ศูนย์ข่าวศรีราชา - เปิดมุมมองภาพการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ มหัศจรรย์ทะเลชายฝั่งตะวันออก ล่องเรือลุย “หมู่บ้านไร้แผ่นดิน” ชุมชนตำบลบางชัน อำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี สัมผัสทะเลแหวกสุดยอดธรรมชาติที่เดียวในภาคตะวันออก พร้อมชมฝูงเหยี่ยวแดงคอขาวกินอาหาร ชี้เป็นชุมชนชาวประมงโบราณที่มีความเป็นอยู่บนผืนทะเลที่ยังคงหยิบยื่นมิตรภาพจากท้องถิ่นสู่ผู้มาเยือนด้วยรอยยิ้ม
MGR Online ได้ร่วมเดินทางไปสัมผัสกับกิจกรรมการแนะนำเส้นทางการท่องเที่ยวแห่งใหม่ของประเทศไทย “หมู่บ้านไร้แผ่นดิน” หรือชุมชนตำบลบางชัน อำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี ซึ่งเป็นชุมชนเก่าแก่ที่มีความเป็นอยู่อาศัยบนผืนน้ำทะเลมาอย่างยาวนาน ถือเป็นชุมชนโบราณที่ยังคงสืบสานกิจกรรม และวัฒนธรรมท้องถิ่นในวิถีชีวิตชาวประมงของจังหวัดชายฝั่งภาคตะวันออกได้มาจนถึงปัจจุบัน
เส้นทางการเดินทางไปยังชุมชนตำบลบางชัน อำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี ใช้เส้นทางถนนสุขุมวิท-ตราด เลี้ยวขวาเข้าทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1358 ไปทางบ้านอ่างกระป่อง เข้าท่าเรืออ่างกระป่อง ก่อนเดินทางด้วยเรือยนต์ประมาณ 30 นาทีจึงถึงปากน้ำเวฬุ ต้อนรับเข้าสู่ “หมู่บ้านไร้แผ่นดิน” ซึ่งสองฟากฝั่งเป็นที่อยู่อาศัยของชาวประมงท้องถิ่นที่ปลูกเรือนอาศัยกันบนผืนน้ำทะเล ระหว่างน้ำถึงกัน แบ่งพื้นที่เป็นการวางโพงพางเลี้ยงปลาในกระชังซึ่งเป็นรายได้เสริมของชาวบ้านในชุมชนตำบลบางชัน
ตำบลบางชัน มีทั้งสิ้น 6 หมู่บ้าน ประกอบด้วย ม.1 บ้านเกาะจิก ม.2 บ้านโรงไม้ ซึ่งแต่เดิมเรียก “บ้านปากน้ำเวฬุ” แต่ปัจจุบัน รู้จักกันเป็นอย่างดีในชื่อ “บ้านบางชัน” ม.3 บ้านอิเทพ ม.4 บ้านเทพขาหย่าง ม.5 บ้านนากุ้ง และ ม.6 บ้านสีลำดวน แต่ละหมู่บ้านอาศัยปลูกบ้านตามป่าชายเลน และป่าโกงกางมีคลองทะเลไหลผ่านระหว่างหมู่บ้าน เอกลักษณ์เฉพาะของหมู่บ้านที่น่าสนใจคือ ไปมาหาสู่กันด้วยเรือยนต์ ใช้การคมนาคมทางน้ำเป็นหลัก เพราะไม่มีเส้นทางสัญจรด้วยรถยนต์ มีเพียงฟุตปาธทางเดินทางเท้าหน้าหมู่บ้านที่สนับสนุนงบประมาณการดำเนินการก่อสร้างจากทางองค์การบริหารส่วนตำบลเท่านั้น
ด้วยธรรมชาติ และวิถีชีวิตของชุมชนที่มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่กันมาโดยตลอด จนปัจจุบัน ทั้งชุมชนตำบลบางชันมีผู้อยู่อาศัยรวมทั้งสิ้นประมาณ 400-500 หลังคาเรือน ทั้งหมดเป็นชาวไทย และชาวไทยเชื้อสายจีน ชาวพุทธที่ยังคงหยิบยื่นให้ความช่วยเหลือกันทั้งในเรื่องความเป็นอยู่อาศัย และการช่วยเหลือในการทำประมงเพื่อหารายได้จุนเจือครอบครัว ตามที่ “เจ็กไล้” หรือนายสมพร เบญจพรหม ชาวประมงท้องถิ่นในหมู่บ้านที่อาศัยอยู่ในชุมชนดังกล่าวมาอย่างยาวนานเล่าว่า
“ชาวบ้านที่นี่อยู่กันแบบพี่แบบน้อง มีงาน หรือมีกิจกรรมในชุมชนก็จะช่วยเหลือกัน ตัวอย่างบ้านไหนจะทำเรือจะซ่อมเรือ จะวางโพงพาง ก็มาช่วยๆ กัน เป็นอยู่อย่างนี้กันมานาน มีชาวไทยเชื้อสายจีนอาศัยอยู่ก็มีศาลเจ้าพ่อปากน้ำเวฬุให้กราบไหว้ หลายปีที่ผ่านมา มีนักท่องเที่ยวเข้ามาท่องเที่ยวในชุมชนเพื่อดูธรรมชาติความสมบูรณ์ของชุมชนมากขึ้น มีการนั่งเรือไปดูเหยี่ยวแดงคอขาวกินอาหาร ไปดูทะเลแหวก มีอะไรชาวบ้านก็ช่วยเหลือนักท่องเที่ยว เป็นวิถีชีวิตของชาวบ้านแบบเดิมที่มอบให้ผู้ที่มาเที่ยวในชุมชนบางชัน”
ขณะที่ “พี่โต” หรือนายวารี จันทร เจ้าของกิจการบริการที่พักในนาม “บางชัน แฮปปี้ โฮมสเตย์” ซึ่งรองรับการเดินทางมาเปิดเส้นทางการท่องเที่ยวในครั้งนี้ ด้วยที่พักขนาดความจุ 30 คน พร้อมบริการด้วยอาหารทะเลสดนานาชนิด ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า ชาวบ้านก็ยังคงอยู่วิถีเก่า ถึงแม้จะมีคนต่างถิ่นเข้ามาพักผ่อน ชาวบ้านจะยินดีต้อนรับให้ความสะดวกสบายเพื่อให้เกิดความประทับใจ คือเราไม่เปลี่ยนแปลงอะไรเพื่อรับกลุ่มนักท่องเที่ยว ชาวตำบลบางชันยังอยู่ด้วยวิถีเดิม นักท่องเที่ยวที่เข้ามาเห็นการใช้ชีวิตของชาวบ้านก็จะปรับเปลี่ยนตัวเองไปตามธรรมชาติ โดยช่วงที่นักท่องเที่ยวจะเดินทางเข้ามาจะเป็นช่วงฤดูกาลท่องเที่ยวคือ ช่วงประมาณเดือนมกราคมของทุกปี
ชาวบ้านชุมชนตำบลบางชันจะมีอาชีพทางการประมงเป็นหลัก และจะสร้างรายได้เสริมด้วยการเลี้ยงสัตว์น้ำในกระชัง ซึ่งแต่ละปีถือว่าสร้างรายได้ให้แก่ชุมชนและจังหวัดจันทบุรีเป็นจำนวนมาก จนกระทั่งการท่องเที่ยวเชิงนิเวศได้รับความสนใจ “หมู่บ้านไร้แผ่นดิน” จึงได้มีชื่อเสียง ทำให้มีอาชีพเสริมอื่นๆ ตามมา เช่นการขับขี่เรือนำนักท่องเที่ยวตามเส้นทางน่าสนใจของชุมชนตำบลบางชัน โดย “น้านพ” ผู้มากยิ้ม หรือนายมานพ นิลฉวี ชาวบางชันอีกคนที่หารายได้เสริมด้วยการขับเรือนำนักท่องเที่ยวไปสัมผัสธรรมชาติ บอกพร้อมรอยยิ้มอีกทีว่า
“หากมีนักท่องเที่ยวมาพักที่โฮมสเตย์ก็จะมีหน้าที่นำนักท่องเที่ยวนั่งเรือไปเยี่ยมชมธรรมชาติของป่าชายเลน และป่าโกงกางอันอุดมสมบูรณ์ โดยเรือยนต์จะลัดเลาะไปตามเวิ้งน้ำทะเลที่เชื่อมต่อระหว่างหมู่บ้าน ชมวิถีชีวิตของชาวชุมชนบางชันแบบใกล้ชิด และนำไปชมฝูงเหี่ยวแดงคอขาวจำนวนมากลงมากินอาหารในพื้นที่น้ำย่าน ม.4 บ้านเทพขาหย่าง และที่จะขาดไม่ได้เลยคือ การล่องเรือไปกลางทะเลเพื่อชม และสัมผัสกับทะเลแหวกแห่งเดียวของภาคตะวันออก สัมผัสทรายดำ ธรรมชาติ และสัตว์น้ำที่อาศัยอยู่บริเวณดังกล่าว ซึ่งถือเป็นสถานที่ที่แปลกใหม่ และกำลังได้รับความสนใจ”
นอกเหนือจากเรื่องราวข้างต้นที่สาธยายถึงบริบททั่วไปของ “หมู่บ้านไร้แผ่นดิน” ชุมชนตำบลบางชัน อำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรึ ซึ่งถือเป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ หรือท่องเที่ยวเชิงนิเวศ รูปแบบการท่องเที่ยวใหม่ที่กำลังเป็นที่สนใจจากกลุ่มนักท่องเที่ยวคุณภาพอันจะนำไปสู่การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนของประเทศแล้ว สิ่งที่ต้องการนำเสนอคือ คุณภาพของคนในชุมชนตำบลบางชัน ที่ยังคงหยิบยื่นความจริงใจในทุกๆ โอกาสให้แก่คนต่างถิ่นซึ่งถือเป็น “แขกบ้าน” ด้วยความเป็นกันเอง เพียงแค่ได้เปิดใจไปสัมผัสด้วยตัวเอง
