อินเดียยกเลิกข้อตกลงข้ามแดนเสรีกับพม่า เหตุสงครามภายใน "รัฐมิโซรัม-มณีปุระ"

MGR Online - ทางการอินเดียเตรียมจะยกเลิกข้อตกลงข้ามแดนเสรีที่ทำไว้กับพม่าตั้งแต่เมื่อ 50 ปีก่อน เหตุจากความขัดแย้งภายในจนกลายเป็นสงครามระหว่างชาติพันธุ์ในรัฐมิโซรัมและมณีปุระ ฝั่งตรงข้ามกับรัฐชินและภาคสะกาย

วานนี้ (6 ม.ค.) สำนักข่าวหลายแห่งในพม่า มีรายงานโดยอ้างข้อมูลจากข่าวที่ถูกนำเสนอในสื่อของอินเดียไม่กี่วันก่อนหน้านั้นว่า ทางการอินเดียกำลังวางแผนจะยกเลิกข้อตกลง Free Movement Regime หรือ FMR ที่อินเดียกับพม่าได้ทำร่วมกันไว้ตั้งแต่เมื่อปี 1970 หรือ พ.ศ.2513

FMR เป็นข้อตกลงที่อนุญาตให้ประชาชนจาก 2 ประเทศ สามารถเดินทางข้ามเส้นพรมแดนเพื่อไปมาหาสู่กันอย่างอิสระ ภายในระยะทาง 16 กิโลเมตรของแต่ละฝั่ง โดยใช้บัตรผ่านแดนซึ่งมีอายุ 1 ปี และผู้ที่ข้ามชายแดนไปแล้วสามารถพักอาศัยอยู่ในฝั่งตรงข้ามได้นานสูงสุด 14 วัน

ต่อมาข้อตกลงนี้ถูกระงับชั่วคราวตั้งแต่เดือนมีนาคม 2563 เมื่อเกิดการระบาดของโควิด-19 เพื่อหยุดยั้งการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส กระทั่งในพม่าเกิดการรัฐประหารในเดือนกุมภาพันธ์ 2564 ทำให้ต้องมีการปิดชายแดนของทั้ง 2 ประเทศต่อเนื่องมาถึงปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม ประชาชนในท้องถิ่นที่อาศัยอยู่ตามชายแดนของของ 2 ประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นกลุ่มชนชาติพันธุ์เดียวกันยังคงหวังว่าให้มีการเปิดชายแดนอีกครั้ง


ชายแดนอินเดีย-พม่า ยาว 1,643 กิโลเมตร โดยไม่มีรั้วกั้น ครอบคลุมพื้นที่ตั้งแต่รัฐมิโซรัม รัฐมณีปุระ รัฐนาคาแลนด์ และรัฐอรุณาจัลประเทศ ในฝั่งอินเดีย ส่วนฝั่งพม่าประกอบด้วย รัฐชิน ภาคสะกาย และรัฐคะฉิ่น โดยมีช่องทางที่เชื่อมระหว่างเมืองโมเรห์ ในรัฐมณีปุระของอินเดีย กับเมืองตะมู ในภาคสะกาย เป็นประตูการค้าที่สำคัญที่สุดของทั้ง 2 ประเทศ

ต้นเดือนพฤษภาคม 2566 ในรัฐมิโซรัมของอินเดียซึ่งอยู่ตรงข้ามกับรัฐชินของพม่า ได้เกิดความขัดแย้งทางชาติพันธุ์ระหว่างชาวเมเตซึ่งเป็นคนกลุ่มใหญ่ในรัฐมิโซรัม กับเหล่าชาติพันธุ์ที่อาศัยบนพื้นที่สูง ได้แก่ ชาวชิน ชาวมิโซ ชาวโซมิ และชาวกูกิ ซึ่งเป็นคนกลุ่มใหญ่ในรัฐชิน ทำให้เกิดเป็นสงครามภายใน มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 120 คน บาดเจ็บอีกกว่า 3,000 คน และมีผู้ที่ต้องไร้ที่อยู่อาศัยอีกกว่า 60,000 คน ซึ่งได้อพยพขึ้นไปตั้งค่ายพักพิงชั่วคราวในรัฐมณีปุระที่อยู่ติดกันทางทิศเหนือ และต่อมาความขัดแย้งได้แผ่ลามขึ้นไปยังรัฐมณีปุระ ที่อยู่ตรงข้ามกับภาคสะกายของพม่า

เดือนกันยายน 2566 เอ็น.บิเรน ซิงห์ มุขมนตรีรัฐมณีปุระ ได้ประกาศยกเลิกข้อตกลง FMR ในพื้นที่รัฐมณีปุระ และแถลงว่าจะเสนอต่อรัฐบาลกลางอินเดีย ให้ยกเลิกข้อตกลงนี้เป็นการถาวร

ล่าสุด ตามข่าวที่เสนอในสื่อของอินเดียระบุว่า ทางการอินเดียกำลังเจรจากับรัฐบาลพม่า ที่จะยกเลิกข้อตกลง FMR อย่างถาวร โดยกำหนดให้ทุกคนที่ต้องการเดินทางข้ามชายแดนจากนี้ไปต้องใช้พาสปอร์ตและต้องขอวีซ่า จากนั้นมีแผนจะสร้างรั้วกั้นเพื่อแบ่งเขตแดนให้ครบทุกพื้นที่ภายใน 4-5 ปีข้างหน้า

อย่างไรก็ตาม มีรายงานว่า พรรค The Rising People’s Party (RPP) ซึ่งเป็นพรรคการเมืองในรัฐนาคาแลนด์ของอินเดียได้ต่อต้านแผนการยกเลิก FMR ของรัฐบาลกลาง เนื่องจากพื้นที่ฝั่งตรงข้ามกับรัฐนาคาแลนด์ ที่อยู่ในภาคสะกายของพม้า คือเขตปกครองตนเองชนชาตินาคา ซึ่งเป็นถิ่นที่อยู่ของคนชาติพันธุ์นาคาเช่นเดียวกันกับคนในฝั่งอินเดีย.