ยุโรปนับเป็นภูมิภาคที่มีความก้าวหน้าและเอาจริงเอาจังกับการทำให้สภาพภูมิอากาศที่เป็นกลาง (Climate-Neutral) ภายในปี 2050 พร้อมหวังจะเป็นต้นแบบขยายไปสู่ภูมิภาคอื่นๆ โดยให้คุณภาพชีวิตและสุขภาพของพลเมืองดีขึ้นทุกคน โดยไม่ทิ้งใครไว้เบื้องหลัง
เมื่อไม่นานมานี้ คณะกรรมาธิการแห่งยุโรปได้นำเสนอ European Green Deal ที่เป็น roadmap การสร้างเศรษฐกิจแบบยั่งยืนทั้งยุโรป ด้วยการเปลี่ยนแปลงความท้าทายด้านสิ่งแวดล้อมและภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลงเป็นโอกาสในการส่งเสริมนโยบายการเติบโตทางเศรษฐกิจแนวทางใหม่นี้ทั้งภูมิภาคอย่างรวดเร็วและเคลื่อนไหวเป็นกลุ่มนำร่องของโลก ทั้งในมุมของการดำรงชีวิต การทำงานและการดำเนินธุรกิจด้านการผลิต การบริโภค ให้ผู้คนมีสุขภาพดีและภาคธุรกิจมีนวัตกรรมการดำเนินงานและได้ประโยชน์ทางธุรกิจพร้อมกัน
Roadmap นี้ จะทำให้ภาคพื้นยุโรปได้รับการยอมรับด้านการดูแลสิ่งแวดล้อมที่มีความหลากหลายทางชีวภาค ป่าไม้และทะเล และภูมิอากาศโลกที่เป็นภาระเร่งด่วนของทุกประเทศในโลก ทำให้ส่วนที่เหลือของโลกสามารถเรียนรู้แนวทางการดำเนินงานที่ยั่งยืนและมีขีดความสามารถในการแข่งขันที่ดี และหวังว่าประเทศอื่นๆ ในโลกจะขับเคลื่อนตามยุโรปด้วย
โปรแกรม The European Green Deal เป็นหนึ่งในแคมเปญที่พยายามชี้ว่าโลกมีโอกาสในการยกระดับคุณภาพชีวิต สุขภาพของพลเมือง และสุขภาพของสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติในโลก ทั้งชีวิตของสัตว์ป่า ควบคู่กับการสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจใหม่ โดยทุกภาคธุรกิจ ภาคอุตสาหกรรม และทุกประเทศต้องมีส่วนร่วมและครอบคลุมบุคลากรที่เป็นมนุษยชนทุกคน
โปรแกรมนี้เน้นในประเด็นต่อไปนี้
ประการที่ 1 การดำเนินมาตรการเพิ่มเติมเพื่อกระตุ้นประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากร ด้วยการหันไปสู่การใช้แนวคลีนและเศรษฐกิจแบบหมุนเวียน (Circular economy) ทำให้มั่นใจว่าไม่มีผลกระทบต่อบรรยากาศโลกเพิ่มเติม ขณะเดียวกัน ช่วยเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพที่เสียหายไปก่อนหน้านี้ และลดภาวะมลพิษต่อชั้นบรรยากาศ
ประการที่ 2 การกำหนดหลักเกณฑ์ เงื่อนไขด้านการลงทุนเพิ่มเติมตามความจำเป็น ทั้งเครื่องมือทางการเงินในการระดมทุนรองรับโครงการนี้โดยเฉพาะ รวมทั้งภาคธุรกิจและอุตสาหกรรม ภาคครัวเรือนและผู้บริโภคที่เกี่ยวข้องแต่ละภาคส่วน โดยเน้นที่ภาคการขนส่ง พลังงาน เกษตร ก่อสร้างและอุตสาหกรรมหนัก เช่น เหล็ก ซีเมนต์ ICT สิ่งทอ และเคมีภัณฑ์ ซึ่งคาดว่าจะมีมูลค่าไม่น้อยกว่า 260,000 ล้านยูโรต่อปี หรือคิดเป็น 1.5% ของ GDP ในปี 2018 และงบประมาณไม่น้อยกว่า 25% ของงบประมาณรวมของอียู ที่จะเข้ามารองรับและสนับสนุนโปรแกรมในระยะยาวนี้
ประการที่ 3 การออกกฎหมายบังคับใช้ ซึ่งฉบับแรกคือ The European Climate Law ที่จะออกภายใน 100 วันแรกของโปรแกรม ควบคู่กับการออกกลยุทธ์การส่งเสริมความหลากหลายทางชีวภาพ สำหรับปี 2030 การออกแผนปฏิบัติการรองรับ New Industrial Strategy and Circular Economy Action Plan การออกกลยุทธ์ The Farm to Fork for sustainable food และข้อเสนอด้าน Pollution-free Europe Work สามารถบรรลุเป้าหมายระยะปานกลางในปี 2030
ประการที่ 4 การดำเนินการของยุโรปดังกล่าวยึดเป้าหมายและมาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อมภายใต้กรอบ UN’s Biodiversity and Climate Conventions และนำเอามาประยุกต์ให้เข้ากับปรัชญาด้านกรีนของอียูเอง โดยใช้การตกลงผ่านการทำสนธิสัญญาหลายฝ่ายหรือสองฝ่ายภายใต้กลุ่มG7 และ G20 เพื่อสร้างแผนความคืบหน้าทีละขั้นตอน
ประการที่ 5 อียูจะใช้นโยบายทางการค้าช่วยสนับสนุนอีกทางหนึ่ง เพื่อให้มั่นใจว่าจะก้าวสู่ภาวะของความยั่งยืน โดยสร้างพันธมิตรและภาคีเครือข่ายในกลุ่มประเทศเพื่อนบ้าน อย่างเช่น แอฟริกา และช่วยให้ประเทศคู่ค้าเหล่านี้สามารถปรับเปลี่ยนระบบเศรษฐกิจได้พร้อมๆ กัน
ที่ผ่านมา สหภาพยุโรปมีผลงานที่น่าพอใจจากการติดตามบันทึกความก้าวหน้าของการดำเนินมาตรการลดภาวะเรือนกระจก ควบคู่กับความสามารถในการธำรงรักษาระดับการเติบโตทางเศรษฐกิจได้ต่อเนื่อง กล่าวคือ
-ปี 2018 ภาวะมลพิษทางอากาศของภูมิภาคอียูลดลงไป 23% จากปี 1990
-ปี 2018 อัตราการเติบโตทาง GDP ของอียู เติบโตราว 61% จากปี 1990
การต่อสู้กับภาวะการเปลี่ยนแปลงของบรรยากาศและสิ่งแวดล้อมโลกที่เลวร้ายลงไปเรื่อยๆ เป็นเรื่องที่ทุกประเทศรับรู้ แต่ยังไม่มีประเทศใดสามารถดำเนินการให้สอดคล้องเป็นไปในทิศทางเดียวกัน ด้วยการสร้างกลไกร่วมในการปรับเปลี่ยนของทุกประเทศสมาชิกอียู โดยเน้นที่กิจกรรมที่มีส่วนสร้างคาร์บอนในระดับสูง
ในระยะสั้น คณะกรรมาธิการยุโรปจะเปิดตัว Climate Pack ในเดือนมีนาคมนี้ เพื่อให้ประชาชนในอียูให้ความเห็นและมีส่วนร่วมในการออกแบบกิจกรรมและการปฏิบัติการในโปรแกรมระยะยาวนี้ หรือแบ่งปันข้อมูลสำคัญที่เป็นประโยชน์ โดยเฉพาะกิจกรรมระดับรากหญ้า และแสดงโมเดลการดำเนินงานที่แต่ละประเทศสามารถนำไปใช้งานได้จริง
