สวัสดีครับผม Mr. Leon มาแล้ว เพื่อนๆ ชอบเล่นเกมไหมครับ ตอนเด็กๆ ผมชอบเล่นเกมคอมพิวเตอร์หรือเกมออนไลน์ต่างๆ มาก แต่เมื่อเติบโตขึ้นมาดูเหมือนจะไม่ค่อยสนุกลุ้นระทึกเหมือนสมัยเด็กแล้ว คิดว่าไม่ว่าจะเป็นคนไทยหรือคนญี่ปุ่นหรือประเทศไหนก็ตาม เมื่อเราโตขึ้นต่างก็มีหน้าที่การงานที่ต้องรับผิดชอบและไม่ค่อยมีเวลาจะเล่นเกมเท่าไรนัก บางครั้งถ้าพอมีเวลาว่างก็เปลี่ยนมานั่งดูคนอื่นเล่นแทน เพราะว่าแค่นั่งมองเค้าเล่นก็ดูสนุกดี
หรือเกม RPG (Role-playing game) แนวนี้ยิ่งไม่มีเวลาเล่นและรู้สึกไม่สนุกเหมือนตอนสมัยเด็กๆ แม้ว่าบริษัทผู้ผลิตเกมจะพัฒนาและสร้างเกมให้เกิดความน่าสนุกตื่นเต้นมากยิ่งขึ้น แต่ว่าถ้าเทียบกับสมัยก่อน ที่สนุกแบบไม่ต้องไม่มีเหตุผลมาก บางครั้งก็ไม่สมเหตุสมผล แต่ว่าตอนนี้ค่อนข้างจะยากและมีเหตุผลมากมาย เมื่อก่อนเคยเล่นเกม Final fantasy 9 เวอร์ชั่น เมื่อเกือบ 20 ปีที่แล้ว เป็นเกมแนว RPG เกมไฟนอลแฟนตาซี ภาคสุดท้ายที่เล่นบนเครื่องเกมเพลย์สเตชัน ผมก็เคยมาเล่นที่เมืองไทยด้วย ซึ่งน่าจะเป็นเวอร์ชั่นสุดท้ายที่ผมเล่น ไม่ว่าจะทำอย่างไรแต่ว่าก็ยังแพ้ ベアトリクス（Beatrix) แม่ทัพหญิง และ Game over ได้อยู่ดี ช่างไม่มีความยุติธรรมเอาซะเลย จนมีบางคนพยายามหาทางเอาชนะ พยายามอัพเลเวลเกมให้ถึงระดับ 99 ดูสิว่าจะเอาชนะบอสเก่งกาจอย่าง Beatrix ได้ไหม ก็ดูสนุกกันไป
มีคนเปรียบเทียบว่าชีวิตจริงของคนเราก็เหมือนกับเกม แต่เป็นเกมระดับ Kusogee ที่นอกจากน่าเบื่อ ไม่สนุกแล้ว ยังไม่มีบอสเทพแบบ Beatrix โดยเฉพาะชีวิตการทำงานยังต้องเจอหัวหน้าที่เป็นมนุษย์ป้าขาวีนผู้ไม่สนไม่ฟังใคร ซึ่งความเป็นจริงแล้วชีวิตจริงของคนเรานี่ยิ่งกว่าเกมเป็นไหนๆ บางคนถ้าเทียบกับการเล่นเกม เขาดูจะมีความพยายามอย่างมาก ถ้ามีความพยามเหมือนตอนที่เล่นเกม ในชีวิตจริงในการทำงานพยายามเพื่อให้ตำแหน่งสูงขึ้นคงจะดีเหมือนกัน แต่ว่าความเป็นจริงแล้วมันก็ไม่ใช่อย่างนั้น ซึ่งบางทีการที่ผมพยามเล่นเกมอย่างสุดความสามารถแต่ว่าเมื่อนึกถึงชีวิตจริงที่แตกต่างเหลือเกิน มันทำให้ผมเห็นภาพว่าการเล่นเกมของผมมันไม่มีประโยชน์แล้วล่ะ
หรือเพื่อนๆ อาจเคยเล่นเกม ซีรี่ส์ Street Fighter ที่มีอายุมามากกว่า 30 ปี ตั้งแต่สมัยที่ยังเป็นรูปแบบเครื่องเกมตู้ และอาจเคยได้ยินชื่อคุณ Daigo Umehara ไหมครับ เขาคือหนุ่มผู้เป็นตำนานของ Street Fighter สำหรับเกมแนวต่อสู้เลยก็ว่าได้ ซึ่งเป็นคนที่ได้ครองแชมป์มาหลายรายการมาก ถึงขนาดที่ว่าได้รางวัลจาก Guinness World Record ในตำแหน่ง “ผู้ที่ได้แชมป์เกม Street Fighter มากที่สุดในโลก” และ “ผู้ที่ได้คะแนน Rank สูงที่สุดในเกม Street Fighter ปี 2016" และ "จำนวนผู้ชมดูแมตช์การต่อสู้สุงที่สุดจากคลิปบล็อกการโจมตี“ ด้วยเทคนิคที่คาดไม่ถึง แทบจะเป็นไปไม่ได้แต่ก็ทำได้ทั้งๆ ที่เกือบหมดพลังชีวิต ที่เหลืออยู่เพียงน้อยนิด เขาเป็นคนที่คนญี่ปุ่นพูดถึงเยอะมากผมเองก็ชอบและทึ่งกับเขาจริงๆ ดูเขาเล่นเกมแล้วนั่งอึ้งไปด้วย
หรือเกมประเภท 縛りプレイ shibari play คือ กรณีที่เกมส่วนใหญ่ถ้ายังเล่นไม่ถึง level สูงๆ จะไม่สามารถฆ่าบอสสุดท้ายได้ แต่ว่ามีบางเกมที่แค่เลย level ต่ำๆ ก็สามารถฆ่าบอสได้ หรือการใช้ไอเท็มที่ไม่แพงสามารถที่จะนำไปต่อกรกับคู่ต่อสู้ได้ แบบนี้เรียกว่า 縛りプレイ shibari play ซึ่งดูสนุกจริงๆ Ex: ยกตัวอย่างให้เห็นภาพง่ายๆ คือให้นักท่องเที่ยว 2 คนเดินทางจากเหนือสุดของญี่ปุ่นไปถึงใต้สุดของญี่ปุ่นก็คือ ทางเหนือสุดของเกาะฮอกไกโดไปถึงใต้สุดที่โอกินาวา โดยคนแรกมีงบประมาณอยู่ 400,000 เยน ส่วนอีกคนหนึ่งให้ถือเงินแค่ 40,000 เยน ต่างกัน 10 เท่าขนาดนี้ ทุกคนอยากจะดูวิธีการเดินทางของใครมากกว่ากันใช่ไหมครับ
อย่างที่บอกว่าปัจจุบันนี้แม้ว่าจะมีเกมใหม่ๆ ตามอินเตอร์เน็ตและมีผู้รู้แขนงต่างๆ หรือที่เรียกว่ากูรูเกมมาเขียนขยายความหรือสอนเรื่องการเล่นเกมอย่างไรให้ชนะ มีการสอนเทคนิคต่างๆ มากมาย แต่บางคนถึงแม้ว่าจะอ่านไปๆ ก็ไม่รู้สึกว่าสนุกและไม่รู้สึกว่าอยากเล่น ยิ่งเกมที่ไม่เคยเล่นยิ่งไม่รู้เรื่องเข้าไปใหญ่เลยไม่เล่นเองก็ดูคนอื่นเล่นแทน ไปดูคนที่เล่นเกมหรือที่เรียกว่านักแคสเกม เล่นเกมให้เราดูไปด้วย เขาจะมีการอัดวีดิโอหรืออาจจะมีการสนทนากับผู้ชมไปด้วย หลากหลายแนวทางด้วยการอัดคลิปแล้วโพสต์ลงเว็บไซต์ ซึ่งพวกเขาแคสเกมกันเป็นงานอดิเรกตามความชอบ บางคนจึงไม่ได้คำนึงถึงรายได้แต่กลับมีผู้ติดตามมากมาย
จริงๆ แล้วการที่ไปดูคนอื่นเล่นเกมที่สนุกๆ อยู่แล้วดูเหมือนไม่ได้สนุกอะไรนัก แต่กลายเป็นว่านักเล่นเกมบางคนก็เล่นสนุกมาก แค่เล่นเกมง่ายๆ อย่างมาริโอเกม ก็มีคนมาติดตามกันมากมาย ตอนนี้ที่ญี่ปุ่นจะมีนักแคสเกมสาวอยู่คนหนึ่งที่เล่นเกมแล้วเรียกผู้ชมเข้าไปติดตามดูกันมากหลายคนบอกไม่ใช่เพราะสนุกหรอกแต่เพราะว่าเธอสวย เป็นงั้นไป!! นี่แหละที่เขาบอกว่า คนเรามักไม่สนหรอกว่า"ใครพูดอะไร หรือใครจะทำอะไร" ที่สนคือ "ใครเป็นคนพูด และใครเป็นคนทำ" บางเกมที่สนุกแต่ว่าพอเราไปดูคนเล่นเกมสนุกๆ มันกลับไม่สนุกเลย แต่กลับกลายเป็นว่าพอไปดูคนที่เล่นเกมประเภทเกมระดับ Kusogee แล้วมันสนุกขึ้นมา แบบนี้ก็แปลกดี เพราะว่าปกติแล้วคงจะไม่มีใครเสียเงินซื้อเกมประเภท Kusogee มาเล่นด้วยตัวเองแต่แปลกที่พอไปดูคนอื่นที่ยอมเสียเงินเล่นเกมระดับ Kusogee แล้วกลับสนุก เพราะอะไรเพราะนั่งดูแอคติ้งคนเล่นไปก็ขำไป เกมระดับ Kusogee เนี่ยไม่ว่าคนชาติไหนเล่น คนเล่นต่างบ่นออกมาคำเดียวกันทุกชาติทุกภาษาเลย ขนาดมีคนฝรั่งเล่น เขาเล่นไปบ่นไปว่า sh*t! sh*t! ห่วย แย่ ! ใครชาติไหนเล่นก็พูดคำเดียวกันเลย เกมที่ดีที่สนุกแล้วแต่คนเล่น แต่เกมห่วยไม่ว่าคนชาติไหนเล่นก็บ่นห่วย ขำดี
เกมระดับ Kusogee クソゲー Kuso gee หรือเกมห่วยที่ว่านั้น ผมขอเรียกว่า "เกมระดับ Kusogee" ครับ ซึ่งแทบจะถือว่าเป็นเกมที่ประสบความล้มเหลวเกือบทุกด้าน ไม่ว่าจะเรื่องโครงสร้างเนื้อเรื่องเหมือนทำขึ้นมาแบบลวกๆ ไม่ว่าจะเป็นคุณภาพยอดแย่ของกราฟิก เกมเพลย์ไม่ชัดเจน และตัวเกมที่ยากแบบที่เป็นไปไม่ได้ มีความไร้สาระ แต่ก็ยังมีคนซื้อไปเล่น ที่ว่าเกมระดับ Kusogee นั้นมีการพูดคุยอยู่ 4 ประเด็นก็คือ
1. ฮาร์ดแวร์รุ่นเก่ามีเกมระดับ Kusogee มากกว่า แต่การพัฒนาของฮาร์ดแวร์ก็ไม่จำเป็นว่าเป็นสาเหตุหลักของเกมระดับ Kusogee เสมอไป ถึงแม้ว่าฮาร์ดแวร์จะเก่าแต่ก็ยังมีเกมที่สนุกอยู่มากมาย ตัวอย่างก็คือ テトリス Tetris, Dr.Mario ドクターマリオ ที่แม้แต่คุณยายของผมยังติดเลย
2. เกมซีรี่ส์ยอดนิยมที่เกิดขึ้นมาหลายสิบปี แต่ต่อมาอาจเริ่มกลายเป็นเกมระดับ Kusogee ก็ได้ที่มีทริกเกอร์ง่ายๆ อาจจะไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับความสนุกของตัวเกมมากนัก เกมที่เป็นซีรี่ส์ส่วนใหญ่ก็จะสนุก แต่พอเดินมาถึงเวอร์ชั่นหลังๆ มันทำให้เกิดความรู้สึกน่าเบื่อหน่ายเพราะว่าการบริหารจัดการของบริษัทเกม และเรื่องของการโฆษณา ที่มีส่วนทำให้เสียแบรนด์ เช่น สร้างตัวละครรองรับกลุ่มลูกค้าสาวๆ มากเกินไปให้ตัวละครมีความสวยงามจนผู้ชายที่เป็นกลุ่มเดิมเริ่มรู้สึกเบื่อและไม่สนุกก็เลิกเล่นไป หรืออาจจะมีการขายเวอร์ชั่นหนึ่งเวอร์ชั่นใดออกมาแล้วเมื่อมีคนซื้อมาแล้วสักพักก็จะมีการโฆษณาว่าถ้ามีการเพิ่มเงินอีกจำนวนเท่าไหร่ๆ จะสามารถที่ดาวน์โหลดอัพเวอร์ชั่นเพิ่มเป็นเวอร์ชั่นนี้นั้นได้ ซึ่งบางคนก็รู้สึกเบื่อเรื่องของการทำธุรกิจประเภทนี้
3. ขึ้นอยู่กับผู้เล่น กรณีนี้แล้วแต่คนเล่นแต่ละคน บางคนก็ชอบเกมมาก บางคนเก่งเทพ 神ゲー Kami gee ต่างกันไปแต่ละคน แต่เกมระดับ Kusogee ใครดูก็รู้สึกไม่น่าสนใจ ไม่ชอบ เกิดความเบื่อตามความห่วยของเกม
4. เนื้อหาทั้งหมดที่เกี่ยวข้องนั้นมีความไร้สาระ และห่วย แบบระดับ Kusogee ! คุณลักษณะของเกมระดับ Kusogee คือไม่ว่าจะอย่างไรก็ตามเรื่องความสมดุลนั้นแย่มาก ไม่ดีไม่สมเหตุสมผลเอาเสียเลย
無理ゲー Muri gee → มีความยากเกินไป
ヌルゲー Nuru gee→ เป็นเรื่องง่ายเกินไป ฯลฯ
แม้ว่าการพัฒนาฮาร์ดแวร์จะทำให้ระดับ 無理ゲー Muri gee และ ヌルゲー Nuru gee น้อยลงก็ตาม แต่ทว่าไม่ใช่ว่าทุกเกมที่เป็นเกมระดับ Kusogee จะแย่ไปเสียทุกเรื่อง บางเกมที่มาที่ไปแย่แต่มีเพลงประกอบที่ยอดเยี่ยม ใช้นักพากษ์เสียงที่มีชื่อเสียงในเกมเก่ามาช่วย (ซึ่งไม่เกี่ยวกับความสนุกของเกม) หรือดึงความประทับใจที่มีอยู่ของแต่ละบุคคลมาใช้ เกมที่ตัวละครที่เป็นต้นฉบับที่มีชื่อเสียงทำให้แฟนคลับดั้งเดิมตามซื้อโดยไม่มองว่ารูปแบบเนื้อหานั้นดีหรือไม่ดี เช่น เกมที่มาจากมังงะ (เช่น ดราก้อนบอล หรือ กัปตันสึบาสะ ฯลฯ ) อาจมีส่วนทำให้คนที่เป็นแฟนคลับอยากได้เกมมาครอบครองมากขึ้นกว่าเดิม หรือพวกมีพลังพิเศษและแนววีรบุรุษอย่างเช่น Ultraman และคาเมนไรเดอร์ รุ่นเก่าเหล่านี้ก็มีแนวโน้มที่จะเป็นเกมระดับ Kusogee เพราะมีฐานคนรู้จักมาก คนผลิตอาจรีบผลิตเกมออกมาแบบลวกๆ ไม่พิถีพิถัน จึงอาจจะกลายเป็นเกมห่วยได้ต่อไป
หรืออีกหนึ่งตัวอย่างของ เกมระดับ Kusogee ที่ก็ถือว่ามีชื่อเสียงระดับหนึ่งในหมู่คนญี่ปุ่น คือ たけしの挑戦状 "Takeshi's Challenge " (สำหรับเกมนี้ผมก็เคยเล่นเหมือนกัน ช่างเป็นเกมที่ Kusogee จริงๆ ) คนสร้างเกมนี้คือ Kitano Takeshi (Beat Takeshi) เขาเป็นหนึ่งในนักแสดงตลกที่ได้รับความนิยมมากที่สุดอีกคนหนึ่งในญี่ปุ่น เป็นพิธีกรหลายรายการ เช่น โหด มัน ฮา และเป็นผู้อํานวยการภาพยนตร์ที่มีชื่อเสียงระดับโลกด้วย เกม "Takeshi's Challenge " นั้นขายได้กว่า 800,000 หน่วย เป็นอะไรที่ห่วยร้ายสาหัสจริงๆ นี่คือตัวอย่างที่เป็นตํานานเกมระดับ Kusogee จริงๆ อีกหนึ่งเกม และยังคงอยู่ในหน่วยความจําของผู้คน แบบว่าเกมเขาบาลานซ์แย่มาก คือเคลียร์ไม่ได้จริงๆ
คนเรานั้นมักจะให้ความความสำคัญกับบางเรื่อง สิ่งที่คนเราให้ความสนใจมากว่า "ใครพูดอะไร หรือใครจะทำอะไร" คือ "ใครเป็นคนพูด และใครเป็นคนทำ" สงสัยจะจริง วันนี้สวัสดีครับ
