วาระสุดท้ายของ “รถไฟไม้ไผ่” ใกล้เข้ามา

ASTVผู้จัดการออนไลน์ -- อนาคตของ “รถไฟไม้ไผ่” ที่รับใช้ชาวเขมรระดับรากหญ้ามานานกว่า 10 ปี แขวนอยู่บนเส้นด้าย อีก 2-3 ปีข้างหน้า ก็จะถูกกวาดออกจากรางทั้งหมด เมื่อรถไฟกัมพูชาเปิดใช้การได้เป็นปกติ เป็นครั้งแรกในรอบกว่า 3 ทศวรรษ

เครื่องจักรชนิดนี้ประดิษฐ์ขึ้นมาอย่างง่าย ทำด้วยไม้และมีไม้ไผ่ขัดสานเป็นที่นั่ง เชื่อมต่อเข้ากับชุดล้อโลหะ ติดเครื่องยนต์ที่ดัดแปลงมาจากเครื่องยนต์ของเรือ และ แล่นไปตามรางรถไฟเก่า ขนส่งสินค้าและผู้คนในระยะสั้น มาตั้งแต่สงครามกลางเมืองยุติลง

อย่างไรก็ตาม ยุคของรถไฟไม้ไผ่ใกล้จะยุติลงแล้ว เมื่อบริษัท Toll Holdings จำกัดจากออสเตรเลีย กับกลุ่มโรยัลกรู๊ป (Royal Group) ในกัมพูชา ก่อสร้างและฟื้นฟูยกระดับทางรถไฟแล้วเสร็จในอีก 2 ปีข้างหน้า ใต้ระบบสัมปทาน

กระทรวงโยธาธิการและขนส่ง ระบุว่า เมื่อโครงการซ่อมแซมรางรถไฟเสร็จสมบูรณ์ รถไฟไม้ไผ่จะไม่ได้รับอนุญาตให้วิ่งบนรางอีก รถไฟจะกลับมาให้บริการอีกครั้ง วันละหลายเที่ยวและด้วยความเร็วสูง อาจเป็นอันตายได้ หนังสือพิมพ์พนมเปญโพสต์อ้างคำกล่าวของนายโต๊ด จันกุศล (Touch Chankosal) ผู้ช่วยรัฐมนตรีกระทรวงดังกล่าว

การซ่อมแซมทางรถไฟเป็นข่าวร้ายสำหรับชาวบ้านที่อาศัยอยู่ใกล้กับสถานีรถไฟในชุมชนอุดัมบัง (Odambang) จ.พระตะบอง เนื่องจากคนเหล่านี้เลี้ยงชีพด้วยการให้บริการชาวเขมรและนักท่องเที่ยวด้วยรถไฟไม้ไผ่

ความจริงพาหนะชนิดนี้เป็นที่รู้จักมาตั้งแต่ต้นทศวรรษที่ 1970 โดยเจ้าหน้าที่รถไฟ นำมาใช้ในการซ่อมรางรถไฟ โดยวิ่งไปบนรางด้วยการใช้ไม้ค้ำยันคล้ายกับการถ่อเรือ และในยุคเขมรแดงครองเมือง รถไฟไม้ไผ่ถูกใช้เป็นพาหนะลำเลียงทหารเวียดนามและทหารกัมพูชาเข้าสู่สนามรบ

นายนุนนาน (Nun Nan) คนขับรถไฟไม้ไผ่วัย 38 ปี กล่าวว่า รถไฟไม้ไผ่รับผู้โดยสารได้ถึง 15 คน หรือ ข้าว 1.5 ตันได้สบายๆ

แต่ถ้าเป็นชาวต่างชาติก็จะรับเพียง 8 คน เพื่อความปลอดภัย นานนานรับนักท่องเที่ยว 2 รอบต่อวัน ในราคา 10 ดอลลาร์ต่อคน ในแต่ละวันจะมีนักท่องเที่ยวราว 30 คนเดินทางไปที่สถานีรถไฟพระตะบองเพื่อทดลองนั่ง นายนาน กล่าวกับพนมเปญโพสต์

“ตอนที่เราขับเจ้ารถไฟไม้ไผ่ เราต้องระวังสัตว์ที่วิ่งข้ามราง เพราะเมื่อรถไฟไม้ไผ่วิ่งด้วยความเร็วจะต้องใช้ระยะ 4-5 เมตรรถถึงจะหยุดสนิท” นายนาน กล่าว

“สำหรับผมคิดว่าไม่มีอะไรพิเศษสำหรับนักท่องเที่ยวให้ชมระหว่างทางหรอก มีแค่ทุ่งนาและพุ่มไม้ข้างทาง ผมเดาว่าพวกเขาคงแค่อยากได้ประสบการณ์ท่องเที่ยวแบบใหม่จากการนั่งรถไฟไม้ไผ่มากกว่าที่จะนั่งชมวิว”

ปัจจุบันกัมพูชามีทางรถไฟอยู่ 2 สาย โดยสายแรกมีความยาว 386 กม.ตรงจากกรุงพนมเปญไปยังชายแดนไทย สร้างโดยรัฐบาลฝรั่งเศสในสมัยอาณานิคม ซึ่งสร้างขึ้นในปี 2485 และอีกสายหนึ่งสร้างเสร็จในปี 2512 จากกรุงพนมเปญไปยังสีหนุวิลล์

ทางรถไฟส่วนมากได้รับความเสียหายในสมัยเขมรแดง เนื่องจากมีการฝังระเบิดไว้ใต้รางเพื่อทำให้เส้นทางคมนาคมขนส่งถูกตัดขาด โดยเฉพาะในเส้นทางระหว่างพระตะบองกับกำปงชะนัง ที่ยู่ใกล้พนมเปญ

แต่นักท่องเที่ยวส่วนหนึ่ง บอกว่า ลองนั่งรถไฟไม้ไผ่เพราะเห็นว่ามันเป็นสิ่งที่หาไม่ได้ในประเทศอื่นๆ อยากจะลองนั่งดูสักครั้งก่อนที่ทุกอย่างจะเปลี่ยนไป พนมเปญโพสต์ กล่าว