ห่วงชาวขอนแก่นตกเป็นเหยื่อระบบตลาดโทร.มือถือ-จี้งดโฆษณากระตุ้นใช้เกินจำเป็น

ศูนย์ข่าวขอนแก่น - สมาคมผู้บริโภคจังหวัดขอนแก่น หวั่นผู้บริโภคตกเป็นเหยื่อการตลาดโทรศัพท์มือถือ รุกจัดเวทีผู้บริโภคด้านโทรคมนาคม สร้างความตระหนักสิทธิผู้บริโภค ยกผลวิจัยพบวัยรุ่นขอนแก่นใช้มือถือบ่อยทั้งที่ยังไม่มีรายได้ วอนผู้ให้บริการงดโฆษณากระตุ้นใช้มือถือเกินจำเป็น ขณะที่วัยรุ่นตกเป็นเหยื่อรับบริการ SMS/MMS โดยไม่ตั้งใจ ห่วงสุขภาพประชาชนที่ครัวเรือนใกล้เสาส่งสัณญาณมือถือไม่ปลอดภัย จี้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสนับสนุนงานวิจัยด้านผลกระทบต่อสุขภาพเร่งด่วน พร้อมนำประเด็นปัญหาเข้าสู่ที่ประชุม กทช.หาทางแก้

เมื่อเร็วๆ นี้ สมาคมผู้บริโภคจังหวัดขอนแก่น ร่วมกับศูนย์คุ้มครองสิทธิผู้บริโภคในกิจการโทรคมนาคม และองค์กรแนวร่วม จัดกิจกรรมเวทีผู้บริโภคในกิจการโทรคมนาคม จังหวัดขอนแก่น เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจกับผู้บริโภค ให้ตระหนักในสิทธิผู้บริโภคด้านกิจการโทรคมนาคม และยกระดับการทำงานคุ้มครองสิทธิผู้บริโภคให้ทั่วถึง โดยมีนักศึกษา ประชาชนทั่วไป อาสาสมัครคุ้มครองผู้บริโภคในจ.ขอนแก่นและใกล้เคียง ร่วมเวทีกว่า 250 คน ณ โรงแรมโฆษะ อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น

นายปฏิวัติ เฉลิมชาติ ผู้จัดการสมาคมผู้บริโภคจังหวัดขอนแก่น เปิดเผยว่า สังคมไทยยุคปัจจุบันก้าวสู่ยุคบริโภคนิยมอย่างเข้มข้น ภายใต้ระบบทุนนิยมที่เน้นเงินตราและผลกำไร เอารัดเอาเปรียบผู้บริโภค โดยผู้บริโภคมีชีวิตอยู่ภายใต้ระบบการตลาด ที่ส่งเสริมให้บริโภคอย่างไม่ลืมหูลืมตา โดยเฉพาะความก้าวหน้าด้านเทคโนโลยีสื่อสาร ตลาดโทรศัพท์เติบโตอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ผู้บริโภคถูกเอารัดเอาเปรียบอยู่ตลอดเวลา ภายใต้ความซับซ้อนของการให้บริการ

จำเป็นที่สมาคมผู้บริโภคจังหวัดขอนแก่น และศูนย์คุ้มครองสิทธิผู้บริโภคในกิจการโทรคมนาคมจ.ขอนแก่น เป็นองค์สาธารณะประโยชน์ด้านการคุ้มครองผู้บริโภค จะได้จัดกิจกรรมสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสิทธิผู้บริโภค ที่ผ่านมามีเรื่องร้องเรียนการถูกละเมิดสิทธิด้านกิจการโทรคมนาคมหลายปัญหา และต้องให้หน่วยงานที่มีหน้าที่กำกับดูแลต้องให้ข้อมูลแก่สาธารณะที่ชัดเจน

ทั้งนี้ สมาคมผู้บริโภคจังหวัดขอนแก่น ได้สำรวจพฤติกรรมเยาวชนในเขตเทศบาลนครขอนแก่นและนอกเขตเทศบาล ด้วยการสัมภาษณ์รายบุคคล ต่อประเด็นการใช้โทรศัพท์มือถือในจังหวัดขอนแก่นช่วงเดือนตุลาคม-พฤศจิกายน 2551 พบว่า กลุ่มเยาวชนมีการใช้โทรศัพท์มือถือมากที่สุด มีค่าโทรต้องจ่ายสูงสุดเฉลี่ยต่อเดือนถึง 526 บาท ต่ำสุดที่ 50 บาท ที่น่าสนใจเยาวชนเหล่านี้ยังไม่มีรายได้ เงินจ่ายค่าโทรจึงมาจากผู้ปกครอง ถือว่าอยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างสูง

กรณีดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า กลุ่มเยาวชนจังหวัดขอนแก่นมีการใช้โทรศัพท์มือถือมากเกินความจำเป็น มีการโทรออกเฉลี่ยวันละ 1-5 ครั้ง แต่ละครั้งใช้เวลาพูดคุยเฉลี่ย 3-10 นาที ประเด็นดังกล่าวบริษัท ผู้ให้บริการโทรศัพท์มือถือ ควรมีส่วนร่วมรับผิดชอบต่อสังคม เช่น ส่งเสริมการปลูกป่า มีระบบจัดเก็บขยะพิษจากโทรศัพท์มือ ที่สำคัญ ผู้ให้บริการโทรศัพท์มือถือไม่โฆษณาหรือกระตุ้นเยาวชนใช้โทรศัพท์มือถือเกินความจำเป็น

อีกกรณีปัญหาที่สำคัญ คือ ผู้บริโภคส่วนใหญ่เคยเสียค่าบริการรับ SMS/MMS รวมถึงข้อมูลข่าวสารโดยไม่ตั้งใจ เนื่องจากไม่มีการปฏิเสธการใช้บริการ สร้างภาระค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นกับผู้ใช้บริการโทรศัพท์มือถือ ทั้งมีข้อเสนอแนะจากผู้บริโภคจำนวนมาก ต้องการเปลี่ยนเครือข่ายผู้ให้บริการ แต่ยังคงใช้เบอร์เดิมและไม่ควรเสียค่าธรรมเนียม จึงควรมีการเผยแพร่ข้อมูลความรู้แก่ผู้บริโภคเน้นความปลอดภัยการใช้โทรศัพท์มือถือและการเลือกโปรโมชันให้คุ้มค่า

ผู้จัดการสมาคมผู้บริโภคจังหวัดขอนแก่น กล่าวต่อว่า ข้อมูลที่น่าสนใจพบว่ากลุ่มผู้ใช้โทรศัพท์มือถือแบบเติมเงิน กรณีที่มีเงินเหลือแต่โทร.ออกไม่ได้ เพราะวันใช้งานหมด ส่วนใหญ่ไม่ทราบว่าตามกฎหมาย กำหนดให้ผู้ให้บริการโทรศัพท์มือถือระบบเติมเงิน ห้ามจำกัดวันใช้งาน แต่ก็ยังมีปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบัน ปัญหาดังกล่าวสมาคมผู้บริโภคจังหวัดขอนแก่น จะนำเสนอต่อคณะกรรมการกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กทช.) ให้ดำเนินการแก้ปัญหาดังกล่าวโดยเร่งด่วน

ประเด็นที่น่าเป็นห่วงจากงานวิจัย พบว่า ประชาชนที่มีครัวเรือนพักอาศัยอยู่ใกล้กับเสาส่งสัณญาณโทรศัพท์มือถือ มีความวิตกกังวลเรื่องผลกระทบต่อสุขภาพ ไม่ปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน ทั้งนี้มีมีผู้ร้องเรียนที่บ้านพักห่างจากเสา 15 เมตร เป็นเวลา 5 ปี โดยอาศัยก่อนที่เสาจะมาติดตั้ง และผู้ให้บริการโทรศัพท์มือถือ ไม่มีการทำความเข้าใจกับประชาชนในพื้นที่ จนถึงขณะนี้มีผู้ป่วยเป็นมะเร็งเต้านม, โรคหัวใจ และมะเร็งต่อมลูกหมากแล้ว

กรณีการเจ็บป่วยดังกล่าว จะต้องมีการพิสูจน์ต่อไปว่าเกิดจากสาเหตุใด และควรหามาตรการป้องกันก่อนที่จะเกิดปัญหาลุกลามยิ่งขึ้น โดยประเด็นสุขภาพเป็นสิทธิและศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ที่ระบุในรัฐธรรมนูญปี 2550 และ พ.ร.บ.สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.2550

“แม้ผลกระทบต่อสุขภาพจากคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า จะยังไม่มีการยืนยันชัดเจน แต่ควรสนับสนุนการวิจัยต่อประเด็นปัญหานี้โดยเร่งด่วน และช่วงที่ยังรอผลพิสูจน์นั้นอาจสายเกินไปสำหรับประชาชน ควรมีมาตรการเชิงป้องกัน เฝ้าระวังเป็นวิธีดีที่สุด” นายปฏิวัติ กล่าวและว่า

ทั้งนี้ มีข้อเสนอต่อการคุ้มครองผู้บริโภคในกิจการโทรคมนาคม ควรมีการบังคับใช้กฎหมาย ความชัดเจนของระเบียบกฎเกณฑ์ต่างๆ ของ กทช.ต้องกำหนดให้อยู่บนความชอบธรรม ชัดเจน บังคับใช้กฎหมายอย่างจริงจังและดำเนินการโดยเร่งด่วน ส่วนกรณีปัญหาที่เกิดขึ้นกับเยาวชน มีสาเหตุจากเยาวชนไม่ตระหนักถึงปัญหา และผู้ปกครองรู้ไม่เท่าทันลูกและตามเทคโนโลยีไม่ทัน จึงต้องสร้างกระบวนกาสรเรียนรู้ให้เท่าทันสิทธิของผู้บริโภค

นอกจากนี้ ประเด็นการติดตามเพื่อตรวจสอบคุณภาพของการให้บริการ ในปัจจุบันผู้ประกอบการเป็นผู้รายงานผลการให้บริการ แต่ในอนาคตผู้บริโภคต้องมีการรวมกลุ่มกันเพื่อติดตามการบริการต่างๆ