กาฬสินธุ์ - ชาวบ้านตำบลลำปาว สืบทอดภูมิปัญญาฝีมือช่างจากบรรพบุรุษ รวมกลุ่มตีมีดผลิตภัณฑ์ “มีดจีหนองสอ” โอทอป 5 ดาว สร้างรายได้เฉลี่ยวันละ 1,000-2,000 บาท เลี้ยงครอบครัวตลอดปี พร้อมรุกตลาดใหม่ส่งขายออนไลน์ทั่วประเทศ
จากการติดตามบรรยากาศการประกอบอาชีพของชาวบ้านที่ จ.กาฬสินธุ์ พบว่าที่บ้านหนองสอ หมู่ที่ 3 ต.ลำปาว อ.เมืองฯ จ.กาฬสินธุ์ มีการจัดตั้งเป็นกลุ่มอาชีพช่างตีเหล็กและช่างตีมีด ที่สืบทอดฝีมือช่างจากบรรพบุรุษรุ่นสู่รุ่นนับมานานกว่าร้อยปี สามารถสร้างรายได้หลักเลี้ยงครอบครัวได้เป็นอย่างดี พร้อมทั้งเปิดตลาดใหม่ส่งขายทางออนไลน์ทั่วประเทศ
สอบถามนายวิษณุ คำโสภา อายุ 36 ปี ช่างตีมีด กล่าวว่า ในเขต จ.กาฬสินธุ์ และจังหวัดใกล้เคียง ถ้าเอ่ยถึงมีด ช่างตีมีดหรือช่างตีเหล็ก ต้องเป็นกลุ่มตีมีดบ้านหนองสอ ที่มีตำนานการตีมีดที่ขึ้นชื่อ โดยเฉพาะมีด “จีหนองสอ” ซึ่งมีการพัฒนาฝีมือจนขึ้นชื่อเป็นสินค้าโอทอป 5 ดาว
ที่มาของชื่อมีด “จีหนองสอ” กำเนิดจากปู่จี คำโสภา โดยการตีมีดเป็นภูมิปัญญาชาวบ้าน ซึ่งปู่จีสืบทอดมาจากบรรพบุรุษรุ่นต่อรุ่นจนถึงปัจจุบันนานกว่า 107 ปีแล้ว ส่วนตนนั้นเป็นรุ่นที่ 4 หันมายึดอาชีพตีมีดเป็นหลัก ประเภทมีดที่ผลิตขึ้นประกอบด้วย มีดอีโต้, มีดพร้าหัวงาม, มีดพร้าหัวมน, มีดแหลมใบข้าว, มีดแหลมปลายอีไท, มีดแหลมทรงโบวี่, มีดเหน็บเดินป่า, ดาบ, จอบ, เสียม, เป็นต้น ส่วนราคาแตกต่างกันไป เช่น มีดพร้าขนาดเล็กจะเริ่มต้นที่เล่มล่ะ 350 บาท ขนาดกลาง 650 บาท หรือบางเล่มราคา 4,000 บาท
ทั้งยังรับทำตามออเดอร์ที่ลูกค้าต้องการ เดิมจะออกไปเร่ขายตามหมู่บ้านและตลาดทั่วไป ปัจจุบันเริ่มมีลูกค้าสนใจมากขึ้น สั่งทางออนไลน์ ในภาคอีสาน และทั่วประเทศ นอกจากนี้ยังมีพ่อค้าแม่ค้ามารับไปขายต่อตามจังหวัดต่างๆอีกด้วย สามารถสร้างรายได้เฉลี่ยวันละ 1,000-2,000 บาท เลี้ยงครอบครัวตลอดปี
นายวิษณุกล่าวอีกว่า วิธีการตีมีด อุปกรณ์สำคัญคือ เหล็กแหนบรถยนต์ ซึ่งหาซื้อมาจากร้านขายของเก่า นำไปเผาไฟให้แดง ใช้เหล็กสกัดตัดขึ้นรูป อยากได้มีดรูปทรงอะไรก็ตัดเอา จากนั้นก็ตีเหล็กให้แบน เรียกว่านวด หรือตีกะเนิน สมัยก่อนใช้แรงงานคนนวดล้วนๆ ปัจจุบันมีเครื่องทุ่นแรง เป็นเครื่องอัดไฮดรอลิก ช่วยประหยัดเวลาและแรงงาน เอาเหล็กเข้าเตาไฟแดงๆ 4-5 ครั้ง แล้วตีขึ้นรูปตามต้องการ ทิ้งให้เย็น แล้วเจียรด้วยเครื่อง สมัยโบราณใช้ตะไบขัดจนขาวได้คม จากนั้นใส่ด้ามเจียด้ามให้กลมเนียน เสร็จแล้วแต่งสันมีด เขียนลวดลายบนใบมีดด้วยเหล็กสกัด
ขั้นตอนสุดท้าย คือ การชุบให้แข็ง เพราะเหล็กที่ตีจะอ่อน เนื่องจากผ่านไฟแดงหลายรอบ โดยเอามีดใส่ไฟจนแดง แล้วจุ่มน้ำเย็นทันที เรียกว่าไล่น้ำ จะทำให้เหล็กแข็งแรง ทนทาน เสร็จแล้วใส่ครั่งหรือเข้าครั่งตรงเหล็กกับด้ามไม้ให้เหนียวแน่น ไม่หลุด ฝนใบมีดด้วยหินฝนมีด แล้วขัดด้วยกระดาษทรายเบอร์ 100 ให้ขาว เช็ดแห้งชโลมน้ำมันเครื่อง
ห้ามใช้มือจับ เพราะมีดจะเป็นจุดดำ จะได้มีดรูปทรงสวยงาม สันตรง คมเฉียบ ลวดลายอ่อนช้อยงดงาม เสน่ห์มีดจีหนองสอ คือคมนาน ตัวมีดสะอาด รูปทรงสวยงาม ทำตามสั่งของลูกค้า เช่น มีดอีโต้ มีดปลายแหลม มีดปังตอ มีดดาบ มีดสปาต้า ดาบซามูไร เป็นต้น ปัจจุบันขายทางออนไลน์ และส่งทางไปรษณีย์ เพิ่มช่องทางจำหน่ายและอำนวยความสะดวกให้กับลูกค้าด้วย