"แค่ขาวก็ชนะ" กลายเป็นประเด็นวิพากษ์ดุเดือด หลังจากโฆษณาอาหารเสริมผิวขาวยี่ห้อหนึ่ง ออกโฆษณาที่มีดาราสาวชื่อดังของไทยเป็นพรีเซนเตอร์ โดยทิ้งท้ายแค่ขาวก็ชนะได้ จุดกระแสดรามาร้อนแรงบนโลกออนไลน์ว่าจงใจเหยียดสีผิว สร้างค่านิยมผิดๆ คิดว่าผิวขาวต้องดีกว่าผิวดำ ร้อนไปถึงเจ้าของแบรนด์ต้องออกแถลงขอโทษ บอกไม่ได้มีเจตนาเหยียดสีผิวหรือเชื้อชาติ
เป็นเรื่องละเอียดอ่อนจริงๆ สำหรับเรื่องสีผิว โดยเฉพาะประเด็นการเหยียดสีผิว แม้ในประเทศไทยจะไม่รุนแรงหนักเท่ากับต่างประเทศ แต่ก็ถือเป็นเรื่องละเอียดอ่อน และเกิดกระแสโจมตีไม่น้อย
ล่าสุด ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารผิวขาวยี่ห้อหนึ่ง ถูกโจมตี หลังจากได้ออกโฆษณาชุดใหม่ มี "คริส หอวัง" ดาราสาวชื่อดังเป็นพรีเซ็นเตอร์ โดยในคลิปโฆษณาดังกล่าวปรากฎภาพดาราสาวยืนอยู่แล้วสีผิวค่อยๆ คล้ำขึ้น ขณะที่ผู้หญิงอีกคนที่มีผิวสีขาวยืนเปรียบเทียบอยู่ข้างๆ แล้วคริสก็พูดว่า "คุณรู้อะไรไหม กว่าคริสจะมาถึงตรงนี้ได้ การแข่งขันมันสูงมาก จะอยู่ได้นานๆ ไม่ใช่เรื่องง่าย และถ้าคริสหยุดดูแลตัวเองเมื่อไหร่ ทุกอย่างที่ทุ่มเทมา ความขาวที่ลงทุนไว้ก็หมดไป...แค่ขาวก็ชนะ" จุดประเด็นดรามาเรื่องการเหยียดสีผิว และการสร้างค่านิยมที่ผิดๆ
ไม่เพียงเท่านั้น ดรามาเรื่องนี้ยังดังสนั่นไปไกลถึงสำนักข่าว CNN เห็นได้จากเฟซบุ๊กของสำนักข่าวชื่อดังที่นำเสนอประเด็นเกี่ยวกับโฆษณาชิ้นนี้ ร้อนไปถึงเจ้าของผลิตภัณฑ์ ต้องออกหนังสือชี้แจง พร้อมขอโทษ และยอมถอดคลิปโฆษณาที่ถูกกระแสโจมตีอย่างรุนแรงว่า เหยียดสีผิว
"ตามที่มีกระแสเรื่องคลิปโฆษณาผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร สโนว์ซ กลูตา ที่มีคุณคริส หอวัง เป็นพรีเซ็นเตอร์นั้น ทางแบรนด์ Seoul secret ในฐานะเจ้าของคลิปโฆษณาดังกล่าวขออภัยในความผิดพลาดที่เกิดขึ้นโดยพร้อมจะรับผิดแต่เพียงผู้เดียว ทางบริษัทฯ ไม่ได้มีเจตนาที่จะส่อสื่อสารไปในทางการเหยียดสีผิวหรือเชื้อชาติแต่อย่างใด
ทั้งนี้ ประเด็นหลักที่ตั้งใจจะสื่อออกไปตั้งแต่ต้นคือการพัฒนาตัวเองตลอดเวลา ทั้งในแง่บุคลิกภาพ รูปลักษณ์ ความสามารถ ความเป็นมืออาชีพ
อย่างไรก็ตาม บริษัทฯ ต้องขออภัยอย่างสูง และขอน้อมรับทุกความคิดเห็น ขณะนี้บริษัทได้ทำการถอดคลิปโฆษณา, สื่อโฆษณาที่เกี่ยวข้อง รวมถึงสื่ออื่นๆ ที่ได้วางแผนไว้ในอนาคตออกทั้งหมดแล้ว เพื่อเป็นการแสดงความรับผิดชอบต่อเหตุการณ์ทั้งหมดที่เกิดขึ้น"
ไม่เพียงแต่กรณีดรามาข้างต้น ในปี 2554 โฆษณาสำรองที่นั่งสำหรับคนขาวบนรถไฟฟ้าของเครื่องดื่มยี่ห้อหนึ่งที่โปรโมตคุณสมบัติ "ขาวอมชมพู" ก็เคยตกเป็นกระแสดรามามาแล้ว โดยถูกโจมตีอย่างหนักถึงความไม่เหมาะสมว่าเป็นเรื่องการเหยียดสีผิว และแบ่งชนชั้น ส่งเสริมค่านิยมผิดๆ จนในที่สุดเจ้าของผลิตภัณฑ์ ต้องถอดโฆษณาชิ้นนี้ออกไป
หรือในปี 2556 บริษัท ดังกิ้นโดนัท (ประเทศไทย) จำกัด ตกเป็นกระแสวิจารณ์ เพราะออกโฆษณาโดยขาดความใส่ใจด้วยการนำเสนอภาพหญิงสาวคนหนึ่งที่ทาหน้าด้วยสีดำเพื่อแนะนำโดนัทรสช็อกโกแลตที่ออกใหม่ แม้โฆษณาตัวนี้จะไม่ได้ทำให้คนจำนวนมากในประเทศไทยรู้สึกไม่พอใจอะไร เนื่องจากการถ่ายทอดอคติแบบเหมารวมลงในโฆษณาอย่างชัดแจ้งนั้นเป็นสิ่งที่พบได้ทั่วไปในไทย
ยกตัวอย่าง โฆษณาม็อบถูพื้น และที่ตักผงยี่ห้อ "แบล็กแมน" ซึ่งใช้รูปชายผิวดำในชุดสูททักซิโด้กำลังยิ้มยิงฟันเป็นเครื่องหมายการค้า ตามมาด้วยครีมปรับสีผิวของไทยที่โฆษณาสะท้อนว่าคนผิวขาวมักได้รับโอกาสทางหน้าที่การงานที่ดีกว่าคนผิวคล้ำ และยาสีฟันสมุนไพรยี่ห้อหนึ่งซึ่งโฆษณาว่าผลิตภัณฑ์ของพวกเขา "ดำแต่ดี"
ทว่า บริษัทดังกิ้นโดนัทในสหรัฐฯ ก็รีบออกมาขออภัยแทน เพราะภาพโฆษณาดังกล่าว แสดงภาพนางแบบถูกย้อมสีผิวเป็นสีดำสนิท ทาลิปสติกสีชมพูสด และทำผมทรงรังผึ้ง คล้ายคลึงภาพที่กลุ่มเหยียดสีผิวในสหรัฐฯ ใช้โจมตีกลุ่มคนผิวสีช่วงปี ค.ศ.1950
ถือเป็นบทเรียนให้ผู้ผลิตสื่อในประเทศไทยใส่ใจ และมีความรับผิดชอบต่อ 3 เรื่องที่อ่อนไหวในระดับโลก ชาติพันธุ์ ชนชั้น เพศสภาพ แม้สีดำในสังคมไทยกับสีดำในสังคมตะวันตก ความละเอียดอ่อนจะไม่เท่ากัน แต่สีดำในบริบทวัฒนธรรมไทยควรถูกมองใหม่ ไม่ใช่ดำสกปรก ดำเท่ากับไม่สวย หรือดำแล้วจะเสียโอกาสมากกว่าคนผิวขาว
"ดำๆๆ ก็ชนะได้ค่ะ ดำก็ไม่หนักหัวใคร ค่านิยมที่ล้าสมัยมากค่ะ พิสูจน์ด้วยความสามารถเถอะ จะขาวจะดำ ถ้าเก่ง และเป็นคนดีคนก็พร้อมจะยอมรับ และชื่นชม" เมญ่า-นนธวรรณ ฌรรวนธร มิสไทยแลนด์เวิลด์ 2014 และนางเอกละครเรื่องสาวน้อยร้อยล้าน พูดถึงโฆษณาเหยียดสีผิว
ส่วนอีกคนที่พิสูจน์ตัวเองจนกลายเป็นตัวแทนของสาวไทยส่วนใหญ่ที่ไม่สูง ไม่ขาว แต่ก็สวยในแบบของเธอ "โอปอล์ ปาณิสรา อารยะสกุล" ด้วยความเก่ง และมีความสามารถรอบตัว ทำให้มีงาน มีเงิน และครอบครัวที่ดีพร้อม ซึ่งคงไม่เกินไปนัก ถ้าจะบอกว่าคนสวย (บางคน) ยังทำแบบเธอไม่ได้เลย
ที่กล่าวมานี้ เป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้น เชื่อว่ายังมีบุคคลเช่นนี้อยู่ทั่วไปในทุกซอกซอยของสังคมไทย และหวังว่าจะมีมากขึ้น หากมีการนำเสนอ และสร้างทัศนคติใหม่ให้ผู้คนได้รับรู้ว่า คนผิวดำ ผิวคล้ำไม่ได้มีดีน้อยไปกว่าคนผิวขาว
มาตามติด Facebook Fanpage และ Instagram
"MGR Online Live" และ "@manager_live" กันได้ที่นี่!!
และสามารถส่งข่าวสารมาได้ที่: manageronlinelive@gmail.com
หรือ Fax 0-2629-4754
