รอยเตอร์ - ชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เอาชนะความติดขัดชะงักงันได้ในวันนี้ (25) เมื่อฟิลิปปินส์ถอนคำขอสำหรับแถลงการณ์ร่วมในการกล่าวถึงคำตัดสินทางกฎหมายสำคัญเกี่ยวกับทะเลจีนใต้ ตามการเปิดเผยของเจ้าหน้าที่ หลังการคัดค้านจากกัมพูชา
จีนแสดงความขอบคุณกัมพูชาสำหรับการสนับสนุนจุดยืนต่อข้อขัดแย้งทางทะเล จุดยืนที่ทำให้การประชุมในช่วงสุดสัปดาห์ของอาเซียนในนครหลวงเวียงจันทน์ต้องตกอยู่ในความสับสนวุ่นวาย
การแข่งขันอ้างกรรมสิทธิ์กับจีนในน่านน้ำทะเลจีนใต้เป็นหนึ่งในหลายประเด็นปัญหาที่โต้เถียงกันมากที่สุดสำหรับสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ด้วย 10 ชาติสมาชิกต้องคานอิทธพลระหว่างความประสงค์ที่จะยืนยันสิทธิอธิปไตย ขณะเดียวกัน ก็ต้องการที่จะหาข้อตกลงร่วมกัน และส่งเสริมความสัมพันธ์กับปักกิ่ง
ในคำตัดสินของศาลอนุญาโตตุลาการถาวร เมื่อวันที่ 12 ก.ค. ฟิลิปปินส์ ได้รับชัยชนะทางกฎหมายเหนือจีนในข้อพิพาททางทะเล
ทั้งฟิลิปปินส์ และเวียดนามต่างก็ต้องการให้ที่ประชุมบรรจุคำตัดสินของคณะอนุญาโตตุลาการถาวร ที่ระบุว่า จีนไม่สามารถอ้างกรรมสิทธิเหนือพื้นที่ทะเลจีนใต้ได้ทั้งหมด รวมทั้งการเรียกร้องให้จีนเคารพกฎหมายทางทะเลระหว่างประเทศ ไว้ในแถลงการณ์ร่วม
แต่บรรดานักการทูตเผยว่า กัมพูชาคัดค้าน และสนับสนุนเสียงเรียกร้องของจีนที่ต้องการให้หารือปัญหานี้ในระดับทวิภาคี
.
.
ล่าสุด วันนี้ (25) มีการเปิดเผยว่า ฟิลิปินส์ยอมตกลงที่จะยอมให้ละเว้นคำตัดสินของคณะอนุญาโตตุลาการถาวรในแถลงการณ์ร่วมแล้ว เพื่อป้องกันไม่ให้ความขัดแย้งบานปลายไปจนถึงขั้นที่ที่ประชุมไม่สามารถออกแถลงการณ์ได้
ดังนั้น แถลงการณ์จึงกล่าวถึงเพียงความจำเป็นที่จะต้องหาวิธีแก้ปัญหาพิพาทในทะเลจีนใต้ด้วยสันติวิธี โดยมีความสอดคล้องต่อกฎหมายระหว่างประเทศ ซึ่งรวมถึงกฎหมายทางทะเลของสหประชาชาติ ซึ่งคณะอนุญาโตตุลาการถาวรกล่าวถึง โดยมีใจความว่า “อาเซียนวิตกกังวลอย่างยิ่งเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อเร็วๆ นี้ และที่กำลังจะเกิดขึ้นในอนาคตอันใกล้ และจะรับข้อวิตกกังวลที่รัฐมนตรีบางคนแสดงความคิดเห็นทั้งเรื่องการปักปันเขตแดน และสถานการณ์ตึงเครียดในพื้นที่ดังกล่าว ซึ่งล้วนแต่บั่นทอนความไว้วางใจ และความเชื่อมั่น ซึ่งอาจจะส่งผลต่อการบ่อนทำลลายสันติภาพ ความมั่นคง และเสถียรภาพในภูมิภาคนี้ไว้พิจารณาต่อไป”
ขณะเดียวกัน ก็มีแถลงการณ์อีกฉบับหนึ่ง ระบุว่า จีน และอาเซียนต่างยืนยันในพันธสัญญาที่มีต่อเสรีภาพในการเดินเรือ และการบินเหนือน่านฟ้าในทะเลจีนใต้ นอกจากนี้ ทั้งสองฝ่ายจะละเว้นการดำเนินกิจกรรมใดๆ ที่ทำให้ข้อพิพาททวีความตึงเครียดหนักขึ้น โดยรวมไปถึงจะไม่เข้าไปใช้ประโยชน์ หรือพักอาศัยในเกาะ หรือแนวปะการังใดๆ ที่ปัจจุบันไม่มีคนอาศัยอยู่ด้วย
ขณะที่ นายหวัง อี้ รัฐมนตรีต่างประเทศของจีน ระบุว่า ดูเหมือนมีบางประเทศนอกภูมิภาคปั่นกระแสให้เรื่องยิ่งลุกลามบานปลายมากขึ้น
จีนมักกล่าวโทษสหรัฐฯ จากการทวีความตึงเครียดในภูมิภาค และเตือนญี่ปุ่นให้อยู่ห่างจากข้อขัดแย้งนี้.
.