รับมือกับภูมิแพ้อย่างไรดี?

โรคภูมิแพ้ คือ โรคที่เกิดจากร่างกายของเรามีปฏิกิริยาตอบโต้ต่อสารก่อภูมิแพ้ เช่น ไรฝุ่น อาหาร ละอองเกสร อาการของภูมิแพ้อาจเกิดขึ้นในระบบใดระบบหนึ่งของร่างกายหรืออาจเกิดขึ้นหลายระบบพร้อมกัน โดยอาการภูมิแพ้มีสาเหตุหนึ่งมาจากพันธุกรรม มักเป็นเรื้อรัง ความรุนแรงมีตั้งแต่รบกวนชีวิตประจำวันเล็กน้อยไปจนถึงอันตรายต่อชีวิต

ปัจจุบันพบว่ามีผู้เป็นภูมิแพ้มากขึ้น เนื่องด้วยวิถีชีวิตที่เป็นไป ทั้งการดำเนินชีวิต ประชากรที่มากขึ้น และอาคารบ้านเรือนที่เปลี่ยนไปตามยุคสมัย ทั้งนี้ยังมีอีกหลายปัจจัยที่ส่งผลให้เป็นภูมิแพ้

สาเหตุของโรคภูมิแพ้

พันธุกรรม โรคภูมิแพ้สามารถเกิดขึ้นได้ง่ายจากพันธุกรรม เช่น โรคหืด โรคแพ้อากาศ และ ผื่นภูมิแพ้ในเด็ก ยิ่งถ้าทั้งพ่อและแม่มีอาการลูกมีโอกาสที่จะเป็นด้วยเช่นกัน 
สิ่งแวดล้อม นับว่าเป็นปัจจัยที่สำคัญมาก เพราะสารก่อภูมิแพ้จะเข้าร่างกายได้นั้นขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมความเป็นอยู่ ไม่ว่าจะเป็นการหายใจ อาหาร สภาพอากาศ หรือการสัมผัส 
สภาพอากาศ การอยู่ในสถานที่ที่อากาศร้อนไปหรือหนาวเกินไป สถานที่ที่มีความชื้นสูง เป็นตัวกระตุ้นการเกิดอาการภูมิแพ้ได้


อาการของภูมิแพ้ต่อระบบต่าง ๆ 
ระบบหายใจ มีอาการตั้งแต่ จาม คันจมูก คัดจมูก น้ำมูกไหล คันตา หรือไอเรื้อรังมีเสหะ หอบเหนื่อย โดยอาการเหล่านี้จะเป็น ๆ หาย ๆ ขึ้นอยู่สาเหตุว่าเกิดขึ้นจากอะไร 
ระบบผิวหนัง อาจแสดงเป็นลมพิษ ผื่นคันแดงตามจุดต่าง ๆ ผิวแห้งลอก ในเด็กอาจมีผื่นขึ้นบริเวณแก้ม 
ระบบทางเดินอาหาร จะมีอาการตั้งแต่คลื่นไส้ อาเจียน อุจจาระร่วง ปวดท้อง เกิดผื่นคันแบบลมพิษ หน้าบวม ปากบวม แน่นหน้าอก เป็นลมหมดสติและมีโอกาสเสียชีวิตได้

อาการภูมิแพ้ทุกระบบ มักเกิดในผู้เป็นภูมิแพ้รุนแรง อาจมีมีทั้งอาการหอบ หายใจลำบาก ลมพิษขึ้น ช็อคและอาจเสียชีวิตได้

วิธีการป้องกันการเกิดอาการภูมิแพ้
- หลีกเสี่ยงปัจจัยที่กระตุ้นการเกิดภูมิแพ้ ไม่ว่าจะเป็นฝุ่นละออง ควันต่าง ๆ กลิ่นหอมแรง ๆ และสารเคมีเพื่อไม่ให้เป็นตัวกระตุ้นการเกิดภูมิแพ้ 
- ดูแลความสะอาดภายในบ้าน โดยเฉพาะห้องนอนควรรักษาความสะอาดเปลี่ยนผ้าปูที่นอนและปลอกหมอนสัปดาห์ละ 1 ครั้งเพื่อป้องกันการเกิดฝุ่น

- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ร่างกายมีภูมิคุ้นกันที่แข็งแรงและจะทำให้อาการภูมิแพ้ค่อย ๆ ดีขึ้น

- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์  โดยเฉพาะ ผักและผลไม้ ก็จะช่วยเพิ่มภูมิต้านทานให้กับร่างกายได้ 
- พักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อให้ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายมีการฟื้นฟูและซ่อมแซม ปรับสมดุลในช่วงเวลาที่พักผ่อนได้อย่างเต็มที่ 
- พบแพทย์เฉพาะทาง เพื่อปรึกษาเรื่องการใช้ยาตามที่แพทย์วินิจฉัยเกี่ยวกับสาเหตุการเกิดและปฏิบัติตามที่แพทย์บอก

หากพบว่าตนเองหรือคนใกล้ตัวมีอาการภูมิแพ้ควรรีบสังเกตหาสาเหตุว่าเกิดขึ้นจากอะไร เพื่อหลีกเลี่ยงการกระตุ้นอาการ และหากมีอาการรุนแรง ใช้ยาแล้วไม่หาย ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรักษาอย่างถูกต้อง


ขอบคุณข้อมูลอ้างอิงประกอบ

โรงพยาบาลศิริราช ปิยมหาราชการุณย์ (https://rb.gy/p01qa5)
โรงพยาบาลสมิติเวช (https://rb.gy/2wo3va)
โรงพยาบาลซีจีเอช (https://rb.gy/dawk5j)

ข่าวโดย : พงษ์ศักดิ์ วัฒนศฤงฆาร