ภูมิภาค - เครือข่ายวิสาหกิจชุมชนท้องถิ่นเรารักประเทศไทย ร่วมสืบชะตาเสริมบารมี แบบล้านนาเมืองแพร่ บนหอคัมภีร์ใบลานหนึ่งเดียวของโลก คือ หอชีวประวัติหลวงปู่ “ครูบากัญจนอรัญวาสีมหาเถร” หรือครูบามหาเถร วัดสูงเม่น จ.แพร่
วันนี้ (24 ส.ค.) ณ หอชีวประวัติหลวงปู่ ครูบากัญจนอรัญวาสีมหาเถร วัดสูงเม่น ต.สูงเม่น อ.สูงเม่น จ.แพร่ พระครูวิบูลสรภัญ (พระมหาฉัตรเทพ) พระเกจิอาจารย์ ผู้อำนวยการสถาบันอนุรักษ์คัมภีร์ใบลาน วัดสูงเม่น ใช้หอเก็บคัมภีร์ใบลานที่เก่าแก่ที่สุดในโลกเป็นที่สวดอิติปิโสต่ออายุ สวดรัตนสูตร เพื่อขจัดปัดเป่าโรคภัยไข้เจ็บ สืบชะตา เสริมบารมีให้แก่ นายอานนท์ แสนน่าน ประธานเครือข่ายหมู่บ้านวิสาหกิจชุมชนท้องถิ่น เรารักประเทศไทย พ.ท.พิสิษฐ์ ชาญเจริญ ประธานที่ปรึกษาเครือข่ายหมู่บ้านวิสาหกิจชุมชนท้องถิ่น เรารักประเทศไทย และคณะกรรมการบริหารกลุ่มวิสาหกิจชุมชน พร้อมกันนี้ ทางคณะได้ร่วมพิธี "ตากธัมม์" ใบลานเพื่อถวายเป็นพุทธบูชา
สำหรับพิธีกรรมและประเพณีตากธัมม์ เป็นประเพณีโบราณที่มีอายุมานานมากกว่า 150 ปี โดยความพิเศษของประเพณีตากธัมม์ที่วัดสูงเม่นแห่งนี้ ถือได้ว่าเป็นประเพณี "หนึ่งเดียวในโลก" เหตุเพราะ "ครูบากัญจนอรัญญวาสีมหาเถร" หรือ "ครูบามหาเถร" แห่งวัดสูงเม่น ได้แนวคิดการตากธัมม์มาจากเมืองหลวงพระบาง สปป.ลาว หลังจากที่ท่านเดินทางไปหลวงพระบาง และนำคัมภีร์กลับมาเพื่อเก็บไว้ที่วัดสูงเม่น ก็ได้ริเริ่มประเพณีนี้ขึ้นมา
ประเพณีดังกล่าวมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้คนได้เข้าถึงหลักธรรม คำสอนในทางพระพุทธศาสนา โดยผ่านพิธีกรรม และอีกจุดประสงค์หนึ่งน่าจะเป็นกุศโลบายให้มีการจัดเก็บ ดูแล รักษาสภาพคัมภีร์ธัมม์ให้มีอายุการใช้งานที่ยั่งยืน
นอกจากนั้นแล้ว "สถาบันอนุรักษ์คัมภีร์ใบลาน" ยังได้มีการฟื้นฟูประเพณีตากธัมม์ของวัดสูงเม่น เริ่มมาตั้งแต่ปี 2550 เป็นประเพณีที่สะท้อนถึงความสัมพันธ์แห่งการสืบทอดมรดกคัมภีร์ธัมม์ ที่ข้ามพรมแดนระหว่างล้านนา ลาว และไทยที่น่าสนใจอย่างมาก
“ตากธัมม์ จึงเป็นประเพณีที่ไม่ค่อยปรากฏให้เห็นมากนักในสังคมไทย หรือแทบไม่ปรากฏในท้องถิ่นอื่นๆ นอกจากภาคเหนือของประเทศไทย และอาจมีเพียงหนึ่งเดียวคือ ที่วัดสูงเม่น โดยครูบากัญจนอรัญญวาสีมหาเถร ท่านได้ใช้วิธีการเชิงประเพณีที่คล้ายคลึงกับความเชื่อพื้นฐานของชาวล้านนาทั่วไปในเรื่องอานิสงส์การสร้างคัมภีร์ธัมม์ถวายวัด ว่าการได้ฟังธรรม และสร้างคัมภีร์ธัมม์ถวายวัดถือเป็นกุศลที่ยิ่งใหญ่ มีอานิสงส์มาก”
เมื่อมาถึงวัดสูงเม่น เมืองแพร่แล้ว หากมีโอกาสสิ่งแรกที่ควรทำคือ การกราบสักการะ "ครูบากัญจนอรัญญวาสีมหาเถร" หรือ "ครูบามหาเถร" ซึ่งถือว่าเป็นปฐมครูบาเจ้าแห่งภาคเหนือ สันนิษฐานว่าท่านเกิดในสมัยรัชกาลที่ 1 พ.ศ.2332 มีอายุยาวนานถึง 4 รัชกาล โดยท่านมรณภาพในปี 2421 ตรงกับสมัยรัชกาลที่ 4
พื้นเพดั้งเดิมของท่านเป็นคนแพร่ หลังจากอุปสมบท ได้ศึกษาพระไตรปิฎกมูลกัจจายนะ ปรมัตถ์ สัททาทั้ง 80 มัด สมัญญาภิธาน จนแตกฉานในธรรมทั้งหมด และเป็นผู้สร้างคุณงามความดีไว้จำนวนมาก เช่น จัดสร้างและรวบรวมเขียนธรรมใบลานเป็นภาษาบาลี บรรจุไว้ในพระไตรปิฎกวัดสูงเม่น มี 2,567 มัด
นับเป็นผูกได้ 8,845 ผูก และยังได้นำไปบรรจุไว้ที่หลวงพระบางอีกจำนวนมาก "เพื่อเป็นการสร้างอานิสงส์สำคัญคือ ได้ร่วมชำระคัมภีร์ธัมม์ ที่ทางพระพุทธศาสนาบอกว่าเท่ากับการสร้างเจดีย์ 840,000 องค์ หรือสร้างวิหาร 840,000 หลังอีกด้วย"
