เจ้าเหมียวสัตว์เลี้ยงคู่กัดสุนัขที่อยู่เป็นเพื่อนกับครอบครัวคนไทยมานานแสนนาน ความผูกพันระหว่างคนกับสัตว์เลี้ยงชนิดนี้ ได้มีสอดแทรกเป็นเรื่องราวอยู่ในตำราเรียนด้วยซ้ำ และถ้าm-petแนะนำแมวธรรมดาๆ ให้คุณได้รู้จัก เห็นทีคงธรรมดาไปหน่อย! วันนี้ทีมงานจึงขอแนะนำแมวสายพันธุ์ยักษ์ใหญ่ที่ชื่อว่า เมนคูน ซึ่งเป็นสัตว์เลี้ยงแสนรักตัวโปรดของ คุณป้อม-ปาลิตา หวังใจสุข เจ้าของคิตตี้ ฟาร์ม ผู้คลั่งไคล้ในรักแรกพบเมนคูนและถือได้ว่าเป็นกูรูเรื่องแมว จะมาแนะนำให้ได้รู้จักแมวยักษ์ น่ารัก ขี้อ้อน สายพันธุ์ที่เรียกได้ว่าใหญ่ที่สุดในโลก
เมนคูน, เปอร์เซียน, หิมาลายัน, บอมเบย์, เบงกอล, อะบิสซิเนียน ,สฟิงซ์ ฯลฯ นี่คือสายพันธุ์แมวส่วนหนึ่งเท่านั้น ซึ่งโดยธรรมชาติแล้วแมวในโลกนี้มีที่มาหลากหลาย ไม่ว่าจะเกิดจากสายพันธุ์ธรรมชาติ เกิดจากการข้ามสายพันธุ์ในธรรมชาติ หรือจากฝีมือมนุษย์ที่นำมาผสมพันธุ์กันและเกิดสายพันธุ์ใหม่ขึ้น แต่แมวเมนคูนเป็นแมวที่เกิดจากการผสมข้ามสายพันธุ์โดยธรรมชาติที่ยังคงลักษณะเฉพาะของแมวป่าบางอย่างไว้ เมนคูนจึงมีขนาดใหญ่ที่สุดในบรรดาสายพันธุ์แมวบ้าน (A Biggest of Cat) ซึ่งถือได้ว่าเป็นลักษณะพันธุกรรมเฉพาะของแมวพันธุ์นี้
ถิ่นกำเนิด “เมนคูน”
จริงๆ แล้วคำว่า “เมนคูน” ตรงกับรากศัพท์ภาษาอังกฤษคำว่า Maine coon มีความหมายมาจาก “เมน” (Maine) คือชื่อของรัฐหนึ่งในสหรัฐอเมริกา ส่วน “คูน” มาจากคำว่าแรคคูน ก็คือตัวแรคคูนนั่นเอง ซึ่งเป็นสัตว์ชนิดหนึ่งที่เด็กๆ ต่างรู้จักกันดีในภาพยนตร์การ์ตูน ฉะนั้นเมนคูนจึงเป็นแมวสายพันธุ์หนึ่งที่มีถิ่นกำเนิดในรัฐเมน ของประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งไม่ใช่สายพันธุ์เดียวกับแรคคูน เพียงแต่มีลักษณะนิสัยที่คล้ายกันบางอย่างเท่านั้น
วันนี้เมนคูนคือแมวบ้านแต่เป็นแมวบ้านที่ยังคงมีเอกลักษณ์ของความเป็นแมวป่าสูง เช่น ใบหน้าที่เหมือนแมวป่า ลักษณะขนปลายหูยาวหรือที่เรียกว่า “ลิงซ์” ซึ่งเหมือนกับบรรพบุรุษ ส่วนลักษณะนิสัยจะค่อนข้างเหมือนแรคคูน โดยเฉพาะเวลากินอาหาร เมนคูนจะใช้ขาหน้าจับอาหาร และเวลากินน้ำจะปัดหน้าน้ำก่อนใช้เท้าแตะน้ำเลียจากอุ้งเท้า เช่นเดียวกับแรคคูนที่ใช้เท้าหน้าปัดเอาเศษใบไม้ออกก่อนแล้วจึงจะกินน้ำ ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้ยังคงอยู่ สมัยก่อนคนยังเข้าใจผิดคิดว่าเมนคูนคือแมวบ้านผสมกับแรคคูน ประกอบกับลักษณะนิสัยของเมนคูนและวงหางที่มีแถบสีสลับกันเป็นบ้องๆ ซึ่งคล้ายกับแรคคูน จึงทำให้มีคนเข้าใจผิด
ด้วยลักษณะเฉพาะของเมนคูนที่น่าสนใจทำให้เจ้าของคิตตี้ ฟาร์ม ผู้มีความรู้เรื่องแมวทุกสายพันธุ์ทั่วโลกและปัจจุบันได้ทำธุรกิจเกี่ยวกับการเพาะพันธุ์แมว ซึ่งเมนคูนเป็น 1 ใน 58 สายพันธุ์แมวทั่วโลกที่เขาบอกว่า “มันใช่แมวที่ฉันต้องการ จากการอ่านหนังสือเกี่ยวกับแมวค่อนข้างเยอะทำให้เราศึกษาแมวทุกสายพันธุ์ที่อยู่ในโลกนี้ เนื่องจากเราต้องเขียนคอลัมน์และบทความที่เกี่ยวกับแมว เราจึงต้องรู้เรื่องแมวให้มาก ฉะนั้นจากการอ่านหนังสือนี่เองทำให้เรารู้จักแมวทุกสายพันธุ์”
“แมวเมนคูนเป็นแมวที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว มีการยอมรับเป็นแมวบ้านและมีการจดทะเบียนแมวด้วยสมาคมแมวใหญ่ๆ ทั่วโลก เป็นที่ยอมรับและสามารถนำเข้าไปที่ประกวดแมวได้ ทั้งๆ ที่สายพันธุ์ของเขาเกิดจากการผสมพันธุ์ระหว่างแมวบ้านและแมวป่าอเมริกันลิงซ์ ซึ่งมันน่าจะมีสัญชาตญาณความเป็นป่า แต่เนื่องจากแมวพันธุ์นี้เขาเกิดขึ้นมาบนโลกกว่า 100 ปีแล้ว จึงทำให้สายพันธุ์เขาเชื่องมากและมีความเป็นมิตรสูง”
แมวดีมีคุณภาพ ราคาหลักแสน!
แมวเมนคูนมีสายพันธุ์เดียวเท่านั้นแต่มีสีขนหลากหลาย แมวทุกสายพันธุ์จะมีสีที่คนนิยมกัน เช่นอเมริกันช็อตแฮร์ ส่วนแมวพันธุ์เมนคูนสีที่คนนิยมคือสีบราวน์แทบบี้หรือบราวน์คลาสสิกแทบบี้ “แทบบี้” คือการมีเส้นลาย นอกจากนี้เมนคูนยังมีสีพื้นเพียงสีเดียว เช่นสีขาวล้วน ดำล้วน น้ำตาลล้วน สีพื้นที่คนค่อนข้างนิยมจะเป็นสีส้ม ชาวต่างชาติเรียกว่า สีเรดคลาสสิก ซึ่งสีทั้งหมดของแมวพันธุ์นี้จะมีประมาณ 60-70 สี เลยทีเดียว
“คนไทยจะนิยมสีสดๆ จะไม่ค่อยนิยมสีมืดๆ เท่าไหร่ คือคนไทยไม่ชอบแมวดำ แต่เดี๋ยวนี้ความคิด ความรู้สึกของคนไทยเริ่มเปลี่ยน ความนิยมก็เริ่มเปลี่ยน เช่นแมวสีดำก็ไม่ค่อยซีเรียสอะไร”
ลักษณะขนของเมนคูนจะเป็นเหมือนเส้นไหม มีความเงางาม ลักษณะกึ่งสั้นกึ่งยาว (Semi-longhair) แมวเมนคูนสามารถผลัดขนได้ตามสภาพอากาศ อากาศหนาวขนจะขึ้นหนาแน่น ถ้าอากาศร้อนก็จะผลัดเหมือนแมวขนสั้นธรรมดาๆ อย่างในธรรมชาติพอถึงฤดูร้อนก็จะสามารถผลัดขนได้ แต่พอหน้าหนาวก็จะมีขนขึ้นที่แผงคอเรื่อยลงมาจนถึงใต้อก และยังมีขนที่อุ้งเท้าเพื่อป้องกันหิมะกัด ในรัฐเมนซึ่งเป็นรัฐที่มีหิมะตก เมนคูนจะสร้างขนอุ้งเท้าเพื่อให้สามารถเดินบนหิมะได้ จึงเป็นสัตว์ที่สามารถปรับตัวได้ดีในทุกสภาพอากาศ
ลักษณะที่ดีของเมนคูนจะมีกะโหลกที่ใหญ่ หูสวยตั้งตรง โครงสร้างใหญ่และสมดุล คือโครงร่างใหญ่ ไม่อ้วน เป็นแมวที่มีกล้ามเนื้อเฉพาะตัวผู้ ดังนั้นตัวผู้จึงมีโครงสร้างค่อนข้างใหญ่กว่าตัวเมีย มีระยะการเติบโตเต็มที่เมื่ออายุ 4-5 ปี และมีน้ำหนักตัวถึง 14-15 กิโลกรัมหรือประมาณ 30 ปอนด์ถึงจะหยุดการเติบโต เนื่องจากระยะเวลาการเติบโตใช้เวลายาวนานมาก จึงทำให้แมวมีขนาดตัวใหญ่แต่โดยเฉลี่ยแล้วจะมีน้ำหนักประมาณ 9-12 กิโลกรัม
ส่วนเรื่องราคาขายนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยข้างต้น ถ้าลักษณะแมวดี ดูมีคุณภาพ อาจจะมีราคาเหยียบแสนเลยทีเดียว “ราคาอยู่ที่คุณภาพของแมว ซึ่งมีอยู่ 2 เกรด คือเกรดเลี้ยงเล่นและเลี้ยงประกวด ถ้าเลี้ยงเล่นเราก็จะขายถูกหน่อยอยู่ในหลักไม่เกิน 20,000 บาท แต่ถ้าเกรดประกวดก็จะ 45,000 ขึ้นไป แต่ถ้านำเข้ามาจากต่างประเทศนั้นราคาไม่ต่ำกว่า 100,000 บาท ซึ่งตอนนี้ที่ฟาร์มมีอยู่ประมาณ 30 กว่าตัว”
แมวยักษ์...รักแรกพบ
เนื่องจากคุณป้อม เจ้าของคิตตี้ ฟาร์มอยู่ในวงการสัตว์เลี้ยงมานาน คนส่วนใหญ่ที่รักสัตว์จึงรู้จักและคุ้นหน้าคุ้นตากันเป็นอย่างดี และจากการที่เคยออกรายการโทรทัศน์เพื่อพูดคุยให้สัมภาษณ์เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงมาแล้ว บางทีก็มีลงนิตยสารบ้าง หนังสือพิมพ์บ้างโดยเฉพาะในเรื่องของแมว จากหลากหลายสื่อจึงทำให้คนรู้จักมากขึ้น และมีลูกค้าผู้ชื่นชอบสัตว์เลี้ยงติดต่อมาอยู่เสมอ
“มันเป็นแมวที่ทูอินวันนะเพราะเขามีนิสัยเหมือนลูกสุนัข นิสัยนี้ไม่ใช่เฉพาะช่วงที่เขาเป็นลูกแมวเท่านั้น แม้กระทั่งเขาโตแล้วเขาก็มีนิสัยร่าเริง ขี้อ้อน ขี้เล่น เหมือนลูกสุนัขตลอดอายุขัยและนั่งคอยเจ้าของกลับบ้าน ถ้าคุณกลับบ้านเป็นเวลาทุกวันเขาก็จะนั่งคอยหรือบางวันคุณกลับบ้านผิดเวลาเขาก็ยังคอยคุณ (หัวเราะ)”
“ตอนแรกพออ่านหนังสือแล้วรู้สึกว่าอยากได้แมวพันธุ์นี้มากๆ พี่ใช้เวลา 4-5 ปีในการหาเขา เพราะฟาร์มที่เราติดต่อไปเขาจะขายให้เราด้วยการตอนเท่านั้น ซึ่งไม่ใช่จุดหมายปลายทางของเรา เราต้องการผสมพันธุ์แต่ไม่ใช่การผสมเพื่อเอาเงินนะ แค่เราต้องการเป็นบรีดเดอร์ในเมืองไทยที่เป็นแมวพันธุ์ต่างประเทศ
เราได้เมนคูนตัวแรกในช่วงปี 2549 เป็นสายพันธุ์มาจากฝรั่งเศสแต่นำเข้ามาทางมาเลเซีย เพราะว่าเจ้าของแมวตัวนี้เป็นคนฝรั่งเศสแล้วเข้ามาทำธุรกิจในมาเลเซีย เราเลี้ยงมาประมาณ 5 ปี และหลังจากนั้นจึงนำเข้ามาจากประเทศโปแลนด์ และญี่ปุ่น”
แม้ในตอนแรกที่นำแมวเมนคูนเข้ามายังไม่เป็นที่นิยมมากนักในเมืองไทย เนื่องจากว่าเมนคูนมีหน้าแหลม ต่างจากแมวเปอร์เซียที่มีหน้าย่นสั้น ซึ่งคนไทยชอบและผูกพันกับแมวพันธุ์นี้มาก่อน พอมาตอนนี้เมนคูนกลับเป็นที่นิยมอย่างผิดหูผิดตา เจ้าของคิตตี้ฟาร์มถึงกับบอกว่า “ผสมพันธุ์ขายแทบไม่พอ” (หัวเราะลั่น)
“เท่าที่เคยคุยกับสัตวแพทย์ก็มีคนเลี้ยงเยอะมาก และได้คุยกับบริษัทขายอาหารสัตว์ เขาก็พูดเป็นเสียงเดียวกันเลยว่า ตอนนี้แมวเพิ่มจำนวนมากขึ้น เพราะฉะนั้นเท่ากับว่าอัตราการเลี้ยงแมวในเมืองไทยก็สูงขึ้น เพราะแมวมันเงียบ ไม่เห่า ไม่เสียงดัง และแมวเป็นสัตว์ที่สะอาดจึงสามารถเลี้ยงได้ในคอนโดทั่วไป
จริงๆ แล้วมีคนมาสนใจซื้อแมวตลอดแต่บางครั้งแมวเราไม่มีขาย เพราะว่าแม่แมวเราไม่ได้ให้ผสมตลอดเวลา ที่จริงแล้วแมวปีหนึ่งสามารถให้ลูกได้ถึง 3 ครั้งแต่ที่ฟาร์มจะให้เวลาผสมพันธุ์ 2 ปี 3 ครั้งเพื่อให้แม่แมวได้พักบ้างและให้เขามีสุขภาพที่ดี ไม่ผอม ไม่โทรม”
“คิตตี้ ฟาร์มจะมีระบบมาตรฐานตามที่จดทะเบียนกับ CFA คือสมาคมแมวในสหรัฐอเมริกาที่ขึ้นทะเบียน จึงถือเป็นการจดทะเบียนรับรองสายพันธุ์ที่สหรัฐอเมริกาซึ่งเมนคูนมีต้นกำเนิดมาจากที่นั่น ส่วนลูกแมวที่เราขายออกไปก็โอนชื่อให้กับลูกค้าเรียบร้อย เท่ากับว่ามีบัตรประชาชนแมวติดตัวไปเลย (หัวเราะ) ซึ่งในนั้นมันก็จะบอกทั้งชื่อพ่อ แม่ และก็วัน เดือน ปีเกิด เพื่อเป็นการการันตีว่าเป็นสายพันธุ์อะไร เป็นพันธุ์แท้หรือไม่ เราจึงจำเป็นต้องทำแบบเข้าระบบอย่างถูกต้อง”
ตอนนี้คนที่สนใจเลี้ยงแมวเมนคูนมีอยู่ทุกกลุ่มตั้งแต่เด็กชั้นประถมจนถึงวัยเกษียณอายุ ซึ่งมีบางรายที่อยากเป็นผู้ผสมพันธุ์เพื่อขายเองบ้าง ตรงนี้ทางคิตตี้ ฟาร์ม ยินดีให้คำแนะนำสำหรับลูกค้าที่สนใจเลี้ยงเพื่อต่อยอดเป็นอาชีพเสริมได้
เลี้ยงแมวให้เชื่อง
ถ้าเลี้ยงด้วยอาหารเม็ดเป็นหลัก เมื่ออายุ 1 ปีขึ้นไป ควรให้อาหารประมาณ 1 ถ้วยตวง/มื้อ/วัน ข้อควรระวังเกี่ยวกับอาหาร คือความสะอาด อย่าให้บูดเสีย อย่างอาหารเม็ดสามารถให้ได้ทั้งวัน ทั้งคืน แต่ถ้าให้ปลากระป๋องแมวก็ควรตักให้พอดีกับปริมาณการกินของแมว เพื่อให้หมดภายใน 1 ชั่วโมง ถ้าแมวกินไม่หมด ควรเก็บทิ้งเนื่องจากสภาพอากาศเมืองไทยร้อนชื้นจึงทำให้อาหารเสียง่าย
“แมวเป็นสัตว์กินน้อย นอนเยอะ ในวันหนึ่งใช้เวลานอนถึง 10-16 ชั่วโมง และถ้าสังเกตเห็นว่าแมวเบื่ออาหารเม็ด ที่ฟาร์มก็จะให้วิตามินเสริมเป็นพวกน้ำมันปลา พวกเนื้อสัตว์ไก่ต้ม เนื้อต้ม ปลากระป๋องแมว อย่างไก่ต้มก็ให้ 2-3 วัน/ครั้ง”
ถ้าใครต้องการเป็นบรีดเดอร์ ควรศึกษาเรื่องความพร้อมในการผสมพันธุ์ให้ดี สำหรับตัวผู้ควรมีอายุประมาณ 1 ปีครึ่ง ส่วนตัวเมียควรผสมพันธุ์เมื่ออายุ 1 ปีขึ้นไปแล้ว เพื่อให้แมวได้มีร่างกายเติบโตเต็มที่ ดังนั้นเมื่ออายุประมาณ 1 ปี 2 เดือน เป็นช่วงวัยที่ดีสำหรับการผสมพันธุ์ และระยะเวลาการตั้งท้องนั้น ไม่ควรเกิน 65 วัน ถ้าเกินนอกจากนี้แล้ว อัตราการตายของลูกในท้องจะสูงมาก เนื่องจากลูกอาจตัวใหญ่เกินไป หรือบางทีเมื่อถึงกำหนดแล้วแต่ไม่คลอด เนื่องจากลูกอยู่ในลักษณะขวางท้องอยู่ จึงจำเป็นต้องผ่าตัดออก แต่ส่วนใหญ่แมวมักจะคลอดลูกได้เองตามธรรมชาติ โดยปกติแมวออกลูกครั้งละ 1-8 ตัว มีอายุหย่านมเมื่อ 2 เดือนขึ้นไป ดังนั้นไม่ควรพรากลูกแมวจากแม่แมวก่อนอายุ 2 เดือน
“คิตตี้ ฟาร์มจะขายลูกแมวเมื่ออายุ 3 เดือนเป็นต้นไปเพราะเราอยากทำวัคซีนให้ลูกค้าก่อน วัคซีนเราฉีดให้ตอน 2 เดือนเข็มแรก หลังจากนั้นอีก 1 เดือนก็จะฉีดอีก แมวที่เกิดในช่วงปีแรกจะฉีดหลายเข็มหน่อย แต่พอครบขวบไปแล้วก็น้อยลง สำหรับวัคซีนที่ฉีดก็จะมีไข้หัดแมว รูคีเมีย โรคเลือดปุช่องคลอดอักเสบ FIT และก็เอดส์แมว อันนี้คือการป้องกัน เราก็ฉีดหมดทุกตัว แต่ปีต่อไปจากปีแรกแล้วเราจะฉีดอย่างละเข็ม วัคซีนทำให้แมวแข็งแรงและลูกออกมาก็จะมีภูมิต้านทานสูงเพราะมันจะถ่ายทอดสู่ลูก ทำให้ลูกที่เกิดมามีร่างกายแข็งแรง นอกจากนี้วัคซีนยังสามารถป้องกันโรคและความผิดปกติที่พบในแมว คือโรคหวัดและโรคเชื้อราที่ผิวหนัง เนื่องจากเมืองไทยเป็นประเทศที่มีอากาศร้อนชื้น จึงทำให้เป็นเชื้อราได้ง่ายมาก ดังนั้นจึงต้องดูแลรักษาได้ด้วยความเอาใจใส่ของผู้เลี้ยงเอง เพื่อให้แมวมีอายุที่ยืนนานตามอายุขัยเฉลี่ยประมาณ 15 ปี”
ผู้เลี้ยงควรใส่ใจ ดูแลความสะอาดด้วยการอาบน้ำให้เดือนละ 2 ครั้งหรือ 10 วัน/ครั้ง และพยายามไดร์ขนให้แห้งทุกครั้งเพื่อป้องกันโรคผิวหนังจากเชื้อรา แมวเมนคูนมีขนเป็นเส้นไหม จึงง่ายต่อการหวีขนให้เพราะไม่ค่อยพันกัน และถ้าผู้เลี้ยงต้องการเลี้ยงไว้ในกรง กรงต้องมีขนาดใหญ่พอที่จะให้คนเข้าไปนั่งได้ ซึ่งมีขนาดประมาณ 2.50 x 2.50 เมตร แมวจะสามารถเดินเล่นในกรงได้และไม่รู้สึกอึดอัดจนเกินไป
“ลูกค้าที่นำไปเลี้ยง เราจะแนะนำว่าอย่าขังแมวปล่อยให้เขาเดินในบ้าน แล้วคอยสังเกตว่า จุดไหนที่เขาชอบไปนั่งและนอนก็ปล่อยให้อยู่ตรงนั้นไป อย่าไปคิดว่าเราเป็นเจ้านายเขา การเลี้ยงหมากับเลี้ยงแมวไม่เหมือนกัน แมวเป็นสัตว์ที่ไม่รับคำสั่ง แต่เป็นสัตว์ที่ชอบสร้างความประทับใจให้เจ้าของ ถ้าอยากอ้อนก็จะเดินมาหาเจ้าของเอง แมวไม่รับคำสั่งเหมือนหมานะ เขาถึงได้บอกว่าคนที่ชอบเลี้ยงแมวมักจะเป็นคนที่มีความมั่นใจในตัวเองสูงไม่ค่อยจะยอมคนเท่าไหร่”
ถ้าคุณสนใจอยากเลี้ยงแมวเมนคูนไว้เป็นเพื่อนเล่น คิตตี้ ฟาร์ม ยินดีให้บริการและให้คำแนะนำเกี่ยวกับแมวทุกสายพันธุ์ ติดต่อได้ที่ คิตตี้ ฟาร์ม ถ.นวมินทร์ 80 โทร.08-1828-1880, 08-9814-2716 หรือทางอีเมล felisplanet@gmail.com
*********************************************************
ข่าวโดยทีมข่าว M-Lite/ASTV สุดสัปดาห์
ภาพโดย พลภัทร วรรณดี