รอยเตอร์ - เรือวิจัยและเรือคุ้มกัน 5 ลำของจีน ยังอยู่ในเขตเศรษฐกิจจำเพาะของเวียดนามเมื่อวันศุกร์ (25) ใกล้กับแปลงก๊าซที่ดำเนินการโดยบริษัทของรัสเซียในทะเลจีนใต้ หนึ่งวันหลังเวียดนามเรียกร้องให้เรือของจีนเหล่านี้ออกไปจากพื้นที่
เรือ Xiang Yang Hong 10 ของจีน เริ่มดำเนินการอยู่ในเขตเศรษฐกิจจำเพาะของเวียดนามในวันที่ 7 พ.ค. ที่ถือเป็นการบุกรุกครั้งสำคัญที่สุดนับตั้งแต่ปี 2562 ตามการระบุของเรย์ พาวเวลล์ หัวหน้าโครงการ Project Myoushu ในทะเลจีนใต้ ของมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด
พาวเวลล์ กล่าวว่า ปฏิบัติการของจีนและปฏิกิริยาของเวียดนามเป็นการยกระดับที่น่ากังวล
จีนอ้างสิทธิเหนือน่านน้ำส่วนใหญ่ของทะเลจีนใต้ที่อุดมด้วยพลังงาน รวมทั้งพื้นที่ที่อยูภายในเขตเศรษฐกิจจำเพาะของเวียดนาม
การเผชิญหน้าในปี 2562 ดำเนินไปนานกว่า 3 เดือน และส่วนใหญ่มุ่งเป้าที่แปลงก๊าซ ซึ่งขณะนั้นดำเนินการโดยบริษัท Rosneft ของรัสเซีย และไม่ถึง 2 ปี หลังจากนั้น Rosneft ได้ขายสินทรัพย์ของตนในทะเลจีนใต้ให้บริษัท Zarubezhneft ที่เป็นรัฐวิสาหกิจของรัสเซีย ซึ่งดำเนินการแหล่งก๊าซบางส่วนที่อยู่ในพื้นที่ที่เป็นข้อพิพาทในปัจจุบัน
ในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาตั้งแต่วันที่ 7 พ.ค. เรือวิจัยของจีนที่บางครั้งมีเรือหลายสิบลำขนาบมาด้วย ได้เคลื่อนผ่านแปลงก๊าซ 04-03 ที่ดำเนินการโดยบริษัท Vietsovpetr บริษัทร่วมทุนระหว่าง Zarubezneft และ PetroVietnam ตามข้อมูลติดตามเรือที่ South China Sea Chronicle Initiative (SCSCI) องค์กรอิสระที่ไม่แสวงผลกำไร ได้แบ่งปันกับรอยเตอร์
นอกจากนี้ ยังเคลื่อนผ่านแปลง 132 และ 131 ที่เวียดนามให้สิทธิกับบริษัท Vietgazprom ที่เป็นบริษัทร่วมทุนระหว่าง Gazprom และ PetroVietnam
ทั้ง 3 บริษัท และสถานทูตรัสเซียในกรุงฮานอยไม่ได้ตอบคำร้องขอความคิดเห็นจากรอยเตอร์
ด้านโฆษกกระทรวงการต่างประเทศของจีนตอบคำถามเกี่ยวกับการเผชิญหน้าดังกล่าวว่า จีนมีอำนาจอธิปไตยเหนือหมู่เกาะสแปรตลีย์ และน่านน้ำที่อยู่ติดกัน และมีขอบเขตอำนาจศาลเหนือน่านน้ำที่เกี่ยวข้อง
“เรือที่เกี่ยวข้องของจีนกำลังดำเนินกิจกรรมตามปกติภายใต้เขตอำนาจของจีน เป็นสิ่งที่ถูกต้องตามกฎหมาย และไม่มีปัญหาเกี่ยวกับการเข้าไปในเขตเศรษฐกิจจำเพาะของประเทศอื่น” โฆษกกระทรวงการต่างประเทศของจีน กล่าว
เจ้าหน้าที่ของจีนยังกล่าวว่า จีนยังคงสื่อสารกับฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับประเด็นดังกล่าว และต้องการทำงานร่วมกับพวกเขาเพื่อร่วมกันปกป้องสันติภาพและเสถียรภาพของทะเลจีนใต้ และเสริมว่าจีนจะปกป้องสิทธิและประโยชน์ที่ถูกต้องตามกฎหมายของตน
เมื่อวันพฤหัสฯ ที่เวียดนามออกคำแถลงที่หาได้ยากเรียกร้องให้เรือของจีนออกจากพื้นที่ เรือเหล่านั้นอยู่ในแปลง 129 ที่ดำเนินการโดยบริษัท Vietgazprom ตามการระบุของพาวเวลล์ ซึ่งคำแถลงนี้มีขึ้นหลังการเยือนกรุงฮานอยของ ดมิทรี เมดเวเดฟ อดีตประธานาธิบดีรัสเซียและรองประธานสภาความมั่นคงรัสเซียในวันจันทร์
และเมื่อวันศุกร์ เรือประมงของเวียดนาม 2 ลำ ได้ติดตามเรือจีนในระยะห่าง 200-300 เมตร พาวเวลล์กล่าว พร้อมกับระบุว่า เรือจีนได้เคลื่อนไปยังพื้นที่ที่อยู่ใกล้กับแปลงที่ดำเนินการโดยบริษัทของรัสเซีย
ตามกฎระเบียบสากล เรือได้รับอนุญาตให้แล่นข้ามเขตเศรษฐกิจจำเพาะของประเทศอื่น แต่การดำเนินการของจีนถูกเวียดนามและประเทศอื่นๆ ที่อ้างสิทธิในทะเลจีนใต้ รวมทั้งฟิลิปปินส์ และมาเลเซีย มองว่าไม่เป็นมิตรมานานแล้ว.