จากกรณีของพิธีกรรายการการ์ตูนชื่อดังที่เสียชีวิตกะทันหันด้วยโรคหอบหืดฉับพลันนั้น นั่นก็แสดงให้เห็นว่า อาการภาวะดังกล่าว ย่อมส่งผลต่อร่างกายมนุษย์อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ในรรทุกสภาวะอากาศ ซึ่งการเป็น “โรคหอบหืด” นั้น จะต้องมีการดูแลอย่างใกล้ชิดเช่นเดียวกันนั่นเอง
สาเหตุของ “อาการหอบหืด”
โรคหอบหืดเกิดจากการอักเสบของหลอดลมเรื้อรัง ร่วมกับการที่หลอดลมมีความไวต่อสิ่งที่มากระตุ้นมากผิดปกติ ทำให้เกิดอาการของโรคหืด ได้แก่ สารก่อภูมิแพ้ในและนอกครัวเรือน เช่น ฝุ่น และไรฝุ่น รังแคสัตว์ เกสรดอกไม้ รวมทั้งสารก่อมลพิษในอากาศ ควันบุหรี่ ไอระเหยน้ำมัน สารเคมี ก๊าซพิษต่าง ๆ เป็นต้น หรือการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรียและเชื้อราในอากาศ นอกจากนี้ยังพบว่าสภาพอากาศที่เย็นและแห้ง เป็นสิ่งกระตุ้นให้เกิดอาการหอบหืดได้ด้วย
ขณะเดียวกัน โรคนี้ก็มี “ภาวะจับหืดเฉียบพลัน” ด้วยเช่นกัน โดยผู้ป่วยจะมีอาการไอเป็นชุดๆ หายใจลําบากชัดเจนแม้ขณะพัก หายใจเสียงดังหวีด แน่นหน้าอก หายใจหน้าอกบุ๋ม ในรายที่รุนแรงมากอาจไม่สามารถพูดเป็นประโยคปกติได้ พูดได้เป็นคําๆ หรือวลีสั้นๆเท่านั้น มีการใช้กล้ามเนื้อช่วยหายใจมากขึ้น ความรู้สึกตัวลดลง ซึมลงหรือสับสน หากไม่ได้รับการรักษาทันท่วงทีอาจเสียชีวิตได้เนื่องจากสมองและอวัยวะสำคัญขาดออกซิเจน
อาการที่เป็นสัญญาณของ “โรคหอบหืด”
-มีการไอ โดยเฉพาะตอนออกกำลังกาย หรือ ไอตอนกลางคืน
-เวลาหายใจมีเสียงวี้ด
-เกิดการแน่นหน้าอก หายใจติดขัด หรือมีอาการเหนื่อยหอบที่เป็นซ้ำ ๆ
-อาการมักจะมาตอนกลางคืน จึงทำให้บางครังก็ต้องตื่นในช่วงเวลานี้
-อาการอาจจะกำเริบในบางฤดูหรือมีความสัมพันธ์กับสารกระตุ้นบางชนิด
-เมื่อใช้ตอนรักษาโรคหืด เช่น ยาขยายหลอดลม แล้วอาการต่าง ๆ จะดีขึ้น
-มีการเป็นหวัดลงปอด หรือ การติดเชื้อที่ทางเดินหายใจส่วนล่างซ้ำ ๆ
-มีการมีประวัติเป็นโรคภูมิแพ้ชนิดอื่น ๆ เช่น โรคเยื่อบุจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ ภูมิแพ้ผิวหนัง และภูมิแพ้อาหาร
การดูแลผู้ป่วยโรคหอบหืด
ดังเช่นโรคเรื้อรังอื่น ๆ ผู้ป่วยโรคหอบหืดหรือโรคหืดจะมียาประจำในการรักษา ได้แก่ ยากิน ยาฉีด และ ยาสูดพ่น
โดยยากินจะออกฤทธิ์รักษาอาการหอบหืดได้ช้ากว่ายาสูดพ่น เพราะยากินต้องผ่านกระบวนการดูดซึมในร่างกาย
ส่วนยาพ่นนั้น สามารถเข้าถึงหลอดลมได้ทันทีที่พ่นเข้าไป และมีผลข้างเคียงต่ำกว่า หากแต่ต้องอาศัยเทคนิกการใช้ยาที่ถูกต้อง และยาพ่น สามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ ยาควบคุมโรคและยาบรรเทาอาการ
-ยาควบคุมโรค เป็นยาสูดพ่นที่มีองค์ประกอบเป็นสเตียรอยด์ช่วยลดการอักเสบของหลอดลม ต้องใช้อย่างสม่ำเสมอ แม้จะไม่มีอาการ
-ยาบรรเทาอาการเป็นยาขยายหลอดลมที่ออกฤทธิ์เร็ว ใช้เมื่อมีอาการหืดกำเริบเฉียบพลัน หรือเมื่อมีอาการหายใจลำบากเกิดขึ้น
ข้อสำคัญของผู้ป่วยโรคหอบหืดนั้น ควรออกกำลังกายอย่างเหมาะสม และใส่ใจในเรื่องการพักผ่อนที่เพียงพอ ลดน้ำหนักในกรณีที่อ้วน หลีกเลี่ยงความเครียดทางจิตใจ รวมถึงหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ และมลพิษในอากาศรวมทั้งงดสูบบุหรี่ ที่กระตุ้นให้หอบหืดกำเริบ
ขอบคุณข้อมูลอ้างอิงประกอบจาก : ramachannel, โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาการุณย์ และ ชมรมผู้ป่วยโรคหืด