ตุ๊กตา ตาโต แก้มป่อง ปากหน่อย จมูกนิด เหมือนมีชีวิต เหมือนคิดอะไรอยู่ ภายใต้ชื่อเก๋อ่านยากว่า Blythe (บลายธ์) เหมือนกับตุ๊กตาบาร์บี้อันทรงคุณค่า และมูลค่าที่อยู่ในชื่อของเธอเองถือเป็นแบรนด์ที่ขายชื่อได้ และทำเงินได้ดีอีกด้วย
บลายธ์คืนชีพ
ถ้าจะกล่าวถึงเรื่องราวความเป็นมาของตุ๊กตาบลายธ์ต้องย้อนกลับไปเมื่อปี พ.ศ. 2515 เค็นเนอร์ (KENNER )โรงงานผลิตของเล่นแห่งหนึ่งในประเทศสหรัฐอเมริกา ได้ว่าจ่างนักออกแบบของเล่น นามว่า อลิสสัน แคทซ์แมน (ALISSON KATZMAN) จาก MARVIN GLASS & ASSOCIATES โปรดักซ์ชั่นเฮาส์ของเล่นชื่อดังให้ออกแบบตุ๊กตาตัวหนึ่ง โดยมีโจทย์ว่าต้องมีความแตกต่างจากตุ๊กตาตัวอื่นๆ ที่มีดาษดื่นอยู่ตามท้องตลาด
ในปีนั้นบลายธ์ก็ได้ถือกำเนิดขึ้นมา พร้อมทรงผมแฟชั่นยุค 70s มีทั้งหมด 4 สี 4 แบบ เครื่องแต่งกายกว่า 12 ชุด และสิ่งที่โดดเด่นเหนือสิ่งอื่นใดคือ ดวงตา ที่สามารถเปลี่ยนสี และ มุมมองของดวงตาได้ เพียงแค่ดึงห่วงที่อยู่ด้านหลังศรีษะ ความแปลกใหม่นี้ถือเป็นสิ่งที่เข้าท่า แต่ บลายธ์เองกลับไม่เป็นที่นิยม เพราะลักษณะพิเศษ และดวงตากลมโตคู่นั้นทำให้เด็กๆ พากันหวาดกลัว ถึงขนาดต้องปิดตัวลงหลังจากที่วางตลาดได้เพียง 1 ปีเท่านั้น
30 ปีต่อมา ปี 2542 จีน่า กาแรน (GINA GARAN) โปรดิวเซอร์รายการทีวีสาวชาวสหรัฐฯ ได้รับบลายธ์เป็นของขวัญจากเพื่อนสนิทของเธอ แล้วก็ตกหลุมรักมันอย่างจัง ประจวบกับในตอนนั้น เธอก็กำลังหัดถ่ายภาพด้วยกล้อง SINGLE LEN อยู่ เธอจึงใช้บลายธ์เป็นนางแบบตามสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ ทั่วโลก จนเธอมีภาพของบลายธ์มาก ถึงขนาดสามารถตีพิมพ์เป็นหนังสือรวมภาพถ่ายชื่อ “THIS IS BLYTHE” และ “FIRECRACKER ALTERNATIVE BOOK” ซึ่งขายได้มากกว่า 100,000 เล่ม แถมยังมีนิทรรศการ ภาพถ่ายในช่วงเทศกาลคริสต์มาสปีถัดมา ส่งผลให้ชื่อของจีน่า และบลายธ์ โด่งดังไปทั่วโลกเพียงแค่ชั่วข้ามคืน
ปี 2544 HASBRO ผู้สืบทอดกิจการของโรงงาน KENNER ได้ขายลิขสิทธิ์การผลิตให้กับ TAKARA บริษัทของเล่นยักษ์ใหญ่ที่รู้จักกันทั่วโลก บลายธ์ก็เป็นที่รู้จักของชาวญี่ปุ่นด้วยการเป็นพรีเซนเตอร์ โฆษณาโทรทัศน์ ให้กับห้างสรรพสินค้าชื่อปาร์โก้ (PARCO) ตุ๊กตาที่เคยค้างสต๊อก ก็ถูกถามหา จนกลายเป็นของมีค่าที่หายาก ราคาที่ตั้งไว้ตอนต้นคือ 35 เหรียญสหรัฐฯ ถีบตัวสูงขึ้นไปถึง 350 เหรียญสหรัฐฯ บนเว็บไซต์ประมูลอย่างอีเบย์โดยไม่น่าเชื่อ เวลานี้บางตัวที่เป็นลิมิเต็ดเอดิชั่น อย่างคอลเลคชั่นวินเทจก็มีราคาสูงถึง 1,000 เหรียญสหรัฐฯ เลยทีเดียว
ตุ๊กตาอินเทรนด์
สำหรับในไทยเป็นบลายธ์เป็นที่นิยมมาสักพักแล้ว โดยเริ่มต้นจากมีดารานักร้องบางคน สะสมอยู่ทำให้ตุ๊กตากลายเป็นที่รู้จักในวงกว้าง จนในที่สุดก็เกิดเป็นค่านิยมในช่วงต้นปีที่ผ่านมา แล้วอะไรกันคือ เสนห์ของบลายธ์
นุ้ย - เบญจพร อณิรักษ์กุล บุคคลสำคัญที่ช่วยให้บลายธ์เป็นที่รู้จักในเมืองไทยบอกว่าเสน่ห์ของบลายธ์จะอยู่ตรงดวงตา และหุ่นที่น่ารักได้สัดส่วน บวกกับแอ็คชั่นที่จะจับถ่ายรูป อย่างไร ก็ดูดีไปซะหมด เธอเป็นประหนึ่งนางแบบ
ตุ๊กตาบลายธ์เป็นของรักของหวงของใครหลายๆ คน โดยเฉพาะในหมู่คนดังอย่าง ชมพู่ อารยา เอร์ ฮาเกต, แตงโม ภัทรธิดา, อ๊อฟ ปองศักดิ์, ลูกตาล AF3, วีเจจ๋า ณัฐา วีรนุช ฯลฯ จึงเลยหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่ประชาชน คนธรรมดา จะพากันให้ความสนใจเจ้าตุ๊กตาแสนน่ารักนี้
ด้วยลักษณะพิเศษ ที่เปลี่ยนสีตาได้สีสี่จากการดึงสายด้านหลัง จึงทำให้ตุ๊กตาบลายธ์ เป็นที่นิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ด้วยความน่ารักสดใส เปลี่ยนวิก แต่งตัว แต่งหน้า เมคอัพ หรือแม้กระทั้งทำศัลยกรรมตกแต่งความงามให้ ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนสีเลนส์ตา ทั้งๆ ที่เปลี่ยนได้สี่สี ก็ยังสามารถเปลี่ยนได้อีก
“หากเราเบื่อ ก็สามารถเปลี่ยนสีตาได้อย่างกับคอนแทคเลนส์ของคนเลย หรือเปลี่ยนขนตาให้งอนงาม สวยเด้งลบความมันบนใบหน้า หรือการทำหน้าแมท ทำหน้าให้ด้านเพื่อให้เวลาถ่ายภาพ ไม่เกิดการ สะท้อนของแสง และเงาบนใบหน้าของบลายธ์ทำให้การถ่ายภาพสวยงาม และสมบูรณ์ยิ่งขึ้น
“เพราะส่วนมากคนที่ชื่นชอบ หรือสะสมตุ๊กตาบลายธ์เขาก็จะพาออกไปไหนมาไหนด้วย แล้วก็พาไปถ่ายรูปในสถานที่ต่างๆ ในเรื่องของราคาจริงๆ แล้วตุ๊กตา 1 ตัว ราคาจะเริ่มต้นประมาณหลักพัน ไปจนถึงหลักแสนก็มี ซึ่งราคาจะแพงหรือไม่แพงขึ้นอยู่ที่รุ่นด้วย เพราะบางรุ่นออกมาเพียงไม่กี่ตัว แล้วต้องจับฉลากซื้อกันเลยทีเดียว
“ตอนนี้ลีโอ ทอย (อาณาจักรของเล่น) กำลังเป็นศูนย์รวบรวมบลายธ์ที่นำเข้ามาแบบถูกต้องตามกฎหมายร้อยเปอร์เซ็นต์ และเราไม่ได้ขายอย่างเดียว แต่มีการรับโมดิฟายด์ หรือทำศัลยกรรมให้ด้วย ทั้งการเปลี่ยนทรงผม สีของดวงตา เครื่องแต่งกาย และพื้นผิว โดยไม่ต้องส่งไปทำสวยถึงเมืองนอกเหมือนที่ผ่านมา” นุ้ยกล่าว
ศัลยกรรมหน้าเหมือน
การทำศัลยกรรมตุ๊กตา หรือที่ในกลุ่มผู้คลั่งไคล้มักเรียกกันว่า การคัสตอม (CUSTOM) คือการเอาสาวบลายธ์เธอมาแต่งหน้าแต่งตาเพิ่มให้ใหม่ อย่างที่เกริ่นๆ ไว้ด้านบน มีตั้งแต่การนำมาเปิดกระโหลก ขัดผิวพ่นใหม่ (เพราะส่วนใหญ่บลายธ์เธอผิวเงา ดูแล้วพลาสติก) เปลี่ยนสีแก้วตา พ่นสีเปลือกตา ติดขนตาใหม่ เจาะหู เจาะปาก เจาะช่องปากให้อ้า ทำผมใหม่เพิ่มเชือกที่ดึงแล้วหลับตา ฯลฯ แล้วแต่ความคิดสร้างสรรค์และความชำนาญของแต่ละคน
“ที่เราทำศัลยกรรมบลายธ์อยู่จะพิเศษกว่าที่อื่นคือ เรารับทำให้ตุ๊กตาบลายธ์ออกมาหน้าเหมือนเจ้าของ โดยการทำจะสังเกตจากลักษระการยิ้มที่มุมปาก ดูใบหน้าว่ามีรักยิ้มมั้ย ดวงตาเป็นอย่างไร และทรงผมเป็นแบไหน และก็ลงมือทำศัลยกรรมออกมาให้เหมือนเจ้าของตุ๊กตาตัวนั้น ซึ่งเวลาออกมาอาจจะไม่ได้เหมือนมาก แต่ก็จะมีโครงร่างคล้ายๆ ที่สามารถสังเกตได้
“ราคาการทำศัลยกรรมก็ถือว่าสูงถึงขนาดหาซื้อบลายธ์ได้อีกหนึ่งตัว แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็เป็นเพราะความเป็นศิลปินแบบมืออาชีพ ที่กำลังทำงานศิลปะด้วยความตั้งใจ และให้เวลามากเลยกับการลงมือในแต่ละชิ้นส่วน ต้องเรียนรู้เทคนิค การใช้สี ลองผิดลองถูกมากมาย ซึ่งตอนนี้ถ้าจะเอาตุ๊กตามาทำการคัสตอมก็ต้องรอคิวเป็นเดือนเลยทีเดียว” นุ้ยเล่าให้ฟัง
บลายธ์ที่ได้รับโมดิฟายด์หรือผ่านการคัสตอมแล้วสวยก็จะขายได้ราคามากขึ้น เพราะจะมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นกว่าตัวอื่นๆ
ขณะที่ Silly ผู้หญิงหัวโตคนหนึ่งที่เปิดบล็อกเล่าเรื่องราวการศัลยกรรมตุ๊กตาบลายธ์ จุดประสงค์เพื่อต้องการแชร์ประสบการณ์ เธอนำข้อมูลต่างๆ มาเขียนไว้ในบล็อกเพราะคิดว่าอาจเป็นประโยชน์ต่อคนที่สนใจ และอยากทดลองทำศัลยกรรมตกแต่งตุ๊กตาด้วยตนเอง โดยเธอได้มีคำเตือนบอกกับทุกคนที่จะทำการศัลยกรรมตุ๊กตาบลายธ์ว่า
“ท่านที่ไม่ชอบตุ๊กตาหรืออ่อนไหว ขนลุกขนพอง อันเป็นเหตุให้เกิดอกุศลจิตหมองมัวใจ ขอแนะนำให้งดดู เพราะจะมีการชำแหละแยกชิ้นส่วนของตุ๊กตามีลูกตามีเบ้าตาอะไรแบบนี้ด้วย”
Silly ศึกษาหาข้อมูลในการทำศัลยกรรมก่อนที่จะลงมือทำทั้งภาษาญี่ปุ่น และอังกฤษรายละเอียดวิธีการแยกชิ้นส่วน วิธีขัดตกแต่งหน้า วิธีเปลี่ยนอายชิป วิธีการปลูกผม ฯลฯ คิดว่ารายละเอียดต่างๆ สามารถนำมาเป็นข้อมูลในการตัดสินใจพลิกแพลงดัดแปลงวิธีการศัลยกรรมที่เหมาะกับตุ๊กตาบลายธ์ของตัวเองได้
สำหรับอุปกรณ์ในการทำศัลยกรรมนั้น silly บอกว่า
“ต้องมีไขควงขนาดต่างๆ คัตเตอร์ กรรไกร ทินเนอร์สำหรับเช็ดสีลิปสติก และสีหนังหัว กระดาษทรายควรมีตั้งแต่เบอร์หยาบไปจนเบอร์ละเอียด พู่กัน สำลี สำหรับแต่งหน้า Airbrush ใช้พ่นอายชาโดว์ แก้ม สีพาสเทล สีอาครีลิก เอนาเมลเพนท์ เคลียร์ สำหรับนกรณีที่อยากให้ผิวปากมันวาว เคลียร์เสปรย์ชนิดด้านสำหรับใช้ฉีดรองพื้นก่อนจะแต่งหน้าและพ่นทับหลังจากแต่งหน้าเสร็จเรียบร้อยแล้ว ขนตาปลอมในกรณีที่อยากเปลี่ยนขนตาใหม่ ที่กล่าวมาทั้งหมดเป็นของที่ใช้อยู่ ณ ปัจจุบันนอกจากนี้อาจมีอุปกรณ์อื่นที่จำเป็นอีกแล้วแต่กรณีของการทำศัลยกรรมตกแต่งแต่ละชิ้นงานเช่นการปลูกผม การเปลี่ยนสีผิว ฯลฯ”
ชำแหละบลายธ์
ออม- อรพรรณ ทับวงศ์ หญิงสาวสาวกตุ๊กตาบลาย์อีกคนหนึ่งที่ผ่านการทำศัลยกรรมให้บลายธ์มาแล้วเล่าถึงขั้นตอนการศัลยกรรมให้ฟังว่า ต้องเริ่มต้นจากการเปิดกระโหลกก่อน หลังจากนั้นจะสามารถดึงหัวส่วนบนออกมาได้ แล้วก็พร้อมสำหรับการคัสตอมในส่วนต่างๆ ต่อไปได้
เรื่องของทรงผมของสาวบลายธ์ออมบอกกับเราว่า สามารถทำศัลกรรมตกแต่งได้หลายอย่างด้วยกัน ตั้งแต่ง่ายอย่างเช่นตัดผม เปลี่ยนสีผม แก้ผมแสกกลางให้เป็นผมปรกหน้าผาก ไปจนถึงการถอดหนังศรีษะและปลูกผมใหม่
“ในส่วนของผิวพรรณ และการตกแต่งเปลี่ยนรูปทรงของใบหน้า (คาง, ปาก,เบ้าตา) หลักๆ ก็มีอยู่ 2 วิธี คือ วิธีการขัดผิว และการใช้เคลียร์ด้านพ่น โดยการแยกเอาชิ้นส่วนต่างๆ ออกให้เหลือแต่ ส่วนหน้าเมื่อแยกส่วนออกมาเรียบร้อยแล้ว
“แนะนำให้ค่อยๆ ขัดดีกว่า ใจเย็นๆ เพราะกระดาษทรายเบอร์ละเอียดจะใช้เวลาขัดนาน กว่า เพราะจะขัดไม่ค่อยออก แต่ก็จะไม่เสียหายมากถ้าเกิดพลาดเริ่มขัดโดยใช้นิ้วชี้จับกระดาษทรายค่อยๆ ลูบบนผิว โดยวนเป็นวงกลม“
นอกจากนั้นบลายธ์ยังสามารถศัลยกรรมทำตาแป๋ว หรือ ทำตาโต ได้อีกด้วย โดยการคว้านเบ้าตาให้กว้างขึ้น และลึกขึ้น ซึ่งต้องใช้ผู้ที่เป็นมืออาชีพจริงๆ ไม่เช่นนั้นก็อาจจะเสียหายได้ ซึ่งไม่ต่างอะไรไปจากขั้นตอนการตกแต่งรมฝีปากของสาวบลายธ์ เพราะต้องใช้ความสามารถในก็ขุดแซะให้ริมฝีปากขึ้นรูปใหม่ เกิดรอยยิ้ม และมุมปากที่สดใสกว่าเดิม บางกรณีลูกค้าที่นำตุ๊กตามาทำศัลยกรรมยังต้องการให้ตุ๊กตาอ้างปากได้ และเสริมฟันกระต่ายเข้าไปอีกก็มี ซึ่งขึ้นตอนนี้ก็ถือว่าโหดไม่แพ้กันกับการทำตาโต
“เวลานี้คนส่วนมากที่นิยมเล่นตุ๊กตาบลายธ์ต่างก็ให้ความสนใจในการนำออกมาทำการคัสตอมกันมาขึ้น เพราะจะเห็นความแตกต่างได้ชัดเจนว่าสวยขึ้น น่ารักขึ้นจริงๆ” ออมบอกด้วยสีหน้ามั่นใจ
นางแบบผู้ไร้ชีวิต
สินค้าบางอย่างมีอายุอยู่ในตลาดแค่พริบตาเดียว ขายได้หนึ่งก็จอดสนิท ไม่มีโอกาสกลับมาเกิดใหม่ ขณะที่บางอย่างเกิดเร็วล้ำยุคไปหน่อย เปิดตัวเข้าตลาดครั้งแรกไม่ประสบความสำเร็จ แต่สุดท้ายเมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไป ลองจับมาปัดฝุ่นนำเสนอใหม่กลับดังได้ดังดี ซึ่งนั้นทำให้ปัจจุบันบลายธ์กลับมาโด่งดังถือเป็นสินค้าที่มีอายุกว่า 30 ปีแล้ว
กิ๊ฟ - ทิพย์กันยา ชั้นบุญ หญิงสาวผู้หลงไหลบลายธ์ดั่งต้องมนตร์เปิดเผยว่า เนื่องจากหลายคนอาจจะคิดว่า การทำศัลยกรรมบลายธ์โหดมากมาย รับไม่ได้ แต่เธอเลือกที่จะนำตุ๊กตามาทำการศัลยกรรม เพื่อที่แสดงให้เห็นธาตุแท้ของการเล่นบลายธ์ว่ามันไม่ใช่แค่งานของสาวน้อยสวยใส ปัญญาออนอีกต่อไป
“กว่าน้องบลายธ์จะมาสวยกันได้ ต้องผ่าตัดกันยกใหญ่ นึกว่าเวลาเล่นตุ๊กตากัน มันจะดูแบบว่าสวยๆ นั่งเล่น นั่งจับแต่งตัวอย่างเดียว แต่เวลาโลกมันเปลี่ยนไปแล้ว การเล่นตุ๊กตาก็มีมุมโหดเฉือนหัวกันด้วย
“ถามว่ามันเปลืองเงินมั้ยกับการที่เราสะสม มันก็เปลืองนะ แต่เรามีความสุขกับตรงนี้เลยอยากทำ ถ้าคนที่ไม่เข้าใจ เขาก็จะมองว่า เราทำอะไรไร้สาระ”
เวลานี้กระแสตุ๊กตาบลายธ์ฟีเวอร์ยังไม่มีทีท่าว่าจะสิ้นสุดลงง่ายๆ เพราะเวลานี้บลายธ์ได้รับความสนใจจากคนในแวดวงแฟชั่นเป็นอย่างมาก จนได้มีการระดมพลสุดยอดดีไซน์เนอร์ฝีมือดีจากห้องเสื้อแบรนด์เนมชื่อดังจากทุกมุมโลกอย่าง JOHN GALLIANO, PRADA, GUCCI, VIVIENNE WESTWOOD, ISSEY MIYAKE, VERSACE, SONIA RYKIEL ฯลฯ มาร่วมกันออกแบบเสื้อผ้าตัวจิ๋วให้กับเหล่านางแบบบลายธ์ได้สวมเดินเฉิดฉายกันเป็นประจำทุกปี
บลายธ์แต่ละรุ่นมีชื่อเรียกน่ารักๆ เช่น โรซี่ เร้ด ฮอลลี่ วู้ด ซันเดย์ เบสต์ ฯลฯ ปัจจุบันสาวบลายธ์กำลังรวมตัวกลายเป็นกลุ่มก้อนทางวัฒนธรรมใหม่ (เหมือนพวกคอสเพลย์) โดยมีการประกวดคัสตอมบลายธ์ มีแมกกาซีน หนังสือภาพเกี่ยวกับบลายธ์โดยเฉพาะมากมาย นอกจากนั้นยังใช้เป็นนางแบบสำหรับถ่ายรูปกันอย่างกว้างขวาง ทำให้บลายธ์กลายเป็นสัญลักษณ์หนึ่งของแฟชั่นในปัจจุบัน
*********************
