เอเอฟพี - หนังสือพิมพ์ของกองทัพเวียดนามรายงานวันนี้ (14 มิ.ย.) ว่า นายกรัฐมนตรีเหวียน เติ๋น ยวุ๋ง ของเวียดนาม ลงนามในกฤษฎีกาเกี่ยวกับผู้มีสิทธิถูกเกณฑ์ทหาร ในช่วงเวลาที่ความตึงเครียดทางทะเลกับจีนเพิ่มสูง
หนังสือพิมพ์กวนโดยเญินซเวิน (Quan Doi Nhan Dan) -- หรือ "กองทัพประชาชน" -- ระบุว่า เอกสารดังกล่าวไม่ใช่การระดมกำลังแต่เป็นการชี้แจงคุณสมบัติผู้ที่ได้รับยกเว้นช่วยราชการทหารในช่วงภาวะสงคราม และว่าคำสั่งมีผลตั้งแต่วันที่ 1 ส.ค.
นายกฯ ยวุ๋ง ลงนนามในเอกสารดังกล่าวเมื่อวันจันทร์ (13 มิ.ย.) วันเดียวกับที่กองทัพเรือเวียดนามจัดการซ้อมรบทางทะเลนาน 9 ชั่วโมง ด้วยกระสุนจริง ในทะเลจีนใต้
ความสัมพันธ์ระหว่างเวียดนามและจีนย่ำแย่ลงถึงจุดต่ำสุดในรอบหลายปีหลังเหตุเผชิญหน้าทางทะเลหลายระลอกที่จุดชนวนความขัดแย้งเหนือน่านน้ำพิพาทเกี่ยวกับอำนาจอธิปไตยใน 2 หมู่เกาะที่อุดมไปด้วยทรัพยากร
หนังสือพิมพ์รายงานว่า นายกฯ ยวุ๋งกล่าวว่าเวียดนามตั้งใจที่จะปกป้องอธิปไตยที่โต้แย้งไม่ได้เหนือหมู่เกาะดังกล่าว
นักวิเคราะห์เชื่อว่า ความเป็นไปได้ที่จะเกิดการปะทะกันระหว่างสองฝ่ายมีสูง แม้ว่าจีนจะกล่าวว่าไม่ต้องการใช้กำลังในทะเลจีนใต้ก็ตาม
สถานการณ์ทวีความตึงครียดในปลายเดือน พ.ค. หลังเวียดนามกล่าวหาว่าจีนรุกล้ำเขตเศรษฐกิจจำเพาะ 200 ไมล์ทะเลของตน
รัฐบาลเวียดนามกล่าวว่า เรือลาดตระเวน 3 ลำของจีนสร้างความเสียหายให้กับเคเบิ้ลสำรวจทางธรณีของเรือสำรวจน้ำมันของเวียดนาม และยังเป็นการละเมิดอนุสัญญาของสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทางทะเลอีกด้วย
สัปดาห์ที่ผ่านมา เวียดนามรายงานเหตุที่เกิดในลักษณะคล้ายกันในเขตเศรษฐกิจจำเพาะว่า เรือประมงจีนชนเข้ากับสายเคเบิ้ลเรือสำรวจน้ำมันอีกลำซึ่งเป็นการกระทำที่จงใจ แต่ทางฝ่ายจีนตอบกลับโดยเตือนให้เวียดนามหยุดทุกกิจกรรมเนื่องจากละเมิดอำนาจอธิปไตยของจีนในบริเวณพิพาท
ภายใต้คำสั่งของนายกฯยวุ๋ง ชาวเวียดนาม 8 กลุ่ม จะได้รับการยกเว้นช่วยราชการทหาร ซึ่งรวมทั้งเจ้าหน้าที่ของรัฐบาลในตำแหน่งสำคัญและบุคคลที่ไม่มีญาติพี่น้อง
(อย่างไรก็ตาม สื่อของทางการเวียดนามรายงานว่าระเบียบใหม่ก็คือ กระทรวงกลาโหมมีอำนาจในการเรียกทุกคนใน 8 กลุ่มนี้เข้าเป็นทหารประจำการได้ในภาวะสงคราม ซึ่งเมื่อก่อนไม่ได้กำหนดให้อำนาจนี้-- บก.)
แนวยุทธศาสตร์ในสมุดปกขาวการป้องกันประเทศของเวียดนามปี 2551 ระบุว่า เวียดนามที่มีประชากรประมาณ 86 ล้านคน มีทหารที่อยู่ในปฏิบัติการ 450,000 คน กำลังสำรองอีก 5 ล้านคน ในสงครามทางทะเลกับจีนนอกหมู่เกาะสแปร็ตลีย์เมื่อปี 2531 มีทหารเรือเสียชีวิตมากกว่า 70 คน.