เจาะกะรัตเพชร จริงหรือลวง!

คุณซื้อเพชรเป็นหรือไม่....
แหวนเพชรที่คุณใส่อยู่บนนิ้วเรียวงาม คุณมั่นใจได้ยังไงว่า เป็นของจริง?
เพชรเม็ดงามที่คุณยอมจ่ายด้วยเงินล้าน เงินแสน คุณรู้ได้อย่างไรว่าคุณไม่โดนหลอก?

เรื่องราวของอัญมณีเพชร ที่ล้ำค่ามากที่สุดในโลก แท้จริงนั้นไม่ได้เปล่งประกายด้วยความงามเพียงอย่างเดียว แต่ในมุมโลกอันลี้ลับของธุรกิจซื้อขายเพชร แทบจะไม่ค่อยมีคนรู้เลยว่า อัญมณีล้ำค่าชนิดนี้ มีเงามืดที่น่าหวาดกลัว โดยเฉพาะผู้ซื้อที่ต่างหลงใหลกับแสงประกายระยิบระยับ แต่คุณอาจไม่รู้ว่า คุณกำลังโดนโกง เป็นเหยื่อของเงามืดที่ใครๆอาจคาดไม่ถึง

เงามืดนั้น คืออะไร และซื้อเพชรอย่างไรไม่ให้ถูกโกง...คำตอบที่โสภณ สมประสงค์ นักอัญมณีศาสตร์ จากสถาบันอัญมณี GIA (Gemological Institute of America) ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้ออกมาไขปริศนาความจริงอย่างน่าติดตาม

โสภณ สมประสงค์ ถือเป็นคนไทยเพียงไม่กี่คนที่ศึกษาด้านเพชรพลอยในสถาบันระดับโลก เขาถือเป็นผู้เชี่ยวชาญเพชรพลอยดีที่สุดคนหนึ่ง และค้นพบว่า ในตลาดซื้อขายเพชรนั้น มีกลโกง และเล่ห์เหลี่ยมมากมาย ถ้าใครไม่มีความรู้ย่อมกลายเหยื่อได้ง่าย

เพชรนั้นเลอค่า อมตะ ฉันใด การโกง หลอกผู้ซื้อ ก็อมตะฉันนั้นเช่นกัน เพราะสิ่งที่พ่อค้าเพชรต้องการขาย คือ กำไรสูงสุด หรือ การหลอกเงินจากซื้อได้มากเท่าไหร่ ถือว่าประสบความสำเร็จ

โสภณ สมประสงค์ กล่าวว่า ธุรกิจซื้อขายเพชรทั่วโลกยิ่งใหญ่มาก เพชรเป็นอัญมณีที่ไม่มีวันราคาตกมีแต่จะสูงขึ้นทุกปี มูลค่าการลงทุนมหาศาลขนาดไหนคงไม่มีประเด็นสำคัญ หากแต่เพชร เป็นธุรกิจหนึ่งที่ง่ายต่อการโกง หลอกลวง และเล่ห์เหลี่ยมแพรวพราว ถ้าผู้ซื้อไม่มีความรู้ใดๆเลย

ใบรับรองเพชรสำคัญที่สุด
“อยากซื้อเพชรซักกะรัตหนึ่ง จะทำอย่างไร” คงไม่ใช่เรื่องยากนัก เพราะร้านเพชรที่เปิดอยู่ดาษดื่น ทั้งในห้างสรรพสินค้า ย่านธุรกิจ คุณก็สามารถเข้าไปซื้อได้ไม่ยาก แต่ประเด็นสำคัญ อยู่ที่ว่า ซื้ออย่างไรไม่ให้โดนหลอก จ่ายแพงเกินจริง หรือ เจอพ่อค้าหัวใสนำเพชรเกรดต่ำมาขายแพง

“ใครจะซื้อเพชร สิ่งแรกที่สำคัญที่สุดขณะนี้ คือ ต้องถามหาใบรับรองเพชรไว้ก่อน” โสภณ สมประสงค์ อธิบายถึง จุดแรก เพราะใบรับรองนี้จะการันตีได้ส่วนหนึ่งว่าคุณจะได้เพชรแท้ ที่ไม่ใช่เพชรปลอม และ ที่สำคัญหากดูใบรับรองเป็น ก็เหมือนดูเพชรเป็นไปกว่าครึ่งแล้ว

ใบรับรอง ลูกค้าสามารถขอดูจากร้านขายเพชรได้ทันที หากร้านใดไม่มีใบรับรอง ทางที่ดีไม่ควรซื้อร้านแห่งนั้น เพราะร้านเพชรที่มีมาตรฐานจะมีใบรับรองเพชรเป็นมาตรฐาน ในใบรับรองจะประกอบด้วย 4 ส่วนรับรองสำคัญ คือ 1. Carat Weight น้ำหนักเพชร 2.Color Grade สีของเพชร 3. Cut Grade คุณภาพการเจียระไน และ 4. Clarity Grade ความสะอาดของเพชร ทั้ง 4 ส่วนนี้ตามหลักมาตรฐานสากล เรียกว่า 4Cs

อย่างเช่น น้ำหนักของเพชรที่ปรากฏในใบรับรอง ลูกค้าสามารถขอเครื่องวัดน้ำหนักมาตรวจสอบได้ ซึ่งเพชรแท้ที่ขายกัน จะปรากฏน้ำหนักเพชรตรงตามใบรับรอง ข้อแนะนำในทางปฏิบัติผู้ซื้อสามารถขอกล้องส่องเพชร ที่เรียกว่า Loupe หน้าตาคล้ายกล้องส่องพระ นำมาส่องดูเพชรที่จะซื้อ เพื่อมองถึงตำหนิ สีของเพชรตรงตามใบรับรองหรือไม่ โดยสีของเพชร ตามมาตรฐานเกรดชั้นดี คือ สีจะต้องลักษณะใสๆเหมือนน้ำแข็ง แววประกาย หากเกรดต่ำลง จะออกเป็นสีเหลืองๆ ซึ่งรหัสของสีเพชรเกรดชั้นดีในใบรับรอง จะเริ่มอักษร D,E,F,G จนถึง Z ถ้าเป็น D ถือว่า เกรดดีที่สุด

ดังนั้น สิ่งสำคัญในการซื้อเพชร เพื่อไม่ให้ถูกโกง คือ การขอดูใบรับรองจากผู้ขาย ซึ่งตามปกติทั่วไปของร้านขายเพชรมักจะไม่ค่อยให้ผู้ซื้อได้ดูใบรับรองเพชร เพื่อจะสามารถอัพราคาขายเกินจริง นับเป็นวิธีการโกงวิธีหนึ่ง ผู้ขายบางรายสามารถปั่นราคาเกินจริงได้มากมากถึง เท่าตัว เช่น จากราคาจริงแค่แสนบาท แต่ผู้ขายบอกว่า สองแสนบาท เพราะโกหกว่าเป็นเกรดดี ไร้ตำหนิ หากลูกค้าไม่มีความรู้ ย่อมจะหลงเชื่อได้ง่าย

จุดสำคัญอีกวิธีหนึ่ง เพื่อไม่ให้ถูกหลอกจากการซื้อเพชรเกินราคาจริง ลูกค้าสามารถขอใบประเมินราคากลางจากผู้ขายได้ โดยตามปกติราคาซื้อขายเพชร สามารถปริ้นได้จากเว็บไซต์ เช่น www.RAPAPORT.com ซึ่งจะระบุราคากลางไว้เป็นราคาที่อิงกับเงินดอลลาร์สหรัฐ หากผู้ขายบอกว่าไม่มี ผู้ซื้ออาจแย้งกลับไปว่า มี เพื่อให้ผู้ขายเกิดความคิดว่า เราไม่ใช่ “หมู” ที่จะมาเชือดกันได้

“การโต้แย้งกับคนขาย ในกรณีว่าเรารู้เรื่องราคาประเมิน จะเป็นผลดีอย่างหนึ่งที่ทำให้กับผู้ขายไม่สามารถที่โก่งราคาเกินจริงได้มากนัก ซึ่งตามหลักการซื้อขายสากล ผู้ขายสามารถอัพราคาขายไม่เกิน 10-20% ของราคากลาง”

อย่างไรก็ดี ผู้เชี่ยวชาญเพชรผู้นี้ เพื่อให้เกิดความยุติธรรมการซื้อขายเพชร ขณะนี้เขาได้จัดทำเว็บไซต์ที่ชื่อ www.toow.com เพื่อให้ผู้ซื้อเพชรสามารถเข้ามาตรวจสอบราคากลางได้ พร้อมกันนี้จะมีข้อแนะนำความรู้ต่างๆ ในการดูเพชรแบบง่ายๆ ให้ผู้สนใจได้ศึกษากันก่อนการตัดสินใจซื้อเพชร

กลลวงเพชรจริง หรือ ปลอม?
เพชรจริง หรือ ปลอม เป็นเรื่องที่ดูได้ยากมากในปัจจุบัน เพราะมีเพชรสังเคราะห์ที่ผลิตขึ้นมาเหมือนเพชรจริงทุกประการ ซึ่งบางชนิดต้องใช้ผู้เชี่ยวชาญ นำเข้าห้องแล็ปพิสูจน์กันว่า ของแท้หรือปลอม

หากแต่ผู้ซื้ออยากได้เพชรจริง หลักง่ายๆ คือ คุณอาจจะต้องเลือกร้านเพชรในห้างสรรพสินค้า หรือ ร้านขายเพชรชื่อดัง ดีกว่าจะซื้อเพชรจากเซลล์ขายเพชรทั่วๆไป หรือ ที่มีโอกาสตกเป็นเหยื่อได้ง่าย ขอย้ำอีกว่า จะซื้อเพชรร้านใด กับใครก็ตาม ต้องมีใบรับรองจะทำให้เรามั่นใจว่า เป็นเพชรแท้แน่นอน

เพชรจริงเกรดดี ดูอย่างไร? วิธีปฏิบัติวิธีหนึ่งคือ ผู้ซื้อควรส่องดูเนื้อเพชรด้วยตัวเอง เพชรจริงจะมีเหลี่ยมเพชรที่เท่ากันทุกมุม ไม่มีเหลื่อมกัน และเหลี่ยมจะดูแน่นกว่าของปลอม ให้แสงวาวแววกว่า หากดูแล้วไม่แน่ใจลองหาผู้เชี่ยวชาญมาชี้แนะ โปรดอย่าลืมว่าการซื้อเพชรต้อง “ใจเย็นๆ” อย่างรีบร้อนเทียบราคาหลายๆร้านเพื่อนำมาสู่การตัดสินใจ

“โปรดจำไว้ว่า สีของเพชรไม่ขาวใสยอมรับได้ ความสะอาดของเพชร หากมีตำหนิที่ไม่สามารถมองด้วยตาเปล่าได้เรายอมได้ แต่ถ้าเหลี่ยมมุ่มไม่เท่ากัน เรายอมไม่ได้ เพราะมีโอกาสเป็นเพชรปลอมสูงมาก”

มีข้อแนะนำสำคัญในการพิจารณาซื้อเพชรจากผู้ขาย ซึ่งโสภณ ให้แง่คิดจากประสบการณ์ที่เคยเจอมาว่า คนขายเพชรคนใด เซ้าซี้มากๆโม้มากๆแนะนำให้อยู่ห่างๆไว้ก่อนจะดีที่สุด เพราะการพูดมากๆ คือ กลลวงอย่างหนึ่งที่ทำให้ลูกค้าอาจจะต้องจ่ายเงินเกินจริง หรือได้ของปลอม

จำไว้อีกอย่างหนึ่งว่า ไม่มีใครสามารถทราบได้ว่า เพชรแต่ละเม็ดมาจากที่ใดกันแน่ หากคนขายบอกได้ แสดงว่า โม้แน่ๆ และเข้าข่ายหลอกลวง เนื่องจากเพชรแต่เม็ดจะมีกระบวนการผลิตตั้งแต่ขุดจากเหมืองแร่ มาถึงพ่อค้าคนสุดท้ายนั้น มีหลากหลายกระบวนการกว่าจะตกทอดถึงผู้ค้ารายล่าสุด จึงยากยิ่งที่จะพิสูจน์ถึงแหล่งที่มา

ดังนั้นสิ่งสำคัญ สำหรับผู้ซื้อเพชร แม้จะ ดูเพชรไม่เป็น ดูคนขายเพชรเป็นก็ยังดี!

การศึกษาเพชร ก่อนซื้อจึงเป็นเรื่องที่ควรกระทำอย่างยิ่ง โดยเฉพาะคู่รัก คู่วิวาห์ที่อยากหาแหวนเพชรมาสวมใส่ หากไม่มีความรู้ คุณอาจจะต้องเสียเงินชนิดที่ได้ทั้งเพชรปลอม และเสียรู้อย่างเจ็บช้ำน้ำใจที่สุด เพราะเป็นของรักแทนใจ แต่เหตุไฉนได้ของปลอมไปใส่

กลลวงที่น่าตกใจอีกอย่างนึ่ง ช่างจิวเวลรี หากคุณไม่รู้จัก หรือทราบประวัติใดๆ เมื่อคุณสั่งทำแหวนเพชรแต่งงาน มีหลายรายที่ตกเป็นเหยื่อ เคยปรากฏว่ามีการเปลี่ยนเพชรกลางอากาศจากที่เรานำของจริงไปให้ช่างทำ แต่สุดท้ายช่างจิวเวลรีเอาของปลอมมาเปลี่ยน ชนิดที่เราใส่อยู่ในนิ้ว แทบไม่รู้เลยว่า เป็นของปลอมที่ถูกเปลี่ยนจากช่างจิวเวลรี ฉะนั้นการตรวจสอบหาช่างที่ไว้ใจได้เป็นสิ่งสำคัญอีกจุดหนึ่งที่ประมาทละเลยไม่ได้เลย

โสภณ ย้ำว่า ทั้งหลาย ทั้งปวงที่เขาออกมาเสนอแนะให้ความรู้สำหรับผู้ซื้อเพชรนั้น เขาหวังว่าอย่างน้อยคนที่กำลังตัดสินใจซื้ออัญมณีล้ำค่าชนิดนี้ จะได้ไม่ตกเป็นเหยื่อของกลลวง หรือโดนโกง และซื้อเพชรด้วยราคายุติธรรม มีความสบายใจการเลือกเพชรได้มมั่นใจมากขึ้น

คู่มือซื้อเพชร( รูปหนังสือ)
โสภณ สมประสงค์ เป็นคนไทยเพียงไม่กี่คนที่เรียนจบจากสถาบันอัญมณี GIA (Gemological Institute of America) ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งเป็นสถาบันเก่าแก่แห่งหนึ่งของโลกที่ผลิตบุคลากรผู้เชี่ยวชาญในอุตสาหกรรมเพชรและพลอย ปัจจุบันโสภณ เป็นก่อตั้งเว็บไซต์ www.toow.com สำหรับคนรักเพชร ยังเปิดโรงเรียนสอนดูเพชร Toow Gemology School เขายังถ่ายทอดประสบการณ์ความรู้ด้านการซื้อเพชรรอย่างไรไม่ให้ถูกโกงจัดพิมพ์เป็นพ็อกเก็ตบุ๊ค ด้วยจุดประสงค์ที่ว่า อยากให้หนังสือเล่มนี้เป็นคู่มือความรู้สำหรับนักซื้อเพชร หรือบุคคลทั่วไป อย่างที่เขาพูดเสมอว่า “อย่างน้อยผู้อ่านหนังสือเล่มนี้แล้วจะเสียเปรียบผู้ขายน้อยลง และซื้อเพชรด้วยความสบายใจมากขึ้น

เรื่อง: วัฒนะชัย ยะนินทร
ภาพ: ศิวกร เสนสอน