ไม่มีทางเลือก! สถานการณ์บีบญี่ปุ่นเปลี่ยนนโยบายป้องกันฯ ครั้งแรกในรอบสิบปี

ไฟแนนเชียลไทม์ รายงาน (12 ต.ค.) ฟูมิโอะ คิชิดะ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น เตรียมการป้องกันของญี่ปุ่นสำหรับ 'สถานการณ์ที่เป็นไปได้' ปรับเปลี่ยนยุทธศาสตร์ความมั่นคงของประเทศเพื่อตอบโต้จีน รัสเซีย และเกาหลีเหนือ

รายงานบทวิเคราะห์กล่าวว่า โดยธรรมชาติแล้ว ฟูมิโอะ คิชิดะ เป็นนักการทูตที่เคารพกฎหมาย แต่สถานการณ์รายล้อมไปด้วยระบอบการปกครองที่เป็นปรปักษ์มากขึ้นจากจีน รัสเซีย และเกาหลีเหนือ นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นจึงไม่มีทางเลือกนอกจากต้องเปลี่ยนรูปแบบการป้องกันประเทศของเขา

เป็นเวลากว่า 70 ปี ที่นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นได้มอบความไว้วางใจให้ประชาชนของตนมีความปลอดภัย ด้วยการเป็นพันธมิตรด้านความมั่นคงกับสหรัฐฯ ยึดถึอลัทธิปฏิบัตินิยมทางเศรษฐกิจของเพื่อนบ้าน และควบคุมกองทัพ โดยรัฐธรรมนูญที่มุ่งสันติ

แต่ตอนนี้ คิชิดะต้องตอบคำถามอย่างเร่งด่วนว่า ประเทศสามารถป้องกันตนเองและตอบสนองต่อความขัดแย้งในภูมิภาคที่อาจเกิดขึ้นได้หรือไม่

ในการให้สัมภาษณ์กับ Financial Times คิชิดะ กล่าวว่า เขาจะทำการตรวจสอบความสามารถในการป้องกันของญี่ปุ่นอย่างครอบคลุมในแง่ของ "สภาพแวดล้อมด้านความปลอดภัยที่เข้มงวดมากขึ้นในเอเชียตะวันออก" รวมถึงความก้าวหน้าในเทคโนโลยีขีปนาวุธของเกาหลีเหนือ การปรากฏตัวของกองทัพจีน และการรุกรานยูเครนของรัสเซีย

“เราจำเป็นต้องตรวจสอบอย่างละเอียดถี่ถ้วนว่า ขีดความสามารถด้านการป้องกันของญี่ปุ่นเพียงพอหรือไม่” คิชิดะ กล่าว “เราจะพร้อมอย่างเต็มที่ในการตอบสนองต่อสถานการณ์ที่เป็นไปได้ในเอเชียตะวันออก เพื่อปกป้องชีวิตและการดำรงชีวิตของผู้คนของเรา”

ผลการพิจารณาด้านกลาโหมจะเปิดเผยในเดือนธันวาคม เมื่อญี่ปุ่นกำหนดยุทธศาสตร์ความมั่นคงแห่งชาติฉบับใหม่เป็นครั้งแรกในรอบเกือบทศวรรษ

รัฐบาลได้วางแผนที่จะเพิ่มงบประมาณการป้องกันประมาณร้อยละ 11 เป็นมากกว่า 6 พันล้านเยน สำหรับปีจนถึงเดือนมีนาคม พ.ศ.2567 โดยกำลังพิจารณาที่จะพัฒนาความสามารถในการตอบโต้กับฐานของศัตรูและต้องการซื้อขีปนาวุธยิงจากเรือที่ผลิตขึ้นเอง มีระยะทางมากกว่า 1,000 กม. ทำให้สามารถโจมตีเป้าหมายในเกาหลีเหนือหรือจีนได้

เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว เกาหลีเหนือยิงขีปนาวุธข้ามเกาะญี่ปุ่น ขณะที่ความสัมพันธ์ระหว่างโตเกียวกับรัสเซียก็พังทลายลงหลังจากการรุกรานของยูเครน สงครามยังบีบให้โตเกียวต้องพิจารณาอย่างจริงจังถึงความเป็นไปได้ที่จีนจะสามารถใช้กำลังกับไต้หวัน

คิชิดะปฏิเสธที่จะแสดงความคิดเห็นว่าญี่ปุ่นจะตอบโต้อย่างไรหากจีนรุกรานไต้หวัน แต่เขาชี้ไปที่การตอบสนองของประเทศของเขาต่อการรุกรานยูเครนของรัสเซียว่า เป็นแบบอย่างที่เป็นไปได้ว่าจะจัดการกับความขัดแย้งในภูมิภาคอินโดแปซิฟิกได้อย่างไร

“ผมเชื่อว่าความมั่นคงของเอเชียไม่สามารถแยกออกจากยุโรปได้” เขากล่าว “ในฐานะสมาชิกเอเชียกลุ่มเดียวของ Group of Seven เรากำลังทำงานร่วมกับ G7 รวมถึงประเทศอื่นๆ เพื่อกำหนดมาตรการคว่ำบาตรอย่างเข้มงวดต่อรัสเซียและเพื่อสนับสนุนยูเครนต่อไป ผมหวังว่าการตอบสนองดังกล่าวจะส่งข้อความที่เหมาะสมไปยังเอเชียตะวันออก และโดยเฉพาะอย่างยิ่งไปยังประเทศจีน”

คิชิดะเน้นย้ำถึงความยากลำบากที่โตเกียวต้องเผชิญ ในการสร้างสมดุลระหว่างความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและความตึงเครียดทางการทหารกับปักกิ่ง ขณะที่การอภิปรายทางการเมืองในวอชิงตันและที่อื่นๆ มุ่งเน้นไปที่ "การแยกตัว" ที่เป็นไปได้ในเศรษฐกิจโลก และความแตกแยกระหว่างจีนและสหรัฐฯ

หลักฐานเบื้องต้นของกระบวนการแยกส่วนนี้ปรากฏในนโยบายของสหรัฐฯ เกี่ยวกับเซมิคอนดักเตอร์ ซึ่งรวมถึงมาตรการในการจำกัดการไหลของเทคโนโลยีของอเมริกาไปยังจีน และความพยายามในการดึงดูดผู้ผลิตชิปชาวญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ให้ย้ายสร้างโรงงานที่ประเทศสหรัฐฯ

คิชิดะ กล่าวว่า วิธีจัดการกับปักกิ่งกำลังกลายเป็น “ความท้าทายเชิงกลยุทธ์ที่สำคัญ” สำหรับประเทศต่างๆ ทั่วโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับญี่ปุ่น ซึ่งบริษัทต่างๆ ได้ลงทุนอย่างหนักในจีนมาหลายสิบปี และจีนเป็นคู่ค้ารายใหญ่ที่สุด

“เนื่องจากญี่ปุ่นเป็นประเทศเพื่อนบ้านกับจีน จึงเป็นเรื่องที่สำคัญมากและเป็นปัญหายากด้วยว่าเราควรรักษาระยะห่างแบบไหน” คิชิดะกล่าว

ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของความพยายามในการเสริมความแข็งแกร่งให้การป้องกันประเทศ ญี่ปุ่นกำลังปรับเปลี่ยนความสัมพันธ์กับสหราชอาณาจักร

ทั้ง 2 ประเทศกำลังหารือขั้นสูงเพื่อร่วมกันพัฒนาเครื่องบินขับไล่ โครงการนี้ต้องเผชิญกับอุปสรรคสำคัญหลายประการ ซึ่งรวมถึงค่าใช้จ่ายที่อาจสูงมาก แต่ได้รับการสนับสนุนอย่างแข็งแกร่งในทั้ง 2 ประเทศ และหากดำเนินการได้ จะเป็นครั้งแรกที่โตเกียวเลือกพันธมิตรที่ไม่ใช่สหรัฐฯ สำหรับโครงการทางทหารที่สำคัญ

คิชิดะ กล่าวว่า เขาต้องการเดินหน้าต่อไปด้วยการเจรจาเกี่ยวกับเครื่องบินขับไล่ "คู่ขนาน" กับการเพิ่มขีดความสามารถในการป้องกันของพันธมิตรญี่ปุ่น-สหรัฐฯ

สหราชอาณาจักรยังหวังที่จะสรุปการเจรจาเกี่ยวกับการเข้าร่วมข้อตกลงที่ครอบคลุมและก้าวหน้าของ 11 ประเทศสำหรับหุ้นส่วนข้ามมหาสมุทรแปซิฟิก ซึ่งเป็นกลุ่มการค้าระดับภูมิภาคที่สร้างขึ้นหลังจากที่สหรัฐฯ ถอนตัวจากเวอร์ชันก่อนหน้า และญี่ปุ่นสนับสนุนอย่างสม่ำเสมอ

คิชิดะ กล่าวว่า การสนับสนุนของญี่ปุ่นสำหรับการเป็นสมาชิกสหราชอาณาจักรไม่ได้รับผลกระทบจากความวุ่นวายของตลาดการเมืองและการเงินที่เกิดขึ้นพร้อมกับช่วงสัปดาห์แรกๆ ของการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของลิซ ทรัสส์

“ผมเชื่อว่าสหราชอาณาจักรเป็นพันธมิตรที่เชื่อถือได้และมีความสำคัญมากสำหรับเรา” คิชิดะ กล่าว “เราควรพัฒนาความสัมพันธ์ทวิภาคีกับสหราชอาณาจักรโดยร่วมมือกับนายกรัฐมนตรีทรัสส์”