xs
xsm
sm
md
lg

เผยเคล็ดลับ...สูงวัย ใจเก๋า หุ่นฟิต พิชิตโรค

เผยแพร่:   โดย: MGR Online

ณ เวทีเสวนาหัวข้อ “สูงวัย ใจเก๋า หุ่นฟิต พิชิตโรค” จัดโดยสถาบันคิดใหม่ สมาคมบ้านปันรัก และซีเนียร์ฟิตเนส เปิดเวทีเพื่อสร้างความตระหนักรู้ด้านการใช้ชีวิตของผู้สูงวัย ด้วยการนำเสนอนวัตกรรมการออกกำลังกายผู้สูงวัย ศาสตร์ตะวันตกผสานวิถีแห่งพุทธ เน้นกายเข้มแข็ง จิตเบิกบาน สู่คนคุณภาพพร้อมเป็นกำลังสำคัญของสังคมอีกครั้ง

ปี พ.ศ. 2548 ประเทศไทยได้ก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ ซึ่งมีบุคคลที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปอยู่ประมาณ 10% จากประชากรทั้งประเทศ สถานการณ์นี้เป็นผลมาจากหลายเหตุปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นการลดการเจริญพันธุ์อย่างรวดเร็ว รูปแบบการดำเนินชีวิตที่ครองตนเป็นโสด หรืออยู่คนเดียวมากขึ้น การมีจำนวนบุตรที่น้อยลง รวมถึงการลดลงของระดับการตายประชากรอย่างต่อเนื่อง ทำให้จำนวนและสัดส่วนประชากรของผู้สูงอายุของไทยเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

ด้วยวัยสูงอายุมีแนวโน้มจะเกิดความถดถอยของสมรรถภาพทางกายง่ายกว่าในวัยอื่นๆ ทั้งนี้เนื่องมาจากพยาธิสภาพต่างๆ ของหลายระบบที่พบในผู้สูงอายุ และมักเป็นภาวะเรื้อรัง ซึ่งเมื่ออายุมากขึ้น ผู้สูงอายุจะเดินช้าลง ก้าวเท้าสั้นลง ทั้งนี้เพื่อประหยัดพลังงานที่ต้องใช้ในการยืนเดิน มีการศึกษาจากหลายหน่วยงานพบว่า ในผู้สูงอายุที่มีสุขภาพพื้นฐานค่อนข้างดี จะสามารถพัฒนา Functional Capacity ได้โดยการออกกำลังกาย ซึ่งผลที่ได้รับจากการออกกำลังกายนั้น จะตรงข้ามกับผลที่เกิดจากความเสื่อมถอยจากการมีอายุมากขึ้น หากแต่ผู้คนในสังคมยังมีความเชื่อและความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการออกกำลังกาย

เวทีเสวนาจึงถือกำเนิดขึ้น เพื่อจะนำเสนอมุมมองความคิด และนวัตกรรมการออกกำลังกายแบบใหม่ที่เป็นการผสานระหว่างการปฏิบัติธรรมตามวิถีพุทธและวิถีแห่งวิทยาศาสตร์การกีฬา ที่จะช่วยให้ผู้สูงวัยได้ออกกำลังกายได้อย่างมีความสุข เห็นผลลัพธ์และปลอดภัยจากสภาวะความเสี่ยงอันตรายอันอาจจะเกิดขึ้นระหว่างการออกกำลังกาย

ผศ.ดร.วีรณัฐ โรจนประภา ในฐานะนักวิชาการด้านสังคมผู้สูงวัย ผู้อำนวยการสถาบันคิดใหม่ และนายกสมาคมบ้านปันรัก ได้ให้มุมมองว่า “วิถีแห่งพุทธะนั้นเป็นสิ่งที่วิเศษสุดและยังมีกลยุทธ์อันแยบคายต่อฐานกายและใจ ผู้คนมักมองวิถีพุทธะในด้านจิตวิญญาณเป็นสำคัญ หากแต่แท้จริงแล้ววิถีปฏิบัติแห่งพุทธยังประโยชน์ในด้านการรักษาฐานกายอย่างยิ่งซึ่งเราควรจะเรียนรู้และฝึกปฏิบัติอย่างจริงจังอันนำมาซึ่งผลลัพธ์อย่างชนิดคาดไม่ถึงเลยทีเดียว”

สำหรับในเวทีครั้งนี้ ผมขอแนะนำวิถีแห่งการเดินจงกรม ซึ่งจะส่งผลถึงความแข็งแรงแห่งฐานกาย ชนิดได้ประโยชน์ 2 ประการ ทั้งในส่วนของการได้มหาสติและการได้สุขภาพร่างกายที่แข็งแรงสมบูรณ์ ซึ่งหากปฏิบัติอย่างถูกต้องและต่อเนื่อง จะเห็นผลลัพธ์อย่างมาก เพราะนอกนจากจะได้ความสุขจากการได้สติ ปัญญารู้เท่าทันกฎแห่งธรรมชาติตามความเป็นจริงแล้ว ยังจะช่วยให้ร่างกายแข็งแรงด้วย”

การเดินจงกรมที่ถูกต้อง
 
1.หาพื้นที่ที่สงบ อากาศถ่ายเทได้ดี
2.พื้นควรจะเป็นที่ราบเรียบไม่ขรุขระ ควรมีพื้นที่ยาวประมาณ 8 - 12 ย่างก้าว
3.ยืนตัวตรง เก็บมือทั้งสองไว้ด้านหน้าหรือหลัง ไม่แกว่งแขน
4.การเดินพยายามให้รู้สึกตัวให้มาก เดินตรงตามทางไปด้วยความเร็วปกติหรือช้ากว่าปกติเล็กน้อย
5.ฝึกดึงจิตกลับมารู้ที่การกระทบของเท้าทุกครั้งที่นึกได้
6.เมื่อเดินไปถึงปลายทางให้หยุดนิ่ง พร้อมทำความรู้สึกถึงการครองกายในอิริยาบถยืนให้ชัดสักครู่ แล้วจึงหมุนตัวเดินย้อนกลับในทางจงกรม แล้วทำความรู้สึกตัวให้ชัดอีกครั้ง เดินตามนี้ไปเรื่อย ๆ สักพักจิตจะเริ่มรู้ได้ถี่ขึ้น และด้วยความตั้งมั่นของจิตนั้นเมื่อนำไปใช้พิจารณาสิ่งต่าง ๆ จะทำให้เห็นสิ่งนั้นตามความเป็นจริง ซึ่งก็คือ ไตรลักษณ์ และเมื่อฝึกบ่อยๆฐานกายจะแข็งแรงสอดคล้องกับฐานใจที่แข็งแรงไปด้วยกัน

นอกจากนี้ ผศ.ดร.วีรณัฐ โรจนประภา ยังได้กล่าวถึงอานิสงส์ของการเดินจงกรม 5 ประการ (อังคุตตรนิกาย ปัญจกนิบาต จังกมสูตร) ดังนี้
 
1. อทฺธานกฺขโม โหติ ทำให้เป็นผู้เดินทางไกลได้ทน
2. ปธานกฺขโม โหติ ทำให้เป็นผู้ทำความเพียรได้ทน
3. อปฺปพาโธ โหติ ทำให้เป็นผู้มีความไข้เจ็บน้อย
4. อสิตํ ปีตํ ขายิตํ สายิตํ สมฺมา ปริณามํ คจฺฉติ ทำให้อาหารที่กิน ดื่ม เคี้ยว ย่อยได้ดี
5. จงฺกมาธิคโต สมาธิ จิรฎฺฐิติโก โหติ สมาธิที่บรรลุในขณะเดินจงกรมตั้งแน่วแน่อยู่ได้นาน
บทสรุปแห่งวิถีปฏิบัติซึ่งยืนยันถึงผลลัพธ์ทางกายและใจได้อย่างน่าอัศจรรย์ 


ธนวัตน์ สุวรรณภูมิ ผู้เชี่ยวชาญด้านนวัตกรรมการออกกำลังกลุ่มผู้สูงวัย ผู้บริหาร Senior Fitness สถานออกกำลังกายสำหรับผู้สูงวัย ได้ให้ทัศนะด้านการออกกำลังกายของกลุ่มผู้สูงวัยว่า

“เป็นที่ทราบกันว่ากลุ่มผู้สูงอายุเริ่มมีจำนวนมากขึ้นทุกปี และจะมีถึง 20 % ของประชากรทั้งประเทศในเร็วๆนี้ หากแต่ผู้สูงอายุยังต้องใช้ชีวิตตามปกติ ต้องการอาหารและปัจจัยอื่นๆเหมือนกับคนทุกวัย ดังนั้นจึงมีความจำเป็นที่จะต้องเคลื่อนไหว พร้อมใช้ชีวิตตามสถานที่ต่างๆได้อย่างปกติ ดังนั้นผู้สูงอายุจึงจำเป็นต้องมีสมรรถภาพทางกายที่ดีด้วยเช่นกัน แต่ต้องดูแล อย่างใกล้ชิดและออกกำลังกายอย่างถูกต้องเหมาะสม และฝึกสมรรถภาพทางกายในสถานที่ฝึกที่มีความเข้าใจและเฉพาะเจาะจง ที่สำคัญต้องปลอดภัย และสร้างความสบายใจแก่ผู้สูงวัยในการร่วมกิจกรรม

"จากที่เรามีประสบการณ์ในการดูแลการออกกำลังกายกลุ่มผู้สูงวัย ทำให้เห็นว่า ผู้สูงวัยจำเป็นต้องมีนวัตกรรมการออกกำลังกายเฉพาะกลุ่มผู้สูงวัย จึงจะสามารถสร้างผลลัพธ์ที่ดี ลดการบาดเจ็บอันเนื่องจากการออกกำลังกายและยังสามารถจูงใจให้ผู้สูงวัย มีความสุขในการออกกำลังกาย ลดการใช้ชีวิตแบบติดบ้าน ให้มีแรงจูงใจที่ดีในการออกกำลังกายพร้อมเป็นแรงบันดาลใจในการดูแลสุขภาพแก่คนรอบข้างต่อไป"
 
"นวัตกรรมการออกกำลังกายผู้สูงวัย ต้องเริ่มจากการปรับเปลี่ยนทัศนะคติเดิม ว่าการออกกำลังกายทำได้เฉพาะในวัยหนุ่มสาวเท่านั้น หรือการไม่ออกกำลังกาย คือการถนอมร่างกาย ซึ่งนั่นเป็นความคิดที่ผิด นอกจากนี้ยังต้องเชื่อมั่นในตนเองเพิ่มขึ้นว่า ท่านยังสามารถฝึกเพื่อรักษาความแข็งแรงและเพิ่มความแข็งแรงของร่างกายและหัวใจของท่านได้ ดังคำจำกัดความที่ว่า "use it or lose it" ร่างกายกล้ามเนื้อถ้าไม่ใช้เราจะเสียมันไป การฝึกปฏิบัติการออกกำลังกายให้ถูกต้องเหมาะสมกับวัย จะช่วยทำให้ผู้สูงวัยพัฒนาร่างกายให้แข็งแรงได้อย่างรวดเร็ว และปลอดภัย

นวัตกรรมการออกกำลังกายของผู้สูงวัย จะผสานการดูแลรับรองแบบดุจขั้นตอนการดูแลรักษาจากสถานพยาบาล และการสร้างพลังภายในจากจิตใต้สำนึก (NLP) ตามกระบวนการของการโค้ช โดยเริ่มจาก
 
1. การพูดคุยเพื่อเรียนรู้และสร้างความคุ้นเคย ผ่อนคลาย เกิดความวางใจ พร้อมสอบประวัติสุขภาพ
2. การตรวจวัดความพร้อมของร่างกายพื้นฐาน อาทิ การวัดชีพจร ความดัน เช็คน้ำตาลในเลือด
3. การเตรียมความพร้อมของกล้ามเนื้อ ข้อต่อ และการบริหารหัวใจ
4. สร้างสภาวะผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ยืดเหยียดกล้ามเนื้อด้วยผู้สอน การนวด และฟังเพลงเพื่อผ่อนคลายและกลับสู่สภาวะสมดุล
 
บทสรุป การวางเตรียมกายและการออกกำลังกายในวันสูงวัย ไม่ยากอย่างที่คิด ด้วยนวัตกรรมการผสานแนวทางวิถีพุทธและวิทยาศาสตร์การกีฬาตามความพร้อมของช่วงวัย ซึ่งสามารถสร้างสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง พร้อมทั้งฐานกายและใจ ทำให้ผู้สูงวัยมีความสุขอย่างแท้จริงที่ได้เห็นคุณค่าของการดำรงอยู่ เพื่อจะได้นำความรู้ความสามารถมาสร้างคุณค่าและประโยชน์ให้แก่สังคมได้ต่อไป

ทั้งหมดนี้คือส่วนหนึ่งของมุมมองในงานเสวนา “สูงวัย ใจเก๋า หุ่นฟิต พิชิตโรค” ที่สถาบันคิดใหม่ สมาคมบ้านปันรักได้จัดขึ้น ท่านใดที่ต้องการติดตามกิจกรรมและเกร็ดความรู้ต่าง ๆ รวมไปถึงการแบ่งปันสาระความรู้ที่ดีและมีประโยชน์ สามารถติดตามได้ที่เพจ Kid-Mai by Dr.Veeranut หรือไลน์ @ dr.veeranut และเว็บไซต์ www.kidmai.co.th

กำลังโหลดความคิดเห็น