พิษณุโลก - ศาลปกครองสั่งประกาศให้ 3 ตำบลลุ่มน้ำแม่ตาวเป็นพื้นที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อม เหตุรัฐปล่อยแคดเมียมปนเปื้อนในดินและน้ำ ชาวบ้านชูป้ายเฮลั่น! เป็นชัยชนะยกแรก รอลุ้นศาลแพ่งกรุงเทพใต้พิพากษาค่าเสียหายและสินไหมทดแทน 3 พันล้านบาท 29 ก.ย.นี้
วันนี้ (14 ส.ค.) ศาลปกครองพิษณุโลกนัดหมายคู่กรณีมาฟังคำพิพากษา คดีหมายเลขดำที่ 398/2552 ระหว่างสมาคมต่อต้านสภาวะโลกร้อน ที่ 1 โดยนายศรีสุวรรณ จรรยา นายกสมาคมต่อต้านสภาวะโลกร้อน กับพวกรวม 32 คน ที่ได้ยื่นฟ้องคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ที่ 1 คณะกรรมการควบคุมมลพิษ ที่ 2 คณะกรรมการพัฒนาที่ดิน ที่ 3 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ที่ 4 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ที่ 5 และอธิบดีกรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ ที่ 6 ฐานเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐกระทำการโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย ละเลยต่อหน้าที่ตามที่กฎหมายกำหนดให้ต้องปฏิบัติ หรือปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าวล่าช้าเกินสมควร กรณีปัญหาแคดเมียมลุ่มน้ำแม่ตาว อ.แม่สอด จ.ตาก
โดยมีชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบจาก 3 ตำบลใน อ.แม่สอด ประมาณ 100 คน ได้เดินทางมาร่วมรับฟังคำพิพากษาด้วย
ซึ่งโจทก์ยื่นฟ้องต่อศาลปกครองพิษณุโลกเมื่อวันที่ 11 ธันวาคม 2552 เหตุหน่วยงานภาครัฐปล่อยปละละเลย และใช้อำนาจอนุญาตให้มีเหมืองแร่สังกะสีในบริเวณพื้นที่ต้นน้ำของชาวบ้าน จนทำให้เกิดการแพร่กระจายของสารแคดเมียมไปในพื้นที่นาข้าวของชาวบ้านใน 3 ตำบล คือ ต.แม่ตาว ต.แม่กุ และ ต.พระธาตุผาแดง อ.แม่สอด ทำให้ผลผลิตข้าวของชาวบ้านปนเปื้อนสารแคดเมียม ไม่สามารถทำนาได้ตามปกติ
โดยศาลปกครองพิษณุโลกได้อ่านคำพิพากษาให้จำเลยที่ 1 คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติดำเนินการกำหนดให้พื้นที่ลุ่มน้ำแม่ตาว อ.แม่สอด จ.ตาก เป็นเขตพื้นที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อมภายใน 90 วันนับแต่คดีถึงที่สุด ส่วนคำขอกรณีอื่นนั้นให้ยก โดยถือเป็นคำพิพากษาชั้นต้น หากจำเลยจะอุทธรณ์สามารถใช้สิทธิยื่นได้ภายใน 30 วัน
นายศรีสุวรรณกล่าวว่า วันนี้นับเป็นชัยชนะของชาวบ้านใน 3 ตำบล เมื่อศาลพิพากษาให้พื้นที่ลุ่มน้ำแม่ตาวเป็นเขตพื้นที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อม โดยคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติต้องประกาศเขตคุ้มครองทางมลพิษ ซึ่งขอวิงวอนให้คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติอย่าได้อุทธรณ์เพราะจะเป็นผลดีต่อชาวบ้าน โดยเมื่อประกาศลุ่มน้ำแม่ตาวเป็นเขตคุ้มครองสิ่งแวดล้อมแล้ว หน่วยงานราชการทั้งส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค ท้องถิ่น จะต้องกำหนดแผนและมาตรการดูแลสิ่งแวดล้อม คุณภาพชีวิต ตาม พ.ร.บ.สิ่งแวดล้อม 2535 เป็นการเสริมสร้างให้เกิดความมั่นใจ อุ่นใจ ในการดูแลคุณภาพชีวิตของชาวบ้าน
นายศรีสุวรรณกล่าวว่า คำพิพากษาวันนี้นับว่าเป็นผลดีต่อชาวบ้านทั้ง 3 ตำบล ถือเป็นข้อมูลสำคัญ อาจเกี่ยวเนื่องกับอีกคดีที่ได้ยื่นฟ้องศาลแพ่งกรุงเทพใต้ไปแล้ว โดยเรียกค่าเสียหายและค่าสินไหมทดแทนกว่า 3,000 ล้านบาทจากผู้ประกอบการเหมืองแร่ ซึ่งศาลนัดอ่านคำพิพากษาวันที่ 29 กันยายนนี้
นายไพรัตน์ ยาเถิน ประธานกลุ่มผู้ได้รับผลกระทบจากสารแคดเมียม ต.แม่กุ ต.แม่ตาว ต.พระธาตุผาแดง อ.แม่สอด จ.ตาก กล่าวว่า ดีใจที่ศาลปกครองพิษณุโลกมีคำพิพากษาออกมา เพราะเมื่อประกาศเป็นเขตพื้นที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อมจะเป็นผลดีต่อชาวบ้านใน 3 ตำบล จะได้รู้ว่าพื้นที่ใดมีสารแคดเมียมจำนวนเท่าไหร่ พื้นที่ใดสามารถทำกินได้ ส่วนผู้ป่วยก็จะมีโอกาสเยียวยาต่อไป ทั้งยังเป็นประโยชน์ต่อชาวบ้านที่ยื่นฟ้องแพ่งเรียกค่าเสียหายด้วย
