ภูมิคุ้มกันตก มีสาเหตุมาจากอะไร

ชั่วโมงยามนี้ การดูแลสุขภาพร่างกายนั้น ถือได้ว่าเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างมาก เพราะจะได้ป้องกัน หลีกหนีหายจากโรคภัยต่างๆ ที่อาจจะย่างกรายเข้ามาสู่ตัวเราได้ทุกเมื่อ แต่พฤติกรรมดังต่อไปนี้นั้น ก็อาจจะทำให้ ‘ภูมิคุ้มกัน’ ที่เราพยายามมีอยู่นั้น ลดลงก็เป็นได้


-ชอบทานของหวาน

นอกจากที่จะทำให้น้ำหนักขึ้นแล้ว อาหารหวานก็เป็นสาเหตุที่ทำให้ภิคุ้มกันตกลงได้ เนื่องด้วยถ้าเราทานน้ำตาลในปริมาณแค่ 100 กรัม จะทำให้การทำงานของเม็ดเลือดขาวลดลงไป ซึ่งร่างกายจะต้องใช้เวลาในการกำจัดถึง 5 ชั่วโมงเลยทีเดียว


-ความเครียด

ไม่ว่าจะเป็นความเครียดปกติ หรือเป็นแบบสะสม ก็ทำให้ประสิทธิภาพของระบบภูมิคุ้มกันตกได้เช่นเดียวกัน ยกตัวอย่างง่ายๆ คือ ความเครียดจะทำให้ลดประสิทธิภาพของเม็ดเลิอดขาวในการจัดการสิ่งแปลกปลอมนั้นลดลง


-มลภาวะ

การเผชิญมลภาวะนั้น สามารถเจอกันได้ในทุกช่องทาง โดยเฉพาะในช่องทางอากาศ ที่ผ่านมาทางฝุ่น หรือ ควันที่ฟุ้งกระจายอยู่รอบตัว ซึ่งเต็มไปด้วยเชื้อโรคที่เรามองไม่เห็น รวมไปถึง การอยู่ในท่ามกลางสภาพแวดล้อมที่ไม่สะอาด ปลอดโปร่ง หรือ มีออกซิเจนน้อย ก็เป็นปัจจัยให้ภูมิคุ้มกันของเราตกลงไปด้วย


-ดื่มน้ำไม่พอ

การดื่มน้ำในบ่อยๆ เป็นสิ่งที่จำเป็น เพราะร่างกายของเราต้องการน้ำ เพื่อขับของเสียออกจากร่างกาย ซึ่งถ้าร่างกายได้รับปริมาณน้ำเพียงพอ ก็ทำให้เราแก้กระหาย และมีความสดชื่นได้ในคราวเดียวกัน

-มีน้ำหนักตัวที่เกินมาตรฐาน

หากมีน้ำหนักตัวที่มากกว่ามตรฐาน ส่งผลเสียต่อภูมิต้านทาน ทำให้ฮอร์โมนในร่างกายไม่สมดุลและเกิดการอักเสบได้ง่าย โดยมีการศึกษา ได้พบว่าผู้ที่เป็นโรคไข้หวัดใหญ่ร้ายแรง คือ ผู้ที่มีน้ำหนักตัวมากเกินไปเนื่องจากระบบภูมิต้านทานต่ำ ทำให้ความสามารถในการต้านทานต่อเชื้อโรคต่ำลงได้


-อาหาร

การรับประทานอาหารที่ไม่เป็นประโยชน์และเป็นโทษต่อระบบภูมิคุ้มกัน ได้แก่ อาหารที่มีน้ำตาลสูง ไขมันสูง และปนเปื้อนเชื้อโรค ซึ่งหากทานเป็นประจำ รวมไปถึงไม่ค่อยทานผักผลไม้ และดื่มน้ำน้อย ก็อาจทำให้ภูมิต้านทานของเรานั้นลดลงได้เช่นเดียวกัน

ขณะเดียวกันนั้น ในจำพวกอาหารสำเร็จรูปที่คนวัยทำงานชอบกินกันนั้น มักมีสารอาหารที่ไม่ครบถ้วน แถมมีการใช้สารเคมีถนอมอาหาร ก็เป็นอันตรายต่อระบบภูมิคุ้มกันได้ด้วย


-ไม่มีการออกกำลังกาย

การออกกำลังกายนั้น นอกจากที่จะช่วยกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนแล้ว ยังทำให้มีความรู้สึกสดชื่นและช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทานให้แข็งแรง แต่ในขณะเดียวกัน การไม่ออกกำลังกายเลย นอกจากจะทำให้ไม่กระฉับกระเฉงแล้ว ยังทำให้ภูมิต้านทานในร่างกาย เกิดความอ่อนแอด้วย


-พักผ่อนน้อย

อย่างที่ทราบกันดีว่า การนอนหลับพักผ่อนถือว่าเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยให้การทำงานในเซลล์ต่างๆ ให้เป็นปกติ รวมถึงเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกันด้วย ดังนั้น การอดหลับอดนอนบ่อยๆ ก็มักส่งผลให้ร่างกายอ่อนแอ และเจ็บป่วยได้ง่าย


-ติดเชื้อไวรัส

เชื้อไวรัสบางชนิดก็สามารถทำลายระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายได้ เช่น ไวรัสเอชไอวี ที่เป็นสาเหตุของโรคเอดส์ ซึ่งไวรัสจะเข้าไปอาศัยในเม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่ง จนทำให้เซลล์เม็ดเลือดขาวไม่สามารถทำหน้าที่ต่อต้านเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมนั่นเอง

-ยาบางชนิด

ในบางครั้ง การที่ภูมิคุ้มกันของร่างกายตก ก็มาจากตัวยาบางชนิด เช่น ยาเคมีบำบัดรักษามะเร็ง ซึ่งมีผลข้างเคียงที่สำคัญคือไปกดเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายอ่อนแอลงและติดเชื้อได้ง่าย เช่นเดียวกับ ยาที่มีส่วนประกอบของสเตียรอยด์ก็ส่งผลให้การทำงานของเม็ดเลือดขาวลดลงด้วย

ถามว่า จะทำอย่างไรให้ภูมิคุ้มกันร่างกายของคนเรานั้น กลับมาเหมือนเดิมได้ ควรที่จะทำตามนี้

- การรับประทานอาหารให้เพียงพอ ทั้งโปรตีน คาร์โบไฮเดรตและไขมันดี

- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ในช่วงขณะนอนหลับ ร่างกายจะได้เวลาซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอในช่วงนี้เอง

- การออกกำลังกาย จะเป็นทั้งแบบคาร์ดิโอ หรือแบบเวทเทรนนิ่ง ก็สามารถช่วยให้มีภูมิคุ้มกันได้เช่นเดียวกัน

- การล้างมือบ่อยๆ รักษาความสะอาด ถือว่าเป็นสิ่งสำคัญเลย เพราะถ้าไม่ทำความสะอาด เชื้อโรคต่างๆ อาจจะแฝงมาได้นั่นเอง

ขอบคุณข้อมูลจาก : มูลนิธิแม่ฟ้าหลวง ในพระบรมราชูปถัมป์ และ โรงพยาบาลธนบุรีบำรุงเมือง