สระแก้ว- โรงเรียนกาสรกสิวิทย์ จ.สระแก้ว ดำเนินงานตามแนวพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และสืบสานประเพณีโบราณ ด้วยการจัดงานประเพณีสู่ขวัญควาย พร้อมประกวดธิดากาสร เตือนสติ เตือนจิต และเตือนใจให้คนมีความกตัญญูกตเวที รำลึกถึงบุญคุณของผู้ที่ได้ช่วยเหลือเกื้อกูลแก่ตนเอง
วันนี้ (15 พ.ค.) นายพรพจน์ เพ็ญพาส ผู้ว่าราชการจังหวัดสระแก้ว เป็นประธานเปิดโครงการสืบสานประเพณีสู่ขวัญควาย จ.สระแก้ว ประจำปี 2561 สื่อข่าวรายงานว่า ซึ่งจัดขึ้นที่โรงเรียนกาสรกสิวิทย์ ต.ศาลาลำดวน อ.เมืองสระแก้วโดยมีรองผู้ว่าราชการจังหวัด ปลัดจังหวัด หัวหน้าส่วนราชการ พ่อค้า และประชาชนเข้าร่วม
นายไชยนันท์ แสงทอง วัฒนธรรมจังหวัดสระแก้ว กล่าวว่า ประเพณีสู่ขวัญควาย เป็นประเพณีที่จัดขึ้นเพื่อการเตือนสติ เตือนจิต และเตือนใจให้คนมีความกตัญญูกตเวที รำลึกถึงบุญคุณของผู้ที่ได้ช่วยเหลือเกื้อกูลแก่ตนเอง และเปิดโอกาสให้ได้แสดงการตอบแทนบุญคุณผู้ที่ได้กระทำแก่ตน อย่างเช่น กระบือที่ใช้แรงงานในการไถคราด พลิกแผ่นดินอันเป็นของหนัก เพื่อหว่านข้าว เพาะปลูกข้าว ปลูกพืชผัก จนได้รับผลประโยชน์จากแรงงานของกระบือ คือ ได้ข้าวสำหรับบริโภคเลี้ยงชีวิต
ขณะที่คนได้ไถคราด บางครั้งดุด่า เฆี่ยนตีกระบือ ซึ่งอาจจะกระทำโดยตั้งใจหรือไม่ก็ตาม ทั้งที่กำลังมีแอกต่างคออยู่ หนักแสนหนัก เหนื่อยแสนเหนื่อย เมื่อคนระลึกบุญคุณของกระบือซึ่งเป็นสัตว์ที่มีบุญคุณ ชาวนาจึงมีการหาวิธีที่จะตอบแทนบุญคุณของกระบือ และอโหสิกรรมต่อกระบือโดยวิธีสู่ขวัญกระบือ และเพื่อเป็นการอนุรักษ์สืบสานประเพณีการสู่ขวัญควายให้คงอยู่สืบต่อไป
ด้าน นายฉัตรพงษ์ กุลพงษ์ ผู้จัดการโรงเรียนกาสรกสิวิทย์ กล่าวว่า โครงการต่างๆ ที่โรงเรียนกาสรกสิวิทย์ดำเนินการ และพัฒนา เป็นการดำเนินงานตามแนวพระราชดำริของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในการอนุรักษ์ฟื้นฟูและสืบสานประเพณีโบราณให้คงอยู่ และเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวของ จ.สระแก้ว ผ่านกิจกรรมต่างๆ เช่น การประกวดธิดากาสร การแสดงศิลปวัฒนธรรม สาธิตการทำคันไถ การยาลานนวดข้าวด้วยมูลกระบือ สาธิตการใช้ควายไถนา สาธิตการตำข้าว กิจกรรมปลูกข้าวด้วยวิธีโยนกล้า นิทรรศการเกี่ยวกับการทำขวัญควายและวันอนุรักษ์ควายไทย กิจกรรมการปั้นควาย เป็นต้น
สำหรับโรงเรียนกาสรกสิวิทย์นั้น เป็นโรงเรียนฝึกสอนการใช้กระบือ หรือควายไทยในการทำนา โดยได้รับความร่วมมือจากหลายภาคส่วนในการบูรณาการจัดงานประเพณีสู่ขวัญควาย ซึ่งเป็นประเพณีโบราณที่อนุรักษ์สืบทอดต่อๆ กันมา และจุดเด่นในงาน คือ การประกวดธิดากาสร หรือ ธิดาควาย ซึ่งปีนี้มีผู้เข้าประกวดทั้งสิ้น 20 คน และผู้ที่ได้รับคัดเลือกเป็นธิดากาสร ประจำปี 2561 คือ น.ส.ณัฏฐา มหาศักดิ์ศิริ หรือน้องปอย ส่วนรองอันดับ 1 น.ส.ปิยาภรณ์ เตยหอม และรองอันดับ 2 น.ส.นกจุฑามาศ สังข์ว่อง ซึ่งจะทำหน้าที่ประชาสัมพันธ์งานกิจกรรมของโรงเรียนและกิจกรรมด้านวัฒนธรรมของจังหวัดสระแก้ว
ทั้งนี้ โครงการดังกล่าว สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มูลนิธิชัยพัฒนาจัดตั้งโรงเรียนกาสรกสิวิทย์ จ.สระแก้ว เพื่อให้เป็นโรงเรียนสำหรับฝึกกระบือให้สามารถไถนา และทำงานด้านเกษตรกรรม และสอนผู้ที่ต้องการใช้กระบือทำการเกษตรให้สามารถทำงานร่วมกับกระบือได้อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถดูแลกระบือให้มีสุขภาพแข็งแรง
เนื่องจากกระบือเป็นสัตว์ที่อยู่คู่กับชาวนามาช้านานตั้งแต่อดีตกาล และยังเป็นสัตว์ที่ให้คุณ เป็นกำลังหลักของชาวนาในการปลูกข้าวเลี้ยงผู้คนมาโดยตลอด ซึ่งปัจจุบัน กระบือถูกใช้งานน้อยลง เพราะวิถีเกษตรกรเปลี่ยนไปจากใช้แรงงานกระบือ เป็นใช้แรงงานจากเครื่องจักรกลแทน