หลังจากนโยบายควบคุมราคาหวยของ คสช. จากเดิมที่กลไกตลาดทำงานในแบบเฉพาะตัว ทุกแผงทุกร้านต้องจำหน่ายในราคา 80 บาท กลายเป็นนโยบายในฝันของคอหวย ทว่าปัญหานี้กลับไม่ใช่เรื่องง่ายนักหลังจากผ่านไปหลายเดือนทีมข่าว ASTV ผู้จัดการ LIVE ลงสำรวจราคาหวยจากพ่อค้าแม่ขายหน้ากองสลากกลับพบว่า ราคารับซื้อต้นทุนนั้นกลับพุ่งทะยานขึ้นมากที่สุดในรอบปี!
ราคาพุ่งสูงสุดในรอบปี
หลังจากคณะรักษาความสงบแห่งชาติได้มีนโยบายควบคุมราคาหวยซึ่งเต็มไปด้วยเสียงทักท้วงจากผู้ค้ารายย่อยที่ไม่สามารถควบคุมราคาตามเกณฑ์ที่กำหนดได้ เนื่องจากราคาทุนที่รับมานั้นก็สูงกว่าราคา 80 บาทอยู่แล้ว
รากของปัญหาที่ในวงการหวยรู้กันดีว่า มีผู้กุมอำนาจได้รับโควตาราคาโดยตรงจากรัฐบาลที่ 74 บาท กระทั่งมีการผ่านมือคนกลางสู่ตลาดในราคาสูงถึง 92-95 บาท
แน่นอนความหวังอันน้อยนิดของผู้ค้ารายย่อยคือ ให้คสช.ใช้อำนาจเด็ดขาดในการจัดการ 5 เสืออภิสิทธิชนให้หมอบราบคาบแก้ว ทว่าการณ์กลับไม่เป็นเช่นนั้น เมื่อผ่านไปเพียงเดือนเดียวที่ราคารับตกลงมาอยู่ที่ 78 บาท หลังจากนั้นราคาก็ดีดกลับ และพุ่งสูงสุดในงวดที่ผ่านมา
“เปิดมางวดนี้ 98 บาทครับ สูงสุดในรอบปีเลยก็ว่าได้” เชียง ซาพรหม ผู้ค้าสลากทั้งแบบส่งและแบบปลีกที่ค้าขายมาร่วม 10 ปี เอ่ยพร้อมกล่าวเพิ่มเติมว่า การค้าขายในช่วงเดือนนี้ถือเป็นช่วงที่ลำบากเป็นอย่างมาก นอกจากผู้ซื้อที่เบาบางลง ขายได้ยากขึ้น ราคาที่รับมายังมีต้นทุนที่สูงที่สุดในรอบปีอีกด้วย
ท่ามกลางบรรยากาศการซื้อขายที่คึกคักในการถกเถียงราคา แต่ก็ซบเซาในตัวผลกำไร แผงค้าหลายแผงตัดสินใจตัดราคาตัวเองลง จึงไม่แปลกหากจะเห็นตัวเลข 80 บาทบนบางแผงด้วยเพราะเวลาก็ล่วงเลยมาถึงวันที่ 15 แล้ว อีกเพียงวันเดียวหวยเหล่านี้ก็จะหมดค่าในสายตานักเล่นหวย ปรากฏการณ์ลดราคาเกิดขึ้นเป็นวงรอบเป็นเรื่องปกติ ทว่าสิ่งที่ไม่ปกติคือความคึกคักที่ยังหลงเหลือ พร้อมสลากที่ยังคงวางกองอยู่บนหน้าแผง เหลือมากอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน
“ควบคุมไม่ได้หรอก เป็นไปไม่ได้ มาก็แพงแล้ว คือราคาของสลากมันก็แล้วแต่วันนะ แต่เปิดมางวดนี้มัน 98 บาทแล้วน่ะ ผมบอกเลยราคาต่ำสุดที่ได้มันคืองวดแรกหลังจากที่ออกข่าว 78 บาท แต่ทำได้งวดเดียวเท่านั้น”
ทั้งนี้ ในส่วนของการบีบราคาหน้าแผงให้ต้องขายถูกลงนั้นสำหรับเขาแล้วไม่เจอมาตรการดังกล่าวแต่อย่างใด ก่อนเผยว่า ยิ่งมีการควบคุมดูจะยิ่งทำให้ราคาที่ได้มาแพงขึ้น
งวดที่กำลังขายอยู่ตอนนี้ เขามองสลากที่เหลืออยู่พร้อมทั้งราคาที่ขายเป็นชุดเฉลี่ยใบละ 85 บาท เป็นราคาที่ขาดทุนแต่ก็ต้องจำยอมเพราะใกล้ถึงวันหวยออกแล้ว
“รวยแล้วงวดนี้ขาดทุนแน่นอนครับ จะให้แก้ไขปัญหาน่ะเหรอ ผมว่าเราคาดหวังอะไรไม่ได้แล้วมั้ง เพราะทำอะไรไม่ได้แล้วนี่ มันก็ต้องตามตลาด ตามกลไกตลาดของมัน ซื้อมาแพงก็ต้องขายแพงขึ้นไป มันไม่ได้เหมือนขายปากกาที่จะมาตรฐานเดียวกันหมด มันมีเลขสวย เลขดังไม่ดัง เลขไม่นิยมก็ขายไม่ออก เลขไม่นิยมก็เสียใบละ 60 ยังขายเลย เลข 00 คนก็ไม่เล่น ไม่ซื้อกัน”
เปิดช่องตำรวจรีดไถ
หลังจากเรื่องดังกล่าวเป็นนโยบายระดับชาติ กลายเป็นข่าวครึกโครมขึ้นมา สิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นคือมาตรการในการจับกุมผู้ที่ละเมิดกฎเกณฑ์ที่ตั้งไว้ ในช่วงตลาดคึกคักของวันที่ 15 แม้จะเป็นวันท้ายๆของการขายหวย แต่ร้านในย่านกองสลากถือเป็นร้านแหล่งรวมต้นสายของผู้ค้าขายหวยรายเล็กรายน้อยทั่วประเทศก็ยังคงเต็มไปด้วยความคึกคักของการต่อรองราคา ราคาหน้าแผงที่ค่อยๆลดลง ตัวดีตัวเด็ดที่ราคายังเหยียบ 100 ก็ยังรอนักลงทุนมาซื้อไปกักเก็งกำไร
การค้าขายยังคงเป็นไปตามกลไกตลาดแบบเดิม ทว่าวันนี้พวกเขากลับไม่ได้กำไรอย่างเคย เมื่อราคาต้นทุนบีบตัวสูงจนเกินกว่าจะขายต่อให้แก่ผู้บริโภคทั่วไปได้
วนิดา กระชับกลาง ผู้ค้าส่ง - ปลีกสลากฯ ที่ค้าขายอยู่ในย่านกองสลากมานานกว่า 30 ปี เผยว่า ตนเองและครอบครัวยึดอาชีพค้าขายสลากมาโดยตลอด และไม่เคยได้รับโควตาที่หลายคนเล่าลือกันแม้จะยื่นไปนับ 100 ครั้งแล้วก็ตาม
“ซื้อมาต้นทุน 98 บาท ขาดทุน ก็ต้องรับสภาพ เราต้องรับเอง ไม่รู้จะให้ช่วยอะไรแล้ว ต้นทุน 980 ขาย 900 กำไรมันก็ช่วงต้นๆ งวดบ้าง แต่คงขาดทุนอยู่แล้วละ บอกเลยยิ่งทำยิ่งเละ”
ในส่วนของการแก้ปัญหาเรื่องราคานั้นเธอมองว่า อยากให้ปล่อยไปตามตลาดเดิม พร้อมวอนให้ผู้คนทั่วไปเห็นใจผู้ค้าซื้อต้องแบกรับทุนจากโครงสร้างการขายสลากที่รัฐบาลไม่ได้แบกรับความเสี่ยงจากสลากที่เหลือไว้เลย แต่เป็นผู้ค้าทั้งนั้นที่แบกรับหากมีสลากเลขไม่สวยก็ต้องเก็บไว้ ไม่มีการซื้อคืนแต่อย่างใด
“กระแสข้างนอกอยากได้ใบละ 90 อยากได้ราคาถูกๆ มันเป็นไปไม่ได้หรอก ในเมื่อต้นทุนเขามาสูงเราก็ต้องขายไปตามราคา ได้ใบละ 10 บาท บางทีมันก็อยู่ไม่ได้หรอก เหมือนอย่างพวกนี้ ต้นทุน 1,400 ชุดใหญ่ ต้องมานั่งขาย 1,200 ก็มี คืออย่าเรียกร้องว่า 90 อย่างเดียว เพราะลอตเตอรี่มันอยู่ราคาไหนก็ราคานั้น ถ้าเขาไม่ปรับเปลี่ยนแบบพวกโควตาน่ะ”
ทว่า อีกสิ่งที่เกิดขึ้นหลังจากมีการจัดระเบียบหวย เธอเผยว่า คือการจับปรับเมื่อพบผู้ค้าเกินราคาที่กำหนดแบบเปิดกฎหมายจัดการซึ่งระบุไว้ว่าให้ผู้ค้าสลากห้ามค้าเกินราคา 80 บาท
“ตอนนี้คสช.ประกาศขอความร่วมมือให้อยู่ที่ราคา 100 บาท คนขายแพงเกินก็มีโดนตำรวจจับบ้าง แต่เราขาย 100 บาทกลับโดนจับ เพราะในกฎหมายมันเขียนให้ขายราคาต่ำกว่านั้น ตอนนี้มันเหมือนมากลั่นแกล้งกันมากกว่า แต่ปรับ 500 บาทยังไม่พอ ยังมายึดสลากเราไปด้วย”
โดยเหตุการณ์ดังกล่าวพึ่งเกิดขึ้นกับเธอไม่นาน และมีเกิดขึ้นหลายครั้งแล้ว ราวกับมาตรการที่เกิดขึ้นกลายเป็นช่องทางในการหากินของตำรวจในพื้นที่
“ตำรวจเข้ามาแล้วก็พูดว่า อยากซื้อสลากฯ ราคาถูก ซึ่งเราเองขายอยู่ 100 บาท มันก็ตามราคาที่คสช.ขอไว้แล้ว กลายเป็นตำรวจมาจับแล้วซึ่งตามปกติแต่ปรับ 500 ก็จบ แต่เรากลับถูกยึดสลากไปเป็นของกลางด้วย ซึ่งมันไม่ใช่ไง เราก็เอาเรื่องนี้ไปร้องทหาร เขาก็บอกให้ไปเอาคืน ถ้าไม่ให้ก็แจ้งความกลับในข้อหายักยอกทรัพย์”
เธอตั้งคำถามกับเจตนาของเจ้าหน้าที่ตำรวจในการปฏิบัติหน้าที่โดยไม่เข้าใจถึงสถานการณ์ที่เกิดขึ้น ทั้งนี้ในช่วงของทหารนั้น ก็มีการลงมาดูราคาหวยสัปดาห์ละครั้ง
“ทหารเขาก็เข้ามาดู เราขายราคา100 บาท เขาก็บอก เออ! อย่าให้เกินร้อยนะ คือไม่มีมาจับ งงเหมือนกัน มีแต่ตำรวจมาจับ ยึดหวยอีก เมื่อ 2 วันก่อนทหารก็มาดู บอกขอความร่วมมือหน่อยนะ เขาก็ไม่ว่าอะไร เขาเข้าใจ ก็เดินกลับไป มากัน 4 - 5 คน หวยมันก็มีราคาของมันน่ะ”
ควรปล่อยราคาตามตลาด
หญิงวัยกลายคน (ขอสงวนชื่อ-สกุล) ผู้ค้าสลากฯ บริเวณสี่แยกคอกวัว เปิดเผยว่าครอบครัวทำธุรกิจขายสลากฯ มานานแล้ว ซึ่งตนก็เข้ามาสานต่อเป็นรุ่นที่ 2 ซึ่งความพยามเข้ามาควบคุมราคาของสลากฯ ส่งผลกระทบต่อผู้ค้าสลากฯ ไปตามๆ กัน การที่รัฐฯ มาตรึงราคาสลากไว้ที่ 80 บาท มาบีบบังคับผู้ค้าที่อยู่ปลายทางมันไม่ใช่เรื่องที่ถูกต้อง เมื่อต้นทางต้นทุนสลากมาราคาสูง ราคาที่เราขายออกก็ต้องสูงขึ้นเป็นธรรมดา ถ้าไม่เช่นโชคดีหน่อยก็ได้เท่าทุน หรือไม่ก็จำเป็นต้องขายขาดทุน
“ต้องขายหมด แบบขาดทุนก็มี หมดแบบได้กำไรก็มี” เธอ เปิดเผยถึงวิธีการขายสลาก โดยยึดหลักว่าจะไม่เก็บไว้เอง ซื้อมาแล้วต้องขายไปให้หมด โดยเชื่อเสมอมาว่า “เลขเด็ดมันไม่จริงหรอก เด็ดจริงเฉพาะเวลาที่หาซื้อ แต่เวลาออกมันไม่ใช่ หวยมันคือการเสี่ยงโชค เราไม่ใช่คนเล่นหวย เราต้องขายให้หมด ขาดทุนก็ยอม เพราะว่าเราเป็นคนไม่มีโชค”
สังเกตเห็นว่าแต่ละร้านบริเวณนี้ ราคาขายปลีกต่างกันตั้งแต่ 80 - 100 บาท ซึ่งร้านเธอขายปลีกใบละ 90 บาท ส่วนเหตุผลนั้นเธอเปิดเผยว่า จะตั้งราคาสูงไม่ได้แล้วต้องขายราคาต่ำกว่าทุน ราคานี้ก็ขาดทุนวันละ 7 บาท จะให้ต่ำกว่านี้ก็ไม่ได้หรอก พร้อมฝากถึงผู้ที่เกี่ยวข้องให้พิจารณา
“อย่ามาใช้กฎหมายบังคับการขายสลากให้มาก ขอให้มีราคาลอยตัวมีขึ้นมาลง อย่ามาบังคับว่าคุณจะต้องขายราคานี้นะ พูดจริงๆ ลอตเตอรี่มันก็ไม่ใช่ของจำเป็นอะไร ไม่ได้เป็นของอุปโภคบริโภคที่จำเป็น ไม่กินไม่ใช้จะอยู่ไม่ได้ คุณอย่าไปยุ่งกับมันเลยดีกว่า ถ้าไปยุ่งกับมันคุณก็ไม่มีศักยภาพไปบังคับต้นน้ำแต่มาบังคับปลายน้ำมันก็ยากนัก”
ถามถึงเรื่องกำไรขาดทุน เธอบอกว่าแล้วแต่การลงทุน คือภาพรวมผู้ค้ารายใหญ่นั้นยังมีกำไรอยู่ ร้านไหนลงทุนเยอะเปอร์เซ็นต์กำไรก็ย่อมมากกว่าร้านเล็กๆ
ทางด้านของ เฮียเม้ง ผู้ค้ารายย่อยอีกรายเผยว่า ตัวเลขงวดนี้มีเลขเด็ดคือ 96 ซึ่งที่เชียงใหม่มีราคาสูงถึง 200 บาทเข้าไปแล้ว ราคาหวยที่ออกมาในปัจจุบันนั้น นอกจากไม่เหลือกำไรแล้ว เขาบอกได้คำเดียวว่า เจ๊ง!
“เจ๊งเลยครับ ยับเยิน ก็ต้องหาถูกๆ เพิ่มแล้วเอาไปปล่อย มันเป็นไปตามกลไกตลาด ตอนนี้ผ่านมาถึงวันนี้หวยยังขายไม่ออก ก็เรียกว่าหวยมันน็อก ราคามันก็ตก เราก็มาตามซื้อแล้วรีบไปปล่อย”
ในส่วนของมาตรการช่วยเหลือนั้น เขาเห็นสอดคล้องกับผู้ค้าหวยรายอื่นว่า ช่วยไม่ได้และไม่จำเป็นต้องช่วย
“มันช่วยไม่ได้หรอกครับ เรื่องคุม อย่าคุมเลยครับ ถึงคุมผมก็ไม่ฟัง เพราะฟังก็ไม่มีกำไร คงต้องให้เขาไปซื้อแล้วมาขายเองถึงจะรู้”
..
จากเดิมที่กลไกตลาดทำงานกระทั่งผู้บริโภครู้สึกเดือดร้อน มาถึงวันนี้พ่อค้าแม่ขายหลายคนถูกเอารัดเอาเปรียบโดยไม่รู้ตัว ท้ายที่สุดก็ส่งผลกระทบถึงผู้ค้าปลายทาง ราคาที่พุ่งขึ้นสูง เลขเด็ดที่ความต้องการตลาดร้อนแรงขึ้น ท้ายที่สุดแล้ว หวยก็เป็นการเสี่ยงโชคอย่างหนึ่ง และการเสี่ยงโชคก็เป็นสิ่งที่แทบจะควบคุมไม่ได้!
ข่าวโดย ASTV ผู้จัดการ LIVE
ตามมา Follow Instagram และ Facebook Fanpage
"ASTV ผู้จัดการ Live" กันได้ที่นี่!!
**สามารถส่งข่าวสารและเรื่องราวร้องทุกข์ในสังคมมาได้: astvmanager.live.lite@gmail.com
หรือ โทร.0-2629-4488 ต่อ 1477, Fax 0-2629-4754
