Longevity (ลองจีวิตี้) คือแนวคิดที่ได้รับการพูดถึงมากขึ้นในปัจจุบัน โดยความหมายมุ่งเน้นการมี “อายุยืนยาวอย่างมีคุณภาพ” ไม่ใช่แค่ “การมีชีวิตอยู่ให้นานที่สุด” เท่านั้น แต่เป็นการใช้ชีวิตในแต่ละวันอย่างมีสุขภาพดี มีพลังกาย พลังใจ และสมองที่ยังทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ แม้จะเข้าสู่วัยสูงอายุ
กล่าวอีกนัยหนึ่ง Longevity เป็นการผสานระหว่าง Lifespan (อายุขัย) กับ Healthspan (ช่วงชีวิตที่มีสุขภาพดี)
Lifespan (อายุขัย): หมายถึงจำนวนปีที่เรามีชีวิตอยู่
Healthspan (ช่วงชีวิตที่มีสุขภาพดี): หมายถึงช่วงเวลาที่เราใช้ชีวิตอย่างมีสุขภาพแข็งแรง ปราศจากโรคเรื้อรัง และสามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้ตามปกติ
เป้าหมายของ Longevity คือการยืดช่วง Healthspan ให้ใกล้เคียงกับ Lifespan ให้มากที่สุด เพื่อให้เราไม่เพียงแต่มีอายุยืนยาว แต่ยังใช้ชีวิตในบั้นปลายได้อย่างมีความสุขและไม่เป็นภาระของผู้อื่น
แน่นอนว่า ในยุคที่เต็มไปด้วยนวัตกรรมด้านสุขภาพล้ำสมัยและอาหารเสริมราคาแพง หลายคนอาจเชื่อว่าการมีอายุยืนยาวนั้นเป็นเรื่องของคนมีเงินเท่านั้น แต่แท้จริงแล้ว เคล็ดลับสู่ชีวิตที่ยืนยาวอย่างมีความสุขนั้นเรียบง่ายกว่าที่คิด และเราทุกคนก็สามารถทำได้ โดยไม่ต้องพึ่งพาเทคโนโลยีหรือผลิตภัณฑ์ราคาแพง
งานวิจัยระดับโลกจากพื้นที่ที่เรียกว่า Blue Zones ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีผู้คนอายุยืนยาวถึง 100 ปีขึ้นไปจำนวนมาก แสดงให้เห็นว่า การมีอายุยืนยาวและมีความสุข ไม่ได้เกิดจากเทคโนโลยีราคาแพง ผู้คนที่มีอายุยืนยาวเกินร้อยปีนั้นไม่ได้มีชีวิตที่หรูหรา แต่พวกเขามีวิถีชีวิตที่เปี่ยมไปด้วยความสมดุลและความสุขในทุก ๆ วัน
1. เคลื่อนไหวร่างกายอย่างเป็นธรรมชาติ
คนอายุยืนไม่ได้ไปเข้ายิมเพื่อยกเวทหรือวิ่งมาราธอนทุกวัน แต่พวกเขามีวิถีชีวิตที่ต้องเคลื่อนไหวตลอดเวลา เช่น การเดินขึ้นเขา การทำสวน การทำเกษตร หรือแม้แต่การลุกนั่งเป็นประจำ การเคลื่อนไหวเล็ก ๆ น้อย ๆ เหล่านี้ในชีวิตประจำวัน ช่วยให้ร่างกายแข็งแรงและลดความเสี่ยงของโรคที่มาพร้อมกับวัยชราได้อย่างมีประสิทธิภาพ
2. กินอาหารจากพืชเป็นหลัก
อาหารของคนใน Blue Zones เน้นพืชผักเป็นหลัก โดยเฉพาะถั่วชนิดต่าง ๆ พืชตระกูลถั่ว (เช่น ถั่วเหลือง, ถั่วดำ) และธัญพืชไม่ขัดสี ส่วนเนื้อสัตว์จะทานในปริมาณที่น้อยมาก หรือทานแค่ไม่กี่ครั้งต่อเดือน อาหารจากพืชมีกากใยสูง สารต้านอนุมูลอิสระ และสารอาหารที่ช่วยลดการอักเสบในร่างกายได้ดี
3. กินอาหารแต่พออิ่ม
ชาวโอกินาว่า ประเทศญี่ปุ่น มีคำสอนโบราณที่เรียกว่า Hara Hachi Bu ซึ่งหมายถึงการกินอาหารให้รู้สึกอิ่มเพียง 80% การไม่กินจนอิ่มเกินไปช่วยลดภาระการทำงานของระบบย่อยอาหาร และมีส่วนช่วยในการควบคุมน้ำหนัก
4. พักผ่อนและผ่อนคลายความเครียด
ความเครียดเรื้อรังเป็นหนึ่งในสาเหตุสำคัญที่ทำให้อายุสั้นลง คนที่อายุยืนมีกิจวัตรประจำวันเพื่อลดความเครียด เช่น การทำสมาธิ การสวดมนต์ การงีบหลับสั้น ๆ หรือเพียงแค่ใช้เวลาอยู่กับธรรมชาติ การจัดการความเครียดอย่างสม่ำเสมอจะช่วยลดการอักเสบในร่างกายและส่งผลดีต่อสุขภาพโดยรวม
5. มีเป้าหมายในชีวิต
การมีเหตุผลที่จะลุกจากเตียงในทุกเช้าเป็นสิ่งสำคัญมาก คนญี่ปุ่นเรียกว่า “อิคิไก” (Ikigai) และชาวคอสตาริกาเรียกว่า “แพลน เด วีด้า” (Plan de Vida) การมีเป้าหมาย ไม่ว่าจะเป็นการดูแลครอบครัว การทำงานอดิเรก หรือการเป็นส่วนหนึ่งของชุมชน ช่วยให้มีชีวิตชีวาและมีความสุข
6. สร้างสัมพันธ์ที่ดี
การมีเครือข่ายทางสังคมที่แข็งแกร่ง มีความสัมพันธ์ที่ดีกับครอบครัว เพื่อนฝูง และชุมชน ช่วยให้มีสุขภาพจิตที่ดี ลดความเสี่ยงของโรคซึมเศร้า และเพิ่มอายุขัยได้ คนในพื้นที่ Blue Zones มักจะใช้เวลาอยู่กับครอบครัวและเพื่อนฝูงอย่างสม่ำเสมอ
7. การดื่มแบบพอประมาณ
หลายพื้นที่ใน Blue Zones มีการดื่มไวน์ในปริมาณที่พอเหมาะและสม่ำเสมอ โดยเฉพาะไวน์แดง ซึ่งมีสารต้านอนุมูลอิสระ แต่การดื่มนี้มักจะเกิดขึ้นในบริบททางสังคมและเป็นส่วนหนึ่งของมื้ออาหาร ไม่ใช่การดื่มเพื่อความมึนเมา
8. ดื่มน้ำเปล่าให้เพียงพอ
การดื่มน้ำให้เพียงพอเป็นวิธีที่ง่ายที่สุดในการรักษาสุขภาพที่ดี น้ำช่วยเพิ่มการเผาผลาญในร่างกาย ทำให้ผิวพรรณสดใส และยังช่วยลดอาการท้องผูกซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งของอาการพุงป่องได้
9. จัดลำดับความสำคัญของการนอนหลับ
การนอนหลับที่มีคุณภาพและเพียงพอ (ประมาณ 7-9 ชั่วโมงต่อคืน) มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการซ่อมแซมร่างกาย การฟื้นฟูสมอง และการรักษาสมดุลของฮอร์โมน การเข้านอนและตื่นนอนให้เป็นเวลา จะช่วยให้ร่างกายมีระบบการทำงานที่ดีขึ้น
สุดท้ายแล้ว เคล็ดลับของการมี Longevity คือการใช้ชีวิตอย่างสมดุลและมีความสุขจากภายใน ซึ่งไม่ได้ต้องอาศัยอุปกรณ์ไฮเทคหรืออาหารเสริมราคาแพง แต่มาจากพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน ที่เราสามารถเลือกทำได้ด้วยตัวเองตั้งแต่วันนี้ เพื่อชีวิตที่ยืนยาวและมีความสุขอย่างแท้จริง
.....................................................
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
