มีมานานหลายยุคหลายสมัยแล้วกับ "นักข่าว" ที่ได้ชื่อว่า "ผี" กลุ่มบุคคลที่คอยสิงสู่งานออร์แกไนซ์ พีอาร์ ดารา รวมไปถึงบรรดานักข่าว ช่างภาพด้วยกันเอง ปัจจุบันมีทั้งผีขี้วีน ผีตะกละ ผีสวย ผีตุ้งติ้ง ซึ่งแต่ละผี ล้วนมีกลเม็ดเด็ดพรายกันมากขึ้น บางคนแทบดูไม่ออกเลยว่า นักข่าวผี หรือนักข่าวมีสังกัด ยิ่งในช่วงใกล้ปีใหม่แบบนี้ด้วยแล้ว กลุ่มนักข่าวผีจะโหยหวนเป็นพิเศษ เพราะมีของกิน ของแจกหลากหลายมูลค่าให้ติดไม้ติดมือกลับไปใช้ หรือขายต่อกันด้วยนั่นเอง
ผีพันธุ์ใหม่ ใจกล้า หน้าด้านกว่าที่คิด!
ในยุคที่ความเจริญรุกคืบเข้ามา ต้องยอมรับว่า อะไร ๆ ก็เปลี่ยนไปจากแต่ก่อน สิ่งที่เห็นได้ชัดคือ โลกเปิดกว้าง และเข้าถึงได้ง่ายเพียงนิ้วคลิก ทำให้คนทั่วไปสามารถเข้าถึงข้อมูลต่าง ๆ ง่ายขึ้น นักข่าวที่ได้ชื่อว่า "ผี" เองก็เช่นกัน หากไม่มีคอนเนกชันในวงการสื่อก็สามารถเช็กปฏิทินข่าวผ่านเว็บไซต์ได้ ปัจจุบันมีอยู่ไม่กี่ช่องทางที่นักข่าวผี หรือแม้แต่นักข่าวจริง ๆ เข้าไปเช็กกัน
นอกจากนั้นแล้ว ด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย ไม่ยากที่นักข่าวผีจะทำนามบัตรขึ้นมาแอบอ้างว่าเป็นนักข่าวมีสังกัดเพื่อมั่วนิ่มกินฟรี หรือขอตั๋ว รับของชำร่วยในงาน หรือบางคนหัวใสทำเว็บไซต์ขึ้นมาเฉพาะเพื่อให้ดูน่าเชื่อถือว่า มีพื้นที่ในการลงข่าวจริง ๆ แต่บางเว็บก็ไม่ได้มีคุณภาพเพียงพอที่จะช่วยประชาสัมพันธ์ข้อมูลข่าวสารในวงกว้างแต่อย่างใด
"นักข่าวผียุคนี้ ดูยากกว่าแต่ก่อน บางคนแฝงตัวมาเนียนมาก มีทั้งกล้อง และที่อัดเสียงพร้อม ยิ่งในยุคที่สื่อใหม่ ๆ อย่างสื่อออนไลน์ผุดตัวมากขึ้น ผีหลาย ๆ คนอ้างว่ามาจากเว็บไซต์โน่นนี่นั่น หรือทำเว็บไซต์ขึ้นมาเอง แต่พอลองเช็กดูแล้ว กลับเข้าไปดูไม่ได้ หรือบางคนทำนามบัตรขึ้นมาเอง แถมให้เบอร์มั่ว ๆ เพราะหวังแค่มากิน หรือเอาของฟรี" ส้ม พีอาร์เอเยนซีผู้เจนจัดในการจัดงานแถลงข่าว เผยกับทีมข่าว Live พร้อมกับแฉต่อไปถึงความใจกล้า หน้าด้านของนักข่าวผีกลุ่มนี้ว่า
"บางคนยกพลพรรคพวกพ้องมากินฟรี และขนของชำร่วยกลับบ้านกันเป็นแถว ๆ กลายเป็นสมาคมนักข่าวผีในงานแถลงข่าว หรืองานเลี้ยงสื่อต่าง ๆ และไม่เพียงแต่นักข่าวผีเท่านั้น ปัจจุบัน ยังพบช่างภาพผีสายพันธุ์ลวงโลกที่แฝงตัวเข้ามาเก็บภาพด้วย แต่สุดท้ายก็แค่มากินฟรีและรับของแจกกลับบ้านเหมือนนักข่าวผีคนอื่น ๆ ส่วนใหญ่จะเลือกงานดี ๆ มีของกินเยอะ ๆ เพื่อให้คุ้มกับค่ารถ"
เมื่อ "นักข่าวจริง" ถูก "ผี" สวมรอย
ปัจจุบัน จากการสอบถามนักข่าวหลาย ๆ คน พบว่า มี "นักข่าวผี" เกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก สาเหตุส่วนหนึ่งมาจาก "อินเทอร์เน็ต" ที่ทำให้คนเข้าถึงข้อมูลได้ง่าย และเร็วขึ้น ส่งผลให้คนบางกลุ่มแอบอ้างทำสิ่งต่าง ๆ ได้ง่ายขึ้นตามไปด้วย และอาชีพนักข่าว ก็เป็นอาชีพหนึ่งที่ใครหลายคนอยากจะเป็น เพราะได้รับสิทธิพิเศษต่าง ๆ มากมาย แต่ถ้าเป็นไม่ได้ ก็ถือโอกาสสวมรอยมั่วนิ่มไปซะเลย
เห็นได้จากกลุ่มแก๊งนักข่าวผีที่สวมรอยเป็นนักข่าวอยู่ตามสายข่าวต่าง ๆ ซึ่งมีอยู่ทุกสายข่าว แต่ที่มีนักข่าวผีสิงสู่มากที่สุด คงจะหนีไม่พ้นสายข่าวเศรษฐกิจ การตลาด ด้วยว่ามีงานอีเวนต์เปิดตัวผลิตภัณฑ์ งานปาร์ตี้สังคมไฮโซ และด้วยตรรกะง่ายๆ คือสัปดาห์หนึ่งมีหลายงาน แต่ละงานก็ใหญ่ ๆ ของกิน ของแจก รางวัลเพียบ แถมผู้คนมากยากต่อการตรวจสอบ
ล่าสุด ผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์ ASTVผู้จัดการ พบเจอนักข่าวผี แอบอ้างต้นสังกัดมาลงทะเบียนสื่อมวลชน ซึ่งเบื้องต้นได้ทำการแจ้งกับทางทีมพีอาร์ว่า นักข่าวผีคนดังกล่าวไม่ได้อยู่ในกองบรรณาธิการ ซึ่งทางฝ่ายผู้จัดงานส่วนใหญ่ก็จะอะลุ่มอล่วยไม่ทำการใด ๆ เพราะจะมีผลเสียกับบริษัทมากกว่า ทำให้อาชีพนี้ยังคงมีอยู่ในกลุ่มสื่อสารมวลชน
หลังจากได้ลองสอบถามไปยังทีมประชาสัมพันธ์ที่เคยพบเจอนักข่าวผีคนดังกล่าว ได้ข้อมูลว่า นักข่าวคนนี้เคยมาลงทะเบียน ภายใต้สังกัด "ผู้จัดการ" 4 - 5 ครั้งแล้ว ซึ่งจะมีการลงว่าอยู่ในฝ่ายข่าวตามงานที่จัด ไม่ว่าจะเป็น โต๊ะข่าวรถยนต์ โต๊ะข่าวไอที โต๊ะข่าวการตลาด แต่เนื่องจากทางทีมพีอาร์ทราบว่าไม่ใช่นักข่าวของ "ASTVผู้จัดการ" ก็จะทำการสอบถาม หรือบอกปัดไม่ให้เข้าร่วมงาน ด้วยประโยคที่ฟังแล้วไม่กระทบกระทั่งจนเกินไป เช่น "พอดีงานนี้เป็นงานปิด ต้องมีการลงทะเบียนล่วงหน้านะคะ" หรือ "มีพี่นักข่าวที่มาจากเล่มนี้เข้าไปในงานแล้วนี่ค่ะ ไม่ทราบมาด้วยกันรึเปล่า" เป็นต้น
"เมื่อลองเช็กไปในเอกสารลงทะเบียน จะมีการกรอกชื่อนามสกุลครบ สังกัด อีเมล และเบอร์ติดต่อกลับครบถ้วน แต่เมื่อทดลองติดต่อไป จะปรากฏว่าหมายเลขดังกล่าวไม่สามารถติดต่อได้ ดังนั้นชื่อที่กรอกก็อาจจะไม่ใช่ชื่อจริง แถมกรณีที่พีอาร์ขอตรวจสอบนามบัตร หรือขอดูบัตรประชาชน ก็จะบอกปัดแถมวีนกลับมาว่าพีอาร์ไม่เป็นมืออาชีพอีก" แพท นักข่าวที่ถูกผีสวมรอยเผย
ล่าสุด จากการสอบถามกลุ่มผู้สื่อข่าวด้วยกันเอง พบว่า นักข่าวผีคนดังกล่าว ได้เปลี่ยนจากการลงในสังกัด "ผู้จัดการ" ไปใช้สังกัด "บางกอกโพสต์" ในงานแถลงข่าวเกมออนไลน์เมื่อช่วงปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา จึงเห็นว่า นักข่าวผีคนนี้เคยแอบอ้างหลาย ๆ ต้นสังกัด เพื่อลงทะเบียนเข้าร่วมงานแถลงข่าวมาแล้ว
สำหรับปัญหาเกิดขึ้น ประสงค์ เลิศรัตนวิสุทธิ์ เคยออกมาแสดงความคิดเห็นผ่านสื่อมวลชนสมัยเป็นนายกสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย และประธานสมาพันธ์นักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทยในกรณีคล้าย ๆ กันว่า การแอบอ้างชื่อองค์กรสื่อนั้นมีการป้องกันที่ลำบาก ทำได้แค่ประกาศเตือนหากมีใครแอบอ้างมาก็ให้ตรวจสอบกับทางสมาคมฯ ก่อน โดยอยากประชาสัมพันธ์ว่าอย่าไปกลัวนักข่าว นักข่าวที่ดีไม่มีการรีดไถ ทุกคนมีจรรยาบรรณ ซึ่งวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันคืออย่ากลัวนักข่าว
เช่นเดียวกับสภาการหนังสือพิมพ์ฯ ที่ทำได้แค่การแจ้งเตือนไปยังหน่วยงานต่างๆ ว่า หากพบเห็นพฤติกรรมดังกล่าว ให้สอบถามมายังสภาการหนังสือพิมพ์ฯ ผ่านช่องทางการติดต่อ 02-243-5697, 02-668-9900 หรือ tpct@inet.co.th เพื่อตรวจสอบว่าเป็นผู้สื่อข่าวสังกัดองค์กรสมาชิกใด และสภาการหนังสือพิมพ์ฯ จะดำเนินการตามความเหมาะสม แต่หากไม่พบว่าเป็นผู้สื่อข่าวสังกัดใด องค์กร บริษัท หรือห้างร้านสามารถดำเนินการตามกฎหมายได้
พีอาร์ยุคดิจิตอล ต้องทำการบ้านให้หนักขึ้น
ทุกวันนี้ เมื่อนักข่าวผีใจกล้า หน้าด้านมากขึ้น พีอาร์รุ่นใหม่ รุ่นเก่าหลาย ๆ ท่านต่างก็เริ่มรู้ทัน และมีการกลั่นกรองสื่อได้ดีขึ้นกว่าแต่ก่อน ซึ่งบางคน มีวิธีจับพิรุธแบบเนียน ๆ แต่ต้องทำการบ้านให้ดีด้วย ไม่เช่นนั้นอาจเกิดปัญหาตามมาได้
"นักข่าวยุคใหม่ ไม่ได้เหมือนยุคก่อน ๆ เพราะมีนักข่าวฟรีแลนซ์เกิดขึ้นมากมาย ดังนั้น การจะดูว่า คนไหนเป็นนักข่าวผีหรือไม่ กลายเป็นเรื่องยากมากขึ้น และการจะเข้าไปบอกว่า คนนั้นเป็นนักข่าวผี ต้องมีข้อมูลให้แน่ชัดเสียก่อน เช่น โทรไปถามต้นสังกัด หรือถ้ามีนักข่าวมาชนกัน และเป็นนักข่าวที่ไม่คุ้นหน้า อาจลองพาไปแนะนำให้นักข่าวสังกัดเดียวกันได้รู้จัก ถ้ามีท่าทางแปลก ๆ ก็ต้องสังเกตกันต่อไป เช่น ลงข่าวให้หรือไม่ ถ้าครั้งหน้ามาอีก อาจลองถามไปว่า ทางเรายังไม่เห็นข่าวเลยค่ะ ไม่ทราบลงไว้ในช่องทางไหนค่ะ บางคนรู้ว่าถูกจับได้ก็หายออกจากงานไป แต่ถ้าเข้ามาสร้างความเสียหายในงาน ก็ต้องดำเนินคดีตามกฎหมายต่อไป ซึ่งส่วนใหญ่จะไม่ค่อยมี" พีอาร์เอเจนซี่รุ่นเก่าเผย
อย่างไรก็ดี มีหลายฝ่ายมองว่า นักข่าวผีที่เกิดขึ้น เป็นเพราะพีอาร์หลาย ๆ คนชอบซื้อผีมาทำให้คนดูเยอะขึ้น ในเรื่องนี้ กล้วย พีอาร์เอเยนซีอีกรายหนึ่ง บอกแค่สั้น ๆ ว่า เป็นเรื่องที่ดูไม่เหมาะสม และไม่อยากให้ทำ ขณะที่พีอาร์อีกหนึ่งท่านบอกว่า นอกจากไม่ดีกับตัวเองแล้ว ยังเสื่อมเสียไปถึงองค์กร ทั้งยังเป็นการสร้างนักข่าวผีให้เกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัว
ผีลวงโลก ต้องประจานให้โลกรู้
การออกมาอาละวาดที่หนักข้อขึ้นทุกที ทำให้นักข่าวมีสังกัดหลาย ๆ สำนักต้องออกมาปกป้องศักดิ์ศรีด้วยการนำเสนอสกู๊ปเกี่ยวกับ “นักข่าวผี” อย่างเอาจริงเอาจังอยู่ช่วงหนึ่ง เพราะไม่อยากให้นักข่าวจอมลวงโลก แอบอ้างเป็นผู้สื่อข่าว เรียกรับผลประโยชน์จากองค์กร บริษัท ห้างร้านจนกลายเป็นความเคยชิน หรืออาจมีการ "ฟอร์เวิร์ดเมล" ประจานหน้ากันจะจะ ชี้แจง และตอบโต้พวก "เหลือบ" วงการสื่อ ซึ่งเป็นวิธีที่นักข่าว หรือพีอาร์หลาย ๆ คนใช้เล่นงานเหลือบไรสังคมพวกนี้ให้เข็ดหลาบ
ปัจจุบัน "นักข่าวผี" จะรวมกลุ่มอยู่กับพวกเดียวกัน ทำเป็นเหมือนมางานเดียวกัน เจอเพื่อนภายในงานเพื่อสร้างความน่าเชื่อถือให้กับพีอาร์ หรือบริษัทที่มางานแถลงข่าว ซึ่งบริเวณที่พบเจอก็จะอยู่ในพื้นที่ใจกลางเมืองตามห้างสรรพสินค้า และโรงแรมที่มีจัดงานติดกับรถไฟฟ้าเป็นส่วนใหญ่ และที่น่ากลัวไปกว่านั้น มีนักข่าวผีบางกลุ่มแอบอ้างเป็นนักข่าวหลอกเอาเงินจากบริษัท ห้างร้านต่าง ๆ ซึ่งกลุ่มธุรกิจประเภทนำเข้ารถยนต์มาจำหน่าย เป็นกลุ่มที่ตกเป็นเหยื่อค่อนข้างบ่อย เพราะกลุ่มนี้ส่วนใหญ่ใจบุญพร้อมช่วยเหลือ หรือแม้แต่นักการเมืองเองก็เคยถูกรีดไถเงินจากนักข่าวกลุ่มนี้มาแล้ว
"ทางออกของกรณีนี้ คงหนีไม่พ้นความร่วมมือกันระหว่างนักข่าว ทีมประชาสัมพันธ์ และฝ่ายที่เกี่ยวข้องเพื่อที่จะหาวิธีการมาป้องกันกลุ่มคนที่แอบอ้างเหล่านี้ หรือการที่ให้ทางบริษัทออกประกาศชัดเจนกับทางประชาสัมพันธ์ไปเลยว่า นักข่าวผีคนนี้ไม่ใช่คนของบริษัท เพื่อกระจายข่าวสารออกไปให้มากที่สุด" แพท นักข่าวสายไอทีให้ความเห็น
เช่นเดียวกับ อดีตนักข่าวประจำทำเนียบและรัฐสภาที่เคยเขียนเอาไว้ในบล็อกส่วนตัวเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้อย่างตรงไปตรงมา ซึ่งขออนุญาตหยิบยกมาตอนหนึ่งว่า "..เอาถึงขนาดหากจับได้คาหนังคาเขาแล้วให้ทำบัญชีดำส่งไปให้สื่อต่าง ๆ ได้รับรู้เพื่อที่จะไม่รับคนเหล่านั้นเข้าทำงานได้ก็ยิ่งดี หรือถ้าจะให้ดีกว่านั้น ต้องขอร้องนักการเมืองที่ถูกรีดไถไปแจ้งความ เพื่อดำเนินคดีกับนักข่าวคนนั้นให้ถึงที่สุดครับ อย่าปล่อยให้ปลาเน่าเพียงตัวเดียว ส่งกลิ่นเหม็นไปถึงปลาดี ๆ เลยครับ อายเขาน่ะ"
อ่านถึงบรรทัดนี้ คงต้องยอมรับว่า "นักข่าวผี" ไม่ใช่ปัญหาที่เพิ่งเคยเกิดขึ้น แต่ได้เกิดขึ้นมานานแล้ว และยังคงไม่ยอมไปผุดไปเกิดเสียที หรือเรื่องนี้อาจจะจริงอย่างที่นักข่าวผีรายหนึ่งเคยให้สัมภาษณ์ผ่านหนังสือพิมพ์ ASTVผู้จัดการแบบเหน็บแนมเอาไว้ว่า "ถ้าวงการยังมีนอก-ใน พีอาร์บางคนชอบซื้อคน-ข่าว นักข่าวบางเล่มก็ซื้อได้ เราก็ไม่มีวันตาย"
ข่าวโดย ASTV ผู้จัดการ Live
