ASTVผู้จัดการออนไลน์ -- เป็นที่ถกเถียงกันมานานเกี่ยวกับคุณภาพ รสชาติ และราคาอันสมเหตุสมผลของข้าวในตลาดโลก ซึ่งหลายปีมานี้ข้าวเวียดนามได้เข้าครองความนิยมแทนข้าวไทยในตลาดย่านเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เกือบทั้งหมดและในสัปดาห์นี้ สมาคมอาหารเวียดนาม (Vietnam Food Association) ได้ประกาศความสำเร็จในตลาดฮ่องกงอีก 1 แห่ง
เขตพิเศษฮ่องกงอาจจะไม่ใช่ตลาดข้าวใหญ่โตนัก แต่ก็เป็นตลาดที่ผู้คนบริโภคข้าวเป็นอาหารหลักเช่นกัน และยังมีกำลังซื้อสูงมาก ในช่วง 9 เดือนแรกปีนี้เวียดนามส่งออกข้าวสู่เขตพิเศษปกครองตนเองแห่งนี้รวม 110,000 ตัน นายฝั่มวันเบ่ย (Pham Van Bay) รองประธาน VietFood กล่าวกับหนังสือพิมพ์เตื่อยแจ๋
ข้าวเวียดนามประสบความสำเร็จในการชิงตลาดที่นั่น “แม้แต่ผู้นำเข้าข้าวไทยก็ยังยอมรับว่าพวกเขาได้สูญเสียตลาดฮ่องกงให้กับเวียดนามไปแล้ว” นายเบ่ย กล่าว
ฮ่องกงเป็นตลาดข้าวใหญ่อันดับ 11 ของเวียดนาม แต่เรื่องนี้ไม่ได้มาโดยบังเอิญ หากจากเป็นผลของการปรับปรุงคุณภาพข้าวและการกำหนดราคาอย่างสมเหตุสมผล จึงทำให้สามารถแข่งขันกับข้าวไทยได้ ปัจจุบันชาวนาจำนวนมากได้หันไปปลูกข้าวหอมคุณภาพดีมากขึ้นเรื่อยๆ นายเบ่ยกล่าว
“ข้าวเวียดนามอาจจะมีคุณภาพด้อยกว่าข้าวไทยอยู่เล็กน้อย แต่ก็สามารถสนองความพึงพอใจของผู้บริโภคในตลาดต่างๆ ได้เป็นอย่างดี” รองประธาน VietFood กล่าว
ตามข้อมูลของสมาคมอาหารฯ ปัจจุบันข้าวหอมมะลิของไทยจำหน่ายราคากว่า 1,000 ดอลลาร์ต่อตัน ขณะที่ข้าวหอมเวียดนามราคาเพียงตันละ 700 ดอลลาร์เศษ แต่ช่องห่างระหว่างคุณภาพข้าวไทยกับข้าวเวียดนามเริ่มแคบเข้าเรื่อยๆ เช่นเดียวกับส่วนต่างด้านราคา
ข้อมูลของ VietFood บ่งชี้ว่า ปัจจุบันข้าวเวียดนามครองตลาดเบ็ดเสร็จในสิงคโปร์และจีนส่วนใหญ่ ก่อนหน้านั้นสามารถช่วงชิงตลาดมาเลเซีย อินโดนีเซียและฟิลิปปินส์ ได้สำเร็จซึ่งล้วนเป็นตลาดข้าวใหญ่ ซึ่งจะเปิดช่องให้กับข้าวไทยก็เฉพาะในช่วงที่เวียดนามมีข้าวไม่พอส่งออกเท่านั้น
นายฝั่งกวางเสี่ยว (Pham Quang Dieu) ผู้อำนวยการฝ่ายวิจัยตลาดบริษัท Agromonitor กล่าวว่า ไม่กี่ปีมานี้ข้าวหอมเข้ามีบทบาทสำคัญในตลาดข้าวส่งออกของเวียดนามมากขึ้นเรื่อยๆ และมีปริมาณเพิ่มขึ้นทุกปีจากที่เคยมีสัดส่วนเพียง 2.2% ของข้าวส่งออกทั้งหมดในปี 2551 ข้ามหอมส่งออกเพิ่มขึ้นเป็น 4.5% ในปีนี้
นักวิชาการในเวียดนาม กล่าวว่า นโยบาย “ข้าวราคาแพง” ของไทย ทำให้ข้าวเวียดนามสามารถขยายตลาดได้รวดเร็งยิ่งขึ้น และยังทำสามารถจำหน่ายข้าวได้ราคาสูงขึ้นตามอุปสงค์และอุปทานในตลาด
ปัจจุบันชาวนาเวียดนามกำลังได้รับประโยชน์อย่างสูงจากสถานการณ์ข้าว เนื่องจากรัฐบาลได้ประกันผลกำไรให้ชาวนาระหว่าง 30-40% ของต้นทุนการผลิต เตื่อยแจ๋กล่าว