ผู้จัดการ360 ํรายสัปดาห์ -- กัมพูชามีประชากรไม่ถึง 15 ล้านคน และยังคงเป็นประเทศหนึ่งที่ยากจนที่สุดในโลก แต่ปัจจุบันมีผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ถึง 9 ราย ในนั้นมี 5 รายที่เปิดให้บริการในช่วง 15 เดือนมานี้ อีก 2 รายกำลังจะตามเข้าไปชิงส่วนแบ่งในตลาด
ในสายตาผู้คนทั่วไป นี่คือ ปรากฏการณ์ที่ค่อนข้างแปลกมากสำหรับตลาดเล็กๆ กำลังซื้อต่ำ แต่สำหรับผู้คนในธุรกิจโทรคมนาคม มองว่า ที่นั่นคือ โอกาส เนื่องจากอัตราผู้ใช้โทรศัพท์ยังต่ำเพียง 25% ซึ่งหมายความว่า ชาวกัมพูชา 4 คน มีอีกตั้ง 3 คนที่ยังไม่มีโทรศัพท์มือถือใช้ ซึ่งข้อเท็จจริงนี้ทำให้บริษัทผู้ผลิตอุปกรณ์ต่างๆ ตาลุกวาว
หากมองออกไปในโลกกว้าง จะเห็นการแข่งขันสูงยิ่งกว่านี้ เนื่องจากกว่าครึ่งหนึ่งของประชากรโลก คือ ราว 3.3 ล้านคน มีโทรศัพท์มือถือใช้งานแล้ว อัตราส่วนในย่านเอเชียสูงยิ่งกว่านั้น การทุ่มทุนเข้าไปในบริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ในกัมพูชาจึงไม่ใช่เรื่องแปลกอีกต่อไป ผู้เชี่ยวชาญเปิดเผยตัวเลขนี้ในกรุงพนมเปญ
นายสุคุน (So Khun) รัฐมนตรีกระทรวงไปรษณีย์และโทรคมนาคมกัมพูชา กล่าวว่า สิ่งที่สำคัญในขณะนี้ ก็คือ การเปิดธุรกิจโทรคมนาคมของประเทศเพื่อให้เกิดการแข่งขัน รัฐบาลเปิดโอกาสให้นักลงทุนด้านนี้เข้าสู่ตลาดอย่างไม่จำกัด
แต่สำหรับผู้ลงทุน ทุกฝ่ายเห็นพ้องกันเป็นเอกฉันท์อย่างน้อยในประเด็นที่ว่า ปัจจุบันมีผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ในกัมพูชามากจนเกินพอแล้ว และการแข่งขันหนักหน่วงรุนแรงเกินจะรับไหวอีกต่อไป
นายไซอิด อัซเมียร์ (Syid Azmeer) ผู้อำนวยการการาตลาดของข่าย “ฮัลโหล” (Hello) กล่าวว่า ในวันนี้ผู้ให้บริการทุกรายแข่งขันกันด้วย “โทร.ฟรี” อีกส่วนหนึ่งไล่แจกซิมการ์ด และ วันนี้เริ่มตีบตัน “หมดมุก” คิดหาลูกเล่นส่งเสริมการขายไม่ค่อยออก
เจ้าหน้าที่คนเดียวกันนี้ กล่าวว่า มีผู้ให้บริการบางรายเริ่มถอย หลังจากสะสมผู้ใช้บริการเป็นจำนวนมากพอแล้ว ก็มีแผนที่จะประกาศขายบริษัทให้ผู้บริการรายอื่นควบกิจการ ส่วนที่เหลืออยู่กำลังเร่งพัฒนาขยายเครือข่ายบริการให้ครอบคลุมกว้างไกลที่สุด เพื่อชิงลูกค้า เนื่องจากปัจจุบันยังไม่มีผู้ให้บริการรายใดครอบคลุมพื้นที่ได้ทั่วประเทศ เนื่องจากเห็นว่าไม่มีประโยชน์ใดๆ ที่จะทุ่มเงินขยายเครือข่ายเข้าสู่ท้องไร่ท้องนาในขณะนี้
ข่ายโมบิเทล (MobiTel) ซึ่งเป็นรายใหญ่ที่สุดในกรุงพนมเปญ อ้างว่า ปัจจุบันครองตลาดถึง 60% ในเดือน มี.ค.ที่ผ่านมา ได้เซ็นสัญญากู้เงิน 100 ล้านดอลลาร์ เพื่อติดตั้งสถานีรับส่งสัญญาณกว่า 100 แห่ง ขยายเครือข่ายบริการออกสู่เขตชนบท โดยมองว่าที่นั่นเป็นตลาดที่กำลังเติบโต
นายโทมัส ฮุนด์ (Thomas Hundt) แห่งค่ายสมาร์ท (Smart) ในกรุงพนมเปญ กล่าวว่า ตอนเข้าทำตลาดลาดในกัมพูชาใหม่ๆ ยังไม่มีอะไรยากเย็นนัก ไม่ยากเท่ากับในประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคนี้ ที่มีอัตราผู้ใช้บริการสูงกว่า แต่นั่นก็กำลังจะเป็นอดีต เพราะการแข่งขันในปัจจุบันนี้อาจจะ “เกินกำลัง” สำหรับรายใหม่ๆ
ส่วน นายอัซเมียร์ กล่าวว่า บริษัททุ่มเทการโฆษณาพอสมควร รวมทั้งติดตั้งบิลบอร์ดในเมือองหลวง ติดแผ่นโปสเตอร์ตามข้างรถตุ๊กตุ๊ก กับอีกสารพัดวิธีทำให้ปีที่แล้วฐานลูกค้าเพิ่มขึ้นอีกเท่าตัวเป็นประมาณ 700,000 คน ซึ่งหมายความว่าข่าย “ฮัลโหล” เป็นเพียงประมาณ 1 ใน 3 ลูกค้าของโมบิเทล ที่เป็นเจ้าตลาด
เศรษฐกิจกัมพูชาขยายตัวในอัตราเฉลี่ยสูงกว่า 10 ในช่วงหลายปีมานี้ โดยมีอุตสาหกรรมตัดเย็บเสื้อผ้าส่งออกเป็นพลังขับดันสำคัญที่สุด และการท่องเที่ยวเป็นเครื่องยนต์ขับเคลื่อนหมายเลข 2
การท่องเที่ยวของประเทศนี้มีศักยภาพสูงมาก นักลงทุนด้านโทรคมนาคมเชื่อว่านั่นเป็นอีกโอกาสหนึ่ง
ข่ายบริการโทรศัพท์มือถือในกัมพูชาเกือบทั้งหมดถือหุ้นใหญ่โดยนักลงทุนต่างชาติ รายล่าสุดที่เข้าร่วมวงชิงเค้กในเดือน เม.ย.ที่ผ่านมา เป็นกลุ่มโทรศัพท์เคลื่อนที่จากรัสเซีย และก่อนหน้านั้นเป็นข่ายเวียดเทล (Viettel) ของกองทัพประชาชนเวียดนาม ซึ่งเป็นรายใหญ่ที่สุดของประเทศ
เวียดเทล ไม่เพียงแต่ลงทุนติดตั้งเครือข่ายให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่เท่านั้น แต่ยังได้รับสัมปทานเข้าลงทุนราว 1,000 ล้านดอลลาร์ สร้างโครงข่ายเคเบิ้ลใยแก้วนำแสงทั่วกัมพูชา
นั่นคือ การครอบครอง “แบ็กโบน” (Backbone) ของโทรคมนาคมในอนาคต ซึ่งรวมทั้งโทรศัพท์มือถือและโทรศัพท์พื้นฐานตามครัวเรือนและธุรกิจต่างๆ ด้วย
