวโน้มในอนาคตว่าจะดีขึ้นนั่นเอง
ในส่วนของสมาคมฯ และเครือข่ายเอกชนด้านการท่องเที่ยวเชียงราย เราจึงได้เร่งสำรวจเพื่อทำเส้นทางท่องเที่ยวบน 4 เส้นทางหลัก คือ ทางไป อ.แม่สาย อ.เชียงแสน อ.เชียงของ และ อ.แม่สรวย ซึ่งตามรายทางก็จะมีผู้ประกอบการเครือข่าย แหล่งท่องเที่ยวขุนเขา ลำธาร ถ้ำ โดยเฉพาะถ้ำหลวง อุทยานแห่งชาติถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน (เตรียมการ) ที่เลื่องชื่อ รวมทั้งผลักดันโควตาวัคซีนสำหรับผู้ประกอบการตามเส้นทางท่องเที่ยวที่ยังได้รับวัคซีนกันน้อย เพราะหากไม่ได้รับวัคซีนเพียงพออาจจะมีผลต่อการเปิดเมืองได้จึงคาดหวังว่าจะได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐโดยเร็ว
นางนงเยาว์กล่าวอีกว่า สัปดาห์ถัดไปสมาคมฯ จะร่วมกับภาคเอกชนในเชียงรายนำเสนอแผนเตรียมความพร้อมในการเปิดเมืองต่อผู้ว่าฯ เชียงราย จะปรับชื่อจาก "เชียงรายน่าแอ่ว" ให้มีความทันสมัยและเป็นสากลมากขึ้น ส่วนในระยะยาวก็วางแนวทางรองรับการเชื่อมโยงกับ สปป.ลาว ที่มีข่าวว่าจะมีการเปิดประเทศเชื่อมกับไทยเช่นกัน รวมไปถึงการติดต่อกับจีนซึ่งคงจะนำโครงการท่องเที่ยว 5 เชียง คือเชียงราย เชียงใหม่ เชียงรุ้ง (เขตปกครองตนเองสิบสองปันนา มณฑลยูนนาน ประเทศจีน) เชียงทอง (หลวงพระบาง สปป.ลาว) และเชียงตุง เมียนมา มาปรับใช้อีกครั้ง ซึ่งทั้งหมดนี้จะขึ้นอยู่กับความเข้มงวดป้องกันไวรัสโควิด-19 เป็นสำคัญ