รอยเตอร์ - สน ชาย นักการเมืองรุ่นเก๋าขึ้นกล่าวหาเสียงจากหลังรถกระบะที่ประดับตกแต่งด้วยโปสเตอร์และสติกเกอร์พรรค เขามุ่งมั่นที่จะทำให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งเชื่อว่าประชาธิปไตยในกัมพูชายังไม่ตายจาก
สน ชาย และนักเคลื่อนไหวคนอื่นๆ กำลังช่วยกันหาเสียงภายใต้สังกัด ‘พรรคแสงเทียน’ พรรคการเมืองที่ตั้งขึ้นมาใหม่ เพื่อแข่งขันในการเลือกตั้งท้องถิ่นที่กำลังจะมีขึ้น ด้วยความหวังที่จะรื้อฟื้นฝ่ายค้านทางการเมืองในประเทศที่ได้กลายเป็นรัฐพรรคเดียวภายใต้การปกครองของนายกรัฐมนตรีฮุนเซน
พรรคประชาชนกัมพูชา (CPP) ที่เป็นพรรครัฐบาล ได้ดำเนินการปราบปรามผู้เห็นต่างจำนวนมากในช่วงไม่กี่ปีมานี้ ทางการตัดสินจำคุกสมาชิกฝ่ายค้านไปมากกว่า 100 คน จากข้อหากบฏ ที่ก่อให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากนานาประเทศต่อฮุนเซน ที่ปกครองประเทศมานาน 37 ปี
“ชัยชนะสำหรับพรรคแสงเทียนคือชัยชนะสำหรับชาวเขมรทุกคน” สน ชาย รองหัวหน้าพรรคแสงเทียน กล่าวต่อฝูงชนที่ส่งเสียงเชียร์ชานกรุงพนมเปญ ขณะออกรณรงค์หาเสียงสำหรับการเลือกตั้งท้องถิ่น (คอมมูน) ทั่วประเทศที่จะเกิดขึ้นในวันที่ 5 มิ.ย.นี้
แต่พรรค CPP ที่ครองเสียงส่วนใหญ่ของคอมมูนทั้งหมด 1,652 คอมมูน ยังคงยึดภูมิทัศน์ทางการเมืองไว้อย่างแน่นหนา ที่นักวิเคราะห์กล่าวว่า พรรคฝ่ายค้านที่เพิ่งตั้งขึ้นใหม่นี้ไม่น่าจะสั่นคลอนอำนาจของพรรครัฐบาลได้ เนื่องจากพรรคเผชิญทั้งการข่มขู่และการต่อสู้ทางกฎหมายและระบบราชการ
โสก อายสาน โฆษกของพรรค CPP ระบุว่าพวกเขาไม่สนใจการแข่งขันจากค่ายตรงข้าม และระบุว่าเป็นเพียงแค่เศษแก้วแตก
แต่พรรคแสงเทียน ที่มีอายุเพียง 6 เดือน ก็ไม่ถือว่าเป็นพรรคใหม่เสียทีเดียว
ผู้นำของพรรคมาจากอดีตสมาชิกพรรคกู้ชาติกัมพูชา (CNRP) พรรคฝ่ายค้านที่ถูกศาลสูงสั่งยุบพรรคในปี 2560 ที่เป็นส่วนหนึ่งของการปราบปรามอย่างกว้างขวางกับผู้ที่วิพากษ์วิจารณ์ฮุนเซน
คำสั่งยุบพรรคเกิดขึ้นไม่นานหลังจากพรรค CNRP ครองที่นั่งระดับตำบลถึง 40% ในการเลือกตั้งท้องถิ่นครั้งก่อน และสัดส่วนดังกล่าวถูกมอบให้พรรค CPP ทำให้พรรค CPP ควบคุมเกือบทั้งหมด
สม รังสี ผู้ร่วมก่อตั้งพรรค CNRP และอดีตรัฐมนตรีกระทรวงการคลังกัมพูชา ที่ลี้ภัยอยู่ในฝรั่งเศส ได้ช่วยรีแบรนด์ฝ่ายค้านให้เป็นพรรคแสงเทียน โดยมี สน ชาย เป็นรองหัวหน้าพรรค
พรรคดึงดูดผู้มีสิทธิลงคะแนนเสียงอายุน้อยและผู้ที่มีรายได้น้อย ด้วยการให้คำมั่นสัญญาเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพถ้วนหน้า การเข้าถึงการศึกษาอย่างเท่าเทียม และการปราบปรามยาเสพติดและอาชญากรรม
“พรรคแสงเทียนจะไม่อนุญาตให้มีการพัฒนาสิ่งที่ทำให้ประชาชนต้องเสียน้ำตา เราจะไม่อนุญาตให้ผู้ใดมาขโมยที่ดินของเราไป” สน ชาย กล่าวกับผู้สนับสนุน โดยกล่าวถึงปัญหาที่ชาวเขมรจำนวนมากต้องเผชิญเกี่ยวกับการบังคับไล่ที่เพื่อนำไปให้บริษัทอสังหาริมทรัพย์ เหมืองแร่ และเกษตรกรรม
แม้จำนวนสมาชิกทั้งหมดของพรรคยังไม่ชัดเจน แต่พรรคส่งผู้สมัครลงแข่งขันถึง 90% ของคอมมูนทั้งหมด 1,652 คอมมูน และหวังว่าจะชนะที่นั่งได้เป็นจำนวนมาก
แม้จะยังไม่ถึงวันลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง แต่พรรคแสงเทียนก็สัมผัสได้ถึงเกมการเมืองที่รุนแรงแล้ว หลังจากกระทรวงมหาดไทยระบุว่า การแต่งตั้ง สน ชาย เป็นรองหัวหน้าพรรคนั้นผิดกฎหมาย และมีการยื่นร้องเรียนอย่างน้อย 24 ครั้ง ที่กล่าวหาว่าพรรคปลอมแปลงเอกสารผู้สมัครรับเลือกตั้ง
สน ชาย กล่าวว่าข้อกล่าวหามีแรงจูงใจทางการเมือง และในความเป็นจริง ผู้สมัครของพรรคต้องเผชิญกับอุปสรรคของระบบราชการในการลงทะเบียนเลือกตั้ง
“เรามองว่านี่เป็นการข่มขู่ พวกเขาชอบใช้ศาลข่มขู่เรา” สน ชาย กล่าว
ด้านพรรค CPP ระบุว่าคำกล่าวหาว่าพรรคแจกเงินสดและของขวัญให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งก่อนการเลือกตั้งนั้นไม่มีมูล
“หากเป็นเรื่องจริง พรรคการเมืองที่ลงแข่งขันสามารถยื่นร้องเรียนต่อคณะกรรมการการเลือกตั้งได้ แต่อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีการร้องเรียนใดๆ ในเรื่องนี้” โสก อายสาน โฆษกพรรค CPP กล่าว
หลายคนมองว่าการเลือกตั้งระดับคอมมูนเป็นเหมือนสัญญาณสำหรับการเลือกตั้งทั่วไปในปีหน้า และคาดว่าพรรครัฐบาลจะชนะเสียงส่วนใหญ่
แม้จะมีอุปสรรค แต่พรรคแสงเทียนมีเป้าหมายอย่างน้อยที่สุดคือให้สมาชิกฝ่ายค้านกลับมาอยู่ในสายตาของประชาชน โดยหวังว่าการสนับสนุนใดๆ ในตอนนี้ อาจเปลี่ยนเป็นความสำเร็จระดับชาติในปีหน้า
“เนื่องจากประชาชนสูญเสียผู้แทนของพวกเขามาเกือบ 5 ปี พวกเขาต้องเผชิญกับความยากลำบาก พวกเขาต้องทนทุกข์ ดังนั้นนี่เป็นโอกาสที่พวกเขาจะก้าวออกมาและหาผู้ที่เป็นตัวแทนของพวกเขา” พรรคแสงเทียน ระบุ.