“ร้าน 0 บาท” ไอเดียกรีน

• ครั้งแรกที่ “ขยะ” จะถูกเปลี่ยนเป็นเงินให้ชอปปิ้งสินค้าภายในร้านได้ตามความพอใจ


• ส่งเสริมการคัดแยกขยะ ลดขยะในชุมชน และช่วยบรรเทาปัญหาค่าครองชีพในปัจจุบัน

TIPMSE เดินหน้ารุกสร้างความเข้าใจแก่คนไทยในการคัดแยกบรรจุภัณฑ์และตระหนักถึงมูลค่า เพื่อนำ “ขยะ” ไปเปลี่ยนเป็นเงิน ลดปัญหาค่าครองชีพ ตามวิถีเศรษฐกิจพอเพียง เปิดแล้ว “ร้าน 0 บาท”ต้นแบบที่ศูนย์วัสดุรีไซเคิลกลุ่มอาชีพซาเล้ง ชุมชนอ่อนนุช 14 ไร่ เขตประเวศ และเตรียมแผนเชิงรุก ขยายสาขาไปทั่วประเทศ

สมพงษ์ ตันเจริญผล รองประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย และประธานคณะกรรมการบริหาร สถาบันการจัดการบรรจุภัณฑ์และรีไซเคิลเพื่อสิ่งแวดล้อม สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (TIPMSE) กล่าวว่า ปัจจุบันคนไทยต้องเผชิญกับปัญหาค่าครองชีพที่สูงขึ้นแทบทุกด้าน สิ่งของอุปโภคบริโภคต่างๆ ก็ล้วนแต่ปรับขึ้นราคา ในขณะที่รายรับไม่สมดุลกับรายจ่าย TIPMSE ได้ตระหนักถึงปัญหานี้และพยายามที่จะร่วมหาทางออกให้กับประเทศในบทบาทและขอบเขตที่ทางสถาบันฯ มีความเชี่ยวชาญ นั่นคือ การจัดการวัสดุรีไซเคิล
สถาบันฯ พบว่า คนส่วนใหญ่มองข้ามความสำคัญและมูลค่าของการจัดการวัสดุรีไซเคิลซึ่งมีมูลค่าเป็นเงิน สามารถนำมาจับจ่ายใช้สอยช่วยลดค่าครองชีพของประชาชนได้ อีกทั้ง TIPMSE มีชุมชนเครือข่ายที่มีความพร้อมที่จะก้าวไปสู่การจัดการระบบร้านชุมชนวัสดุรีไซเคิลแบบยั่งยืน จึงได้ประสานความร่วมมือกับเครือข่ายของสถาบันฯ จัดตั้งโครงการ “ร้าน 0 บาท” ขึ้นเป็นครั้งแรกในเมืองไทย
ร้าน 0 บาท เป็นร้านค้าของชุมชนอย่างแท้จริง เพราะมุ่งสนองตอบความต้องการของแต่ละชุมชน ในรูปแบบต่างๆ เช่น ร้านของชำ ร้านข้าวแกง ร้านรับแลกสินค้าเคลื่อนที่ ตามความต้องการของแต่ละชุมชน โดยมีแนวคิดในการใช้วัสดุรีไซเคิลแทนเงินสดเพื่อแลกสินค้าอุปโภคบริโภคในชีวิตประจำวัน เพื่อให้เกิดความยั่งยืนในชุมชน และลดปริมาณขยะในประเทศ รวมทั้งเป็นการสร้างวัฒนธรรมการคัดแยกขยะให้กับคนไทยอีกด้วย

ทางด้าน ยุทธพงษ์ วัฒนะลาภา ผู้อำนวยการสถาบัน TIPMSE กล่าวเสริมว่า TIPMSE กำหนดวัตถุประสงค์ในการดำเนินการ “ร้าน 0 บาท” ไว้ 3 ประการ คือ 1. เพื่อลดภาระค่าครองชีพ ของประชาชนโดยการใช้วัสดุรีไซเคิลแทนเงินสด 2. เพื่อรณรงค์ให้ประชาชนมองเห็นมูลค่าของวัสดุรีไซเคิล ก่อนทิ้งเป็นขยะ และ 3. เพื่อรณรงค์ให้เกิดวัฒนธรรมใหม่ที่คนรุ่นใหม่ร่วมใจคัดแยกวัสดุรีไซเคิล
เราเชื่อมั่นเป็นอย่างยิ่งว่า หากโครงการดังกล่าวได้ดำเนินการไปแล้วจะสร้างให้เกิดวัฒนธรรมใหม่ ที่คนในชุมชนสามารถจัดการเรื่องขยะในชุมชนได้ โดยเฉพาะเรื่องของการคัดแยกขยะจากต้นทางที่จะช่วยแก้ไขปัญหาขยะในชุมชนลดลงทั้งยังสามารถลดค่าครองชีพของคนในชุมชนได้อย่างยั่งยืน

ทั้งนี้ ร้านต้นแบบโครงการ “ร้าน 0 บาท” เปิดให้บริการร้านแรก ณ ศูนย์คัดแยกวัสดุรีไซเคิลกลุ่มอาชีพซาเล้ง อ่อนนุช 14 ไร่ เขตประเวศ พร้อมกันนี้ ในเฟสแรก จะมีร้านต้นแบบ อีก 2 ร้าน ได้แก่ ร้านชุมชนเคหะดินแดง และชุมชนวัดกลาง ที่จะเปิดเป็นร้าน 0 บาทต้นแบบ ให้ชุมชนที่สนใจเข้าศึกษารูปแบบการจัดการได้ นอกจากนี้ ทาง TIPMSE ยังเปิดรับสมัครบุคคลหรือชุมชน หมู่บ้านที่มีความสนใจจะเปิดดำเนินกิจการร้าน 0 บาท สามารถติดต่อสถาบันได้โดยตรง เพื่อศึกษารูปแบบและเงื่อนไขการดำเนินการ โดยทาง TIPMSE จะเป็นผู้ให้การสนับสนุนสื่อส่งเสริมการขายและให้การอบรมก่อนการดำเนินการเปิดร้าน

ร้านนี้ ไม่มีเงินก็ซื้อได้
เพราะจะเป็นสัญลักษณ์ให้คนทั่วไปได้รับรู้และเข้าใจแนวคิดที่ว่า ไม่มีเงินสดก็ซื้อสินค้าได้ เพียงนำวัสดุรีไซเคิลมาแลกซื้อแทน ไม่ว่าจะเป็นบรรจุภัณฑ์ใช้แล้ว ขวดแก้ว ขวดพลาสติก กระป๋องเครื่องดื่ม กล่องกระดาษ กล่องเครื่องดื่ม และวัสดุรีไซเคิลประเภทอื่นๆ มาแลกสินค้าแทนเงินสด ซึ่งสินค้าหลักๆ ที่จำหน่ายในร้านก็จะเป็นสินค้าอุปโภคบริโภคที่จำเป็นต่อชีวิต ประจำวัน เพื่อให้บริการแก่สมาชิกและคนในชุมชน
อีกทั้งรูปแบบของร้าน 0 บาท ก็มีหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นร้านค้าแบบถาวร ในชุมชนหรือแบบร้าน 0 บาทเคลื่อนที่ หรือแม้แต่ร้านข้าวแกงก็สามารถทำเป็น ร้าน 0 บาทได้เช่นกัน โดยที่ร้าน 0 บาทของแต่ละชุมชน จะถูกพัฒนาให้มีความเหมาะสมกับสภาพของชุมชน เพื่อให้เป็นร้านของชุมชนอย่างแท้จริง และสมาชิกของชุมชนสามารถใช้บริการได้อย่างยั่งยืน
ทาง TIPMSE ไม่ได้เป็นผู้จัดหาสินค้าในร้านให้ แต่จะเป็นพี่เลี้ยงในด้านการวางแผนการจัดการ การเชื่อมโยงเครือข่าย เพื่อให้แต่ละชุมชนได้ดำเนินการร้าน 0 บาท ได้เหมาะสมกับสภาพของตน ซึ่งทางร้านจะเป็นผู้จัดหา สินค้าตามความต้องการของชุมชน”

TIPMSE มุ่งเป้า "บรรจุภัณฑ์ ไม่ใช่ขยะคัดแยกก่อนทิ้ง "
สถาบันการจัดการบรรจุภัณฑ์และรีไซเคิลเพื่อสิ่งแวดล้อม สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย หรือ TIPMSE เป็นองค์กรที่ไม่แสวงหาผลกำไร ก่อตั้งอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 20 ธันวาคม 2548 โดยกลุ่มอุตสาหกรรม ภายใต้สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย สมาคมและสมาชิกที่ผลิตสินค้าที่เกี่ยวข้องกับการใช้บรรจุภัณฑ์ เพื่อรณรงค์ ให้ทุกภาคส่วนร่วมกันคัดแยกบรรจุภัณฑ์ใช้แล้วออกจากขยะตั้งแต่ต้นทาง เพื่อให้ปริมาณ บรรจุภัณฑ์ใช้แล้วในกองขยะทั่วประเทศลดลงด้วยวิธีที่ปลอดภัยและเหมาะสม ภายใต้แนวคิด "บรรจุภัณฑ์ ไม่ใช่ขยะคัดแยกก่อนทิ้ง "
เงินทุนสนับสนุนหลักมาจากผู้ประกอบการที่เป็นสมาชิกกลุ่มอุตสาหกรรม และสมาชิกที่ผลิตสินค้าที่เกี่ยวข้องกับบรรจุภัณฑ์ สถาบันฯ ถือเป็นหน่วยงานหนึ่งในสังกัดสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ดูรายละเอียดได้ที่ www.tipmse.or.th